چراکه ترامپ بارها و با صدایی بلند اعلام کرده است که برجام منافع آمریکا را تهدید کرده و مایه شرمساری این کشور است. این اعتراف مهم‌ترین دلیل بر درستی کاری است که کشورمان در آن گام نهاد.
به گزارش جماران جاوید قربان اوغلی در سرمقاله روزنامه شرق نوشت: گمانه‌زنی‌ها حکایت از این دارد که دونالد ترامپ در ٢٠ مهر پایبند‌نبودن کشورمان به روح برجام را اعلام خواهد کرد. آقای ظریف، وزیر خارجه کشورمان، هفته گذشته با پیش‌بینی این موضوع در نیویورک گفت در صورت خروج آمریکا از برجام، ایران نیز گزینه خروج از توافق هسته‌ای با گروه ١+٥ را در کنار گزینه‌های دیگر پیش‌رو دارد. در روزهای اخیر واشنگتن‌پست نیز از قول مقامات ارشد آمریکا نوشت ترامپ هفته آینده پایبندی ایران به برجام را تأیید نخواهد کرد تا تصمیم درباره سرنوشت برجام را به کنگره واگذار کند. از نظر ترامپ دلیل اتخاذ چنین تصمیمی اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه و توسعه برنامه موشکی و اینکه «توافق برجام در راستای منافع ملی آمریکا نیست»، بوده و از‌این‌رو تصمیم درباره سرنوشت پایبندی آمریکا به برجام را به کنگره این کشور واگذار خواهد کرد. با توجه به ویژگی‌های شخصیتی ترامپ و اظهارات مبهم او در چند روز گذشته احتمال وقوع چنین تحولی در مهم‌ترین توافق بین‌المللی در چند دهه گذشته رو به افزایش بوده و در این صورت پیش‌بینی تصمیم کنگره درباره برجام با توجه به اینکه اکثریت این نهاد قانون‌گذاری آمریکا در اختیار جمهوری‌‌خواهان است، چندان دشوار نیست و احتمالا کنگره تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع خواهد کرد. روشن است که این تحریم‌ها نقض برجام بوده و به آن معناست که آمریکا از توافق بین‌المللی برجام کنار رفته است. در برابر چنین تصمیمی از سوی آمریکا که یکی و بلکه مهم‌ترین و تأثیرگذارترین کشور در میان ١+٥ و مذاکرات هسته‌ای منتج به برجام است، چه باید کرد و واکنش ایران چگونه باید باشد؟ اولین و البته منطقی‌ترین برهان ایران به‌عنوان دلیل موجه و مقبول دیگر اعضای ١+٥ و دیگر کشورهای جهان، این گزاره است که برجام نه یک قرارداد دوجانبه، بلکه توافقی بین‌المللی و چند‌جانبه است که به جز آمریکا، چهار کشور دیگر عضو دائم شورای امنیت (روسیه، چین، انگلیس و فرانسه) سازمان ملل و آلمان بر این توافق بین‌المللی صحه گذاشته و آن را امضا کرده‌اند. اضافه بر این، برجام مورد تأیید سازمان ملل قرار گرفته و از‌این‌رو بر‌اساس متن برجام و مفاد قطع‌نامه ٢٢٣١ شورای امنیت سازمان ملل متحد نقض برجام از سوی آمریکا به بهانه مسئله موشکی ایران نمی‌تواند مستمسک و دلیل مقبولی برای جامعه جهانی در نقض برجام بوده و چنانچه شاهد بوده‌ایم، تا به امروز این توجیه آمریکا برای پایبند‌نبودن ایران به برجام مورد قبول پنج کشور دیگر طرف مذاکره با ایران قرار نگرفته و با آن مخالفت کرده‌اند. در کنار این مخالفت جهانی با اقدامات یک‌جانبه آمریکا، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در هشت گزارش دبیرکل آن از زمان اجرائی‌شدن برجام پایبندی ایران را در اجرای تمام مفاد برجام تأیید کرده و از این منظر ایران از جای پای محکمی در عرصه بین‌المللی برخوردار است. در داخل ایران دو تفکر در واکنش به اقدام احتمالی آمریکا در نقض آشکار و صریح برجام وجود دارد؛ گروهی معتقدند ایران باید واکنش تندی نشان داده و به‌سرعت برنامه هسته‌ای خود را از سر گیرد. این گروه که احتمالا همان دلواپسان مخالف مذاکرات هسته‌ای هستند، می‌گویند ما از روز اول می‌دانستیم آمریکا بدعهد است و تا دیر نشده باید با تمام توان برنامه هسته‌ای خود به روال گذشته را از سر گرفته و در اسرع وقت به شرایط قبل از برجام برسیم. در مقابل این نگاه، گروهی اعتقاد دارند ایران باید در مقابل هر اقدام آمریکا صبوری پیشه کرده و با ادامه مسیری که در پیش گرفته، با دیپلماسی فعال جهان را علیه تصمیم یک‌جانبه آمریکا بسیج کند.
