استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: در شرایطی که احزاب قوی در کشور وجود نداشته یا ناپایدار هستند و نهادهای مدنی یا ضعیف هستند و یا ناتوان در دفاع از هویت و یا حتی بقای خود هستند، شاهدیم که دانشجویان در درون دانشگاه‌ها نقش این نهادها را برعهده می‌گیرند.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان اینکه دانشجو و جنبش دانشجویی نبض جامعه است، گفت: اینکه دانشجو جایگزین نهادهای اجتماعی دیگر رفتار کرده و هزینه می‌پردازد،زیبنده‌ی جامعه‌ای که به نام "توسعه‌ی دینی" خود را به جهان معرفی می‌کند، نیست، اینکه دانشجو به خاطر رفتار سیاسی و موضع‌گیری سیاسی دچار مشکلات حاد شده و از ادامه تحصیل بازبماند، این رفتار زیبنده‌ی چنین نظامی نیست.
به گزارش جماران، الهه کولایی در همایش دانشجویان و توسعه ملی در دانشگاه علوم پزشکی تبریز با بیان اینکه خرسندم که دوباره به شهر تبریز، خواستگاه جنبش مشروطه‌طلبی در ایران آمده‌ام، گفت: دانشجویان و دانشگاهیان در تمامی فرازهای تحولات تاریخی جامعه ما نقش تاثیرگذاری را ایفا کرده‌اند و در حقیقت جنبش دانشجویی و دانشگاه در کشور ما نقش جایگزین نهادهای اجتماعی دیگر را بر عهده گرفته‌اند.
وی ادامه داد: در شرایطی که احزاب قوی در کشور وجود نداشته یا ناپایدار هستند و نهادهای مدنی یا ضعیف هستند و یا ناتوان در دفاع از هویت و یا حتی بقای خود هستند، شاهدیم که دانشجویان در درون دانشگاه‌ها نقش این نهادها را برعهده می‌گیرند.
وی با بیان اینکه دانشجویان در بطن جنبش دانشجویی، نیازمند آسیب‌شناسی و بازخوانی تجربه‌ها هستند، یادآور شد: متاسفانه نهادهای پرقدرت و موثری برای انتقال تجربه در دانشگاه‌ها نداریم، این موضوع یکی از مهم ترین نیازهایی است که جنبش باید بدان توجه ویژه ای داشته باشد .
وی با بیان اینکه ایران اولین کشور جهان است که در سال ۵۷ الگوی توسعه دینی را مطرح کرد، اضافه کرد: این الگو تجربه‌ی بسیار متفاوتی برای کشورهای جهان است، این انقلاب باب دیگری برای مردم جهان گشود و تحول به نام دین و اخلاق را مطرح کرد.
کولایی با بیان اینکه صرف بیان مطالبات و آرزوها به معنای وجود ظرفیت مناسب، کافی و لازم برای اجرایی کردن آن‌ها نیست، تاکید کرد: ذات و سرشت هر انقلابی است که همواره یک شکاف عمیق بین واقعیت‌ها و آرمان‌ها و آرزوهای اعلام شده وجود داشته باشد؛ همچنین جنبش دانشجویی ما از متن واقعیت‌های جامعه نمی‌توان جدا کرد و به مدد این تحول ها و درس هایی که در این دوره طی شد می‌توانیم آسیب شناسی کرده و درواقع جنبش دانشجویی را از سیاست زدگی پرهیز دهیم.
وی با اشاره به اینکه، سیاست بخشی از تحولات یک جامعه را می‌تواند شکل دهد، خاطرنشان کرد: عناصر دیگری چون، اقتصاد، فرهنگ، مسایل اجتماعی و عوامل بین‌المللی نیز وجود دارند که باید به درستی مورد توجه قرار گیرند، در جنبش دانشجویی ویژگی "عدالت خواهی و آرمانخواهی" به نحو شایسته انباشته شده و به نمایش گذاشته شده، اما این کافی نیست، چراکه صرف بیان خواسته، به ایجاد توان لازم برای اجرایی کردن آن خواسته‌ها منجر نمی‌شود.
