منطقی ترین تفسیر به باور ما توسط «چنگیز کاندار» نویسنده مشهور ترکیه ارائه شد که می گوید پوتین رئیس جمهور روسیه فهمید که روابط ترکیه و غرب به مرحله ای از شکاف رسید که پل زدن برای آن دشوار است و اینکه اردوغان رئیس جمهور ترکیه نمی تواند گزینه برخورد نظامی با مسکو را به ویژه در سایه بحران مالی و اقتصادی کنونی در کشورش و تکیه کامل بر نفت و گاز ایران و روسیه انتخاب کند؛ بماند که راه بازگشت به واشنگتن نیز بسته شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در تحلیلی در روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم به آخرین تحولات منطقه در سایه بحران ادلب در شمال سوریه پرداخت و نوشت: زمانی که فرماندهان نظامی روسیه در پایگاه هوایی «حمیمیم» در نزدیکی «لاذقیه» سوریه در صفحات خود در شبکه های اجتماعی بیانیه ای رسمی صادر می کنند که در آن تأکید می کنند «روسیه از هر گونه تحرک ارتش عربی سوریه علیه نیروهای غربی حاضر در اراضی سوریه به شکل غیرقانونی از جمله نیروهای ترکیه حمایت می کند» این یعنی دو مساله اساسی وجود دارد:
اول اینکه مشارکت سه گانه روسیه، ترکیه و ایران به دلیل اختلاف ها بر سر چگونگی رسیدگی به اوضاع ادلب در حال تفکیک است زیرا ایران و روسیه حمله نظامی برای بازپس گیری شهر را تأیید می کنند و ترکیه با آن مخالف است.
دوم: احتمال رویارویی سوریه با ترکیه و روسیه با ترکیه قطعی شده است مگر آن که معجزه ای اتفاق بیفتد. مقصود بیانیه پایگاه حمیمیم به طور مشخص نیروهای ترکیه در ادلب است زیرا هیچ گونه نیروی غربی در این استان حضور ندارد.
به باور ما چیزی که باعث شد پایگاه هوایی روسیه این بیانیه را صادر کند اعزام 400 نیروی ویژه ارتش ترکیه با تجهیزات سنگین شان توسط رهبران ترکیه برای تقویت 12 نقطه کنترل ترکیه در آن است و انتظار می رود این رقم به 4هزار نظامی در روزهای آینده افزایش یابد و این به چالش کشیدن پوتین رئیس جمهور روسیه و آمادگی برای رویارویی با هر گونه حمله روسیه و سوریه به ادلب است.
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه که در نشست سه جانبه سران در تهران در مقابله با تطابق دیدگاه های روسیه و ایران تنها به نظر رسید به خوبی پیام همپیمانش پوتین را فهمید که گفت:« بشار اسد رئیس جمهور سوریه باید به طور کامل بر مرزهایش با ترکیه سیطره پیدا کند». این یعنی تکرار آن چه در جنوب سوریه (درعا و گذرگاه نصیب) به لطف حمایت روسیه رخ داد به عبارتی دیگر هیچ جایی برای نیروهای ترکیه در اراضی شمالی سوریه وجود ندارد.
پرسشی که در این جا با قدرت خود را مطرح می کند دربار دلیلی است که باعث شد پوتین به اختلاف ها با همپیمان ترک با این شدت در نشست تهران دامن بزند و به درخواست اردوغان برای آتش بس به عنوان جایگزین حمله فراگیر برای دادن فرصت به راه حل سیاسی است که شهر را از فاجعه انسانی دور کند.
منطقی ترین تفسیر به باور ما توسط «چنگیز کاندار» نویسنده مشهور ترکیه ارائه شد که می گوید پوتین رئیس جمهور روسیه فهمید که روابط ترکیه و غرب به مرحله ای از شکاف رسید که پل زدن برای آن دشوار است و اینکه اردوغان رئیس جمهور ترکیه نمی تواند گزینه برخورد نظامی با مسکو را به ویژه در سایه بحران مالی و اقتصادی کنونی در کشورش و تکیه کامل بر نفت و گاز ایران و روسیه انتخاب کند؛ بماند که راه بازگشت به واشنگتن نیز بسته شده است.
تنها امتیازی که رئیس جمهور ترکیه در نشست سه جانبه سران در تهران به دست آورد تقسیم بندی حمله به ادلب به سه مرحله و قرار دادن کنترل گذرگاه های سوریه با ترکیه در «جسر الشغور»و «باب الهوی» که عناصر گروه تروریستی جبهه النصره در سیطره خود دارند در آخرین مرحله است تا شاید ترکیه بتواند زمان کسب کند تا گروه های قرار داده شده در فهرست های تروریستی را از گروه های میانه رو جدا کند ولی مشکل اینجاست که روسیه همه گروه های مسلح مخالف دولت را تروریستی می داند.
پوتین رئیس جمهور روسیه تصمیم خود را گرفته است و مقرر کرد که سوریه از همه نیروهای خارجی «غیرقانونی» که بدون موافقت دولت سوریه در دمشق دخالت کردند خالی شود و شاید ماموریت مهم در حال حاضر بیرون کردن نیروهای ترکیه است.
در صورتی که اوضاع متشنج شده و به لبه پرتگاه رویارویی مسلحانه با نیروهای سوریه مورد حمایت روسیه برسد موضع ترکیه چه خواهد بود؟
به باور ما و بسیاری از نظاران به مانند ما فقط دو گزینه وجود دارد و گزینه سومی وجود نخواهد داشت:
نخست: پیوستن به اردوگاه روسیه و ایران یا پایبندی به بی طرفی و برگرداندن روی خود به سمت دیگر دقیقا به مانند همان کاری که اردوغان در جریان حمله به «حلب شرقی» انجام داد.
دوم: مقابله با حمله سوریه و روسیه که در این حالت نتیجه انسانی فاجعه بار خواهد بود و جنگ منطقه ای به راه می افتد و یک میلیون آواره سوری و هزاران فرد مسلح از مرزهای ترکیه عبور می کنند و از آن بدتر پیروزی ترکیه در مقابله با کشور بزرگی به مانند روسیه بسیار پرهزینه است و تضمین شده هم نیست.
دو گزینه در اوج پیچدگی و خطر هستند و اردوغان این را به خوبی می داند به همین دلیل نگرانی بر چهره اش در کنفرانس مطبوعاتی با مشارکت پوتین و «حسن روحانی» روسای جمهوری روسیه و ایران در پایان نشست سه جانبه سران در تهران نقش بست.
هفته ها و چه بسا روزهای آینده به همه این پرسش ها و پرسش های زیاد دیگر پاسخ می دهد و گمان نمی کنیم که انتظارمان به درازا بکشد.