جاگاریان گفت: نمی دانم چه اسنادی وجود دارد که می تواند تاکید کند ایران در حال نقض برجام است. تا آنجایی که اطلاع داریم آژانس به طور منظم سه ماه یک بار پایبندی ایران را تایید می کند.
به گزارش جماران؛ سفیر روسیه در تهران موضع مسکو نسبت به توافق هسته ای ایران را ' روشن و بدیهی' خواند و گفت: روسیه و چین موضعی مشخص دارند؛ اکنون نوبت اروپا است که حمایت خود از برجام را با صدای بلند اعلام کند.
لوان جاگاریان در گفت و گویی به پرسش ها درباره برجام ، روابط دو جانبه ایران و روسیه، تنش میان مسکو و واشنگتن، مواضع ترامپ در قبال ایران و نیز آینده سیاسی روسیه پاسخ داد.
** ساختمانی آشنا
سفارت روسیه در تهران هیچ وقت برای یک خبرنگار ایرانی غریب نیست، شاید به این خاطر که اکثر کارکنان آن فارسی را سلیس و روان صحبت می کنند .
تنها تفاوتی که حرف زدنشان با ما ایرانی ها دارد، لهجه ای است که کمی به تاجیکی و افغانی می زند و دیگر اینکه بدون استثنا همه حروف 'ح' یا 'ه'را ' خ' تلفظ می کنند.
شاید هم به این خاطر است که ساختمان، بافت تاریخی خود را حفظ کرده، آنقدر که شما را به ده ها سال قبل می کشاند.
برای گفت و گو با سفیر باید از محل مذاکرات سری چرچیل ، روزولت و استالین عبور کنید، سالنی با سقف بسیار بلند که بر هر گوشه و در و دیوارش نقش 'عقاب دوسر' حک شده، نمادی از روسیه که با چشمانی تیزبین، غرب و شرق را زیر نظر دارد.
سالن بقدری کلاسیک است که ذهنتان به سال 1322 باز می گردد، گویی صدای چرچیل و روزولت و استالین را می شنوید که برای گشودن جبهه دوم در غرب اروپا نقشه می کشند، همه این نقشه ها در همین سالن کشیده شده.
با این حال، جمهوری فدراسیون روسیه امروز نه روسیه تزاری است و نه آن کشور بلشویکی. کشوری عملگراست که بر پایه منافع متقابل، روابطش را استوار کرده است.
این کشور، اکنون یکی از حامیان ایران در توافق هسته ای است، اما این که تا چه حد حاضر است پای این توافق بایستد، سوالی است که ذهن هر ایرانی علاقمند به سیاست را مشغول کرده است.
در گفت و گویی که بیش از یکساعت طول کشید، از لوان جاگاریان سفیر روسیه در تهران درباره برجام پرسیدیم، بهبود رابطه تهران – مسکو در دولت روحانی که قدری دور از انتظار بود، از تنش در روابط روسیه و آمریکا که آن هم خلاف پیش بینی ها بود.
از برخی دیپلمات های روسی هم سوال کردیم که نامشان را ایرانیان در سالهای اخیر زیاد شنیده اند؛ در تب و تاب روزهای مذاکرات هسته ای ؛ دو دیپلمات با نام 'سرگئی'.
خواه ناخواه بحث عراق ، کره شمالی؛ همکاری نظامی ایران و روسیه و مبارزه با داعش هم پیش آمد.
در بخش نخست این گفت وگو که هم اکنون می خوانید، سفیر روسیه در تهران ، مخالفت چین و کشورش را با مواضع دولت آمریکا در قبال برجام ' بدیهی و روشن' می داند و می گوید اکنون کشورهای اروپایی که برجام را امضا کرده اند باید با صدای بلند بر پایبندی ایران بر برجام تاکید کنند.
** اروپا باید بگوید مستقل است
ارزیابی سفیر روسیه در تهران را از یک سناریوی دولت ترامپ درباره برجام پرسیدیم؛ که پایبندی ایران به برجام را تایید نکند و تصمیم گیری در این زمینه را به کنگره بسپارد.
جاگاریان پاسخ داد: نمی دانم چه اسنادی وجود دارد که می تواند تاکید کند ایران در حال نقض برجام است. تا آنجایی که اطلاع داریم آژانس به طور منظم سه ماه یک بار پایبندی ایران را تایید می کند.
وی تاکید کرد: نه فقط آژانس بلکه ما هم این را تاکید می کنیم و هیچ بهانه ای نمی بینیم که آمریکا ایران را متهم به نقض برجام کند.
جاگاریان درباره موضع احتمالی کنگره هم گفت: متاسفانه احساسات ضد ایرانی در کنگره خیلی قوی است؛ چه در ریاست جمهوری و چه در وزارت امور خارجه و سایر ساختارها نیز این را می بینیم.
