تامین سلامت امنیت روانی جامعه توسط فعالان رسانه ای رسمی در شرایطی که بواسطه تنوع و تعدد شبکه های اجتماعی به مدد گسترش فضای مجازی بعضا اطلاعات نادرست و بی پایه ای ذهن جامعه را مشوش و نگران می کند حضور مسوولانه اصحاب رسانه به تامین سلامت روحی و روانی جامعه منجر خواهد شد.
در این راستا وظیفه و سهم رسانهها براساس مسئولیت اجتماعی آنها این است که در کنار اطلاع رسانی به آموزش و بسیج مردم به رعایت بهداشت فردی و همراهی و پشتیبانی از متولیان امر مقابله با کرونا کمک کنند.
هرچند وظیفه رسانهها بیان واقعیتها و رساندن صدای مردم به جامعه و دولتمردان است اما در کنار مطالبه گری ارائه اخبار درست و واقعی وظیفه رسانههاست که باید به خوبی به رسالت خود بپردازند.
مدیرمسئول هفته نامه و پایگاه خبری خلیج فارس گفت: از زمان شیوع ویروس کرونا و حتی پیش از آنکه با اعلام رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مردم در جریان ورود این ویروس به کشور قرار گیرند رسانههای ملی و محلی از جمله خلیج فارس در قالب خبر و یا گزارش هشدارهای لازم درباره ورود این ویروس به کشور را به دستگاههای ذی ربط میدادند.
علی احمدی افزود: با این وجود پس ازشیوع این بیماری پایگاه خبری خلیج فارس با تولید دهها خبر و گزارش همچنین تولید بیش از 10 کلیپ تصویری و باز نشر صدها خبر از خبرگزاریهای معتبر ضمن اطلاع رسانی به مخاطبان تلاش کرده راههای پیشگیری از شیوع این بیماری را به آنها آموزش دهد.
وی بیان کرد: اما مهمترین اتفاق ناگواری که فضای خبری را تهدید میکند افزایش قابل توجه انتشار اخبار دروغ و هدف دار در میان مردم بود که نه تنها بخش درمان و سلامت که در خط مقدم مبارز با این ویروس قرار داشت را تهدید میکرد بلکه امنیت سلامت روانی جامعه را هدف قرار داده و با مخاطراتی رو در رو ساخته است.
احمدی اضافه کرد: دراین باره تلاش اصلی همه رسانهها به خصوص خلیج فارس ایجاد کریدور امنی برای انتقال اخبار صحیح و سالم به مخاطبان خود بوده به گونهای که بخش قابل توجهی از مخاطبان این رسانه که در فضای مجازی با بمباران اخبار متفاوت روبرو هستند این رسانه رو مرجع اصلی خود برای اخبار صحیح میدانند.
کارشناس ارشد حوزه برنامه ریزی فرهنگی و تربیتی گفت: مهمترین نقش رسانهها در بحران کرونا انتشار اخبار صحیح، تلاش برای کاهش بدبینی نسبت به اطلاعات و اخبار مراجع رسمی و ایجاد آرامش روانی است.
سیروس فتحی اضافه کرد: نقش رسانهها بر زندگی اجتماعی مردم در هزاره سوم به جهت گسترش وسرعت تبادل اطلاعات برهیچ کسی پوشیده نیست.
وی بیان کرد: بحران کرونا که با شناخت عمومی که از تاثیر آن در این مدت به وجود آمده است اما به جهت آگاهی بخشی و نقش آفرینی افراد جامعه رسانه می تواند همچون گذشته نقش اساسی خود را داشته باشد.
فتحی اضافه کرد: از جمله این نقشها علاوه بر تاثیری که بعنوان اولین نگاه به رسانه مورد توجه قرار میگیرد اطلاع رسانی دقیق،مناسب و به موقع است.
وی ادامه اداد: اگر در شرایطی که هجوم اطلاعات و اخبار مختلف مخاطب را سردر گم میکند رسانه بتواند با استفاده از تمام ظرفیت خود اطلاعات را با رعایت امانتداری به درستی و به موقع در اختیار مخاطب قرار دهد نقش خود را در آرامش روانی جامعه به خوبی ایفا کرده است.
