از ملاقات لغو شده تا مصافحه پر حاشیه

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، خبرگزاری رویترز گزارش داد: سیزدهمین نشست اعضای گروه 20 در حالی یکشنبه شب در «بوئنوس آیرس» پایتخت آرژانتین به کار خود پایان داد که پیش از شروع و هنگام برگزاری با حواشی زیادی همراه بود.

از ملاقات لغو شده تا مصافحه پر حاشیه

دیدار رئیس جمهور آمریکا با همتای روس یکی از خبرسازترین موضوعات پیش از شروع اجلاس سران جی 20 بود.

دونالد ترامپ در اقدامی عجیب و پیش بینی نشده دقایقی پیش از ورود به آرژانتین دست به توییت شد و ملاقات برنامه ریزی شده خود را «ولادیمیر پوتین» در حاشیه نشست گروه 20 را لغو کرد.

این در حالی است که وی پیشتر از فرصت حضور در اجلاس برای گفت و گو با رئیس جمهور روسیه به نیکی یاد کرده بود.

حضور «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در این اجلاس به عنوان میهمان، از حواشی دیگر نشست سال جاری گروه 20 بود.

ولیعهد جوان در حالی پا به این اجلاس گذاشت که کمتر از دو ماه پیش «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد حکومت ریاض در کنسولگری عربستان در استانبول سر به نیست شد. این ماجرا با واکنش تند جامعه جهانی مواجه شد و حتی برخی از نزدیکترین متحدان ریاض در غرب را به انتقادهای جدی و نیز اقدامات تنبیهی واداشت.

دوربین رسانه ها و نگاه تیزبین خبرنگاران در اجلاس هر لحظه مترصد ثبت صحنه ای ویژه از حضور بن سلمان در این نشست بود که با همکاری ولادیمیر پوتین این امر به تحقق رسید.

رئیس جمهور روسیه در روز نخست اجلاس هنگام مواجه شدن با محمد بن سلمان به نحوی با او مصافحه کرد که گویی نه جمال خاشقجی ای کشته شده و نه انگشت اتهامی به سوی دولتمردان سعودی نشانه گرفته شده است.

این درحالی است که عکس های منتشر شده از اجلاس به خوبی از رفتار سرد و نگاه غضب آلود رئیس جمهور ترکیه نسبت به ولیعهد عربستان حکایت داشت. «رجب طیب اردوغان» در پایان اجلاس نیز بار دیگر تاکید کرد که عاملان قتل خاشقجی باید تحویل مقامات قضایی ترکیه شوند.

لغو کنفرانس خبری ترامپ

از دیگر نکات حاشیه ای که در روز پایانی بر صفحه خبرگزاری ها، نشست لغو کنفرانس مطبوعاتی دونالد ترامپ به دلیل مرگ «جرج بوش پدر» بود. رئیس کاخ سفید اعلام کرد پیش از برگزاری مراسم خاکسپاری در کنفرانس خبری شرکت نخواهد کرد!

جنگ تجاری

نشست بوئنوس آیرس در حالی برگزار شد که دو قدرت بزرگ اقتصادی جهان یعنی آمریکا و چین درگیر یک جنگ تجاری تمام عیار بودند.

جنگ تجاری میان آمریکا و چین، دو قدرت بزرگ اقتصادی جهان بیش از هر چیز مذاکرات بوئنوس آیرس را تحت الشعاع قرار داده بود. هر دو کشور پیش از این در اقدامی متقابل تعرفه های گمرکی بر صدها میلیاد دلار واردات کالاهای رقیب را افزایش داده اند.

آن‌ طور که مشاور ارشد کاخ سفید آمریکا و رسانه‌ های چینی خبر داده‌ اند، دیدار رهبران دو اقتصاد بزرگ جهان که بسیاری منتظر نتیجه آن بودند، «خیلی خوب» پیش‌ رفته‌ است. آمریکا در ماه ژانویه تعرفه تازه‌ ای بر کالاهای چینی وضع نمی‌ کند. اظهارات و سخنان مطرح‌ شده پس از شام کاری ترامپ و «شی جینپینگ» در بوئنوس‌ آیرس نشان می‌ دهد ممکن است دو طرف در حال کاستن از تنش‌ های اقتصادی باشند؛ تنش‌ هایی که مقدمه یک «جنگ تجاری» میان دو کشور توصیف شده‌ است.

پس از شام کاری، «لری کادلو» مشاور ارشد امور اقتصادی کاخ سفید، به خبرنگاران گفت دیدار دو رهبر «خیلی خوب» بود. نخستین واکنش رسمی پس از شام کاری میان شی و ترامپ با گفته‌ های وزیر خارجه چین ادامه پیدا کرد که مذاکرات را «بسیار مثبت و سازنده» توصیف کرده‌ است. وانگ یی وزیر خارجه چین گفته این مذاکرات «در سطحی هم‌ تراز» انجام شده و می‌ تواند به «راه‌حلی برد-برد برای مشکلات» منتهی شود.