سفیر روسیه در تهران اظهار داشت: خیلی متاسفیم که می شنویم دولت فعلی آمریکا از خود برجام انتقاد می کند. چندین بار تاکید کردیم و می کنیم که جمهوری اسلامی ایران به طور کامل بر تعهدات خود در خصوص برجام پایبند است و تاکنون حتی یک بند از آن را هم نقض نکرده است. چه درخصوص ذخایرآب سنگین و حجم غنی سازی اورانیوم.
جاگاریان تاکید کرد: این دیگر برای همه ما روشن است و به طور سختی با چنین تصمیمی ما و چینی ها مخالفت می کنیم.
وی افزود: در این میان، موضع کشورهای اروپایی خیلی مهم است. باید ببینیم که انگلیس، فرانسه و آلمان تا چه اندازه مستقل هستند. وقتی ترامپ سر کار آمد یونکر رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا گفت 'we are not ameriacans vassals, we are independent countries” . لذا آنها نه بر کلمات که بر عمل تاکید کردند.
سفیر روسیه در تهران افزود: از آنجایی که آنها کشورهایی مستقل هستند و بالاخره برجام هم قرارداد دو جانبه بین ایران و آمریکا نبوده و قراردادی چند جانبه است ، آنها هم باید مستقل از موضع آمریکا به این قرارداد احترام بگذارند.
جاگایان گفت: یک بار دیگر تکرار می کنم که موضع روسیه و چین روشن است، سه کشور اروپایی هم باید با موضع منفی آمریکا مخالفت کنند. چون آنها هم در این مدت برای به ثمر رسیدن برجام تلاش کردند. وی اضافه کرد: آلمان و بخصوص فرانسه در ایران منافع اقتصادی خیلی عمیقی دارند مثلا در توتال و خودروسازی و باید هم منافع اقتصادی خود را حفظ کنند. لذا فکر می کنم در اینجا کشورهای اروپایی که برجام را امضا کرده اند باید با صدای بلند بر پایبندی ایران بر برجام تاکید کنند.
** دو دیپلمات نام آشنای ایرانیان
از سفیر روسیه درباره دو دیپلمات روس سوال کردیم که نامشان بیش از هر مقام دیگر این کشور در ایران شنیده شده است؛ سرگئی ریابکوف و سرگئی لاوروف. وزیر خارجه روسیه و معاون او که در مذاکرات فشرده هسته ای ایران و 1+5 حضور داشتند.
او گفت: من شاهد مذاکرات دو جانبه و چند جانبه بوده ام. حدود 6 سال است سفیر روسیه در تهران هستم؛ می دیدم که روند مذاکرات چگونه ادامه می یابد؛ از زمانی که مسوولیت مذاکرات بر عهده شورای عالی امنیت ملی در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد بود تا بعد از روی کار آمدن آقای روحانی که به وزارت امور خارجه منتقل شد.
جاگاریان افزود: آقای ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه، به طور منظم سالی چند بار از ایران بازدید و با آقای عباس عراقچی در مسکو، تهران، وین و ژنو ملاقات می کرد و این مذاکرات به تبادل نظر برای نزدیک شدن موضع ایران و روسیه خیلی کمک کرده است.
سفیر روسیه در تهران گفت: آقای ریابکوف خیلی گرفتار هستند و برنامه ایشان خیلی فشرده است . در 11 ماه جولای به دعوت دوست خود آقای عراقچی فرصتی داشتند از ایران بازدید و با وی و آقای تخت روانچی مذاکره کنند. این مذاکرات هم در خصوص برجام و پروژه های دو جانبه اعم از فردو و ایزوتوپ های پایدار که روسیه موظف است به ایران کمک کند، خیلی موثر بود.
جاگاریان درباره وزیر خارجه روسیه هم گفت: در خصوص آنچه مربوط به آقای لاورف است باید بگویم که ایشان بیش از 14 سال است وزیر خارجه روسیه است. شخصی برجسته نه فقط در فدراسیون روسیه که خارج از این کشور هستند. ایشان در سال 1972 از دانشگاه روابط بین المللی فارغ التحصیل شدند؛ همان دانشگاهی که من هم از آنجا فارغ التحصیل شدم و این موجب افتخار من است و از این سال به بعد مدت فعالیتشان در وزارت امور خارجه است.
** لاوروف شاعر- لاوروف دیپلمات
از جاگاریان درباره 'لاوروف شاعر' پرسیدیم. برخی چیزها که از وزیر خارجه روسیه در رسانه های امریکایی منتشر شده است.
سفیر روسیه گفت: ایشان هم در سازمان ملل متحد نماینده روسیه و معاون وزیر امور خارجه این کشور بود. شعر هم می نویسد. ما یک سرود دانشگاه روابط بین الملل داریم که آن را خود آقای لاوروف نوشته اند. لاوروف مولف شعر است. می بینید که هم دیپلمات و هم شاعر است. برای من افتخار بزرگی است.
