سیتی‌بانک ایالات متحده، لیستی از ۵ کشور ایران، عراق، لیبی، نیجریه و ونزوئلا را ردیف کرده است که آنها را ۵ کشور شکننده نفتی نام برده است.
به گزارش جماران؛ به نظر می‌رسد که قیمت نفت فعلا در محدوده ۵۰ دلار در هر بشکه باقی مانده است اما این به معنی نبود خطرات جدی عرضه نفت نیست.
یک به هم‌ریختگی غیرمنتظر، در هر زمانی امکان دارد رخ بدهد و باعث تکان شدید قیمت نفت شود. تنش‌های ژئوپلیتیکی به شدت بر قیمت نفت موثر هستند، به خصوص این اگر این تنش‌ها در کشورهایی باشد که تولید کننده نفت هم هستند. از این رو هر تنشی که تهدیدکننده تولید نفت باشد، وزن بیشتری بر بازار خواهد داشت.
سیتی‌بانک ایالات متحده، لیستی از ۵ کشور ایران، عراق، لیبی، نیجریه و ونزوئلا را ردیف کرده است که آنها را ۵ کشور شکننده نفتی نام برده و نوشته است تنش در شمال عراق بین دولت اقلیم کردستان، بغداد و ترکیه خطر کاهش عرضه نفت را به همراه داشته از سویی عدم تایید پایبندی ایران به برجام توسط ایالات متحده هم بر خطرات عرضه نفت افزوده است.
بر همین اساس، اویل پرایس می‌نویسد ۵ کشور تاثیرگذار در تولید نفت به دلایل مختلف با چالش‌هایی همراه هستند که هرکدام از این‌ها می‌تواند بدون هشدار قبلی، شوک بزرگی به بازار نفت وارد سازد.
عراق
مهم‌ترین خطر کوتاه مدت عرضه نفت از سوی عراق اعمال می‌شود. تصرف ناگهانی میادین نفت کرکوک توسط دولت عراق، خود باعث کاهش عرضه جهانی نفت شد. میادین نفتی بانی حسن و آوانا، در نزدیکی کرکوک، از ۱۹ اکتبر بدون تولید هستند، یعنی درواقع تولید ۲۷۵ هزار بشکه نفت متوقف شده است.
انتظار می‌رفت تاثیر این قطع تولید موقتی باشد، یک منبع آگاه در این زمینه به رویترز گفته بود به دنبال تامین تجهیزات بازگرداندن تولید نفت به حالت اول هستند. یکی از مقامات مسوول خط لوله جیهان به بلومبرگ گفته است که از ۱۹ اکتبر جریان نفت این خط لوله به ۱۹۶ هزار بشکه کاهش یافته است به این معنی که حدود ۴۰۰ هزار بشکه نفت وارد این خط نشده است.
عراق نشان دهنده مهم‌ترین تهدید کوتاه مدت تامین نفت است اما از آنجایی که حجم عظیم صادرات نفت عراق مربوط به میادین نفتی جنوب کشور است که از این تنش دور هستند، قطع بالقوه نفت فقط همین ۶۰۰ هزار بشکه را شامل می‌شود و احتمالا موقتی خواهد بود.
ایران
ایران بزرگ‌ترین سوال این لیست است. البته ایران در میان این ۵ کشور، موقعیت بسیار قوی‌تری دارد. خطری که ایران را تهدید می‌کند تحریم‌های ایالات متحده است که به هیچ عنوان معلوم نیست چه خواهند بود.
حتی در این صورت هم، معلوم نیست که آیا ایالات متحده قادر خواهد بود صادرات نفت ایران را قطع کند یا نه. شاید این تحریم‌های بتوانند زهرچشمی از سرمایه‌گذاری‌های جدید بگیرند اما حتی وزیر امور خارجه ایالات متحده، رکس تیلرسون هم اخیرا تلاش زیادی داشته است تا مقامات اروپایی را قانع کند که تحریم‌های ایران تجارت بین شرکت‌های اروپایی و ایرانی را محدود نخواهد کرد.