وی با تاکید بر اینکه باید با یک روش علمی حوزه‌های مختلف علوم از یکدیگر جدا شوند، خاطرنشان کرد: جامعه ساز و کار خود را دارد و هر جامعه‌ای میراث تمدنی منحصر به خود را دارد اگر به این لوازم توجه نکنیم، جنبش دانشجویی نمی‌تواند اهداف خود را پیش ببرد.
وی با اشاره به اینکه جنبش دانشجویی، انباشتی از مطالبات یک ملت در دوره‌های تاریخی مختلف است، گفت: دانشجویان چه با رویکرد فعال و چه با رویکرد منفعل به تاریخ کشور کمک کرده و در روند تحولات کشور به ایفای نقش پرداخته‌اند.
کولایی افزود: درس‌های فراوانی برای جنبش دانشجویی در بازخوانی جنبش‌های مشابه در سراسر جهان وجود دارد یعنی اگر نتوانیم تاکتیک‌ها را با استراتژی تطبیق داده و نتوانیم محیط های عملیاتی را در دوره‌های مختلف به درستی تحلیل کرده، عناصر و مولفه‌هایش را تمییز دهیم، نخواهیم توانست اهداف و برنامه‌های ترسیم شده را به نتیجه برسانیم.
وی یادآور شد: جنبش دانشجویی به عنوان محمل، کانون و مرکزیت می‌تواند فرهنگ مدنی، احترام به حقوق انسان‌ها، تمرین رفتارهایی که در تاریخ و رفتار جامعه ما سابقه اندک، اما در اندرزها و شعارها لیست بلندی دارد را ترویج کند.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران بیان کرد: ناباوری نسبت به برابری حقوق انسانی زنان نسبت به مردان که در انقلاب اسلامی بارها و بارها بر آن تاکید شد، امروز با واقعیت‌های جامعه ما همخوانی ندارد، چرا؟ آیا به صرف اینکه این خواسته بیان شود، ظرفیت‌های آن هم به وجود آمده است؟
وی در این خصوص ادامه داد: آمارهای بسیاری از وضعیت سوء استفاده‌ی جنسی در آمریکا وجود دارد، در کشوری که ۳۰۰ سال برای دموکراسی تلاش کردند تا نظامی بر پایه احترام به حقوق انسان‌ها را پایه‌گذاری کنند، این است وضعیت زنانشان! آمارهای بسیار نشان می‌دهد که نه تنها در آمریکا، بلکه در اروپا و در نقاط مختلف جهان بین زنان و مردان در تمامی عرصه‌ها اختلاف ملموسی وجود دارد، این جوامع چگونه توانستند بر این نارسایی‌ها و ناهموارها غالب شوند؟ ما ناچاریم که به این تجربیات مراجعه کنیم.
کولایی افزود: جنبش دانشجویی در فراز و فرودها همواره تعهد و پایبندی خود را نسبت به مصالح عمومی بارها به اثبات رسیده، اما میزان کارایی و تاثیرگذاری را باید بررسی کرد، ما امروز اخباری راجع به ستاره دار شدن دانشجویان می‌شنویم! انتطار داشتیم که دانشجویی ستاره‌دار نشود، چرا که دانشجو ستاره‌ای برای هر جامعه است.
وی افزود: بسیاری از مشکلات ما در دانشگاه‌ها که باعث سرخوردگی و یاس دانشجو می‌شود، ناشی از فضای مدیریتی دانشگاه‌ها و فضای مدیریتی است که بر کشور حاکم است و طبیعتا جنبش دانشجویی از آن تاثیر می‌گیرد.
وی با بیان اینکه دانشجویان نگران آینده‌ی شغلی خود هستند، گفت: دانش‌آموختگان بیکار، بالاترین رقم را در بیکاری به خود اختصاص داده‌اند و این رقم به40 درصد می‌رسد؛ در نظام اسلامی که اصراف را نهی کرده است، به نظر می‌رسد که ما از اصراف‌کننده‌ترین ملت‌های جهان باشیم! ما نیروی انسانی عظیمی را آماده خدمت کرده و تقدیم کشورهای دیگر می‌کنیم و بعد در مسیر مهاجرت مشایعتشان می‌کنیم.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: اشتغال و بزرگ کردن ظرفیت‌های شغلی، ارتباط مستقیمی با رابطه‌ی ما با جامعه جهانی و چشم‌اندازی که برجام برای ما ایجاد کرد تا به واسطه‌ی ارتباط با جهان بتوانیم فضای اشتغال را در داخل کشور توسعه دهیم، دارد.
