کار لغو یا دستکم تغییر مفاد "برجام" تنها تکه ای از وعده های انتخاباتی دونالد ترامپ است که روی زمین مانده است.
به گزارش جماران؛ چند روز دیگر (20 ژانویه 2018 =30 دی 1396) نخستین سالگرد دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ است. در طی یک سالی که از زمامداری دونالد ترامپ بر آمریکا می‌گذرد او تصمیمات زیادی گرفته؛ تصمیماتی که برخی از آنها بسیار جنجالی و پرحاشیه بوده است.
شاید بتوان ترامپ را پرحاشیه‌ترین رییس جمهور تاریخ آمریکا در مقایسه با 44 رییس جمهور پیشین این کشور دانست.
در نخستین سالگرد ریاست‌جمهوری ترامپ نگاهی به کارنامه عملکرد او از زاویه عمل برای تحقق وعده‌های انتخاباتی جالب به نظر می‌رسد. با نگاهی به لیست بلندبالای وعده‌ها و شعارهای انتخاباتی ترامپ و عملکرد او در یک سال گذشته، مساله‌ای که بیش از هرچیز مورد توجه ناظران است، عملکرد او در راستای تحقق وعده‌های انتخاباتی‌اش است.
ترامپ در یک سال گذشته کار خاصی نکرده جز حرکت در جهت تحقق وعده‌هایی که – درست یا غلط- در دوران کارزار انتخاباتی خود مطرح کرده بود. او به واقع در این زمینه کارنامه موفقی داشته است؛ هر چند که شاید بخش بزرگی از شعارها و وعده‌های انتخاباتی او باب میل بسیاری از شهروندان آمریکایی و جهان نبوده باشد؛ اما او به واسطه تعهدی که به رای‌دهندگانش داشته، تلاش کرده وعده‌های انتخاباتی خود را محقق کند و تقریبا در همه حوزه‌ها نیز مطابق با وعده‌های انتخاباتی خود عمل کرده است:
- ترامپ وعده داده بود از برخی پیمان‌های بین المللی از جمله معاهده زیست‌محیطی پاریس و پیمان اقتصادی نفتا- با کانادا و مکزیک- خارج خواهد شد، او به این شعار خود جامه عمل پوشانده است و آمریکا را از پیمان ریست محیطی پاریس خارج کرده است.
- او می گفت طرح بیمه همگانی "اوباماکِر" را لغو خواهد کرد؛ او در نهایت موفق شد جمهوریخواهان سنا را با تصمیم خود همراه کرده و در ماه دسامبر گذشته 51 سناتور جمهوریخواه ذیل لایحه پیشنهادی مالیات، به لغو طرح اوباماکِر رای دادند؛ با وجودی که هیچ سناتور دموکراتی به این لایحه مالیاتی رای مثبت نداد.
- ترامپ وعده کاهش مالیات شرکت‌های آمریکایی را داده بود که در نهایت او مالیات شرکت ها را از 35 درصد به 21 درصد کاهش داد؛ البته با این توجیه همیشگی جناح محافظه کار آمریکا که این کار در نهایت به رونق اقتصادی آمریکا و کاهش بیکاری منجر می‌شود؛ ادله ای بحث برانگیز که بسیاری از اقتصاددانان و سیاستمداران دموکرات و سوسیال دموکرات در آمریکا و جهان با آن مخالف‌اند.
- ترامپ وعده ساخت دیواری مرزی با مکزیک با طول 3 هزار کیلومتر را داده بود. او گفته بود یک دیوار برای جلوگیری از ورود مهاجران غیرقانونی و مواد مخدر به آمریکا از مرز مکزیک خواهد ساخت و حتی پول آن را نیز از دولت مکزیک خواهد گرفت. او در این زمینه نیز به وعده خود عمل کرده و با وضع عوارض 20 درصدی برای کالاهای وارداتی از مکزیک در واقع پول این دیوار را نیز به طور غیر مستقیم از مکزیک دریافت کرده است.
- ترامپ گفته بود بودجه ارتش آمریکا را افزایش خواهد داد؛ او به وعده خود عمل کرده و در ماه دسامبر گذشته لایحه بودجه دفاعی 700 میلیارد دلاری آمریکا را به امضا رساند. این میزان بودجه برای امور دفاعی و نظامی آمریکا بی‌سابقه است.