فتحی اضافه کرد: از جهت دیگر اقناع مخاطب و اینکه در مواجهه با این حادثه شتاب زدگی مشکلی را حل نمیکند بلکه برخورد منطقی و استفاده از تمام ظرفیتها به خصوص رعایت موازین بهداشتی و اینکه هر کدام از افراد جامعه میتوانند درکاهش این بیماری و قرار دادن آن درکانال منطقی خود موثر باشند یکی از وظایف و کارکردهای مهم رسانه در این شرایط است.
وی ادامه داد: رسانه باید بکوشد تا با همکاری تک تک دستگاهها و بخشهای مرتبط به خصوص عموم جامعه افکار عمومی را برای مقابله منطقی با این پدیده آماده کند و راهاندازی ظرفیتهای مختلف با شناختی که مردم از نقش رسانه و توانمندیهای آن دارند میتواند تاثیرگذار باشند.
فتحی گفت: باید پذیرفت که اگر هر کدام از عناصر جامعه به ویژه عنصر موثری مانند رسانه نقش خود را به درستی ایفا کند این پدیده شوم و آسیب بزرگ اجتماعی را میتوان با موفقیت شکست داده و پشت سر گذاشت.
این کارشناس افزود: رسانهها با اطلاع رسانی شفاف و نقش اقناعی که دارند باید به مردم القا کنند بحران کرونا حادثهای است که اگر همه جوانب آن به درستی رعایت شود میتوان بر آن غلبه کرد.
فتحی بیان کرد: در این شرایط حساس رساندن عموم جامعه به آرامش روحی مناسب و حاکم کردن نشاط و شادابی در جامعه یکی از کارها و وظایف مهم رسانه است که خبرنگاران با استفاده از فرصتهای تخصصی خود می توانند به جامعه و مردم هدیه کنند.
فتحی یادآور شد: تنوع اخبار در زمینه ویروس کووید 19 یکی از خطرهایی است که ما را تهدید میکند به همین دلیل دریافت اخبار دقیق و معتبر از حوزه و منابع تخصصی ضروری است مردم باید بدانند هر اخبار مرتبطی که منتشر میشود شاید از جایگاه علمی لازم برخوردار نباشد و یا اشاعه آنها میتواند روحیه نگرانی و اضطراب ر ا به جامعه تزریق کند.
فتحی اضافه کرد: براساس اخبار و اطلاعات موجود همه کشورهای درگیر با بحران کرونا مشکلاتی دارند پس اگر به تبع بزرگ نمایی برخی مشکلات از سوی رسانههای مغرض تصور شود این مشکلات و تهدید تنها مربوط به ایران است ضمن ایجاد نگرانی نمیتوان مواجهه منطقی با این بحران داشت.
این کارشناس گفت: جامعه باید بداند اشاعه اخبار غیر علمی در این شرایط سخت نه تنها کمکی به افکار عمومی نمیکند بلکه باعث نگرانی نیز میشود.
وی تاکید کرد: رسانهها در این شرایط باید بکوشند حس بدبینی که به اطلاعات و اخبار مراجع رسمی وجود دارد را کاهش دهند و بنای آنها برطرف کردن التهاب، نگرانی و استقرار آرامش و امنیت روانی در جامعه باشد.
مسوول نمایندگی خبرگزاری مهر در استان بوشهر گفت: با شیوع ویروس کرونا در جهان و همهگیری آن در ایران و استان بوشهر، همه ما وظیفه داریم که به سهم خود نقشی در مقابله و مبارزه با آن داشته باشیم و اهالی رسانه وظیفه و رسالتی دوچندان دارند.
سعید رضایی افزود: در وهله اول بعنوان یکی از اعضای جامعه رعایت اصول بهداشتی و توجیه اعضای خانواده و نزدیکان به در خانه ماندن باید مانع از شیوع و گسترش ویروس کرونا شویم.
وی ادامه داد: مرحله بعدی استفاده از ظرفیت رسانه برای آگاهی بخشی به جامعه است در صورتی که بتوان افکار عمومی جامعه را نسبت به خطر این ویروس توجیه و اقناع کرد، گام بلندی در راستای مقابله با آن برداشته شده است.