گلدمن‌ساچ تخمین می‌زند که اگر بدترین سناریو را در نظر بگیریم و تحریم‌های ایالات متحده دوباره به وضع سابق خود بازگردد، فقط چندصد بشکه عرضه نفت به خطر خواهد افتاد، نه این‌که مثل زمان قبل از توافق هسته‌ای تمام یک میلیون بشکه در روز به خطر افتد.
در حال حاضر، قطع بالقوه نفت بیشتر فرضی است تا جدی. ایران احتمالا دست کم امسال خطری جدی برای بازار نفت نخواهد بود.
لیبی
کشور آفریقایی عضو اوپک، لیبی، معاف از توافق کاهش تولید، در طول سال گذشته همیشه ریسک کاهشی قیمت نفت را نشان داده است نه افزایشی.
دلیل آن این است که این کشور تقریبا با سه برابر کردن تولید، از ۳۰۰ هزار بشکه در روز آگوست ۲۰۱۶ به ۸۵۰ هزار بشکه رسیده است. یعنی کمی کمتر از یک میلیون بشکه در روز. اما خساراتی که به بعضی از ترمینال‌های نفتی این کشور وارد شده است باعث شده است که این میزان تولید از ۱.۲۵ میلیون بشکه در روز بالاتر نرود. درواقع این کشور نمی‌تواند به میزان تولید ۱.۶ میلیون بشکه در روز قبل از جنگ بازگردد.
اما از آنجایی که فعلا اجازه تولید این میزان نفت به لیبی داده شده است، لیبی می‌تواند به دلیل بی‌ثباتی فعلی تهدید کننده قیمت نفت به حساب آید.
نیجریه
داستان نیجریه هم مشابه لیبی است. این کشور هم معاف از توافق کاهش تولید است چون تنش در داخل این کشور بالا بوده و بخش بزرگی از تولید این کشور به حالت تعلیق درآمده بود.
اما بازگشت به تولید لیبی همزمان بود با کاهش تنش در دلتای نیجر. آتش‌بس سال گذشته، اجازه داد تا تولید نفت نیجریه به ۱.۲ میلیون بشکه در روز قبل از تنش بازگردد و اخیرا حتی به ۱.۸ میلیون بشکه در روز هم برسد.
اما پتانسیل تولید بیشتر احتمالا محدودیت‌هایی به همراه دارد، این کشور قول داده است اگر تولید نفت‌اش از ۱.۸ میلیون بشکه در روز بگذرد، تولید خود را محدود کند.
در این ضمن، صلح در دلتای نیجر، بسیار شکننده است و گزارش‌ها نشان می‌دهد که نیروهای جنگ‌طلب در گفتگوها به نتیجه نرسیده‌اند و دولت نیجریه احتمال بازگشت تنش‌ها را بعید نمی‌داند.
ونزوئلا
فروریختگی داخلی ونزوئلا نشان داده است که بیشتر نفت تولیدی این کشور، به شدت در حال از بین رفتن است.
از ماه سپتامبر، ونزوئلا فقط ۱.۸۹ میلیون بشکه نفت تولید کرد که از ۳.۲ میلیون بشکه کمتر از سال ۱۹۹۰ بود.
بدون پول نقد، شرکت ملی نفت ونزوئلا PDVSA نمی‌تواند نفت جدیدی تولید کند و حتی نمی‌تواند این مقدار تولید فعلی نفت را هم نگه دارد.
گزارش‌ها می‌گویند که حتی نفت تولیدی این کشور در حال حاضر کیفیت بسیار پایینی دارد چون PDVSA ابزاری برای پالایش بهینه آن ندارد.
بدتر از آن PDVSA بدهی بالایی دارد. تمام این‌ها دست به دست هم داده است تا تولید نفت این کشور هر روز بدتر از دیروز شود.
