کشورهایی بدون ارتش!

به گزارش جماران؛ در عصری به سر می‌بریم که قدرت نظامی در اغلب قریب به اتفاق مهمترین فاکتور در رتبه بندی قدرت‌های جهانی به شمار می‌آید هر چند نباید در این میان قدرت اقتصادی و تکنولوژی را نیز نادیده گرفت.

با این وجود کشورهای جهان برای داشتن ارتشی قدرتمند بخش قابل توجهی از درآمد ناخالص داخلی خود را صرف تجهیز و آماده سازی ارتش‌های خود می‌کنند و مانند حوزه‌های دیگر و بسیار شدیدتر از این حوزه‌ها، رقابت بر سر برتری نظامی نیز در جریان است به نوعی که شرایط سال‌های اخیر ما را به یاد دوران جنگ سرد می‌اندازد.

اما در حالی که تقریباً تمامی کشورها برای داشتن ارتشی قدرتمندتر تلاش می‌کنند اما برخی کشورهای اندک توجهی به این حوزه ندارند که هر یک از آنها دلایل خاص خود را دارند.

10- باهاماس

این کشور کوچک در حوزه دریایی کارائیب از 700 جزیره کوچک ساخته شده و حدود 400.000 نفر جمعیت دارد که اکثر آنها از نوادگان بردگان آفریقایی هستند که دهه‌های دور به این منطقه آمده‌اند. این کشور نیروی زمینی یا هوایی ندارد که بخواهیم در مورد کیفیت یا تعداد پرسنل آن صحبت کنیم. تنها نیروهای نظامی که این کشور دارد نیروی دریایی آن است که با نام نیروهای دفاعی پادشاهی باهاماس وظیفه دفاع از مردم این کشور در مقابل تجاوز خارجی را بر عهده دارد.

نیروی دریایی پادشاهی باهاماس در حدود 1.600 مرد و زن را در اختیار دارد که در سه اسکادران سازماندهی شده‌اند: اسکادران کماندو، اسکادران گشت زنی و بخش هوایی. اسکادران گشت زنی این کشور از 11 کشتی تشکیل شده که در آبهای متعلق به این کشور گشت زنی می‌کنند و دسته هوایی نیز در حال حاضر تنها از سه هواپیما تشکیل شده است.

در سال 2014 بودجه نظامی این کشور که قبلاً تنها 49 میلیون دلار بود به یکباره به 232 میلیون دلار افزایش یافت که این افزایش بودجه به منظور پیاده سازی برنامه‌ای به نام «پروژه کف دریای شنی» انجام گرفت. این بودجه اضافی در زمینه نوسازی کشتی‌ها و هواپیماها و آماده سازی آنها برای مراقبت از منابع دریایی و کاهش قاچاق کالا، قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان در این منطقه هزینه شد.

9- جمهوری آفریقای مرکزی

این کشور که در اثر جنگهای داخلی سالهاست در آتش کینه می‌سوزد با مشکلات عدیده داخلی روبرو است. از آنجایی که این کشور در سال‌های گذشته درگیر یک جنگ داخلی طولانی و خانمانسوز بوده شاید انتظار داشته باشید که ارتشی هر چند ضعیف داشته باشد. اما واقعیت چیز دیگری است و این کشور ارتشی به استعداد 4.500 نفر دارد که نه تنها نقش مثبتی در خاموش کردن جنگ داخلی و ناآرامی‌ها نداشته بلکه فساد گسترده، نقض حقوق بشر و مشکلات درونی گسترده عملاً آن را به یک ماهیت بی هدف و بدون نقشی موثر در کشور تبدیل کرده است.

ارتش این کشور برای دفاع از جمعیت 4.7 میلیونی خود تنها به 4 تانک تی 55، 4 هواپیما، 2 هلی کوپتر و 51 خودرو زرهی وابسته است که تاکنون نیز در پایان دادن به جنگ داخلی و به ارمغان آوردن صلح، آرامش و آزادی برای مردم این کشور ناکام بوده است.

8- گامبیا

این کشور که در غرب آفریقا واقع شده به طور رسمی با نام جمهوری گامبیا شناخته می‌شود و با درگیری‌های نظامی طولانی مدت درونی بیگانه نیست. گزارش‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که بیش از یک سوم جمعیت 1.8 میلیون نفری این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند و تنها روزی بین 25 سنت تا حداکثر 1 دلار درآمد دارند. بدین ترتیب نباید انتظار داشت که ارتش این کشور از قدرت متوسطی نیز برخوردار باشد.

