باتوجه به روند رو به افزایش چاقی در رده سنی کودکان و احتمال تداوم آن در بزرگسالی در سال ۲۰۱۵ سازمان جهانی بهداشت (WHO) با تشکیل کمیته‌ای، برنامه اکو را برای پیشگیری و کنترل اضافه وزن و چاقی کودکان و نوجوانان با عنوان و محوریت پایان دادن به چاقی و اضافه وزن کودکان با ارایه ۶ راهکار تدوین و پیشنهاد کرد.
درحالی که الگوی ابتلا به بیماری‌ها و مرگ و میر ناشی از آنها در سطح دنیا از بیماری‌های عفونی به غیرواگیر تغییر کرده‌است، پیشگیری و کنترل این بیماری به عنوان یک اولویت اصلی در برنامه و سیاست‌های وزارت بهداشت معرفی و در میان عوامل خطر این بیماری‌ها، چاقی یک ریسک فاکتور اصلی است.
چاقی جزو بیماری‌های چندعاملی و پیچیده‌است که مهم‌ترین پیامدهای نامطلوب اضافه وزن و چاقی در سلامت کودکان و نوجوانان شامل افزایش خطر بروز چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و انواع سرطان‌ها در دوران بزرگسالی است.
۶ راهکار ارایه شده کمیته اکو
اجرای برنامه‌های جامع شامل ترویج تغذیه سالم و کاهش مصرف غذاهای ناسالم و نوشیدنی‌های شیرین، افزایش فعالیت جسمی و کاهش کم تحرکی، مراقبت‌های قبل و درحین بارداری و پس از آن، فراهم ساختن راهکارهای حمایتی برای سبک زندگی سالم از جمله رژیم غذایی سالم، خواب و فعالت جسمی مناسب در سال‌های اول زندگی کودک، ترویج محیط آموزشی سالم با آموزش بهداشت، تغذیه سالم و فعالیت جسمی و ارایه خدمات خانواده محور مبتنی بر سبک زندگی سالم جهت کنترل وزن کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن از راهکارهای تدوین شده اکو است.
مسئول بهبود تغذیه جامعه شبکه بهداشت ودرمان گناوه گفت: باتوجه به اینکه شهرستان گناوه در استان بوشهر رتبه اول اضافه وزن و چاقی را در بین سایر شهرستان‌های استان بوشهر را به خود اختصاص داده، اجرای برنامه ایران اکو در این شهرستان اهمیت خیلی زیادی دارد.
اسما صیادنیک افزود: درحالی که شاخص استانی چاقی و اضافه وزن در بوشهر ۵۳ درصد است اما این میزان در شهرستان گناوه ۶۲ درصد است.
وی افزود: براساس آمار و نمودار تهیه شده از واحدهای بهداشتی شهرستان گناوه، رده سنی نوجوان ۲۷.۲ درصد، جوان ۴۶ درصد، میانسال ۷۱ درصد و سالمند ۳۶.۶ درصد دارای چاقی و اضافه وزن هستند.
وی بیان کرد: مبارزه با اپیدمی چاقی در دوران کودکی نیازمند همکاری و مداخلات ادارات و ارگان‌های مختلف از جمله آموزش وپرورش، سازمان دانش‌آموزی، بهزیستی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، کمیته امداد (ره) و سایر بخش ها با صلاحدید معاون بهداشتی است.
نقش آموزش وپرورش در برنامه ایران اکو
وی به نقش آموزش و پرورش در برنامه ایران اکو اشاره کرد و گفت: مشارکت در تهیه متون آموزشی تغذیه و پیشگیری از اضافه وزن و چاقی برای دانش آموزان، والدین، معلمان، مراقبین بهداشت مدارس و مربیان تربیت بدنی، اختصاص امتیاز بازآموزی برای آموزش تغذیه ، تحرک بدنی و پیشگیری از اضافه وزن و چاقی برای معلمیان و مراقبین بهداشت مدارس، تقویت پایش و نظارت بر پایگاه‌های تغذیه سالم توسط سازمان دانش آموزی و انجمن اولیا و مربیان، همکاری در برگزاری کلاس‌های آموزشی در مدارس برای والدین و دانش آموزان توسط کارشناسان تغذیه، بهورزان و مراقبین سلامت ، برنامه‌ریزی آموزشی مرتبط با تغذیه مناسب و متعادل و فعالیت فیزیکی در مدارس، فراهم آوردن استفاده از فضای مدرسه در ساعات تعطیل جهت ورزش و فعالیت بدنی، برنامه‌ریزی عرضه غذای سالم مطابق با دستورالعمل موجود در غذاخوری‌ها مدارس اعم از شبانه‌روزی و سایر مدارسی که یک وعده غذای گرم به دانش‌آموزان می‌دهند از عمده محورهای برنامه ایران اکو در آموزش و پرورش است.
