ایران به عنوان یک کشور نفت خیز در اقتصاد جهان شناخته شده و در شرایط فعلی فروش نفت مهم ترین منبع درآمدی کشور است، از طرف دیگر با توجه به شرایط بین المللی سنگ اندازی برخی قدرت ها این اقتصاد متکی بر نفت دست‌خوش بازی سیاستمداران جهانی است.در چنین شرایطی اتکاء به قابلیت های درونی اقتصاد یکی از اولویت های اصلی اقتصاد به شمار می آید. کشور ایران به عنوان یکی از پر پتانسیل ترین کشورهای توریستی جهان به شمار می رود. ایران از حیث آثار تاریخی، طبیعت وسیع، تنوع فرهنگی، تنوع زیست بوم و… یکی از جذاب ترین کشورهای جهان برای جذب توریست و توسعه صنعت گردشگری است.
اگرچه در سال های اخیر و پس از توافق برجام شمار گردشگران خارجی در کشور افزایش پیدا کرد، اما این ظرفیت های غنی تا رسیدن به نقطه مطلوب مسیر زیادی را پیش روی دارد.صنعت گردشگری امروزه در جهان یکی از مهم ترین منابع درآمد و ایجاد فرصت های شغلی برای بسیاری از کشورهاست. حتی کشورهایی که جذابیت های توریستی ندارند هم سعی می کنند این جذابیت ها را به نوعی به وجود بیاورند تا از بازار بزرگ صنعت گردشگری جهان سهمی را به خود اختصاص دهند.در تقسیم بندی جهانی بعد از نفت و خودروسازی، صنعت گردشگری در رده سومین حوزه درآمدی دولت هاست.
مطابق نظر سازمان جهانی جهانگردی که وابسته به سازمان ملل است، امروزه گردشگری بزرگ‌ترین صنعت فعال در جهان است. در یک مقیاس کلی، گردشگری ۶ درصد تجارت جهانی را تشکیل داده است و سالانه بیش از ۷۰۰ میلیون سفر انجام می‌گیرد. سازمان جهانی گردشگری (WTO) برآورد کرده که تا سال ۲۰۲۰ تعداد گردشگران بین‌المللی به ۶/۱ میلیارد نفر خواهد رسید. این بدان معنا است که متوسط رشد تعداد گردشگران سالانه حدود ۳/۴ درصد خواهد بود.
یکی از مهم ترین دستاوردهای صنعت گردشگری، ارز آوری برای کشور است. هزینه هایی که برای ایجاد صنعت گردشگری صورت می گیرد در مقابل صنعت های دیگر چندان زیاد نیست و از طرف دیگر ایجاد اشتغال در آن بسیار مفید و بیشتر است. طبق تحقیقات کارشناسان حوزه گردشگری و جهانگردی، درآمد حاصل از ورود هر گردشگر به کشور باعث ایجاد یک شغل می شود. سرمایه گذاری های جهانی در صنعت گردشگری حاکی از آن است که گردشگری صنعتی از زمره صنایع توزیع کننده درآمد است و هنگامی که جهانگرد وارد کشور می شود، در مقابل خدماتی که به وی ارائه می‌شود، باید هزینه پرداخت کند و این پرداخت ارزی خواهد بود. لذا این صنعت می تواند جایگزین اقتصاد تک محصولی یعنی درآمد نفتی گردد.
دو مولفه ی اصلی در برای توسعه گردشگری در کشور ایجاد زیر ساخت و بازاریابی است.برای زیر ساخت به عنوان مثل ساخت هتل ها و ارائه خدمات ارزان، ساخت اماکن تفریحی، آماده سازی اماکن مذهبی و تاریخی و همچنین فرهنگی برای جذب گردشگر، ارائه برنامه های فرهنگی متنوع و ایجاد اماکنی برای ارائه خدمات فرهنگی به گردشگران و …در حوزه بازاریابی و تبلیغات هم باید از تمام امکانات از جمله تلویزیون، شبکه های مختلف ماهواره ای، اینترنت، افراد خبره در جذب گردشگر و … استفاده کرد.
تمام موارد یاد شده نیازمند برنامه ریزی های کلان و اجرای دقیق آنهاست تا بتوانیم در شرایطی که کشور هم در بحران ارز قرار گرفته و هم مشکلات اقتصادی که در آینده بخاطر تحریم های احتمالی به وجود خواهد آمد را پشت سر بگذارد.به این نکته نیز باید دقت کرد که ایجاد اشتغال غیر مستقیم در صنعت گردشگری محرک خوبی برای صنعت کل کشور است. ساخت هتل ها و تامین لوازم آنها، احداث مراکز تفریحی و به طور کلی تقویت زیر ساخت ها باعث ایجاد شغل در صنعت های مختلف کشور می شود.در نهایت با توجه به تحریم های احتمالی، صنعت گردشگری، یکی از مهم ترین قابلیت های درونی اقتصاد ایران است که حتی با تحریم هم نمی توانند از ایجاد اشتغال و تولید ثروت و ارز آوری آن جلوگیری کنند.
یکی دیگر از ابعاد مثبت توسعه صنعت گردشگری در کشور، مسائل فرهنگی است. کشور ایران دارای تنوع فرهنگی و مردم خونگرم و مهمان نوازی است. واقعیت های اجتماعی ایران آنگونه که بعضی رسانه های خارجی از ایران نشان می دهند، تفاوت ۱۸۰ درجه ای دارد.حضور فیزیکی و انبوه گردشگران در ایران واقعیت های اجتماعی کشور را آنگونه که هست به آنها نشان می دهد و مانند پادزهری برای تبلیغات رسانه ای دیگر کشورهای عمل می کند. واقعیت این است که برخی رسانه های خارجی تصویر ناخوشایند و ناامنی از ایران ارائه می کنند اما وقتی گردشگران خارجی وارد کشور می شوند فضایی کاملا متفاوت با آنچه که در تبلیغات رسانه ای خارجی دیده اند، مشاهده می کنند.این مسئله برای کشور از نظر تبلیغاتی بسیار حائز اهمیت است.
