معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت خارجه گفت: تقویت محور مقاومت و افزایش اقتدار ایران و حضور مجدد روسیه در منطقه باعث نگرانی امریکاییها شده و اینکه رژیم صهیونیستی بار دیگر بعد از سالها با تهدیدات بیرونی قابل توجه مواجه شده است.
معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه تصریح کرد: اقدام ترامپ در شناسایی بیتالمقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی اعلام پیام حمایت و پشتیبانی آمریکا از این رژیم است؛ حمایتی که در دوره اوباما مقداری متزلزل شده بود.
به گزارش جماران، سیدعباس عراقچی در همایش ملی قدرتهای بزرگ و امنیت منطقهای غرب آسیا با بیان اینکه منطقه غرب آسیا با تهدیدات مختلف و عوامل تنشآفرین متعددی مواجه است، گفت: یکی از مهمترین معضلات این منطقه، رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه است، بهطوری که طبق برآوردهای مؤسسات تحقیقاتی، خاورمیانه بزرگترین بازار تسلیحاتی در دنیاست.
معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه با بیان اینکه بازار تسلیحاتی از سال ۲۰۱۲ به این طرف ۱۰ درصد رشد داشته است، افزود: این رشد در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه شکل بسیار جدیتری به خود گرفته است.
عراقچی گفت: عربستان، قطر، امارات و ترکیه بزرگترین خریداران و آمریکا بزرگترین فروشنده تسلیحات به خاورمیانه است.
وی افزود: بودجه نظامی عربستان در سال ۲۰۱۷، شصت و چهار میلیارد دلار بوده و عربستان بعد از آمریکا، چین و روسیه چهارمین بودجه نظامی را در دنیا داشته و رژیم صهیونیستی هم در رده پنجم قرار داشته است، در حالی که ایران در رده نوزدهم قرار داد و هزینههای نظامی ایران نسبت به بقیه کشورها بسیار پایین است.
معاون وزیر امور خارجه گفت: این رقابت تسلیحاتی و انباشت تسلیحات در منطقه زمینه بسیار خطرناکی برای درگیری فراهم میکند.
وی افزود: البته دلایل مختلفی وجود دارد که کشورهای حاشیه خلیج فارس به سمت خرید سلاح حرکت میکنند، از جمله رقابت بین آنها باعث شده است که هر کدام برای جلب نظر اروپا و امریکا به خرید هرچه بیشتر سلاح روی بیاورند.
عراقچی گفت: مشهور است که عربستان برای اینکه ترامپ را به ریاض بکشاند و اولین سفر رئیس جمهور امریکا به ریاض باشد، تعهد ۴۰۰ میلیارد دلاری برای خرید سلاح داد و یا کشور قطر به خرید تسلیحات از امریکا و اروپا روی آورده که آخرین آن، خرید جنگندهها از کشور فرانسه بود.
وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: به این مسابقه تسلیحاتی متعارف باید سلاحهای غیرمتعارف را هم اضافه کنیم که عمدتا دست رژیم صهیونیستی است.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: گفته میشود این رژیم از ۷۵ تا ۴۰۰ و حتی تا ۷۰۰ کلاهک هستهای هم در اختیار دارد که این، منبع عمده نگرانی است.
عراقچی تصریح کرد: البته اگر غرب آسیا را فراتر بگیریم، پاکستان هم بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ کلاهک هستهای در اختیار دارد و مواد لازم برای تولید ۲۰۰ کلاهک هستهای را هم دارد و هند هم حدود ۱۰۰ کلاهک در اختیار دارد.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: در حوزه تسلیحات شیمیایی، رژیم صهیونیستی و مصر دو کشوری هستند که به کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی نپیوستهاند و این هم عامل دیگر نگرانی است.
عراقچی اظهار داشت: ایده خاورمیانه عاری از سلاح کشتار جمعی که از دهه ۷۰ شروع شد، از جانب مصر و ایران مطرح شد و این ایده هنوز به هیچ سرانجامی نرسیده است و رژیم صهیونیستی و امریکا اجازه ندادهاند چنین منطقهای شکل بگیرد.
