آغاز فعالیتهای معدنکاوی باعث منتفی شدن ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی در یونسکو خواهد شد.
به گزارش جماران؛ در پی موافقت استاندار مازندران با انجام اکتشافات معدنی در جنگلهای شمال واقع در منطقه حفاظتشده البرز مرکزی شمالی، قائم مقام سازمان جنگلها و مراتع کشور انجام هرگونه فعالیت جدید معدنی و اکتشافات را در سراسر پهنه البرزمرکزی مغایر با مصوبه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد.
ناصر مقدسی، رئیس شورایعالی جنگل، مراتع و آبخیزداری کشور با اظهار بیاطلاعی از صورتجلسه اخیر «هیأت حل اختلاف استانی ماده 24 مکرر قانون معادن در مازندران» که بر اساس آن مجوز اکتشاف معدن در 11 هزار و 200 هکتار از جنگلهای منطقه حفاظت شده البرز مرکزی شمالی را صادر کرده گفت: برای هر گونه تصمیمگیری در مورد جنگلها و انجام فعالیتهای عمرانی و معدنی در محدودههای جنگلی کشور باید از سازمان جنگلها و مراتع استعلام شود که متأسفانه در این مورد اصلاً از ما استعلامی نشده اما به محض اطلاع وارد عمل شدیم و در حال پیگیری موضوع هستیم تا جلوی این کار گرفته شود.
این مقام عالی جنگل همچنین افزود: براساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی هر گونه ساخت و ساز و تغییر کاربری در سراسر پهنه البرز مرکزی به دلیل حساسیت بالای حوضههای آبخیز کلانشهر تهران و تأمین آب شرب پایتخت ممنوع اعلام شده و عمر این مصوبه به سال 83 برمیگردد. مقدسی گفت: خوشبختانه سازمان حفاظت محیط زیست که قائم مقام قانونی دولت در مناطق حفاظت شده است با این اقدام مخالفت کرده و سازمان جنگلها نیز هرگز موافق واگذاری جنگل برای اکتشاف و بهرهبرداری از معادن در همین اندک لکههای باقیماندههای جنگلی کشور نیست.
او خاطرنشان کرد: «متأسفانه با اینکه دولت تشکیل «کارگروه ماده 24 مکرر قانون معادن» را در استانها مردود اعلام کرده بود اما در استان مازندران بیتوجه به تصمیم دولت این کارگروه را تشکیل دادند که این کار خلاف مقررات و قانون است. از سوی دیگر بر اساس توافقات صورت گرفته هرگونه معادن جدید در مناطق حفاظت شده کشور اکنون 15-10 سال است که ممنوع شده و مقرر شده بود که معادن در دست بهرهبرداری نیز ساماندهی شده تا دیگر به سبک و سیاق قدیم کار نکنند نه اینکه برای معادن جدید آن هم در بخشهای جنگلی برنامه اکتشاف و سپس بهرهبرداری طراحی شود.
پیش از این مسئولان سازمان محیط زیست و میراث فرهنگی با معدنکاوی در جنگلهای البرز مرکزی شمالی اعلام مخالفت کرده بودند و این امر را مانع از ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی در یونسکو و مغایر با مصوبه اخیر برای طرح تنفس جنگل اعلام کرده بودند. بر اساس «ماده 24 قانون معادن» مصوب سال 1392 مجلس شورای اسلامی، در صورتی که سازمان صنعت و معدن استان به پاسخ استعلام از دستگاههای اجرایی اعتراض داشته باشد، موضوع به هیأت حل اختلاف موضوع ماده ۲۴ مکرر ارجاع شده تا حداکثر ظرف 15 روز در مورد آن تعیین تکلیف شود.» اما از آنجا که ترکیب اعضای هیأت حل اختلاف استانی همگی از موافقان معدنکاوی بوده و عمدتاً رأی به نفع معدنکاوان صادر میشد، این قانون بارها از سوی سازمان محیط زیست مورد اعتراض قرار گرفت و دولت یازدهم نیز با استناد به اینکه «ارجاع اعتراض به هیأت موصوف منجر به ورود غیرتخصصی و ایجاد مخاطرات انسانی، تهدید سلامت شهروندان و هدررفت منابع راهبردی کشور میشود و از سوی دیگر، مسائل فنی و توجیهات زیستمحیطی و ارزشها و کارکردهای مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و ضوابط زیستمحیطی خاص حاکم بر فعالیتهای معدنی خارج از تخصص اعضای هیأت مذکور است،» هرگونه تصمیمگیری در مورد معادن مورد اختلاف محیط زیست و معادن را از حیطه کار «کمیته ماده 24 مکرر استانی» خارج و به کارگروه دیگری در تهران محول کرده بود با این حال بیتوجه به دستور رئیس جمهوری و ابلاغیه شورای عالی معادن کشور، مسئولان استان مازندران چند روز قبل با برگزاری کمیته ماده 24 مکرر استانی، مجوز اکتشاف معدن در محدوده ای به وسعت بیش از 11هزار هکتار از جنگلهای شمال را صادر کردند.
حسینعلی ابراهیمی، مدیرکل محیط زیست استان مازندران نیز در این باره گفت: براساس تبصره 4 ماده 31 قانون حفاظت از جنگلها و مراتع، و ماده 16 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست واگذاری مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست ممنوع است و چون اکتشاف عموماً مساوی با بهرهبرداری است و انجام بهرهبرداری نیز مستلزم واگذاری مناطق است، سازمان محیط زیست با انجام معدنکاوی در زون امن منطقه حفاظت شده البرز مرکزی که پوشیده از جنگلهای انبوه و مراتع درجه یک است، صد درصد مخالف است.
وی افزود: صدور مجوز معدنکاوی در جنگلهای حفاظت شده البرز مرکزی نه تنها مغایر با قوانین است بلکه حتی به مصلحت کشور و حفظ پایداری جنگلها هم نیست و برای همین دولت محترم طرح تنفس جنگل را تهیه و به اجرا گذاشته تا دیگر شاهد قطع هیچ درختی و تخریب هیچ اکوسیستم جنگلی در کشور نباشیم نه اینکه جلوی چوب بری را بگیریم و معادن شروع به فعالیت در جنگلها کنند و این امر مغایر با سیاست زیستمحیطی دولت است.
منطقه حفاظت شده البرز مرکزی شمالی با وسعتی بالغ بر 280 هزار هکتار یکی از بهترین زیستگاههای مرال و پلنگ و کل و بز در کشور است که بخشهای وسیعی از آن پوشیده از جنگل است و در انتظار ثبت یونسکو برای جهانی شدن است که هر گونه فعالیت معدنی در آن میتواند پرونده ثبت این اثر طبیعی ملی را برای همیشه مختومه اعلام کند.