سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان کرد: با وجود تغییر نرخ ارز این افزایش بی سابقه تولید مواد باعث شده نوسان قیمت در زمینه مواد مخدر نداشته باشیم. برخی نوسانات نرخ خرده فروشی مواد مخدر در استان ها نشان دهنده این نیست که قیمت مواد به شدت بالا رفته است بلکه می تواند ناشی از اقدامات مقابله با عرضه باشد.
به گزارش جماران؛ سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر ضمن اعلام ورود سالانه ۱۷۰۰۰ معتاد به ۹۰ سرپناه شبانه (شلترها) از تغییر نحوه نظارت بر مراکز ترک و درمان اعتیاد تا پایان امسال خبر داد و گفت: پایش درمان و نظارت بر مراکز درمانی به صورت علمی در دستور کار کمیته‌های علمی قرار گرفته است و تا پایان شهریورماه دستورالعمل‌های مربوطه برای اصلاح این موارد در نظر گرفته می شود و به این ترتیب تا پایان سال شاهد تغییرات جدید در نحوه نظارت بر مراکز درمان اعتیاد خواهیم بود.
پرویز افشار در نشست خبری امروز که به مناسبت هفته دولت برگزار شد، با اشاره به برنامه مشترک این ستاد با وزارت ورزش و جوانان در حوزه تجهیز خانه‌های ورزش روستایی، اظهار کرد: در سال ۹۷ نسبت به مدت مشابه دو سال گذشته تجهیز خانه‌های ورزش روستایی رشد بسیار بالایی داشته است و در حال حاضر استانی در کشور نداریم که از خانه های ورزش روستایی محروم باشد.
افشار ادامه داد: در این بازه زمانی ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ خانه ورزش روستایی یا تجهیز شده و یا به زودی آماده بهره برداری خواهد شد و در برخی از استان‌ها نیز که این خانه‌ها از ۳ سال قبل تجهیز شده‌اند استقبال قابل توجهی از آنها صورت گرفته است.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره دستاوردهای این ستاد در حوزه بین‌الملل نیز توضیح داد و گفت: تفاهم نامه مبارزه همه جانبه در زمینه مواد مخدر و تروریسم با دولت چین نهایی شده است. افزون بر آن مذاکراتی با مقامات ایتالیایی برای گسترش همکاری‌های دوجانبه در ابعاد مختلف مبارزه با مواد مخدر انجام شده است و همچنین سند برنامه مشترک ستاد مبارزه با مواد مخدر و همچنین یونیسف در حوزه پیشگیری و درمان اعتیاد در کودکان و نوجوانان امضاء شده است.
ورود سالانه ۱۷۰۰۰ معتاد به سرپناه‌های شبانه (شلترها)
افشار در ادامه با اشاره به فعالیت ۷۴۰۰ مرکز درمان سرپایی اعتیاد با آگونیست، در حوزه‌های دولتی و غیر دولتی، تصریح کرد: در حال حاضر ۱۷۰۰۰ معتاد از ۹۰ مرکز سرپناه شبانه که در طول سال برای تامین محل خواب و غذای آنها در نظر گرفته شده، استفاده می‌کنند. همچنین مراکز تی سی بهزیستی که افراد معتاد بعد از سم زدایی برای بهبودی کامل به این مراکز مراجعه می‌کنند نیز در نظر گرفته شده است.
به گفته وی، امسال با اراده‌ای که در این زمینه وجود دارد و همچنین مشارکت بخش خصوصی تعداد این مراکز به ۳۰ مورد رسید و حدود ۲۰۰۰ نفر نیز از مداخلات درمانی و پیشگیری استفاده می‌کنند.
تغییر نحوه نظارت بر مراکز ترک و درمان اعتیاد تا پایان امسال
وی ادامه داد: پایش درمان و نظارت بر مراکز درمانی به صورت علمی در دستور کار کمیته‌های علمی قرار گرفته است و تا پایان شهریورماه دستورالعمل‌های مربوطه برای اصلاح این موارد در نظر گرفته می شود و به این ترتیب تا پایان سال شاهد تغییرات جدید در نحوه نظارت بر مراکز درمان اعتیاد خواهیم بود.
