رئیسجمهوری آمریکا چاقوی خود را تیز کرده است تا طی روزهای آینده در 15 اکتبر یکی از مورد علاقهترین ماموریتش را انجام دهد و بحثبرانگیزترین سخنرانیهایش را به گوش همگان برساند، او در مورد توافق هستهای حکم خواهد داد.
به گزارش جماران؛ یک روزنامه لبنانی نوشت که بر اساس اخبار منتشر شده رئیسجمهور آمریکا توافق هستهای را تایید نخواهد کرد اما این امر به معنای خروج کامل آمریکا از این توافق تاریخی نیست.
نادین شلق، خبرنگار روزنامه الاخبار لبنان در یادداشتی تحت عنوان «ترامپ در برابر امتحان هستهای» نوشت: برای اولین بار جهان شاهد یکی از مهمترین سخنرانیهای دونالد ترامپ خواهد بود. او تصمیمش درباره پایبندی کشورش در توافق هستهای با ایران را اعلام خواهد کرد اما براساس اخبار درز شده ترامپ این بار توافق هستهای را تایید نخواهد کرد، این امر به معنای خروج کامل آمریکا از این توافق تاریخی به این سادگی نیست.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا چاقوی خود را تیز کرده است تا طی روزهای آینده در 15 اکتبر یکی از مورد علاقهترین ماموریتش را انجام دهد و بحثبرانگیزترین سخنرانیهایش را به گوش همگان برساند، او در مورد توافق هستهای حکم خواهد داد و با این کار به نوع جدیدی از سیاست خارجه آمریکا اشاره خواهد کرد و این گام ترامپ باعث میشود که تمام اطراف توافق چه همپیمانان و چه دشمنان زنگ خطر را به صدا درآورند.
با وجود اینکه گفته میشود ترامپ تا کنون حکیمانه عمل کرده است و شعارهای زمان قبل از انتخابش به عنوان رئیسجمهور آمریکا را محقق نکرده است اما افراد آگاهی وجود دارند که میگویند ترامپ همچنان اصرار دارد توافق هستهای را متوقف کند زیرا این توافق را بدترین توافق تاریخ و عامل دردسر آمریکا توصیف میکند و وعده داده است که آن را پاره کند، اما آیا وعده به سادگی محقق خواهد شد؟
تمام دلایل و شواهد نشان میدهد که اگر آمریکا بخواهد از توافق هستهای خارج شود به تنهایی این کار را انجام خواهد داد و علیرغم اصرار غیرمنطقی ترامپ دولت آمریکا نمیخواهد به تنهایی وارد این خطر شود.
در ابتدا انتظار میرود که رئیسجمهور آمریکا توافق هستهای را تایید نکند و آن را تحویل کنگره دهد و کنگره نیز طی 60 روز باید در مورد آن تصمیمگیری کند و ممکن است طی آن تحریمهای هستهای علیه ایران بازگردانده شود و این امر به معنای نقض مستقیم توافق نیست، زیرا موانع زیادی بر سر راه خواهد داشت. حتی اگر گمان شود که جمهوریخواهان بر مجلس نمایندگان و مجلس سنا سیطره دارند.
چیزی که رئیسجمهور آمریکا به آن نیاز دارد رای اکثریت است و این امر به این معناست که جمهوریخواهان که 52 کرسی از میان 100 کرسی در مجلس سنا را در اختیار دارند به تنهایی میتوانند سرنوشت توافق را تعیین کنند اما به نظر میرسد که آنها پشتیبانی لازم را ندارند و بر اساس آنچه روزنامه واشنگتنپست منتشر کرده است، میچ مک کانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه تاکید کرد که ما نمیخواهیم مسائل بحثبرانگیزی به دستور کار اضافه کنیم به خصوص که انتخابات میاندورهای نزدیک است.
