رئیس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل متحد گفت: «ما باید اعتماد و گفت‌وگوی دیپلماتیک را احیا کنیم. نمونه بارز این امر، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است. توافق هسته‌ای با ایران موفقیت دیپلماسی چندجانبه و امکان‌پذیر بودن حل پیچیده‌ترین موضوعات از طریق مذاکره را نشان داد. این توافق حاصل فضای برآمده از اعتمادسازی بود.»
به گزارش جماران، شورای امنیت سازمان ملل متحد روز پنج‌شنبه برای بحث درباره اشاعه تسلیحات کشتار جمعی، جلسه‌ای سطح بالا با حضور برخی روسای‌جمهور، برخی وزرای خارجه و نمایندگان اعضا برگزار کرد.
در ابتدای این جلسه «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل متحد در ابتدای این نشست که با عنوان «اشاعه تسلیحات کشتار جمعی: اقدامات اعتمادساز» برگزار شد، بار دیگر بر لزوم ممانعت از گسترش تسلیحات کشتار جمعی تأکید و گفت باید به سمت جهانی عاری از تسلیحات کشتار جمعی حرکت کرد.
نظربایف: با ترامپ درباره برجام صحبت کردم
در ادامه «نورسلطان نظربایف» رئیس‌جمهور قزاقستان و رئیس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل متحد روز پنج‌شنبه گفت امیدوار است که توافق هسته‌ای با ایران حفظ شود.
وی گفت: «ما باید اعتماد و گفت‌وگوی دیپلماتیک را احیا کنیم. نمونه بارز این امر، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است. توافق هسته‌ای با ایران موفقیت دیپلماسی چندجانبه و امکان‌پذیر بودن حل پیچیده‌ترین موضوعات از طریق مذاکره را نشان داد. این توافق حاصل فضای برآمده از اعتمادسازی بود.»
وی که این هفته در کاخ سفید با «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا دیدار کرد، افزود: «با وجود برخی پیچیدگی‌هایی که اخیرا در مورد اجرای کامل تعهدات برخی طرف‌ها رخ داده، امیدوارم که اجرای موفق برجام ادامه داشته باشد. همانطور که می‌دانید ۲ روز پیش با آقای ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده دیدار کردم و آنجا در این رابطه بحث کردیم و به طور کلی این تفاهم به دست آمد که نمی‌توان این موضوع را نادیده گرفت.»
نظربایف در ادامه با بیان اینکه مسئله مناقشه اتمی کره شمالی باید از طریق اعتمادسازی بین طرفین حل شود، گفت قدرت‌های بزرگ باید «تضمین‌های امنیتی لازم» را به پیونگ یانگ بدهند. وی گفت کشورش آماده است تا در این زمینه میانجیگری کند.
وی که کشورش اکنون میزبان بانک سوخت هسته‌ای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، گفت کشورهای دارنده تسلیحات اتمی باید در زمینه حرکت به سمت چشم‌انداز جهان عاری از سلاح اتمی پیشتاز باشند.
کویت: رفتار گزینشی شورا، مانع خاورمیانه عاری از سلاح اتمی است
در ادامه وزیر خارجه کویت به صحبت پرداخت و گفت: «رفتار گزینشی شورای امنیت در قبال خاورمیانه موجب شده است تا این منطقه به یک منطقه عاری از سلاح اتمی بدل نشود. این مایه یأس کشورهای منطقه به خصوص کشورهای عربی است.»
اشاره وی به لابی‌گری‌های آمریکا برای ممانعت از شکل‌گیری توافق خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای است که رژیم صهیونیستی را از داشتن سلاح اتمی منع می‌کند.
لاوروف: لغو برجام پیامی نگران‌کننده برای جهان خواهد بود
«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه فرد بعدی بود که در این نشست صحبت کرد. وی در این سخنرانی بار دیگر تأکید کرد که برجام دستاوردی است که همه باید به آن پایبند باشند.
وی گفت: «یکی از اقدامات مهم برای اطمینان از عدم گسترش تسلیحات اتمی، انجام اقداماتی برای اطمینان از اجرای پایدار برنامه جامع اقدام مشترک برای حل مناقشه مربوط به برنامه هسته‌ای ایران است.»
لاوروف افزود: «شورای امنیت سازمان ملل از برجام حمایت و به اتفاق آرا قطعنامه ۲۲۳۱ را تصویب کرده است. با توجه به اینکه ایران کاملا به تعهدات خود پایبند بوده و این مسئله مکررا از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تائید شده، آژانس نسبت به اجرای این توافق مسئول است.»