سایه بحران اوکراین بر نشست

اما تنش میان روسیه و اوکراین یکی از مهم ترین موضوعاتی بود که این اجلاس را تحت تاثیر خود قرار داد. توقیف ناوچه ها و دستگیری ملوان های اوکراینی در دریای سیاه توسط نیروی دریایی روسیه سبب شد تا واکنش های بین المللی به این موضوع پیش از اجلاس گروه 20 آغاز، و در طول برگزاری آن نیز تداوم داشته باشد.

آخرین موضع گیری را در این خصوص «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان انجام داد. او در جریان دیدار با ولادیمیر پوتین در حاشیه نشست ضمن ابراز نگرانی از بالا گرفتن تنش میان مسکو و کیف و تاکید بر آزادی تردد در دریای آزوف از رئیس جمهور روسیه خواست در جهت کاهش اختلافات و جلوگیری از دامن گرفتن بحران کنونی تلاش کند. این دقیقا همان خواسته ای بود که «امانوئل ماکرون» از همتای روس خود طلب کرد.

مناقشه اخیر دریایی میان مسکو و کی یف در واقع به عنوان بهانه اصلی دونالد ترامپ برای لغو ملاقات با همتای روس خود عنوان شده بود.

اجلاس گروه جی 20 همانطور که انتظار می رفت با توجه به تنش ها و اختلاف نظرهای عمیق میان برخی اعضا به خصوص بر سر توافقات مالی، رویکرد تجاری، مناشقات ژئوپولیتیک و موضوعات آب و هوایی با انتشار بیانیه ای کلی و پر ابهام به کار خود پایان داد.

«دونالد تاسک» رئیس شورای اروپا از همان روز نخست بر وجود اختلافات عمیق میان شرکت کنندگان بر سر موضوعات مختلف تاکید داشت و منابع نزدیک به هیئت آمریکایی نیز تصریح کرده بودند کشورشان با هرگونه بیانیه و یا موضع گیری مغایر با سیاست های کاخ سفید مخالفت خواهد کرد.

بیانیه پایانی و تاکید بر معضلات تجاری

در بیانیه پایانی نشست سال جاری گروه 20 که شنبه شب منتشر شد بر وجود مشکلات و معضلات تجاری میان کشورها تاکید شده است. این در واقع یک از معدود نکاتی است که کلیه کشورهای شرکت کننده در اجلاس بر سر آن تفاهم دارند.

بزرگ ترین قدرت های اقتصادی جهان برغم اتفاق نظر در خصوص وجود مشکلات تجاری به سرمنشا و یکی از علت های مهم آن یعنی پروتسکسیونیسم اشاره ای نکردند. 20 اقتصاد بزرگ دنیا در واقع از محکوم کردن سیاست های حمایتی و رویکرد یکجانبه گرایانه بزرگترین اقتصاد دنیا طفره رفته و آن را نادیده گرفتند.

کشورهای عضو گروه 20 همچنین در بیانیه پایانی ضمن اعتراف به این نکته که سیستم تجاری مبتنی بر چندجانبه گرایی هنوز به بسیاری از اهداف خود دست نیافته است بر ضرورت ایجاد اصلاحات در ساختار سازمان تجارت جهانی تاکید کردند.

تاکید بر ایجاد یک شبکه مالی قدرتمند

بخشی دیگر از بیانیه پایانی گروه بیست به تاکید اعضا بر تقویت هر چه بیشتر یک شبکه مالی ایمن درجهان اختصاص داشت. قدرت های بزرگ اقتصادی جهان با اشاره به این موضوع یادآور شدند که این شبکه بایست با مرکزیت یک صندوق بین المللی پول قوی تر و با اتکا به سهم و منابع مالی مناسب تر ایجاد شود.

شرکت کنندگان همچنین تاکید کردند که در صدد یافتن راهی برای مدیریت تاثیر جهانی سازی بر سیستم مالیاتی بین المللی هستند.

باقی ماندن اختلاف با آمریکا بر سر توافقنامه پاریس

کلیه کشورهای شرکت کننده در نشست گروه بیست به استثنای آمریکا در بیانیه پایانی بر تعهد خود نسبت به مفاد توافقنامه آب و هوایی پاریس اعلام کردند.

این توافقنامه که دونالد ترامپ از مخالفان سرسخت آن است تلاش در جهت مقابله با گرمایش زمین را سرلوحه خود قرار داده است.

امضاکنندگان این بیانیه تاکید کرده اند که توافقنامه پاریس غیر قابل بازگشت و تجدید نظر است. این درحالی است که در بخشی از بیانیه که به تغییرات آب و هوایی اختصاص دارد آمریکا ضمن اعلام مخالفت با سند پاریس تاکید کرده است که استفاده از کلیه فن آوری ها و منابع موجود انرژی را با لحاظ کلیه مسائل زیست محیطی مد نظر دارد و موافق «رشد اقتصادی، دسترسی به منابع انرژی و امنیت است.»