افزایش اعتبار پوشش بیمه درمان اعتیاد در قالب یاری برگ
راه‌اندازی مراکز نگهداری از زنان باردار معتاد
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر از افزایش اعتبار پوشش بیمه درمان اعتیاد به میزان ۷۹۰ میلیارد ریال در قالب یاری برگ خبر داد و گفت: تاکنون آمار یک میلیون بیمار در سامانه آیداتیس که به صورت کامل اجرایی شده، ثبت شده است و این سامانه کمک می‌کند تا اشراف نسبی نسبت به مصرف مواد، نوع درمان و همچنین مداخلات آن داشته باشیم.
وی در ادامه از بازنگری و تدوین راهنمای درمان و وابستگی به مواد مخدر در کودکان، نوجوانان و دانش آموزان در معرض خطر، راه‌اندازی DICهای جدید در مناطق کمتر برخوردار و راه اندازی مراکز مخصوص زنان باردار معتاد خبر داد.
رشد ۱۲ درصدی کشف انواع مواد مخدر
کشف حدود ۵۰ درصد مواد مخدر از سه استان مرزی
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره فعالیت‌های این ستاد در زمینه مقابله با عرضه مواد مخدر در ۵ ماهه اول امسال توضیح داد و گفت: در این بازه زمانی نسبت به سال گذشته بر اساس جمع بندی آمارهای غیررسمی ۳۷۰ تن انواع موادمخدر در کشور کشف شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۲ درصد رشد داشته است. همچنین مجموعه کشفیات در چهار ماهه نخست امسال ۲۷۸ تن بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴ درصد رشد داشته است.
به گفته افشار، در ۴ ماهه اول سال جاری بیشترین کشفیات مواد مخدر به ترتیب مربوط به استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان هرمزگان، فارس، تهران، یزد، خراسان رضوی، اصفهان، خراسان جنوبی و گلستان بوده است و بیشترین سهم با ۲۳.۸ دهم درصد از کل کشفیات مربوط به استان سیستان و بلوچستان بوده است. همچنین ۴۹.۶ دهم درصد از کشفیات مربوط به سه استان مرزی یعنی سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان بوده است.
کاهش ۶۳ درصدی کشفیات پیش‌سازها/ افزایش کشف هروئین، مورفین و تریاک
افشار در ادامه تصریح کرد: کشفیات مواد پیش‌ساز کاهشی ۶۳ درصدی داشته است؛ از دلایل این موضوع می‌تواند ساز و کارهای مهم باشد که در کمیته‌های مربوطه انجام شده و کسانی که در زمینه تولید این مواد فعالیت می‌کردند ریسک دنبال کردن این فعالیت‌ها را نپذیرفتند. در ۴ ماهه اول سال جاری ۶۷۷۶ دستگاه خودرو نیز از قاچاقچیان کشف و ضبط شده است. افزون بر آن در همین بازه هروئین، مورفین و تریاک با افزایش کشف روبه‌رو بوده‌اند اما این آمار در زمینه حشیش با ۴ درصد رشد منفی و در زمینه مواد محرک ۱۸ درصد رشد منفی داشته است.
تمایل به مصرف «شیشه» به صفر نزدیک شد /افزایش مصرف ماری‌جوانا
افشار ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت شیشه و مواد پیش ساز تولید آن، تمایل به مصرف شیشه به صفر میل کرده؛ شاید یکی از دلایل آن نیز تغییر الگوی مصرف مواد باشد. در حال حاضر مصرف شیشه به ۷.۸ دهم درصد رسیده و بیشتر به سمت گل و ماری جوانا رفته است.