وزیر خارجه روسیه ادامه داد: «اکثریت قریب به اتفاق جامعه بین‌الملل اذعان دارند که برجام کمکی ملموس به نظام منع اشاعه و صلح و امنیت بین‌الملل بوده است و نمی‌توانیم به خاطر دستور کار سیاسی برخی کشورها یک دستاورد واقعی دیپلماسی بین‌المللی را کنار بگذاریم. این دستاورد درخشان نه فقط حاصل تلاش کشورهای شرکت‌کننده در توافق، بلکه حاصل تلاش همه طرف‌های مربوطه از جمله قزاقستان بود که به این مذاکرات کمک کرد.»
لاوروف ادامه داد: «شکست برجام، به خصوص به واسطه اقدامات یکی از اعضای ۱+۵، پیامی نگران‌کننده برای تمام ساختار امنیتی بین‌المللی از جمله چشم‌انداز حل و فصل مسئله اتمی شبه جزیره کره خواهد بود.»
وزیر خارجه روسیه در ادامه نسبت به استفاده گروه‌های تروریستی از تسلیحات شیمیایی هشدار داد و گفت با توجه به عضویت اتباع خارجی در گروه‌های تروریستی، این مسئله که پیش از این در عراق و سوریه اتفاق افتاده، ممکن است در مناطق خارج از خاورمیانه نیز رخ دهد.
وی گفت: «متأسفانه برخی از همتایان غربی ما ترجیح می‌دهند که چشم خود را روی نمونه‌های استفاده و حتی ساخت این تسلیحات توسط گروه‌های تروریستی بسته و اتهامات بی‌پایه‌ای را علیه دمشق مطرح کنند.»
هیلی: ایران عامل بی‌ثباتی خاورمیانه است
پس از لاوروف، «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در شورای امنیت به صحبت پرداخت. وی گفت در حال حاضر، هیچ مسئله‌ای مانند مناقشه اتمی کره شمالی، چالشی برای نظام منع اشاعه نیست. او گفت واشنگتن در صورت لزوم، آماده است تا از خود و هم‌پیمانانش «دفاع» کند.
وی سپس همانطور که انتظار می‌رفت به تکرار اتهام‌زنی علیه ایران پرداخت و گفت: «رژیم ایران عامل اصلی بی‌ثباتی در یکی از بی‌ثبات‌ترین نقاط جهان است و از تروریسم و شبه‌نظامیان نیابتی حمایت می‌کند.»
هیلی با متهم کردن ایران به نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل و ارسال موشک به یمن، گفت این موشک‌ها برای هدف قرار دادن اهداف غیرنظامی در عربستان به کار گرفته می‌شوند.
وی پس از تکرار اتهاماتی که ارتباطی به مسئله جلسه نداشت، به موضوع برجام پرداخت و گفت: «زمانی که شورای امنیت قطعنامه ۲۲۳۱ را تصویب کرد، مجموعه‌ای از ممنوعیت‌ها بر رفتار ایران را حفظ کرد. رژیم ایران بارها این ممنوعیت را نقض کرده و با این کار نشان داده است که ارزش اعتماد و اطمینان ما را ندارد.»
نماینده آمریکا با بیان اینکه کشورها باید به «تعهدات موجود» پایبند باشند، گفت: «در مسئله ایران، ایالات متحده در حالی که به پایبندی به تعهداتش ذیل برنامه جامع اقدام مشترک ادامه می‌دهد، جامعه بین‌الملل هم باید از ایران بخواهد که به تعهداتش ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ پایبند باشد.»
وی افزود: «ما این الزامات را به عنوان شورای امنیت اعمال کردیم و باید با هم به نقض خطرناک آن‌ها توسط ایران، پاسخ دهیم. نه به این دلیل که می‌خواهیم توافق هسته‌ای شکست بخورد، بلکه به این دلیل که می‌خواهیم آرمان منع اشاعه موفق شود.»
انگلستان: باید به برجام مفتخر باشیم
در ادامه نماینده انگلستان به صحبت پرداخت و گفت: «[پیش از توافق هسته‌ای] تهدید هسته‌ای ایران، ما را در شورای امنیت گردهم آورد تا با هم از قواعد مشترک دفاع و از منافع امنیتی مشترک‌مان حفاظت کنیم. از طریق دیپلماسی مشترک طاقت‌فرسا و فشار مشترک ما، ایران بالاخره به میز مذاکره آمد.»
وی افزود: «ما با هم، بر سر برنامه جامع اقدام مشترک توافق کردیم. توافقی که ما در انگلستان، در حمایت از آن ثابت قدم هستیم. همیشه باید به یاد داشته باشیم که پیش از توافق، ایران می‌توانست ظرف چند ماه مواد هسته‌ای لازم برای ساخت سلاح را تولید کند، اما اکنون تمام کارشناسان تائید می‌کنند که این کار دستکم یک سال طول می‌کشد.»
