زمانی که دولت قبل در سال ۱۳۸۶ پروژه مسکن مهر را کلنگ زد تصور میشد با چاپ ۴۵ هزار میلیارد تومان پول بدون پشتوانه برای این طرح ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد ظرف حداکثر ۲ سال به پایان میرسد.
طبق اعلام وزیر راه و شهرسازی تا کنون بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان خرج پروژه مسکن مهر شده و در روزهای اخیر قائم مقام او اعلام کرد که این طرح به ۱۰ هزار میلیارد تومان دیگر نیاز دارد.
به گزارش جماران، عنوان شده که تا کنون بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان خرج مسکن مهر شده و هنوز عمده سایتها با مشکل خدمات زیربنایی و روبنایی مواجهند. طبق اعلام قائممقام وزیر راه وشهرسازی در طرح مسکن مهر، این پروژه به حداقل ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار دیگر نیاز دارد که ۴ هزار میلیارد تومان آن باید به خدمات و زیرساختها اختصاص پیدا کند. اما کارشناسان میگویند احتمالا با این ارقام نیز مناطقی که مسکن مهر در آنجا احداث شده قابلیت سکونت بیدغدغه را نخواهد داشت.
زمانی که دولت قبل در سال ۱۳۸۶ پروژه مسکن مهر را کلنگ زد تصور میشد با چاپ ۴۵ هزار میلیارد تومان پول بدون پشتوانه برای این طرح ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد ظرف حداکثر ۲ سال به پایان میرسد. البته ظاهرا درخصوص زیرساختهای این طرح سادهانگاری شده بود. بعد از شش سال و تا سال ۱۳۹۲ نه تنها زیرساختها بلکه تکمیل واحدها نیز که اقدام سادهتری بود به طور کامل انجام نشد. تا مردادماه امسال که آخرین آمار مسکن مهر ارایه شد یک میلیون و ۸۳۹ هزار و ۸۲۹ واحد مسکن مهر تکمیل و افتتاح شده که سهم دولتهای نهم ودهم ۵۵ درصد و دولت روحانی ۴۵ درصد بوده که اگر پروژه به طور کامل دردولت دوازدهم تکمیل شود سهم دولت روحانی ۵۵ و و دولت احمدینژاد ۴۵ درصد خواهد بود.
با اینکه اعلام شده جشن پایان مسکن مهر در ۲ شهر یزد و زنجان برگزار شده و تا پایان امسال در هشت شهر دیگر هم برگزار میشود، بنا به اذعان احمد اصغری مهرآبادی ـ قائم مقام وزیر راه و شهرسازی ـ برنامه دو ساله برای اتمام مسکن مهر در نظر گرفته شده اما امیدی به تکمیل آن در مدتزمان تعیین شده نیست. در بسیاری از شهرهای جدید از جمله پردیس، پرند و هشتگرد که مسکن مهر در آن مناطق قرار دارد خدمات زیربنایی دچار مشکل است؛ چرا که در شهرهای جدید قرار نبود به این زودی چنین جمعیت گستردهای ساکن شود. به طور مثال افق جمعیتی پردیس ۱۸۰ هزار نفر بود که با مصوبه ایجاد ۸۰ هزار واحد مسکن مهر در پردیس در دولت قبل افق جمعیتی به ۵۳۰ هزار نفر رسید و ناگهان آب، برق، گاز و بسیاری دیگر از خدمات شهری دچار چالش اساسی شد. در پرند و هشتگرد نیز به ترتیب ۹۵ و ۵۰ هزار واحد مسکن مهر تعریف شد که ۷۰۰۰ واحد در پرند و ۱۰ هزار واحد در هشتگرد فاقد متقاضی است.
طبق اعلام عباس آخوندی، با حمایت دولت و پرداخت تسهیلات بانکی ارزان قیمت توسط اشخاص حقیقی و حقوقی بنا شد برنامه مسکن مهر به پیش برود اما در پایان دولت دهم تنها حدود یک میلیون واحد معادل ۴۵ درصد از کل این پروژه تکمیل و افتتاح شدند. جانمایی مناسب، ضعف در پارهای از موارد، عدم برخورداری از خدمات زیربنایی مناسب همچون آب، برق، گاز و فاضلاب، انتقال پول پرقدرت در تامین مالی و محدودیت منابع مالی بخشی از مشکلاتی بود که مسکن مهر برای دولت یازدهم به ارمغان آورد.
از سوی دیگر، مشکل بازپرداخت تسهیلات مسکن مهر مطرح است. با اینکه تسهیلات مسکن مهر از ۳۰ به ۴۰ میلیون تومان افزایش یافته، این نگرانی وجود دارد که خانوادهها از عهده اقساط ماهیانه برنیایند. به گفتهی مهرآبادی بازپرداخت ۱۲ ساله تسهیلات مسکن، مردم را در تنگنا قرار میدهد از این رو از بانکها درخواست میکنیم در این زمینه با نگاه بازتری به موضوع توجه داشته باشند.
محمدمهدی مافی ـ کارشناس مسکن ـ میگوید: متاسفانه من یک برگ مطالعه درخصوص مسائل محیط زیستی، مالی، فنی حرفهای، زیرساختها، مراحل بهرهبرداری، حمل و نقل و چگونگی تامین خدمات و انشعابات مسکن مهر به عنوان بزرگترین پروژه دولتهای نهم و دهم ندیدم و میتوان از این پروژه به عنوان فاجعه پروژههای عمرانی نام برد. مسوولان دولت نهم و دهم فقط به عنوان یک شعار پوپولیستی که برگرفته از روحیات نفر اول دولت بود، مسکن مهر را مطرح کردند و شرایط به نحوی بود که کسی اجازه نداشت درخصوص نحوه تامین بودجه و مطالعات طرح سوال کند.
وی به مسائل تورمی مسکن مهر اشاره کرد و گفت: ۵۰ هزار میلیارد تومان پولی که توسط سیستم بانکی به مسکن مهر تزریق شد تورم ۳۰۰ درصد را طی یک سال رقم زد و تبعات مسکن مهر به سایر سطوح اقتصاد سرایت کرد. از سوی دیگر، شرکتهای دستاندرکار حجم انبوهی از پتانسیل و امکانات را برای تولید مسکن مهر به کار گرفتند که حالا در شرف اتمام این پروژه قابل استفاده نخواهد بود و ضرر مضاعف میشود.