وی گفت: در شرایط فعلی، دوران اصلاحات و همچنین دوران عدالت پروری را پشت سر گذاشته و دوران رویاگرایی و مدیریت جهان را تجربه کرده و اکنون به دوران اعتدال رسیده‌ایم، دورانی که نوید ایجاد ارتباطی مبتنی بر عقل و خرد جمعی و ایجاد شرایط مناسب را می‌دهد تا هم از تجربه‌های گذشته درس گرفته و هم بتوانیم برای رسیدن به آرزوها و آرمان‌های انقلاب اسلامی راهکار ارایه دهیم.
وی افزود: جنبش دانشجویی بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازخوانی تلاش‌های خود است، بعد از روس‌ها که اولین ملت نیمه آسیایی-نیمه اروپایی بودند، ما اولین ملت آسیایی بودیم که انقلاب مشروطه را تجربه کردیم.
کولایی با بیان اینکه نتیجه انقلاب مشروطه، ۲۰ سال حکومت دیکتاتوری رضا خان بود، یادآور شد: بعد از این انقلاب، جنبش ملی شدن صنعت نفت را تجربه کردیم که حاصل این جنبش،حکومت ۳۵ ساله‌ی رژیم وابسته به آمریکا در ایران بود، در انقلاب اسلامی هم بعد از چهل سال چه میزان از آرمان‌های انقلاب اسلامی در تامین حقوق انسان‌ها، در مهار کردن قدرت سیاسی، در ایجاد شرایطی که زندگی عزتمندانه و محترمانه برای همه ایرانیان فراهم شود، تامین شده است؟
وی افزود: اصلاحات مسیری است که باید به تدریج، با پشتکار، صبر، با فرهنگ‌سازی و پرورش، با تربیت انسان‌های دموکرات و انسان‌هایی که اعتقاد به برابری حقوق زنان و مردان و حقوق همه انسان‌ها داشته باشند، ادامه یابد.
وی با بیان اینکه دیدیم که چگونه دولت احمدی‌نژاد طی ۸ سال تمام منابع کشور را به باد فنا داد و نه تنها اقتصاد بلکه به فرهنگ ما آسیب وارد کرد، گفت: با اینکه وزیر زن انتخاب کرد، اما به طور سیستماتیک تلاش کرد تا زنان را به خانه برگرداند.
کولایی بیان کرد: جنبش دانشجویی مانند ملت ایران چوب تندروی‌ها و بی توجهی به واقعیت‌ها را خورده است، هشت سال بعد از 16 آذر سال 83، دانشجویان تجربه کردند که وقتی خاتمی رفت با جنبش دانشجویی چگونه برخورد شد! ما باید از این تجربه‌ها درس بگیریم.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان اینکه هیچ کشوری نتوانسته مسیر دموکراتیک‌سازی را یک شبه طی کند، بیان کرد: جنبش دانشجویی نیازمند ارتقای دانش خود بوده و صرف نیت خیر، شور و هیجان کفایت نمی‌کند و نهادهای دانشجویی و جنبش دانشجویی باید به کانون تربیت انسان‌های مدنی تبدیل شود، انسان‌هایی که مخالف را حذف نکرده و یاد بگیرند که گفت‌وگو کنند.
وی ادامه داد: با توجه به دولت جدید آمریکا که تمام نیروهای ضدایران را دور خود جمع کرده و با توجه به اتحاد عربستان با اسراییل و در حقیقت تمام نیروهای ضد ایرانی که در منطقه علیه ما بسیج شدند، در این شرایط ضروری است که منافع و مصالح خود را بیش از هر چیزی مورد توجه قرار دهیم.