وی سلاحهای غیرمتقارن را منبع دیگر ناامنی در منطقه عنوان کرد که در اختیار تروریستها قرار دارد، به طوری که یک وانت انتحاری ممکن است به اندازه یک موشک کاربرد داشته باشد.
عراقچی پدیده تروریسم را عامل جدی ناامنی و تنش و تهدید امنیتی دانست که به دنبال آن، تهدید اقتصادی هم ایجاد میشود، چرا که منابع ثروت را از منطقه خارج میکند و زمینهساز تهدید اجتماعی و درگیریهای قومی و فرقهای میشود.
معاون وزیر امور خارجه، توسعهنیافتگی و فقر، فاصله طبقاتی، بیکاری و بیسوادی را از دیگر مسائل مبتلابه در منطقه غرب آسیا خواند و افزود: رژیمهای سرکوبگر و غیرمردمسالار که اقدام به سرکوب ملتهای خود میکنند، عامل دیگری از تنش در منطقه هستند و دخالت خارجی هم باعث شده است غرب آسیا منطقه پرتنشی باشد.
عراقچی روی دیگر سکهی منطقه غرب آسیا را تقویت محور مقاومت دانست و گفت: در شرایطی که منطقه در وضع نابسامان است، محور مقاومت و تفکر مقاومت در منطقه رو به رشد است و محوری که شکل گرفته از حزبالله لبنان، انصارالله یمن، سوریه، شیعیان عراق و بحرین و مجموعهای که شاهد آن هستیم روز به روز در حال تقویت است و با اعتماد به نفس بیشتری جای پا پیدا میکند و حوزه نفوذ خود را هر روز گسترش میدهد.
معاون وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنان خود افزود: آنچه باعث نگرانی غرب شده این است که از زاویه امریکا وضع فعلی غرب آسیا شاهد افزایش نفوذ و اقتدار جمهوری اسلامی ایران است و این بزرگترین عامل نگرانی برای امریکاست.
عراقچی گفت: جمهوری اسلامی ایران نفوذ و اقتدار خود را در منطقه گسترش داده است و روز به روز بیشتر گسترش میدهد و این نفوذ به تعبیر دقیق مقام معظم رهبری، در کلمه "اقتدار" خلاصه میشود.
معاون وزیر امور خارجه افزود: تقویت محور مقاومت و افزایش اقتدار ایران و حضور مجدد روسیه در منطقه باعث نگرانی امریکاییها شده و اینکه رژیم صهیونیستی بار دیگر بعد از سالها با تهدیدات بیرونی قابل توجه مواجه شده است.
عراقچی اظهار داشت: برخلاف تصور بعضی که فکر میکنند درگیری و تفرق در منطقه ممکن است باعث آرامش خاطر رژیم صهیونیستی شده باشد، من معتقدم اتفاقا این رخدادها رژیم صهیونیستی را دچار وحشت بیشتر کرده است؛ اتفاقا اقدام آقای ترامپ در شناسایی بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسرائیل و انتقال سفارت امریکا به بیتالمقدس ناشی از این است که پیام حمایت و پشتیبانی امریکا از رژیم صهیونیستی را اعلام و حمایت امریکا از رژیم صهیونیستی را تحکیم کند؛ حمایتی که آنها معتقدند در دوره رئیس جمهور پیشین امریکا مقداری متزلزل شده بود.
معاون وزیر امور خارجه گفت: امریکا با قدرت روزافزون جمهوری اسلامی در منطقه مواجه است و آن را تهدیدی برای منافع خود و رژیم صهیونیستی میداند.
عراقچی در بخش دیگری از سخنان خود به دیدگاه اروپاییها درباره منطقه غرب آسیا اشاره و اظهار کرد: اروپا از منظر امنیت خود به منطقه نگاه میکند، تنش و درگیری در غرب آسیا آثار امنیتی مستقیم بر اروپا دارد؛ هم در گسترش تروریسم و هم از بابت پدیده مهاجرت که در قضیه سوریه آن را تجربه کردند.