در شرایط کنونی موضع سخت ترامپ آمریکا را در مسئله برجام منزوی کرده و برخلاف شرایط قبل از برجام که همه جهان علیه ایران متحد شده بودند، اکنون همه دنیا علیه آمریکا متحد شده‌اند. به‌ویژه اینکه اقدامات ترامپ در دیگر توافق‌های بین‌المللی نیز موجی جهانی را علیه آمریکا برانگیخته است. به نظر می‌رسد ایران به این جمع‌بندی رسیده که از دست‌زدن به هر اقدامی که شائبه نقض برجام از سوی کشورمان باشد، پرهیز کند. در‌این‌باره حتی توسل به ادبیات تهدید و ذکر این گزاره که ایران می‌تواند به شرایط قبل از برجام بازگردد، هم به صلاح کشورمان نیست؛ چراکه این موضع می‌تواند تصمیم ضد‌برجامی ترامپ و اقدام او علیه ایران را موجه جلوه داده و قدرت مانور بیشتری به آمریکا نزد دیگر امضاکنندگان برجام و جامعه جهانی بدهد. چنانچه ملاحظه کردیم، حتی منطق ایران در بازنگشتن به مذاکره مجدد درباره توافق برجام نیز با اقبال جهانی روبه‌رو شده و آمریکا تاکنون نتوانسته است کشور دیگری را با خود همراه کند؛ بنا‌براین ایران باید قاطعانه بر این تأکید کند که پای تعهدی که امضا کرده، ایستاده و به آن پایبند است و دیگر کشورهای امضا‌کننده برجام درباره نقض آشکار برجام از سوی آمریکا تصمیم‌گیری کنند. این موضع‌گیری افکار عمومی دنیا را تحت تأثیر قرار داده و تبعات هر اقدامی از سوی کشورمان در صورت نقض برجام از سوی آمریکا متوجه کاخ سفید و کنگره آمریکا خواهد بود.موضع‌گیری این روزهای آمریکا و ترامپ از سر عصبانیت و کاملا به نفع ایران است. برخلاف گذشته و شرایط قبل از برجام که ایران تحت فشارهای دیپلماتیک بین‌المللی قرار داشت، اکنون آمریکا با موضعی نپذیرفتنی رودرروی جامعه جهانی ایستاده و با بازگشت به نظامی‌گری صلح و امنیت جهان را در معرض مخاطره قرار داده است. از این منظر اکنون بهترین زمان برای دیپلماسی فعال ایران در عرصه جهانی است.نکته آخر اینکه در‌صورتی‌که آمریکا تصمیم به خارج‌شدن از برجام گرفت، مخالفان داخلی برجام و دلواپسان به جای ابراز خوشحالی و کف‌زدن باید در شماتت دولت و تیم مذاکره‌کننده سر تعظیم فرود آورده و از مواضع گذشته خود ابراز ندامت کنند؛ چراکه ترامپ بارها و با صدایی بلند اعلام کرده است که برجام منافع آمریکا را تهدید کرده و مایه شرمساری این کشور است. این اعتراف مهم‌ترین دلیل بر درستی کاری است که کشورمان در آن گام نهاد.