رضایی اضافه کرد: امروز نقش رسانه در جهتدهی به افکار عمومی بر هیچ کس پوشیده نیست و هر رسانه میتواند با تولید محتواهای متنوع، موضوعاتی را در جامعه برجسته کند که حساسیت عمومی نسبت به آن موضوع برانگیخته شود.
وی ادامه داد: با وجود این شرایطی که بر کشور حاکم است ، برخی از افراد جامعه یا موضوع را جدی نگرفتهاند و یا اینکه حساسیت لازم را در برخورد با این ویروس ندارند.
رضایی گفت: رسانه میتواند با اطلاعرسانی مناسب مردم را نسبت به خطر ویروس کرونا، نحوه شیوع و گسترش این ویروس، راهکارهای پیشگیری و مقابله با آن و سایر موارد دیگر بیش از پیش متوجه کرده و آموزشهای لازم را به افراد، خانوادهها و جامعه ارائه کند تا مردم بتوانند عملکرد بهتری در دفاع از خود و مقابله با این ویروس داشته باشند.
مسوول نمایندگی خبرگزاری مهر در استان بوشهر افزود: نقش دیگر رسانه در این روزها، تزریق امید در جامعه است در شرایطی که این ویروس نگرانیهای بسیار زیادی را برای مردم ایجاد کرده است، برخی افراد و خانوادهها بیش ازحد از وضعیت موجود نگران و نسبت به آینده ناامید هستند که تزریق امید به جامعه در این شرایط ضروری است.
رضایی اضافه کرد: رسانه باید در کنار بیان واقعیتهای این ویروس خطرناک، این امید را به مردم بدهد که در صورت رعایت شرایط و موازین بهداشتی میتوان به خوبی از این ویروس عبور کرد چراکه این شرایط تمام میشود و زندگی همچنان ادامه دارد.
وی اضافه کرد: در شرایطی که به مردم توصیه شده است در خانه خود بمانند، نیاز است محتواهای آموزشی، تفریحی وسرگرمی بنا به رسالت و رویکرد هر رسانه برای مردم تولید و ارائه شود تا افراد در خانه خود بتوانند استفاده لازم را ببرند.
وی ادامه داد: فعالان حوزه رسانه باید با ایجاد امید در جامعه و ترویج فرهنگ ماندن درخانه و سفر نرفتن در کنار جامعه سلامت به جنگ با کرونا بروند و این ویروس را شکست دهند.
رضایی گفت: رسانهها با انتشار اخبار موثق و گفت وگو با کارشناسان مربوطه مسئولان و مردم می توانند اعتماد سازی بهتر و بیشتری داشته باشند و اطلاعات دقیق و روشن را به سمع و نظر مردم برسانند.
یکی دیگر از اهالی رسانه استان بوشهر گفت: اهالی رسانه در موضوعات مخلف مثل سیل، زلزله، همچنان که به پوشش اخبار مربوط می پردازند به عنوان یک هموطن و شهروند هم کمکهایی به آسیب دیدگان میکنند.
ایمان ندومی افزود: در واقع خبرنگار و روزنامه نگار به عنوان یک شهروند همواره باید وظایف و مسئولیت های اجتماعی خود را نسبت به جامعه انجام دهد.
وی ادامه داد: هرچند خبرنگاران در این شرایط با انتشار اخبار صحیح و دقیق در تلاش برای تنویر افکار عمومی هستند اما موضوع سلامت و بهداشت بسیار مهم و حیاتی است و در این شرایط به هیچ عنوان نباید این موضوع را سیاسی و جناحی جلوه داد.
ندومی با تاکید براینکه سلامت مردم مهمترین موضوع به شمار میرود گفت: به عنوان یک خبرنگار در این شرایط با حفظ آرامش باید به عنوان حلقه واسط بین مردم و مسئولان مثل همیشه اقدام به اطلاع رسانی کنم و هم مسائل مردم و هم اقدامات مسئولان را به گوش جامعه برسانم.