کاهش درگیری‌های منجر به صدمه و شهادت در مسیر مبارزه با مواد مخدر
به گفته سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، تعداد درگیری‌های منجر به صدمه و شهادت در چهار ماهه اول سال ۱۶ درصد کاهش یافته است اما در همین مدت تعداد شهدای این درگیری ها نسبت به سال گذشته که یک مورد بوده، افزایش یافته و به پنج شهید رسیده است.
رشد جرائم موادمخدری/ ۴۱ درصد جرائم زندانیان موادمخدری است
افشار همچنین اضافه کرد: در چهار ماهه نخست سال جاری آمار کشف سلاح ۲۷ درصد کاهش یافته است. همچنین جرائم مواد مخدر در سال ۹۷ نسبت به ۹۶ تغییرات محسوسی داشته و یک درصد رشد را نشان می‌دهد. علاوه بر آن آمارها نشان می‌دهند که ۴۱ درصد جرائم زندانیان در خرداد ماه سال جاری مربوط به مواد مخدر بوده است.
وی در ادامه این نشست درباره اقدامات ستاد مبارزه با مواد مخدر برای ایجاد اشتغال معتادان بهبود یافته گفت: ایجاد اشتغال در جمعیت عادی نیز کار سختی است، این کار در مورد بهبود یافتهگان مشکلتر است. ما برای این موضوع کمیته اشتغال بهبودیافتگان را ایجاد کردهایم و چندین دستگاه از جمله بهزیستی وزارت تعاون و کار و همچنین ستاد مبارزه با مواد مخدر در این زمینه فعال هستند. از محل اعتبارات متمرکز ستاد و خیرین توانستیم بیش از ۷۴۰۰ فرصت شغلی برای بهبود یافتگان ایجاد کنیم. سیاست گذاری در این حوزه دو برابر شدن این رقم برای امسال است. به جز این مورد تلاش کردیم از ظرفیت تفاهم نامه خود با سازمان فنی و حرفه‌ای برای حرفه‌آموزی زندانیان استفاده کنیم به همین منظور سامانه اشتغال و حرفه آموزی بهبود یافتگان ایجاد کردهایم.
استحکام پیوند تروریسم با مواد مخدر با شکست داعش در سوریه
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به اینکه در دو سال گذشته شاهد ارتباط میان قاچاق مواد مخدر و باندهای تروریستی بوده‌ایم ادامه داد: چند کار اطلاعاتی در زمینه کشفیات محموله‌های بزرگ اسلحه و مواد حکایت از این موضوع دارد که گروه‌های تروریستی در کنار قاچاق با عملیات های خشن با نیروهای مرزی درگیر می شوند که این کار باعث افزایش شهدا می شود. جمهوری اسلامی به این موضوع بسیار حساس است و سوداگران مطمئن باشند که اقدامات ددمنشانه آنها بی پاسخ نمی‌ماند و تا سپردن آنها به سرپنجه‌های عدالت به فعالیت خود ادامه می‌دهد. طی یکی دو سال گذشته تعدادی از قاچاقچیان بین‌المللی در چارچوب سرزمینی دستگیر شده‌اند. تأکید می‌کنیم که هیچ مماشاتی در این زمینه صورت نمی گیرد. با توجه به شکست‌های پی در پی داعش در سوریه بخشی از آنها در حال انتقال به افغانستان هستند. این موضوع باعث استحکام پیوند میان تروریسم و مواد مخدر می‌شود.
۷۰ درصد مخدرهای کشف شده مبتنی بر اطلاعات از پیش داده شده صورت می‌گیرد
وی تاکید کرد: ما این هشدار را گوشزد کردهایم و باید در این زمینه هوشیار باشیم که ۷۰ درصد کشفیات جمهوری اسلامی در زمینه مواد مخدر مبتنی بر اطلاعات از پیش داده شده و ۳۰ درصد به صورت اتفاقی در گلوگاه ها رخ می‌دهد.