عراقچی افزود: درگیری و تنش در غرب آسیا باعث مهاجرت میلیونی به اروپا میشود و اینها معضل جدی امنیتی برای اروپا ایجاد میکند که در آینده هم باعث نگرانی بیشتری خواهد بود.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: در این منطقه پرآشوب، ایران از موقعیت ویژه برخوردار است بهطوری که روز به روز به اقتدار خود اضافه میکند.
عراقچی افزود: در امریکا و در دولت جدید امریکا نگاهی که وجود دارد این است که برجام به تقویت اقتدار ایران در منطقه کمک زیادی کرده است و این رویکرد را در مقالات متعدد، اظهارات رئیس جمهوری و بسیاری از امریکاییها مشاهده میکنیم.
وی خاطرنشان کرد: از دید امریکاییها برجام به تقویت ایران منجر شده بهطوری که رفتار ایران را در منطقه تهاجمیتر کرده و در عین حال هیچ تغییری در سیاستهای ایران در قبال امریکا و رژیم صهیونیستی ایجاد نکرده است.
عراقچی افزود: از دید امریکاییها و ترامپ، ایران در خاورمیانه و غرب آسیا دارای نفوذ فوقالعاده شده است، به طوری که در سوریه بهرغم تلاش قدرتهای بزرگ توانست نظام موجود و شخص بشار اسد را حفظ کند و داعش را شکست دهد و در لبنان هم حزبالله همچنان دارای قدرت و اقتدار است.
وی اضافه کرد: در عراق دوستان جمهوری اسلامی و شیعیان به قدرت رسیدند و ایران در کردستان بازی دشمنان را به هم میزند.
عراقچی تصریح کرد: عربستان که دو سال پیش میگفت تکلیف حوثیها را دو ماهه روشن میکند، الان شکایت میکند که چرا {حوثیها} موشک میزنند و آن را از چشم ایران میبیند؛ بنابراین نه تنها خللی به قدرت ایران وارد نشده بلکه نفوذ ایران روز به روز در حال گسترش است.
وی اضافه کرد: موشکهای ایران با اقتدار کامل وجود دارند و در موقع لزوم، آزمایشهای موشکی سر جای خود انجام میشود و اگر لازم باشد همانطور که علیه داعش استفاده شد، عملیات موشکی هم میکند.
این دیپلمات عالیرتبه گفت: از طرف دیگر در این منطقه پرآشوب، ایران دارای ثبات است و مقبولیت و مشروعیت مردمی دارد بهطوری که در انتخابات آن ۷۳ درصد مردم مشارکت میکنند و این میزان مشارکت در غرب یک آرزوست.
معاون وزیر امور خارجه افزود: جمهوری اسلامی ایران نفت خود را میفروشد و پولهایش آزاد شده و روابط بانکی آن هم برقرار شده است و توافقات صورت میگیرد و کشتیها و بیمههایش نیز به راه افتادهاند و علاوه بر اینها رفتوآمدها به ایران صورت میگیرد و جمهوری اسلامی ایران از اعتبار مجدد در عرصه بینالمللی برخوردار شده است.
عراقچی گفت: برنامه غنیسازی ادامه دارد و رآکتور اراک بازسازی میشود و در موعد خود به آب سنگین پیشرفتهتری تبدیل خواهد شد، ضمن اینکه همکاریهای بینالمللی هستهای با ایران آغاز شده است.
وی تاکید کرد: امروز برنامه هستهای ایران در شورای امنیت به رسمیت شناخته شده، در حالیکه چراغ سبز شورای امنیت برای به رسمیت شناختن غنی سازی در یک کشور یک استثناست.
معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: برجام از یک طرف عامل قدرتمندتر شدن ایران شده است و از طرف دیگر فقدان برجام وضع خطرناکتری رقم میزند و این محل اختلاف امریکا و اروپاست.
وی یادآور شد: ترامپ و دولت جدید امریکا میگویند باید برجام را که باعث قدرتمندتر شدن ایران شده است از بین برد، اما اروپا و شورای امنیت جلو آن ایستادهاند.
عراقچی اضافه کرد: منطق اروپا این است که برجام جایگزینی ندارد و غرب آسیا بدون برجام منطقهای به شدت ناامنتر خواهد بود.