وی تاکید کرد: باید در این شرایط چشم و گوش خود را به روی شایعهها و اخبار دروغین بست تا بتوان اخبار درست را به اطلاع مردم رساند و مردم را به سمتی هدایت کرد که توصیه های بهداشتی مسئولان را جدی گرفته و رعایت کنند.
ندومی ادامه داد: در اوج گسترش تکنولوژی های ارتباطی و فضای مجازی باید از بین حجم زیاد اخبار و عکسهای مختلف حقایق موجود را به جامعه ارائه و گرفتاریهای مردم را نیز به گوش مسئولان رساند.
وی گفت: مهمترین سهم خبرنگاران در بحران کرونا حفظ آرامش جامعه، توجه به امید آفرینی، انتشار اخبار صحیح، بیان مشکلات مردم، تشویق به درخانه ماندن و رعایت اصول بهداشت فردی است.
وی تاکید کرد: موضوع بهداشت و سلامت جامعه را باید جدی گرفت وبه هیچ وجه نباید به آن رنگ و بوی سیاسی و جناحی داد چرا که وقت برای دعواهای سیاسی زیاد است و امروز وقت همدلی، همراهی و کمک به همدیگر برای شکست ویروس کروناست.
ندومی گفت: پس من به عنوان یک فعال رسانه در این شرایط؛ تلاش برای حفظ آرامش مردم؛ اعتماد به مسئولان بهداشتی؛ ترغیب مردم به توجه به توصیههای بهداشتی، ترویج نشاط و شادبی ههمراه با تبلیغ برای ماندن در خانه و کمک به مدیران برای انجام وظایف خود برای مقابله با کرونا را در دستور کارخود قرار میدهم و از انتشار اخبار جعلی و دروغ که آرامش روحی و روانی جامعه را بر هم می زند خودداری میکنم ضمن اینکه بیان شرایط واقعی از انتقادات بیجا و تسویه حساب های سیاسی و جناحی در این برهه حساس خودداری میکنم.
پیشکسوت روزنامه نگار بوشهری و دانشجوی دکترای روانشناسی نیز گفت:استرس کرونا این روزها دست از سر ما بر نمیدارد، در انبوهی از اطلاعات و اخبار و حوادث مربوط به کرونا گرفتار شده ایم بطوریکه خیلی از مردم در حال گذراندن یک زندگی کرونایی هستند، آنچه روشن است اینکه در مقابل کرونا باید با جدیت تمام موارد بهداشتی و ایمنی را رعایت کنیم و از حضور در مکانها و انجام کارهایی که ممکن است کرونا را به همراه داشته باشد، خودداری کنیم اما نباید اجازه دهیم تا استرس کرونا زندگی ما را فلج و از درون ایمنی ما را تضعیف کند.
یونس قیصی زاده افزود: روانشناسان اجتماعی معتقدند که هرچه آوردن اطلاعات به ذهن آسانتر باشد، اثر آن بر زندگی و تصمیم گیری های ما بیشتر هست (گمانه زنی دسترسی پذیری)، علاوه بر آن هرچه اطلاعات بیشتری را بتوانیم به ذهن بیاوریم، این دسترسی پذیری راحت تر انجام می گیرد. به نظر می رسد که ما اکنون در معرض حجم انبوهی از اطلاعات مربوط به کرونا قرار گرفته ایم که به راحتی به ذهن می آیند و سطح دسترسی پذیری به آنها را بالا برده، در نتیجه زندگی ما به سرعت تحت تاثیر افکار مربوط به کرونا قرار گرفته است.
وی یادآورشد:بنظر میرسد که این روزها استرس ناشی از کرونا با کمک حجم انبوهی از اطلاعات و دسترس پذیری آن در افکار و ذهن ما به راحتی راه اندازی شده است و برای همین باید اجازه ندهیم تا بر ذهن و روان ما اثر مخربی بگذارند.
قیصی زاده گفت:ضمن اینکه بار دیگر تاکید می شود که با جدیت موارد بهداشتی و ایمنی مقابله با کرونا را بدقت انجام دهیم، اما جلوی اضطراب ناشی از بیماری کرونا نیز مقاومت کنیم.