نوسانات نرخ ارز تاثیری در درمان اعتیاد نداشته
افشار با تأکید بر اینکه نوسانات نرخ ارز تاثیری در درمان اعتیاد نگذاشته است اظهار کرد: نرخ درمان اعتیاد کاملاً مشخص است و توسط شورای عالی رفاه و کمیته تعرفه گذاری هر سال یا هر دو سال افزایشی جزئی یعنی حداکثر تا ۱۰ درصد در تعرفه‌ها دارد . افزایش قیمت مواد باعث حرکت افراد به سمت درمان می‌شود؛ طبق اطلاعاتی که داریم در حال حاضر سالیانه ۹۰۰ هزار تا یک میلیون نفر به مراکز هشتگانه درمان اعتیاد کشور مراجعه می‌کنند و تحت درمان قرار می گیرند.
افزایش ۱۰۰ درصدی تولید مواد مخدر در افغانستان نسبت به سال گذشته
افزایش نرخ ارز تاثیری در نوسان قیمت موادمخدر نداشته
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه با بیان اینکه تولید مواد مخدر در افغانستان در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۱۰۰ درصد افزایش داشته است بیان کرد: با وجود تغییر نرخ ارز این افزایش بی سابقه تولید مواد باعث شده نوسان قیمت در زمینه مواد مخدر نداشته باشیم. برخی نوسانات نرخ خرده فروشی مواد مخدر در استان ها نشان دهنده این نیست که قیمت مواد به شدت بالا رفته است بلکه می تواند ناشی از اقدامات مقابله با عرضه باشد.
افشار در ادامه بیان کرد: امروز حدود ۳۰ دستگاه هم با ستاد مبارزه با مواد مخدر همکاری می‌کنند اگر بخواهیم فعالیت های ایران را با جامعه جهانی در این زمینه مقایسه کنیم باید گفت که ۷۵ درصد مواد مخدر مکشوفه توسط جمهوری اسلامی صورت می‌گیرد. همچنین در زمینه کاهش آسیب و کنترل اچ آی وی، تجربه ایران به عنوان بهترین تجربه توسط سازمان بهداشت جهانی اعلام شده است. در زمینه کاهش تقاضا نیز تجربیات ایران در جامعه جهانی قابل ذکر است. در دنیا کشوری وجود ندارد که بیش از هزار مرکز درمانی در حوزه اعتیاد داشته باشد. دسترسی به انواع درمان های دارویی و غیر دارویی نیز در ایران قابل توجه است این موفقیت ها بزرگ و قابل توجه هستند اما باید در نظر بگیریم که حجم مشکل زیاد است. ما در منطقه آتش و بحران هستیم افغانستان در حال حاضر سه و نیم میلیون مصرف‌کننده مواد مخدر دارد. مصرف مواد در کشور ما چند سال سابقه دارد. در عین حال ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار مصرف کننده مستمر وجود دارد که دائماً برای تامین مواد خود تلاش می کنند. باید در نظر داشته باشیم که تمام این افراد نیاز به برنامه دارند.
موقعیت سوق‌الجیشی ایران برای ترانزیت مواد مخدر به اتحادیه اروپا
وی با اشاره به موقعیت سوق الجیشی ایران برای ترانزیت مواد مخدر به اتحادیه اروپا تصریح کرد: ایران نزدیک ترین ارزان‌ترین و راحت‌ترین راه برای ترانزیت مواد مخدر به اروپا است. کشورهای صادرکننده مواد مخدر جمعیت ۸۰ میلیونی ایران و همچنین ۶۰۰ میلیونی اتحادیه اروپا را هدف می گیرند.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به فعالیت شلتر ها در بافت‌های حاشیه‌ای شهرها تأکید کرد: راه‌اندازی این مراکز محدود به تهران نیست و در بافت‌های حاشیه‌ای استان‌های کمتر برخوردار نیز وجود دارند. این مراکز در تهران افزایش داشته‌اند اما آمار آن در استان های کمتر برخوردار بیشتر بوده است.