توان نظامی گامبیا با 2.500 نفر استعداد نفری به دو بخش تقسیم شده است: نیروی زمینی و نیروی دریایی. از زمان استقلال این کشور از بریتانیا در سال 1965 بارها ارتش این کشور سازماندهی شده و هر بار با یک کودتای نظامی تمامی تلاش‌ها بی نتیجه مانده است. در حال حاضر ارتش گامبیا از 900 سرباز و تنها 12 خودرو زرهی تشکیل شده است.

بسیاری از سربازان این کشور به عنوان نیروهای حافظ صلح در کشورهای دیگر آفریقا به سر می‌برند. در سال 2002، نیروی هوایی گامبیا با خرید یک جت جنگنده سوخوی 25 به فکر تجهیز خود افتاد اما این بخش از نیروی نظامی گامبیا نیز مانند نیروی زمینی به دلیل مشکلات عمده و عمیق خود نتوانست از این خرید استفاده کرده و سوخوی خریداری شده هنوز حتی برای یک بار نیز به پرواز درنیامده است. همچنین نیروی دریایی ارتش این کشور از 250 پرسنل نظامی تشکیل شده است که به دلیل نداشتن بودجه برای نوسازی و ادامه کار خود به کمک‌های بین المللی وابسته است. در سال 2013 تایوان سه کشتی جنگی هشت تنی را به این کشور هدیه داد تا جایگزین کشتی‌های قدیمی و فرسوده خود کند.

7- باربادوس

باربادوس یک کشور جزیره‌ای بسیار کوچک با جمعیتی کمتر از 278.000 است. ارتش این کشور در سال 1979 شکل گرفته و از سه بخش تشکیل شده است: گردان باربادوس، گارد ساحلی باربادوس و گردان جوانان باربادوس. تمامی این سه بخش دارای 1.000 نفر پرسنل بوده که در آبهای مجاور گشت زنی کرده و بخشی از آنها نیز برای مقابله با درگیری‌های داخلی در یکی از جزایر این کشور در حالت آماده باش به سر می‌برند.

نیروی هوایی این کشور نیز تنها دارای یک هواپیمای کسنا 402 سی است. در حالی که این کشور با مشکلاتی در درون خود به دلیل فقر و بلایای طبیعی مواجه است در سال 2016 چین حدود 3 میلیون دلار به این کشور هدیه داد که به بودجه نظامی 49 میلیون دلاری خود بی‌افزاید. البته به گفته سفیر چین در این کشور، این کمک سه میلیون دلاری نه برای خرید تجهیزات نظامی بلکه برای کاهش اثرات بلایای طبیعی بر ارتش این کشور اهدا شده است.

6- سومالی

سومالی بیش از 12 میلیون جمعیت داشته و یکی از طولانی‌ترین خطوط ساحلی در قاره آفریقا را به خود اختصاص داده است. اگر چه ارتش این کشور در مقایسه با کشور باربادوس که در رتبه هفتم قرار گرفته از لحاظ تعداد پرسنل بسیار قدرتمندتر است اما به دلیل فساد و درگیری‌های داخلی یکی از ضعیف‌ترین ارتش‌های جهان را دارد. نیروهای نظامی ملی سومالی از حدود 12.000 سرباز آماده به خدمت تشکیل شده و 24.000 سرباز نیز به عنوان نیروهای ذخیره شناخته می‌شوند. در بخش نیروی زمینی این کشور دارای 140 تانک و 430 خودرو زرهی است.

این کشور عملاً نیروی هوایی ندارد اما در سال 2012 مقامات نظامی ایتالیا اعلام کردند که به این کشور کمک خواهند کرد تا نیروی هوایی خود را از نو تشکیل دهد. نیروی دریایی این کشور نیز در اواخر قرن بیستم دچار فروپاشی گسترده و فلج کننده‌ای شد اما در سال 2012 امارات متحده عربی بیش از یک میلیون دلار برای بازسازی نیروی دریایی به این کشور کمک مالی کرد. بودجه سالانه نظامی این کشور تنها 58 میلیون دلار برآورد شده است.

5- لوگزامبورگ

شاید شما نیز بحق فکر کنید که کشوری کوچک با کمتر از هزار مایل مربع مساحت که در میان کشورهای غرب اروپا احاطه شده و کشوری آرام و بدور از مناقشات نظامی است هیچ احتیاجی به ارتش ندارد. شاید ارتش این کشور یکی از راحت‌ترین و بی‌دردسرترین کارهای دنیا را داشته باشد. ارتش لوگزامبورگ تنها از 400 سرباز تشکیل شده که 100 نفر از آنها مردم عادی هستند و با این تعداد بسیار کم بودجه‌ای هنگفت به میزان 369 میلیون دلار دارد.

