کارشناسان صنعت هوانوردی می گویند اگر بوئینگ قرارداد خود با ایران را لغو کند، با تغییر در استراتژی صنعت هوانوردی می‌توانیم روش های دیگری برای تأمین ناوگان، جایگزین کنیم.
به گزارش جماران؛ طی روزهای اخیر که اظهارات ضد ایرانی ترامپ و تلاش هایش برای لغو قراردادهای بین المللی ایران سبب افزایش تنفر بین المللی از رئیس جمهور جمهوری‌خواه این کشور شده، بوئینگ به عنوان یکی از مهم ترین شرکت های آمریکایی و نماد توسعه یافتگی این کشور، بزرگترین متضرر تصمیمات و مواضع نامعقول ترامپ است که حدود ۸ میلیارد دلار زیان می بیند.
شرکت هواپیما سازی بوئینگ از یک سو به بازار بکر ایران در حوزه صنعت هوانوردی نیاز دارد و از سوی دیگر به دلیل نفوذ بالای دولت آمریکا در این شرکت، امکان تخطی از دستورالعمل ها و تصمیمات مقامات آمریکایی را ندارد.البته بوئینگ بنا به گفته تلویزیون سی ان بی سی، اعلام کرده قراردادش برای فروش ۵۰ هواپیمای ۷۳۷ (باریک پیکر) و ۳۰ هواپیمای ۷۷۷ (پهن پیکر) خود به ایران ایر از تصمیمات سیاسی دولت آمریکا در امان خواهد بود.
پس از اجرای برجام، مقامات وزارت راه و شهرسازی، وزارت امور خارجه، بانک مرکزی و هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در گفت وگوهایی با مقامات کشورهای فرانسه و آمریکا به عنوان دو کشور مقر اصلی ایرباس و بوئینگ توانستند قرارداد خرید ۱۸۰ فروند هواپیما از این دو کشور را به امضا برسانند که سهم ایرباس ۱۰۰ فروند و بوئینگ ۸۰ فروند بود؛ این دو غول هواپیماساز جهان که بزرگترین رقبای یکدیگر به حساب می آیند، بر اساس قراردادهای دو جانبه با ایران ایر، مقرر شد ظرف ۱۰ سال آینده اقدام به تولید و تحویل هواپیمای مسافری به ایرلاین حامل پرچم کشورمان کنند. ایرباس تا به حال سه فروند را تحویل داده و بوئینگ نیز قرار است از اوایل سال ۲۰۱۸ اقدام به تحویل هواپیماها خواهد کرد
بر اساس اعلام شرکت بوئینگ در آخرین روزهای سال ۲۰۱۶، قرارداد این شرکت با ایران برای ۱۰۰ هزار آمریکایی شغل مستقیم ایجاد می کند؛ بنابراین لغو یکجانبه قرارداد این شرکت با ایران می تواند این تعداد فرصت های شغلی را از شهروندان آمریکایی سلب کند.
قرارداد محرمانه افشا می شود؟ بوئینگ مجبور به پرداخت خسارت خواهد شد؟
همچنین بنا به گفته یکی از مقامات سابق ایران ایر در قراردادی که بوئینگ با هما دارد، بوئینگ می بایست در صورت انصراف از اجرای قرارداد به ایران خسارت بدهد که این موضوع نیز یکی دیگر از خساراتی است که ترامپ به مالیات دهندگان آمریکایی وارد خواهد کرد. به خصوص که این قرارداد مورد تأیید دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا (اوفک) بوده و این شرکت آمریکایی امکان فرار از پرداخت خسارات را نخواهد داشت. هرچند که متن قرارداد ایران ایر و بوئینگ محرمانه بوده و معلوم نیست آیا پرداخت خسارت به هما قطعی است یا خیر؛ حتی در دستور ترامپ به کنگره برای بررسی برجام، اعلام شده که متن قرارداد محرمانه بوئینگ و هواپیمایی جمهوری اسلامی علنی شود.
مکرون: به قراردادهای تجاری پایبندیم
در همین ارتباط، مقامات سیاسی اروپا از جمله ایمانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در گفت وگوی تلفنی با رئیس جمهور کشورمان بر پایبندی خود به برجام و قراردادهای تجاری این کشور با ایران را اعلام کرده است. بنابراین ایرباس نیز به عنوان یکی از شرکت های فرانسوی طرف قرارداد با هواپیمایی جمهوری اسلامی به روند ساخت و تحویل هواپیماهای سفارشی ایران ادامه خواهد داد که این موضوع شکستی دیگر برای بوئینگ خواهد بود.
گفتنی است ۱۰ درصد از سهام ایرباس متعلق به آمریکا بوده و بر اساس قوانین داخلی آمریکا، ایرباس نیز برای فروش هواپیما به ایران مجبور به اخذ مجوز از اوفک (دفتر کنترل دارایی های خارجی آمریکا) خواهد بود.