۲.۱ درصد دانش‌آموزان دبیرستانی تجربه یکبار مصرف موادمخدر را داشته‌اند
افشار با تاکید بر اینکه ما بحث شیوع اعتیاد در دانش آموزان را نداریم و این موضوع بسیار بسیار کم است ادامه داد: برای ما حتی تجربه یک بار مصرف مواد توسط دانش آموزان نیز اهمیت دارد. طبق آخرین آمارهای رسمی در کشور ۲.۱ درصد دانش آموزان مقطع دوم متوسطه تجربه یکبار تا چند بار مصرف مواد در زندگی داشته‌اند. البته این آمار مربوط به کل جمعیت دانش آموزان کشور نیست.
وی ادامه داد: مقطع دوم متوسطه سن تجربه، هیجان و خطرپذیری است. در سنین پایین‌تر یعنی مقطع متوسطه اول و ابتدایی آمار مصرف مواد آنقدر نادر است که در آمار نمی‌گنجد و در بررسی‌های بین‌المللی نیز مصرف مواد در سه سال آخر تحصیلات مدرسه در نظر گرفته می‌شود.
کشف ۲ تن مواد مخدر در شعاع ۵۰۰ متری مدارس، پارک‌ها و سینماها
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه بیان کرد: در سایر نقاط دنیا اگر مسئله وفور دسترسی به مواد وجود داشته باشد می‌گویند باید جایی که خطر بیشتری وجود دارد رصد شود. در سال گذشته ما شعاع ۵۰۰ متری مدارس، دانشگاه‌ها، سینماها، پارک‌ها و فضاهای عمومی را هدفگذاری کردیم که اگر توزیع مواد مخدر وجود داشته باشد با آن برخورد کنیم.
وی افزود: پلیس نزدیک به دو تن مواد در این محدوده‌ها کشف کرد که این کار در قالب تفاهم‌نامه‌ای مشترک با ستاد بود که البته منجر به سوء تفاهم شد. کسی در مدارس مواد مصرف نمی‌کند. مدرسه آینه جامعه است و دانش آموز ممکن است با تجربه مصرف و وابستگی مواد به مدرسه بیاید. به همین دلیل این مراکز گلوگاه خوبی برای مداخله درمانی و مدیریت آن است.
کنترل شعاع ۲۵۰ متری مدارس برای جلوگیری از توزیع موادمخدر
وی با بیان اینکه همکاری خوبی با آموزش و پرورش در چندین سال گذشته داشتیم، ادامه داد: با توجه به اینکه شعاع ۵۰۰ متری زیاد بود امسال این عدد را به ۲۵۰ متر رساندیم تا کنترل‌ها را بیشتر کنیم و امنیت خاطر بیشتری داشته باشیم که جوانان ما در معرض مصرف مواد قرار نگیرند.
وی در ادامه تاکید کرد: آمار اعتیاد و آسیب‌های اجتماعی با سرشماری تست و غربال به دست نمی‌آید، بلکه روش‌های علمی خود را دارد و در قالب طرح‌های پژوهشی با پرسشنامه و مصاحبه انجام می‌شود. ارقام اعلام شده نیز با مثبت و منفی ۲ تا سه درصد خطا اعلام می‌شود. در خصوص جمعیت دانش آموزی و دانشجویی روش به همین صورت است.
مصرف موادمخدر توسط دانش‌آموزان حاد نیست
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه میزان مصرف مواد در زنان ایرانی نسبت به جامعه جهانی بسیار پایین است، تصریح کرد: زنان معتاد در جامعه جهانی ۳۰ تا ۴۰ درصد و در ایران ۸ تا ۱۰ درصد از کل معتادان را تشکیل می‌دهد. وضعیت آموزش و پرورش در این زمینه قابل قبول است و مشکل حادی از نظر سوء مصرف منجر به خطرآفرینی نداریم.