نماینده انگلستان ادامه داد: «همه ما در شورای امنیت باید به کاری که کردیم مفتخر باشیم. لطفا اجازه دهید به این کار ادامه دهیم.»
سوئد: برجام کمکی چشم‌گیر به تقویت نظام منع اشاعه است
در بخش دیگری از این نشست، نماینده سوئد به صحبت درباره برجام پرداخت و گفت: «برجام نمونه‌ای دیگر از دیپلماسی بالقوه است. برجام برای اطمینان از ماهیت صرفا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران امضا شد.»
وی افزود: «این توافق مهم، به امنیت و ثبات در منطقه و فراتر از آن کمک کرده و کمک چشم‌گیری به تقویت ساختار منع اشاعه جهانی می‌کند. همانطور که توسط "فدریکا موگرینی" نماینده عالی اتحادیه اروپا و بسیاری دیگر از افرادی که امروز اینجا حاضرند تأکید شد، اتحادیه اروپا همچنان به اجرای کامل برجام متعهد و ضروری است که همه به اجرای تعهداتشان پایبند بمانند.»
نماینده سوئد ادامه داد: «راستی‌آزمایی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کمیسیون مشترک شکل‌داده‌شده برای حل و فصل اختلافات، هر دو از عناصر غیرقابل چشم‌پوشی این توافق هستند. علاوه بر این، امیدواریم که ایران پروتکل الحاقی را زودتر به تصویب [مجلس] برساند، چراکه این کار به اعتمادسازی و ماندگاری [توافق] کمک می‌کند.»
فرانسه: برجام عامل امنیت است/خواهان گفت‌وگوی موشکی هستیم
سپس نماینده فرانسه به صحبت پرداخت و او نیز به حمایت از توافق هسته‌ای با ایران پرداخت. وی با اشاره به اینکه کشورش در تدوین توافق هسته‌ای نقشی فعال ایفا کرده، گفت: «همانطور که گفته‌ایم، ما خواهان آن هستیم که شاهد اجرای دقیق توافقنامه و همچنین قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد هستیم.»
وی افزود: «این دو متن، در کنار هم سنگ بنایی برای امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی هستند. البته درست است که این توافق تمام نگرانی‌های ما، به خصوص نگرانی‌های ما در زمینه برنامه موشکی را پوشش نمی‌دهد و ما به همین دلیل خواهان گفت‌وگویی صریح در این رابطه هستیم.»
اتیوپی: مسائل نامربوط، نباید مانع اجرای برجام شود
نماینده اتیوپی هم در این نشست از توافق هسته‌ای حمایت کرد و آن را «دستاورد بزرگ دیپلماسی چندجانبه» توصیف کرد و گفت همانطور که دبیر کل سازمان ملل گفته، «مسائل نامربوط» نباید به ادامه اجرای این «توافق مهم برای صلح و ثبات بین‌الملل و نظام منع اشاره» لطمه بزند.
چین: همه باید با آینده‌نگری به اجرای برجام ادامه دهند
سپس نماینده چین به صحبت پرداخت و با اشاره به اهمیت دیپلماسی چندجانبه، گفت: «برنامه جامع اقدام مشترک با ایران، دستاوردی برای چندجانبه‌گرایی است که به سختی به دست آمده است.»
وی افزود: «این [توافق] همچنین مدلی برای حل مسائل از طریق مسالمت‌آمیز و دیپلماتیک است. طرف‌های مربوطه باید با به خاطر داشتن کلیت موضوع و منافع بلندمدت و پایداری در اراده سیاسی، اختلافاتشان مناسب را مدیریت کرده و به اجرای جامع و موثر برجام ادامه دهند.»
هلند: برجام نقطه عطفی در دیپلماسی بین‌المللی است
در ادامه نماینده هلند صحبت کرد و در بخشی از نطقش به حمایت از برجام پرداخت. او گفت: «برنامه جامعه اقدام مشترک نقطه عطفی در دیپلماسی بین‌المللی است. همانطور که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راستی‌آزمایی کرده، موفقیت این توافق ثابت شده است.»
وی افزود: «ضروری است که همه طرف‌ها به اجرای تعهدات خود ذیل برجام ادامه دهند. همانطور که در قطعنامه شورای امنیت توصیه شده، ما آماده‌ایم تا برای اجرای کامل و موثر این قطعنامه، با کشورها همکاری کنیم. در عین حال، از پیشنهاد همکار فرانسوی‌ام برای گفت‌وگوهایی صریح درباره مسائل دیگر، استقبال می‌کنیم.»