وی با بیان اینکه موافقان برجام در امریکا قبول دارند که برجام باعث اقتدار ایران شده است در عین حال میگویند نبود برجام منطقه را ناامنتر خواهد کرد.
عراقچی تصریح کرد: از حدود یکماه و نیم قبل اروپاییها در ادبیات خود بُعد امنیتی را هم به برجام اضافه کردهاند، بهطوری که در آخرین نشست شورای وزیران که در لوکزامبورگ برگزار شد، گفتند که برجام مولفه مهمی در امنیت اروپاست. از آن به بعد همه مقامات اروپایی به این امر اشاره میکنند که برجام با امنیت اروپا مرتبط است.
وی خاطرنشان کرد: کسانی که فکر میکنند حمایت اروپا از برجام به خاطر منافع اقتصادی آنهاست کاملا در اشتباه هستند چرا که منافع اقتصادی برجام برای اروپا به مراتب از منافع اقتصادی ارتباط با امریکا کمتر است و اروپا هیچ وقت بازار ۱۹ تریلیون دلاری امریکا را به خاطر بازار کوچک ایران از دست نمیدهد.
عراقچی اظهار داشت: بنابراین حمایت اروپا از برجام عمدتا دلایل امنیتی، سیاسی و در وهله آخر اقتصادی دارد. آنها میدانند که بدون برجام خاورمیانه منطقه ناامنتری خواهد بود، ضمن اینکه به لحاظ سیاسی هم برجام برای آنها مهم است چون این توافق به نام اتحادیه اروپا نوشته شده و عنوانش این است که هماهنگ کننده مذاکرات، اتحادیه اروپا و خانم موگرینی بودهاند.
معاون وزیر امور خارجه گفت: برجام در اصل به عنوان اقدام اتحادیه اروپا شناخته میشود و این توافقنامه تنها موفقیت سیاست خارجی واحد اروپایی است.
وی تصریح کرد: در هیچ عرصه دیگری نیست که اتحادیه اروپا به موفقیت رسیده باشد و برای همین، اروپا از برجام حمایت میکند.
عراقچی اظهار داشت: بنابراین تناقضی که امریکاییها با آن مواجه هستند این است که میگویند برجام به قدرتمندتر شدن ایران منجر شده و در مقابل، امریکا چیزی به دست نیاورده و تنها دستاورد امریکا این بوده است که بمب اتمی ایران را برای ۱۰ سال عقب انداخت؛ هرچند ما دنبال سلاح هستهای نبودیم و نیستیم.
معاون وزیر امور خارجه گفت: ایران محدودیتهایی را در غنیسازی پذیرفته است که این محدودیتها زماندار است و دو سال هم از آن گذشته است و لذا ایرادی که میگیرند این است که میگویند امریکا چیزی به دست نیاورده است و حداقل باید زمان بیشتری برای محدودیتهای ایران در نظر میگرفتند.
عراقچی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: اروپا به این نتیجه رسیده است که هیچ مذاکره دیگری در کار نخواهد بود و هیچ موضوع دیگری به خصوص توانمندی دفاعی در سیاستهای منطقهای را نمیتوانند وارد بحث کنند و اگر این کار را بکنند برجام را از دست خواهند داد و آن موقع باید ببینند که منطقه بدون برجام، منطقه امنتری خواهد بود یا نه.
وی خاطرنشان کرد: ترامپ با شعار پاره کردن برجام آمد و میگوید این توافق ننگینترین توافق در تاریخ امریکاست و قول داد بلافاصله پس از به قدرت رسیدن برجام را پاره کند. در اسفند ۹۳ یعنی ۴ ماه قبل از اینکه مذاکرات برجام به نتیجه برسد و زمانی که مشخص شد احتمالا توافقی خواهد بود، ۴۷ سناتور به رهبران ایران نامه نوشتند و هشدار دادند که رئیس جمهور بعدی امریکا با چرخش یک قلم، برجام را از بین میبرد در حالی که الان ۱۱ ماه است رئیس جمهور امریکا موفق به چرخش قلم نشده است.