افشار در ادامه تصریح کرد: اگر در افغانستان خلوص مواد مخدر تولیدی بیشتر است احتمالا به این دلیل است که محموله‌های پیش ساز بیشتر در قالب محموله‌های ترانزیتی به این کشور می‌روند. دسترسی راحت به مواد اولیه باعث تولید مواد با خلوص بیشتر می‌شود. خلوص بالای مواد باعث می‌شود عوارض جسمی آن کاهش یابد اما از سمت دیگر عوارض جسمی مثل وابستگی، رفتارهای مخاطره آمیز و غیره ممکن است افزایش یابد. اگر دسترسی به مواد اولیه تولید مواد مخدر در افغانستان به راحتی صورت گیرد کاهش قیمت به دنبال دارد و این کار می‌تواند موجی از سوء مصرف را ایجاد کند.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه بیان کرد: من اعتقاد دارم عمده خرده فروشان مواد مخدر و محرک از میان جمعیت مصرف کنندگان هستند. به همین دلیل نظری ندارم درباره این اظهار نظر که موج بیکاری باعث می‌شود خرده فروشی غیر وابسته به مواد ایجاد شود. این نظر باید آزموده و بررسی شود.
وی در ادامه با اشاره به طرح ارزیابی سوء مصرف مواد که در سال‌های ۹۴ و ۹۵ انجام شد اعلام کرد: طبق این طرح مشخص شد که بیش از چهار میلیون نفر در کشور حداقل یک بار تجربه مصرف مواد داشته‌اند که البته این به معنی اعتیاد نیست. همچنین دو میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در طول سال گذشته مصرف مستمر مواد داشته‌اند که این رقم نیز به معنی معتاد بودن آنها نیست. معتاد شاخص‌هایی بر اساس مراجع پزشکی در دنیا دارد و مصرف مستمر تنها نشانه آن نیست.
وی ادامه داد: بر این اساس اعتقاد داریم که از این دو میلیون و ۸۰۰ هزار نفر تعدادی معتاد خواهند بود. پژوهشی با موضوع اعتیاد و نه مصرف کنندگان در دست انجام است که ارقام آن نشان دهنده آمار معتادان در کشور خواهد بود. تخمین من به عنوان کارشناس این است که از این رقم حداقل نیمی از آن معتاد قطعی وابسته به مواد هستند.
حداکثر ۱۵ تا ۲۰ درصد بهبودیافتگان در پاکی کامل می‌مانند
وی در ادامه اعلام کرد: از میان کسانی که به مراکز درمان اعتیاد شامل مراکز ماده ۱۵ و ۱۶ مراجعه می‌کنند حداکثر ۱۵ تا ۲۰ درصد در پاکی کامل می‌مانند. همچنین آمار کسانی که روی مداخله درمانی خاصی مانند متادون می‌مانند و ماده دیگری مصرف نمی‌کنند بیش از ۴۰ تا ۵۰ درصد است.
سن اعتیاد کاهش نیافته است
شیوع مصرف مواد مخدر بین سنین ۲۱ تا ۲۴ سال است
افشار در ادامه با تاکید بر اینکه سن اعتیاد در کشور پایین نیامده ادامه داد: شیوع مصرف مواد مخدر در حال حاضر ۲۱ تا ۲۴ سال است و شروع سن تجربه آن فقط کمی در مصرف گل پایین آمده است به همین دلیل برنامه‌های جدی در محیط مدارس به ویژه دانشجویی داشته‌ایم. ۳۰۰ دانشگاه در این زمینه با ما همکاری می‌کنند و بنا بر گزارش‌های رسمی میزان مصرف گل با مداخلاتی که صورت گرفته در این جمعیت در حال کاهش است.
وی با اشاره به انجام اقدامات پیشگیرانه در محیط‌های مختلف تصریح کرد: ما ۳۸۰ جلد کتاب در مقطع دوم متوسطه در مدارس تمامی مراکز استان‌های کشور تکثیر کردیم و این کتاب‌ها در اختیار معلمان و مربیان قرار گرفته است.
