قانون آمریکا به کنگره اجازه برخی نظارتها بر برجام را میدهد و قانونگذاران این اجازه را دارند در صورتیکه تشخیص دهند ایران به تعهداتش در توافق عمل نمیکند، تحریمهایی را علیه این کشور وضع کنند.
شبکه سیانان گزارش داد: متحدان اروپایی آمریکا که در هفتههای اخیر به سختی برای حفظ توافق هستهای با ایران در سالنهای کنگره تلاش کردهاند، اکنون این روند را مایوسکننده و پیچیده توصیف میکنند.
به گزارش جماران به نقل از شبکه خبری سیانان، چند دیپلمات و مقام غربی حامی توافق هستهای گفتهاند که کاخ سفید در بالاترین سطح خود گاهی چنان بر مواضعش در قبال این توافق با ایران اصرار میکند که به روایتها درباره آن گوش نمیدهد و رییسجمهور ترامپ بیشتر در انتقال سیگنال به جای دریافت آن گیر کرده است.
به گفته این مقامات و دیپلماتها، وزارت امور خارجه آمریکا نیز به معنای واقعی بخشی از این مذاکرات نیست.
یک مقام ارشد در اینباره گفت: اکنون توپ در زمین کنگره قرار دارد؛ بنابراین این جایی است که دیپلماتها روی آن متمرکز شدهاند اما حتی در آنجا نیز روند رایزنیها چندان خوب پیش نمیرود.
برخی میگویند که خصومت میان دموکراتها و جمهوریخواهان کار آنها را دشوار کرده است و در شرایطی که تمامی این مقامات در گفتوگو با سیانان تاکید کردهاند که قانونگذاران مشتاق مشارکت تهران هستند، اما برخی نگرانند که تلاشهای کنگره برای تغییر توافق از کنترل خارج شود و سرانجام برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را با نابودی بکشاند.
به گزارش سیانان، قانون آمریکا به کنگره اجازه برخی نظارتها بر برجام را میدهد و قانونگذاران این اجازه را دارند در صورتیکه تشخیص دهند ایران به تعهداتش در توافق عمل نمیکند، تحریمهایی را علیه این کشور وضع کنند. در این میان کاخ سفید از کنگره میخواهد تا نظارتش را با اصلاحیهای در قانون موسوم به اینارا (INARA) سختتر کند تا آمریکا بتواند ایران را به دلیل فعالیتهایی که هرگز بخشی از توافق هستهای نبودهاند، هدف تحریم قرار دهد.
یک دیپلمات اروپایی اظهار داشت: در هر دو حزب در کنگره افرادی با حسن نیت وجود دارند اما نگرانی ما این است که اگر تغییر قانون اینارا آغاز شود به مذاکره مجدد یکجانبه بر سر توافق هستهای ختم شود و اگر ایران در نهایت از توافق خارج شود کنترل روی آن را از دست خواهد داد.
دیپلماتهای کشورهایی که حامی توافق هستند، میگویند که تیمهایشان دهها نشست را در ماههای اخیر با اعضای کنگره برگزار کردهاند. طی دو هفته گذشته مقامات ارشد اروپایی شامل فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و بوریس جانسون وزیر امور خارجه انگلیس نیز وارد مذاکره با کنگره شدند.
سیانان در گزارش خود آورده است: مقامات اسرائیلی و کشورهای حاشیه خلیج (فارس) هم بیسر و صدا در حال دیدار و لابی با قانونگذاران آمریکایی و مقامات دولتی این کشور هستند. در سطوح پایینتر دیپلماتهای مستقر در واشنگتن ماههاست که این مساله را در کنگره و کاخ سفید مطرح کردهاند تا به گونهای منجر به تغییر توافق شوند.
رژیم صهیونیستی معتقد است که توافق هستهای یا باید اصلاح یا نابود شود اما کشورهای حاشیه خلیج (فارس) گفتهاند که این توافق باید سختگیرانهتر و برای فشار بر ایران استفاده شود. از طرفی دیگر کشورهای حامی توافق تاکید دارند که تلاش برای بازگشایی این سند بینالمللی آن را نابود و امنیت جهانی را تضعیف خواهد کرد.
برخی حامیان توافق هستهای همچنین به سیانان گفتهاند که پیش از آنکه ترامپ سرنوشت توافق را به کنگره بسپارد، آنها برای فهماندن مسائل پیرامون آن به کاخ سفید با مشکل مواجه بودند. زمانیکه ترزامی نخستوزیر انگلیس در ماه سپتامبر در نیویورک با دونالد ترامپ دیدار کرد اولین مسالهای که مطرح کرد توافق هستهای با ایران بود اما احساس وی این بود که ترامپ اصلا به این حرفها گوش نمیدهد.
یک منبع آگاه که خواست نامش فاش نشود، در اینباره گفت: ترامپ به طور مداوم اظهارات ترزامی را با گفتن این جمله که «بدترین توافق بوده» قطع میکرد بدون اینکه توضیحی درباره این استدلالش بدهد یا درباره مسائل اصلی آن صحبتی کند اما ترزامی درباره جزئیات آن توضیح داد و تاکید کرده است که ایران به توافق عمل میکند و انگلیس برای افزایش فشار بر ایران به دلیل دیگر فعالیتهایش با آمریکا همکاری خواهد کرد.
این منبع آگاه که در جلسه این دو حضور داشته است، در ادامه گفت که ترامپ در این دیدار بیشتر فرستنده بود تا گیرنده سیگنال.
با این حال، دیپلماتهای غربی میگویند که نمایندگان کنگره از هر دو حزب خواهان تعامل در زمینه توافق هستهای هستند. آنهایی که در اصلاح قانون اینارا دخیل هستند به دیپلماتها کشورهای متحد واشنگتن میگویند که هدفشان نگه داشتن آمریکا در توافق است.
بر اساس این گزارش، قانونگذاران در تلاش برای گنجاندن اصلاحیهای در این قانون هستند که شامل بندهایی درباره استفاده موشکهای ایران، بندهای غروب (در برجام) و توسعه موشکهای بالستیک میشود و موجب تحریمهای بیشتر علیه ایران با استناد به ادعاهای واشنگتن درباره نقش تهران در لبنان، سوریه و جاهای دیگر خواهد شد. این در حالی است که برنامه موشکی ایران جزو توافق هستهای نیست.
دیپلماتهای ارشد میگویند که آنها به طور آشکار خطرات چنین رویکردی را به اعضای کنگره گوشزد کرده و توضیح دادهاند که اعمال تحریم علیه ایران به این بهانهها میتواند تاثیرات معکوس داشته باشد.
یک دیپلمات در اینباره گفت: اما آنها میگویند که اگر چنین بندی در این قانون وجود نداشته باشد رییسجمهور ترامپ توافق را دور خواهد انداخت. قانونگذاران هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه میگویند که آنها به چیزی نیاز دارند تا نظر کاخ سفید را جلب کنند.
وی افزود: آنها میگویند که با ما همکاری کنید. بیایید لحنی را پیدا کنیم که در عین هشدار به ایران توافق حفظ شود. اما سوالی اصلی ما این است که آیا اساسا چنین کاری امکانپذیر است؟