با توجه به این بودجه قابل توجه خواهید فهمید که ارتش سومالی با تعداد بسیار بیشتری پرسنل از چه شرایط بودجه‌ای نامساعدی رنج می‌برد. البته ارتش لوگزامبورگ با همین تعداد پرسنل قلیل در دو جنگ جهانی و جنگ کره نیز جنگیده است. نیروی هوایی این کشور دارای 17 هواپیمای گشت زنی بوئینگ ای 3 و یک ایرباس اَی 400 ام است.

4- تونگا

کشور تونگا که در میان اقیانوس اطلس جنوبی واقع شده در حدود 1.100 کیلومتر با کشور فیجی فاصله دارد. این کشور از 169 جزیره کوچک و بزرگ تشکیل شده و در حدود 103.000 نفر جمعیت دارد. بودجه نظامی این کشور در حدود 5 میلیون دلار است که تنها 0.9 از تولید ناخالص ملی این کشور را تشکیل می‌دهد. ارتش پادشاهی این کشور بیش از 700 نیروی آماده به خدمت دارد و همین ارتش کوچک در طول جنگ جهانی اول با نیروهای ارسالی از نیوزیلند وارد نبرد شد و اخیراً نیز از این ارتش کشور برای مبارزه در افغانستان و عراق استفاده شده است.

نیروی دریایی تونگا از سه قایق گشت زنی و یک کشتی نفت کش تشکیل شده که به طور عمده برای مبارزه با ماهیگیری غیرمجاز و تامین امنیت دریایی و رعایت قوانین مرزی به کار می‌رود. نیروی هوایی این کشور نیز تنها دو هواپیمای بسیار کوچک در اختیار دارد.

3- آنتیگوا و باربودا

آنتیگوا و باربودا دو جزیره در دریای کارائیب هستند که حدود 91.000 نفر جمعیت دارند. ارتش این کشور بسیار کوچک با بودجه سالانه 10 میلیون دلار در حدود 245 نفر پرسنل دارد. ارتش این کشور نیز مانند بسیاری از کشورهای جزیره‌ای این فهرست تنها وظیفه اصلی خود را مبارزه با قاچاق و قانون شکنی در آبهای اطراف می داند.

روی هم رفته ارتش این کشور دارای 7 قایق گشت زنی فعال است که بخشی از گارد ساحلی کشور را تشکیل می‌دهند. ارتش این کشور یکی از کوچک‌ترین ارتش‌های جهان از لحاظ بزرگی و تعداد پرسنل به شمار می‌آید اما در سال‌های اخیر عملیات‌هایی را در هاییتی، گرنادا و ترینیداد و توباگو برای حل اختلافات و درگیری‌ها انجام داده است.

2- سنت کیتس و نویس

این دو جزیره دوقلو در غرب اقیانوس هند در حدود 55.000 نفر جمعیت دارد که تنها 300 نفر از آنها در ارتش کشور فعالیت می‌کنند. نیروی زمینی و دریایی این کشور مسئولیت حل اختلافات درونی و مراقبت از آبهای مجاور را بر عهده دارند. نیروی دریایی دارای تنها یک قایق گشت زنی است که توسط ایالات متحده به این کشور هدیه داده شده است. ارتش این کشور چنان کوچک است که بر اساس گزارشات داخلی در سال 2016 تنها 28 سرباز جدید در این ارتش به خدمت گرفته شده‌اند.

1-کشورهای بدون ارتش

در سراسر جهان حدود 22 کشور ارتش ندارند و حتی بودجه‌ای به نام بودجه دفاعی در این کشورها به ثبت نمی‌رسد. اگر چه این کشورها به طور رسمی دارای ارتش نیستند اما راهکارهای متفاوتی برای دفاع از تمامیت ارزی خود دارند. برای مثال کشور ایسلند ارتش ندارد اما توافقنامه‌های نظامی و دفاعی عمده‌ای با قدرت‌های برتر نظامی جهان مانند ایالات متحده دارد که در صورت لزوم از این کشور دفاع خواهند کرد.

همچنین این کشور دارای نیروهای پلیس بسیار مسلح و نیروهای حافظ صلح است. موناکو نیز ارتش ندارد اما پنجمین قدرت نظامی جهان یعنی فرانسه از این کشور حمایت نظامی می‌کند. از دیگر کشورهایی که ارتش رسمی ندارند می‌توان به کشورهای کاستاریکا، لیختن اشتاین، ساموآ و پاناما اشاره کرد.