لغو قرارداد بوئینگ، صنعت هوانوردی ایران را فلج نمی کند
داوود ربیعی، کارشناس صنعت هوانوردی درباره آثار اظهارات ضد ایرانی ترامپ بر صنعت هوانوردی ایران و قراردادهای فروش هواپیما به ایرلاین دولتی کشورمان اظهار داشت: کمپانی های بزرگ دنیا (مگاکمپانی) اگرچه تحت تاثیر تصمیمات و مواضع سیاسی دولتها هستند، اما همین شرایط سیاسی را نیز موضوعات اقتصادی رقم خواهد زد به گونه ای که مبنا و اساس بیشتر جنگ های خاورمیانه بر اساس شرایط اقتصادی کشورها رقم خورده است. از آنجایی که رئیس جمهور آمریکا فردی تاجرپیشه است، به این موضوع اهمیت می دهد و می داند که لغو یکجانبه قراردادهای بوئینگ با ایران ایر، بیشترین ضرر را به اقتصاد داخلی آمریکا وارد خواهد کرد.
او ادامه داد: شرکت های هواپیماساز دنیا می دانند که بازار هوانوردی ایران بکر بوده و این شرکت ها از امضای قرارداد ساخت و فروش هواپیما به ایران استقبال خواهند کرد. بنابراین در صورتی که بوئینگ بخواهد قراردادهای خود با ایران را لغو کند، شرکت های متعدد دیگری همچون امبرائر، بمباردیر، سوخو و ... هستند که بخواهند به ایران هواپیما بفروشند. همچنین در دوران تحریم آموختیم که روش های دیگری برای تأمین ناوگان هوانوردی تجاری کشور را بیازماییم که نشان می دهد لغو قرارداد خرید هواپیما از بوئینگ، هوانوردی ایران را فلج نمی کند.
کارشناس صنعت هوانوردی افزود: البته آنچه در این میان اهمیت دارد، تعیین استراتژی درست برای این صنعت است اگر استراتژی ایران ایر، توسعه و بازاریابی برای پروازهای محلی و لوکال است، خرید هواپیماهایی چون ای تی آر، بمباردیر و امبرائر می تواند این نیاز را پوشش دهد در این صورت خرید بوئینگ ۷۷۷ نه تنها فایده ای ندارد بلکه به پرواز درآوردن این نوع هواپیماها در فضای داخلی ایران غیر اقتصادی بوده و سبب ضرردهی ایرلاین خواهد شد.
او تصریح کرد: ما دو راه پیش رو داریم: یا اینکه بوئینگ زیر بار فشارهای سیاسی دولت آمریکا مجبور به لغو قرارداد با ایران ایر می شود که مسلما مدیران ایران ایر و وزارت راه و شهرسازی بلافاصله با تغییر استراتژی هوانوردی خود، روش های دیگری را جایگزین نوسازی ناوگان خواهند کرد یا اینکه بوئینگ به قرارداد ساخت و تحویل هواپیماها به ایران ادامه می دهد که در این صورت ما به اهداف خود دست یافته ایم. درنتیجه ایران متضرر نخواهد بود و آنکه ضرر می کند، بوئینگ است.
این کارشناس هوانوردی با بیان اینکه باید بازاریابی مناسبی برای صنعت هوانوردی ملی انجام دهیم گفت: بیشتر پروازهای خارجی ایران به کشورهای منطقه انجام می شود که با ورود ایرباس های سفارش داده شده، امکان بازگرداندن بازار پروازهای منطقه ای به ایرلاین های ایرانی وجود دارد؛ همچنین برای پروازهای سنگین نیز با توجه به اینکه حجم و تعداد این نوع پروازها چندان زیاد نیست، در حال حاضر ناوگان مناسب را دارا هستیم.
هواپیمای کم خرج بخریم
ربیعی در خصوص خرید هواپیمای دست دوم به جای خرید هواپیمای نو هم گفت: از نظر فنی و علم هوانوردی، تنها دو نوع هواپیما داریم یا عملیاتی و قابل پرواز از نظر ایمنی و تأیید چِک لیست قطعات است یا عملیاتی نیست. بنابراین آنچه در اذهان مردم جا دارد که هواپیمای فرسوده ایمن نیست، اشتباه است؛ تنها ایراد هواپیمای فرسوده این است که هزینه نگهداری هواپیما برای ایرلاین و به تبع آن، اقتصاد کلان کشور را بالا می برد.
او افزود: هواپیمای ۵ یا ۱۰ سال ساخت با هواپیمای نو هیچ تفاوتی در ارائه سرویس و ایمنی ندارد بلکه آنچه مهم است، تعداد سایکل های پروازی است به معنای دیگر ممکن است هواپیمایی ۵ سال از عمر آن گذشته باشد اما نسبت به هواپیمای ۱۰ سال ساخت تعداد سایکل های پروازی بیشتری داشته باشد. از همین رو باید در هنگام خرید هواپیماهای دست دوم به این موضوعات دقت کرد که از نظر تعمیرات و نگهداری هزینه زیادی برای ایرلاین نداشته باشد.