**لاوروف رقیب پوتین نیست
سوال کردیم آیا این احتمال وجود دارد که لاوروف در انتخابات رقیب آقای پوتین شود؟
جاگاریان آن را رد کرد و گفت: آقای پوتین در روسیه شخصی پرنفوذ است و اکثریت مردم روسیه از سیاست خارجی پوتین حمایت می کنند. در ایران هم می گویند ما از سیاست آقای پوتین حمایت می کنیم و خوشمان می آید که روسیه محکم در مقابل فشار آمریکا می ایستد و مقاومت می کند .
** برخلاف آمریکا به اراده مردم ایران احترام می گذاریم
سفیر روسیه در پاسخ به سوالی درباره گسترش روابط تهران – مسکو در دولت روحانی گفت: در خصوص آنچه مربوط به روی کار آمدن آقای روحانی است ، بعضی از دیپلمات ها از من سوال می کردند که روسیه کدام فرد را ترجیح می دهد که رئیس جمهور ایران باشد؟ جواب ما این بود که برای ما زیاد فرق نمی کند. هر چه که اراده مردم کشور دوست، ایران باشد. هر کسی که رئیس جمهور ایران باشد ما با ایشان کار خواهیم کرد، چرا که روسیه جایگاه خاصی در خط مشی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد.
جاگاریان افزود: ما مانند برخی از کشورهای غربی و در نوبت اول ایالات متحده آمریکا نیستیم که دوست دارد به همه درس بدهد ولی خودشان نمی خواهند درس بگیرند، ما هرگز در امور داخلی کشورهای دیگر از جمله ایران مداخله نکردیم، نمی کنیم و نخواهیم کرد.
وی خاطرنشان کرد: به عنوان سفیر روسیه، از حجم روابط سیاسی دو کشور بی نهایت راضی هستیم؛ تماس های منظم بین آقای پوتین و آقای روحانی - ملاقات های حضوری در حاشیه مجامع مختلف، سفر جناب آقای روحانی به مسکو که فورا بعد از نوروز انجام شد و مکالمات تلفنی منظم بین مسوولان عالی رتبه ایران و فدراسیون برای اجرایی کردن قراردادهای دو جانبه برای پیشبرد همکاری های دو جانبه در ابعاد مختلف بی نهایت کمک می کند.
سفیر روسیه در تهران گفت: همین اواخر، دو هفته پیش، آقای روحانی با آقای پوتین دوباره تلفنی صحبت کردند. در آن زمان من در شهر کرمانشاه بودم. این مکالمه تلفنی خیلی جالب و موثر بود. در نتیجه این مکالمه تلفنی، انتظار داریم که رفت و آمدها بین دو کشور در سطوح مختلف بیشتر و موثر تر شود.
** از شتاب قراردادها راضی نیستیم
سفیر روسیه در پاسخ به این سوال که آیا از شتاب گسترش روابط دو کشور و انعقاد و اجرایی شدن قراردادهای دو جانبه پس از برجام رضایت دارد، گفت: تا اندازه زیاد نه.
جاگاریان گفت: ما چند قرارداد مهم امضا کردیم که در مرحله اجرایی شدن هستند. تلاش می کنیم دو قرار داد مهم برق رسانی گرمسار – اینچه برون و احداث نیروگاه حرارتی سیریک در استان هرمزگان هر چه سریعتر اجرایی شود. برخی مشکلات فنی وجود دارد که امید است بزودی حل شود.
سفیر روسیه در جواب به این سوال که آیا این مشکلات، مربوط به امور بانکی است، گفت: مشکلات بانکی هم هست. در استان های مختلفی از جمله کرمانشاه که بازدید کرده ام تجار ایرانی شکایت دارند که انتقال پول مشکل است.
**تعجب می کنم
سفیر روسیه اضافه کرد: من تعجب می کنم چرا که یک ماه پیش جلسه ای در سطح معاونان روسای بانک های مرکزی هر دو کشور ایران و روسیه در مسکو برگزار و یادداشت تفاهمی امضا شد و مثل این که به توافقات خوبی رسیدند. نمی توانم بفهمم که دلیل مشکلاتی که مانده چیست؟
جاگاریان گفت: امیدوارم به زودی جلسه چهاردهم کمیسیون مشترک برگزار شود. ما به طرف ایرانی پیشنهاد کرده ایم که این جلسه بعد از یک ماه در 5 اکتبر در مسکو برگزار شود اما این تاریخ برای دوستان ایرانی مناسب نیست. چرا که کابینه جدید تشکیل شده است. قبلا جناب آقای واعظی رئیس بخش ایرانی کمیسیون مشترک بوده است.
سفیر روسیه در تهران افزود: با استفاده از فرصت به عنوان سفیر روسیه از آقای واعظی بابت زحمت های ایشان تشکر کنم. ایشان نقش مهمی داشت و خیلی به پیشبرد و توسعه همکاری های دو جانبه بین ایران و روسیه کمک کرده است.
وی اضافه کرد: منتظریم طرف ایرانی تصمیم بگیرد که جانشین آقای واعظی به عنوان رئیس جدید کمیسیون چه کسی خواهد بود. بعد از دریافت این اطلاعات می توانیم تاریخ جدید را تعیین کنیم. فعلا منتظر جواب طرف ایرانی هستیم.