کوهستان «هومیو(هومیان)» جایی است که می‌توان از آن با نام کوهستان رنگیننگارهها یاد کرد. این کوهستان در شمال و خاور شهرستان کوهدشت است و راه‌های دسترسی گوناگونی دارد.
به گزارش جماران؛ نقوش صخره‌ای ۹ هزار ساله "هومیان" در شهرستان کوهدشت بر روی اثری ۱۴۹ هزار ساله، منظره‌ای خارق العاده برای گردشگران داخلی و خارجی مهیا کرده است.
نقوش صخره‌ای هومیان در شمال شهرستان کوهدشت و در شمال غرب استان لرستان است. قدمت محوطهای که این نقوش در آن قرار دارد را بر اساس تاریخ‌گذاریی که بر روی یک قطعه استخوان از کاوش پروفسور«مک بورنی» از دانشگاه کمبریج به‌دست آمده را به 149 هزارسال پیش نسبت داده‌اند.
شهرستان کوهدشت با سنگ‌نگاره‌های«هومیان» و «میرملاس» و نیز دیگر آثار باستانی‌اش، میراث‌دار تاریخ 12 هزارساله بشر و پایتخت رنگین‌نگاره‌های ایران است؛ در این شهرستان می‌توان صدها نگاره و نقوش بی‌مانند را که هزاران سال پیش کشیده‌شده را بر دیواره اِشکفت‌ها و بدنه صخره‌ها دید و نیز با نقاشی‌های قرمز و زردرنگ در دیواره‌های این سنگ‌نگاره‌ها می‌توان به تاریخ کهن رسید، تاریخی که بین 2 هزار تا 9 هزار قدمت دارد و سرزمین لرستان را در ردیف نخستین سکونت‌گاه‌های بشر قرار داده‌است.
«سلیمان لطفی» پژوهگشر لرستانی که کتاب‌های رنگین‌نگاره‌های ایران(هورمیان و میرملاس)، سوگ‌نگاره‌ها(سنگ‌ها روی‌دل، میل و بالاسری در گورستان‌ها) و نویس‌یار(شیوه نوین نگارش و ویرایش) را روانه بازار چاپ کرده می‌گوید استان لرستان به‌ویژه شهرستان کوهدشت دارای ظرفیت بالایی در زمینه گردشگری و جذب توریست بوده و معمولاً توریست‌ها اگر تنها یک اثر ارزشمند و ویژه در جایی باشد، برای دیدن آن هزینه می‌کنند. خوشبختانه در شهرستان کوهدشت نه‌تنها یک اثر بلکه ده‌ها گزینه ویژه وجود دارد که هر گردشگری را برای دیدن و شنیدن وسوسه می‌کند.
دیرینگی رنگیننگارهها
این پژوهشگر معتقد است نوروز در ایران امروز، زمانی برای گردش و تفریح شده‌است. اگر بخواهیم یک پیش‌نهاد برای گردشگران داشته باشیم، دیدن رنگین‌نگاره‌های کوهدشت خالی از لطف نیست. رنگیننگارهها (PICTOGRAPH) بخشی از هنر صخره‌ای‌اند که برای ساخت آن‌ها از رنگ سود برده شده‌است. دیرینگی بسیاری از آن‌ها به هزاران سال می‌رسد.
این فعال میراث فرهنگی لرستان معتقد است کوهستان «هومیو(هومیان)» جایی است که می‌توان از آن با نام کوهستان رنگیننگارهها یاد کرد. این کوهستان در شمال و خاور شهرستان کوهدشت است و راه‌های دسترسی گوناگونی دارد.
هومیان، سرزمین مقدس
به گفته «لطفی» هومیو آن‌گونه که در کتاب «رنگین‌نگاره‌های ایران(هومیان و میرملاس)» آمده‌است، چندین معنا دارد که یکی از آن‌ها سرزمین هوم(HOOM) است. هوم، گیاه سپند(مقدس) ایرانیان است که با نام «افِدرا» هم خوانده می‌شود. بومیان به آن «ریش بز» و «وایم» نیز می‌گویند، اما گویا در زبان لکی، هومیو به معنای «جنوب» است و در برابر «باجلو» به‌معنای شمال به‌کار می‌رود.
آن‌طور که این پژوهشگر می‌گوید«هومیان» برای گردشگران جاذبه‌های بی‌شماری دارد. طبیعت زیبا و چشم‌اندازهای بی‌مانند تنها بخشی از زیبایی‌های کوهستان هومیان است.
ردپای عصر شکار در تاریخ کوهدشت
به گفته او زیباترین و ارزشمندترین جاذبه هومیان رنگیننگارهها هستند که در جای‌جای این کوهستان پخش شده‌اند. دیدن این نگاره‌های بی‌مانند تنها با یاری و راهنمایی بومیان میسر است. هم‌چنین به دلیل کوهستانی بودن مسیر باید با آمادگی و تجهیزات گام در این راه گذاشت.
این فعال میراث فرهنگی لرستان معتقد است در هومیان می‌توان تصویرهای کَل و بزکوهی، انسان، گرگ، شتر دوکوها، گوزن سیبری، روباه و صحنه‌های شکار و پای‌کوبی که هزاران سال پیش کشیده شده را می‌توان دید و بیشتر این نگاره‌ها متعلق به دورانی است که انسان هنوز شکارگر بوده‌است.
آن‌طور که «لطفی» می‌گوید ارزش این نگاره‌ها به اندازه‌ای است که اگر برنامه‌ریزی درستی برای آن‌ها انجام گیرد، شهرستان کوهدشت به قطب بزرگی در صنعت گردشگری تبدیل خواهد شد.
به گفته این پژوهشگر بسیاری بر این باورند که نگاره‌های هومیان حتی قدیمی‌تر از نقش‌های «آلتامیرا» «لاسکو» «شووه» هستند، بنابر این پژوهشگرانی که در زمینه هنر صخره‌ای کار می‌کنند، ناچارند که سری هم به «هومیان»و«میرملاس» در شهرستان کوهدشت بزنند.
اسرار انسان نخستین در سنگ‌نگاره‌ها
نقوش صخره‌ای شهرستان کوهدشت، ردپای آرزوها و خیال‌های انسان‌های نخستینی را روایت می‌کند که با نقش‌هایی آمیخته به رنگ‌های سیاه اخرایی، زرد و قرمز رمزهایی از دوران کهن بشر را در پرده راز به‌تصویر کشیده‌اند.
آثار به‌جامانده از آن دوران‌ها به پاس‌داشت همان ابهت کهن هنوز باستان‌شناسانی از سراسر جهان را برای روایت و پی‌بردن به اسرار دوران نخستین حیات، مشتاق و محتاج به روایت میراث‌های شهرستان کوهدشت کرده‌است، گو این‌که در کوه‌ها و دشت‌های این شهرستان شادی‌ها و حُزن‌ها، نقاشی‌ها و حیرت‌های تاریخ ریشه دوانیده‌است.