صیاد نیک افزود: برگزاری پویش‌های آموزشی با عنوان تغذیه سالم و تحرک بدنی برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی بصورت مشترک با گروه آموزش و ارتقای سلامت، گروه بهبود تغذیه جامعه، اجرای مسابقات ویژه دانش آموزان، والدین و کارکنان، انجام مشاوره تغذیه و رزیم درمانی کودکان و نوجوانان چاق و خانواده‌های آنها با مشارکت آموزش وپرورش و گروه بهبود تغذیه شبکه بهداشت، برخورد قاطع با نوشیدنی و غذاهای فست فودی نظیر نوشابه گازدار، چیپس، پفک، پاستیل در پایگاه‌های تغذیه مدارس و اقدام جهت سالم‌سازی پایگاه‌های تغذیه سالم از دیگر محورهای تدوین شده در برنامه ایران اکو در حوزه آموزش و پرورش است.
وی ادامه داد: رسانه ها، صداوسیما، اداره غذا و دارو و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از دیگر کانون‌های مورد توجه در اجرای برنامه ایران اکو است.
مسئول بهبود تغذیه جامعه شبکه بهداشت ودرمان گناوه گفت: ترویج مصرف غذاهای حامی سلامت، بومی سالم، محدودیت تبلیغ موادغذایی پرچرب و شیرین ، اطلاع رسانی شکایات مردم به توزیع موادغذایی غیربهداشتی در مدارس از عمده وظایف صداوسیما و تهیه بازی‌های بهداشتی تغذیه‌ای، برگزاری مسابقه، جلسات آموزشی، تهیه و انتشار متون آموزشی، قراردادن موضوع پیشگیری از اضافه وزن و چاقی ، ارایه آموزش به گروه‌های سنی کودک و نوجوان از طریق قصه‌گویی ، نمایش خلاق و کتابخوانی از اولویت‌های کانون پرورش فکری کودکان در برنامه ایران اکو است که باید به آنان بپردازند.
معاون بهداشتی شبکه بهداشت ودرمان گناوه گفت: باتوجه به اینکه شیوع اضافه وزن و چاقی به میزان هشدار دهنده‌ای در تمام کشورها از جمله ایران رو به افزایش است، برنامه ایران اکو باهدف پیشگیری و حذف چاقی در کودکان و نوجوانان توسط این شبکه اجرایی می‌شود.
هادی جوانبخت افزود: تغذیه ناسالم و بی تحرکی از عوامل موثر در بیماری‌های مزمن مانند فشارخون و دیابت هستند که سالانه موجب مرگ‌ومیر افراد زیادی می‌شود.
وی بر ضرورت همکاری همه سازمان‌ها و ادارات و نهادها در اجرای برنامه ایران اکو تاکید کرد و گفت: آموزش‌وپرورش، کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان و ورزش و جوانان می‌توانند نقش کلیدی در بهبود روند حذف چاقی و اضافه‌وزن در گروه نوجوانان و جوانان ایفا کنند.
معاون بهداشتی شبکه بهداشت و درمان گناوه خاطرنشان کرد: اصحاب رسانه و فعالین اجتماعی در فضای مجازی نقش برجسته‌ای در روند اجرای مطلوب برنامه ایران اکو خواهند داشت و در این مسیر به همکاری آنان نیاز داریم.
وی گفت: اولین کمیته هماهنگی اجرای برنامه ایران اکو اول بهمن‌ماه امسال با حضور مسئولان اداره آموزش‌وپرورش گناوه و ریگ، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و اداره ورزش و جوانان در شبکه بهداشت و درمان شهرستان گناوه برگزار و تصمیم‌های لازم جهت هرچه بهتر این برنامه اتخاذ شد.
شهرستان گناوه در شمال استان بوشهر واقع است.