حتی تعداد زیادی از حامیان مخالفت با توافق هستهای از جمله جمهوریخواهانی مانند جف فلیک، جون ماکین و سوزان کولینز بر این باورند که آمریکا نیازی به بازگرداندن تحریمها ندارد و اعلام کردند که از رای دادن به تحریمها مطمئن نیستند. همچنین سناتور راند پاول و اد رویس، رئیس کمیسیون روابط خارجه در مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کردند که ما گمان میکنیم که ترامپ نباید از توافق هستهای خارج شود.
علاوه بر این یکی از بارزترین جمهوریخواهان مخالف ایران یعنی سناتور تام کاتن با وجود دعوت به فعالیتهای محکم و قوی علیه ایران تاکید کرد که او از روسای سنا میخواهد که در گام اول توافق هستهای را لغو نکنند. کاتن و دیگر مخالفان توافق هستهای معتقدند که ترامپ باید همپیمانان اروپایی خود را قانع کند تا توافق محکمتری با ایران ببندند، او در سخنرانی هفته گذشته در شورای روابط خارجی به طرحی اشاره کرد که بندهای سالهای اخیر توافق هستهای را لغو میکند و بر ضرورت بررسی نیروگاههای ایران و افزودن بندهای جدید بر برنامه موشکی تاکید کرد.
انتظار میرود که توافق هستهای به شکل خود باقی بماند، بسیاری میگویند که دولت آمریکا تلاش میکند کنگره را به وضع قانون جدیدی وادارد یا قانون قبلی را اصلاح کند قانونی که ترامپ را مجبور به پذیرفتن توافقی که آن را نمیخواهد نکند. رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا و مک مستر، مشاور امنیت ملی در حاشیه نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل بر این اصلاح اشاره کردند و گفتند که تمدید مدت تایید توافق به 90 روز در ضمن این اصلاح قرار دارد.
در این راستا، حزب دموکرات به طور کلی مخالف تحریمهای هستهای جدید علیه ایران خواهد ماند و هیچیک از پیشنهادهای بالا را نخواهد پذیرفت و به حمایت اروپا از توافق هستهای مسلح خواهد شد.
کشورهای اروپایی که توافق هستهای را امضا کردند یعنی فرانسه، آلمان و بریتانیا به دولت آمریکا و کنگره فشار میآورند تا از توافق هستهای محافظت کنند و این کشورها همانند ایران میگویند که این توافق قاطع است و نمیتوان آن را تغییر داد و حتی سفرای این کشورها تلاش کردند تا اعضای کنگره را بر اهمیت این توافق قانع کنند.
بنابراین، دیوید سولیوان، سفیر اتحادیه اروپا در واشنگتن در گفتوگو با روزنامه «دی آتلانتیک» تاکید کرد که تایید نکردن توافق هستهای از سوی رئیسجمهور آمریکا نه تنها بر توافق بلکه بر اقدامات آمریکا در رابطه با این توافق نیز تاثیر خواهد گذاشت.
وی افزود: اتحادیه اروپا و 28 عضو آن تا زمانی که ایران وظایف خود را انجام دهد به توافق هستهای پایبند خواهند ماند. علیرغم چیزی که گفتیم، روزنامه فاینشال تایمز بریتانیا اشاره میکند که اروپاییها تلاش میکنند به ترامپ کمک کنند و بندهای توافق هستهای را سختتر کنند و چه بسا تلاش میکنند که مذاکرات هستهای خارج از توافق ایجاد کنند. بریتانیا در مورد روشهایی سخن میگوید که بندهای توافق را سختتر میکنند در حالی که فرانسه پیشنهاد میدهد که مذاکراتی وابسته به توافق در سال 2025 برگزار شود.
به نظر میرسد که گزینه دوم به واقعیت نزدیکتر باشد زیرا کشورهای اروپایی تاکید کردند که در صورت خروج واشنگتن از توافق به همراه مسکو، پکن و تهران به توافق ادامه خواهند داد.
همچنین روزنامه والاستریت ژورنال به نقل از یک مسئول بلندپایه در دولت آمریکا اعلام کرد که ترامپ تصمیمی نهایی در مورد پایبندی ایران به توافق هستهای اتخاذ نکرده است اما برای مقابله با برنامه هستهای ایران و سپاه یک استراتژی را به کار گرفته است.