- ترامپ وعده رساندن شاخص کل سهام " داوجونز" – شاخص 30 سهام برتر بورس وال استریت در نیویورک آمریکا- به بالای 20 هزار واحد را داده بود ؛ در نخستین سالگرد ریاست جمهوری ترامپ هم اکنون شاخص داوجونز به بالای 25 هزار واحد رسیده و بورس نیویورک در سال مالی گذشته بالای 30 درصد رشد داشته است.
- رییس جمهور آمریکا وعده کاهش بیکاری به زیر 5 درصد را داده بود که آمارها حاکی است او در این زمینه نیز موفق بوده و بیکاری در آمریکا در ماه نوامبر گذشته به حدود 4 درصد رسیده است. این کمترین میزان رقم بیکاری در آمریکا طی 17 سال گذشته است.
- او شعار احیای طرح‌های استخراج منابع ذغال سنگ برای ایجاد رونق اقتصادی و اشتغال را داده بود که در این زمینه نیز به وعده خود عمل کرد و در مارس سال گذشته با امضای فرمان اجرایی جدید، طرح موسوم به " انرژی پاک " را که میراث دولت اوباما بود، لغو کرد. با لغو این طرح که توجیه زیست‌محیطی و مقابله با گرمایش زمین داشت، محدودیت‌های سابق در استخراج ذغال‌سنگ برداشته شد.
- ترامپ وعده داده بود رشد اقتصادی آمریکا را به بیش از 3 درصد خواهد رساند که در این زمینه نیز موفق عمل کرده و آمارها حاکی از این است که ایالات متحده آمریکا در سال 2017 بالاترین رشد اقتصادی در بین کشورهای صنعتی رسیده و با رشد اقتصادی2.3 درصدی در مسیر رسیدن به رشد اقتصادی 3 درصدی است.
- ترامپ وعده انتقال سفارت‌خانه آمریکا در اسراییل از شهر تل‌آویو به شهر قدس را مطرح کرده بود که در این زمینه نیز به شعار خود عمل کرده و ماه گذشته با صدور فرمانی دستور انتقال سفارت‌خانه آمریکا را به شهر قدس صادر کرد.
- ترامپ شعار کاهش پرداخت آمریکا به بودجه سازمان ملل را داده بود که در این زمینه نیز به شعار خود عمل کرد و میزان 50 درصد از سهم پرداختی آمریکا به بودجه سازمان ملل را کاهش داد.
- او شعار خروج آمریکا از سازمان یونسکو- سازمان عملی فرهنگی ملل متحد- با ادعای خصومت این سازمان با اسراییل را مطرح کرده بود که در این زمینه نیز سال گذشته به وعده خود عمل کرد. گفتنی است رونالد ریگان رییس جمهور اسبق آمریکا نیز در سال 1983 به بهانه عملکرد یونسکو در قبال شوروی، ایالات متحده آمریکا را از این سازمان خارج کرد که پس از سال‌ها در دوره بوش پسر آمریکا دوباره به این سازمان بازگشت.
- ترامپ وعده تغییر سیاست‌های مهاجرتی را داده بود که یکی از نخستین تصمیمات او در این زمینه صدور یک فرمان اجرایی جدید برای اعمال محدودیت در ورود پناهجویان و مهاجرانی از برخی کشورهای اسلامی به آمریکا بود. با وجود مخالفت گسترده نهاد قضایی آمریکا با این تصمیم ترامپ و لغو آن از سوی برخی قضات فدرال، در نهایت با رای دیوان عالی این کشور به نفع ترامپ و صدور فرمانی بازبینی شده جدید از سوی ترامپ در این زمینه، این مساله نیز تا اینجای کار به نفع او فیصله یافته است.
و در نهایت اینکه ترامپ وعده خروج آمریکا از "برجام" را داده بود ولی تا اینجای کار 3 بار مجبور به تمدید تعلیق تحریم های ایران در قالب برجام شده است؛ اما او روز جمعه گذشته – 12 ژانویه 2018 – با امضای مجدد دستور تعلیق تحریم‌های هسته ای ایران تهدید کرده است که این آخرین باری است که چنین می‌کند و در صورت عدم تغییر برجام مطابق با نظرات و خواست‌های دولت جدید آمریکا او دیگر بار تحریم‌های تعلیق شده ایران را تمدید نخواهد کرد.
به نظر می‌رسد تا اینجای کار "برجام" تنها وعده انتخاباتی به زمین مانده ترامپ است که او وعده لغو آن را در صورت عدم تامین شروط چهارگانه جدید آمریکا، ارایه کرده است.