عراقچی افزود: این هم به دلیل استحکام داخلی برجام است چرا که برجام بخشی از قطعنامه شورای امنیت است و برای پاره کردن برجام باید قطعنامه را پاره کنند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، برجام فراتر از مسائل تحریمهای هستهای است و ترامپ باید به این سوال جواب دهد که غرب آسیا بدون برجام امنتر خواهد بود یا نه و اروپاییها پاسخ این سوال را به خوبی میدانند.
معاون وزیر خارجه یادآور شد: سیاست هوشمندانه ایران در پایبندی به برجام هم عامل دیگر حفظ برجام بوده، بهطوری که ایران هیچ بهانهای به دست هیچکس نداده است و نمیتوانند ایران را متهم به نقض برجام کنند. آرزوی ترامپ پاره کردن برجام به هزینه و به دست ایران است و ما هم آنقدر هوشمند هستیم که در زمین ترامپ بازی نکنیم.
به گفته عراقچی، بعد از حدود ۹ ماه، ترامپ تصمیم گرفت برجام را به کنگره احاله کند و طبق قانون، کنگره دو ماه وقت داشت که تحریمها را برگرداند و دو، سه روز دیگر این مهلت به پایان میرسد و اخباری که از کنگره میرسد حاکی از این است که کنگره قصد جدی ندارد که تحریمها را برگرداند و هزینههای این اقدام مانع از این است که کنگره تحریمهای جدیدی اعمال کند.
وی افزود: بعد از ۱۵ دسامبر با توجه به اینکه کنگره نتوانسته است کاری بکند، رئیس جمهور امریکا ممکن است هر تصمیمی بگیرد و باید منتظر بود و دید وی چگونه عمل خواهد کرد.
عراقچی با بیان اینکه قطعا عقل و منطق اقتضاء میکند رئیس جمهور امریکا سیاست صحیحی در پیش بگیرد، در عین حال گفت: البته این عنصر کمتر در هیأت حاکمه جدید امریکا مشاهده میشود.
نشست کمیسیون برجام چهارشنبه در وین/ تختروانچی در ترکیب هیأت مذاکرهکننده نیست
معاون حقوقی و امور بینالملل وزیر امور خارجه محورهای نشست آینده کمیسیون مشترک برجام را که چهارشنبه این هفته(۲۲ آذر) در وین برگزار میشود، بحثهای مربوط به هستهای و تعهدات ایران، همکاریهایی که میان دو طرف صورت میگیرد و رفع تحریمها و مشکلات موجود اعلام کرد.
عراقچی درباره دستور کار نشست آینده کمیسیون مشترک برجام و جایگزین "تخت روانچی" در این نشست، با بیان اینکه این کمیسیون چهارشنبه(۲۲ آذر) در وین برگزار میشود، گفت: تحقیقا هر سه ماه یک بار این کمیسیون را داریم و در کمیسیون هم بحثهای مربوط به هستهای و تعهدات ایران و همکاریهایی که در حوزه هستهای میان دو طرف صورت میگیرد و بحثهای مربوط به رفع تحریمها و مشکلاتی که احیانا وجود دارد و نحوه همکاریهایی که باید صورت گیرد، بحث و بررسی میشود.
وی افزود: در هیأت ایرانی، بنده، جمعی از کارشناسان وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی حضور داریم. متاسفانه در این سفر از حضور آقای تخت روانچی محروم هستیم، ایشان سمت مهمتر و وظایف مهمتری در دفتر رییس جمهور بر عهده دارند.
معاون حقوقی و امور بینالملل وزارت خارجه در خصوص سفر بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس به تهران، گفت: سفر آقای جانسون که بعد از مدتها صورت گرفت، در ادامه رایزنیهایی است که میان ما و کشورهای اروپایی صورت میگیرد و بعد از برجام و در دورانی که برجام در حال اجراست، این رفتوآمدها به لحاظ کمی و کیفی از یک سطح جدیدی برخوردار شده و تماسهای میان دو طرف بیش از گذشته است.
عراقچی گفت: در این سفر، موارد بسیار متعددی از موضوعات روابط دوجانبه مطرح شد و همینطور بحثهای منطقهای و رایزنیهایی درباره شرایط حاکم بر منطقه صورت گرفت و در خصوص برجام و اجرای درست آن، هم در حوزه هستهای و هم در حوزه رفع تحریمها و موارد و مشکلاتی که وجود دارد، روی اینها تبادلنظر کردیم و امیدواریم مسیری که آغاز شده و روز به روز در حال گشایشهای بیشتری است، ادامه یابد.
عراقچی گفت: در حوزه هستهای طبیعتا آخرین وضعیت همکاریهایی را که الان وجود دارد مرور میکنیم؛ از جمله طرح مدرنسازی رآکتور اراک که با سرعت نسبتا خوبی در حال اجراست و با همکاری چین پیشرفتهای خوبی داشته است.
وی افزود: طرح تولید ایزوتوپهای پایدار طرح دیگری است که با همکاری روسیه انجام میشود و پیشرفتهای خوب و قابل ملاحظهای داشته است.
عراقچی اضافه کرد: بر نحوه همکاریهای هستهای صلحآمیز که با اتحادیه اروپا در حوزه ایمنی و امنیت هستهای داریم، مروری خواهیم داشت و در این باره که چگونه میشود این همکاریها را با سرعت بیشتری جلو برد، گفتوگو خواهیم کرد.
معاون وزیر خارجه در ادامهی تشریح نشست آینده کمیسیون مشترک برجام، گفت: در قسمت دوم مروری بر جنبههای رفع تحریم در برجام میکنیم و موانعی که وجود دارد؛ در هر جلسهای که تا الان برگزار کردهایم، موانعی مانند موارد بدعهدی، تعلل و تاخیر و حتی موارد نقضی که به خصوص از طرف امریکاییها وجود دارد، مرور یا تمهیداتی از طرفهای اروپایی و دیگران در نظر گرفته میشود.
وی افزود: در جلسات گذشته موارد بدعهدی و نقض برجام ازجانب امریکاییها را یادآوری و در این خصوص بحث کردهایم.
معاون وزیر خارجه گفت: نتیجه جلسات گذشته و جمعبندیای که خانم اشمید به عنوان هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام ارائه میکند، همواره این بوده و هست که همه طرفها باید به تمام بندهای برجام پایبند باشند و برجام را در فضایی سازنده همراه با حسن نیت اجراء کنند.
عراقچی تصریح کرد: البته حرکتی که دولت جدید امریکا میکند و بیانیهها و سخنان آقای ترامپ بر خلاف اصل حسننیت و فضای سازندهای است که در بندهای ۲۶، ۲۸ و ۲۹ مورد تاکید قرار گرفته است و در این نشست تلاش خواهد شد به درک واحد و جمعبندیهای واحدی برسیم.
وی درخصوص ترکیب هیأت ایرانی در کمیسیون مشترک برجام گفت: در ترکیب هیأت، بنده هستم و جمعی از کارشناسان وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی؛ در دورههای گذشته در خدمت آقای تخت روانچی بودیم ولی در این جلسه از این حضور محروم هستیم و ایشان در سمتهای مهمتر هستند و وظایف مهمتری را در دفتر آقای رئیس جمهور بر عهده دارند.
عراقچی در پاسخ به این سؤال که آیا جانسون در خصوص فعالیتهای موشکی ایران اظهاراتی داشت؟ تصریح کرد: به هیچ وجه اجازه نمیدهیم در خصوص توانمندیهای دفاعی و در رأس آنها توانمندیهای موشکی کشورمان گفتوگو و مذاکرهای انجام دهند.
وی افزود: توانمندیهای ما کاملا غیرقابل مذاکره است و قابل گفتوگو نیست و البته نگرانیهایی را که برخی مطرح میکنند، پاسخ میدهیم.
عراقچی گفت: برنامه موشکی ما کاملا دفاعی و برای دفاع از سرزمین جمهوری اسلامی ایران است و به هیچ وجه این توانایی دفاعی را نه از دست میدهیم و نه در موردش گفتوگو میکنیم.