مردم منتظر هستند تا روحانی به عنوان رئیس جمهور تنفیذ شده و قسم خورده نظام جمهوری اسلامی ایران کابینهای کارآمد برای تحقق وعدههایش به همه مردم ایران را به مجلس شورای اسلامی معرفی کرده و یا به اصطلاح کاربران فضای مجازی هشتگ #کابینه80میلیونی را "ترند" کنند.
این روزها در راستای انتخاب وزرای کابینه دوازدهم، فعالین سیاسی و حامیان گروههای مختلف سیاسی مخالفتها و موافقتهایشان را از اخبار منتشر شده درباره کابینه آتی حسن روحانی، با هشتگهایی مثل #کابینه25میلیونی یا #روحانی_متذکریم بیان میکنند. فارغ از نگاههای سیاسی به کابینه و سهمخواهیهای مرسوم، مردم منتظر هستند تا روحانی به عنوان رئیس جمهور تنفیذ شده و قسم خورده نظام جمهوری اسلامی ایران کابینهای کارآمد برای تحقق وعدههایش به همه مردم ایران را به مجلس شورای اسلامی معرفی کرده و یا به اصطلاح کاربران فضای مجازی هشتگ #کابینه80میلیونی را "ترند" کند.
به گزارش جماران، پس از برگزاری مراسم تنفیذ و تحلیف، حسن روحانی رسما به عنوان دوازدهمین رئیس جمهور نظام جمهوری اسلامی ایران کار خود را آغاز کرد. اولین قدم معرفی کابینه به مجلس شورای اسلامی است؛ کابینهای که حاشیههایش پیش از معرفی شدن فضای سیاست و شبکههای مجازی را تحت تاثیر خود قرار داد.
طبق رسمی نانوشته، پیش از تشکیل کابینه دولتها، جریانهای سیاسی کشور نقدها و نظرات خود در راستای انتخاب افرادی که از نظر آن ها اشخاص اصلح هستند را اعلام میکنند. حالا به لطف شبکههای مجازی این نظرات رساتر و پررنگتر به گوش مردم و سیاستمداران میرسد.
بعد ازاعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری؛ گمانه زنیها درباره انتخاب وزرای آتی روحانی آغاز شد. در این میان علاوه بر حدس و گمانهای غیر رسمی و یا طرح سوال از وزرای دولت یازدهم مبنی بر حضور یا عدم حضورشان در کابینه بعدی، حتی شاهد ارائه لیست کابینه توسط برخی از کانالهای خبری وابسته به گروههای مختلف سیاسی نیز بودیم.
اما حاشیهها چنان فراتر از این اقدامات رفت که سه دیدگاه کلی درباره کابینه دوازدهم با طرفداران و منتقدان مختلفی شکل گرفت.
#کابینه24میلیونی
اصلاحطلبان جزو اصلیترین حامیان روحانی در انتخابات محسوب میشدند که با تشکیل ستادهای انتخاباتی، حضور در رئوس مهم ستاد روحانی، همراهی او در سفرها، فضای مجازی، تبلیغات خیابانی و حتی طرح و اجرای استراتژی کاندیدای پوششی او را در مسیر رسیدن مجدد به پاستور همراهی کردند و بعد از انتخابات نیز جزو گستردهترین طیف منتقدان کابینه دوازدهم قرار گرفتند.
در ابتدا موضوع ترمیم کابینه با تعویض برخی چهرههای سیاسی توسط این جریان سیاسی مطرح شد. آنها با این استدلال که مجلس دهم همانند مجلس نهم نیست که به وزرای پیشنهادی روحانی رای منفی دهد؛ از او خواستند تا چهرههای اصلاحطلب را جایگزین چهرههای اصولگرا کابینه کند. همچنین طرح ضرورت حضور زنان در کابینه و استفاده از جوانان نیز توسط این جریان سیاسی مطرح شد.
اما آن چیزی که بیش از همه مورد توجه قرار گرفت استفاده از هشتگ کابینه بیست و چهار میلیونی که تعداد رای ماخذه برای روحانی را نشان میداد، بود. این هشتگ به قصد یادآوری و بازخوانی وعدهها، شعارها و برنامههای روحانی تشکیل شد تا بر اساس آن دلیل ضرورت استفاده از وزرای اصلاحطلب، زنان وجوانان را تبیین کند؛ اما در عین حال سو تفاهمهایی را هم ایجاد کرد چرا که عدهای به مخالفت میگفتند روحانی نه رئیس جمهور 24 میلیون نفر که رئیس جمهور تمام مردم ایران است.
آنان در فضای مجازی به روحانی یادآوری میکردند که چه کسانی و برای چه دلایلی، در دوران انتخابات از او حمایت کرده و به او رای دادند. "برخی کارها با رای ۵۱ درصد نمیشد ولی رای بالاتر کارساز خواهد بود" جملهای از حسن روحانی در سخنرانیانتخاباتیاش در تبریز است که در همین راستا باز نشر شد.
با اینکه اشخاصی مثل ابراهیم اصغر زاده، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و از فعالین سیاسی اصلاحطلب در انتقاد به اخبار مربوط به چینش کابینه با چهرههای اصولگرا به جای اصلاحطلبان در توییتر فعال بودند اما از سوی دیگر بودند کسانی مانند مصطفی تاجزاده که کابینهای فراجناحی اما پایبند به وعدههای انتخاباتی را اولویت میدانستند.
#روحانی_متذکریم
درست در نقطه مقابل برخی از اصولگرایان بودند که با تکیه برمخالفتهای همیشگیشان با روحانی، در راستای چینش کابینه به روحانی تذکراتی میدادند. آنها با هشتگ #بروکارکن، اقدامات کابینه پیشین را زیر سوال میبردند و با ذکر نقاط اختلافشان با دولت در حوزههایی مثل عقد قرارداد برجام، توتال و حوزههای سیاسی تقصیر را به وزرای اصلاحطلب دولت یازدهم منصوب کرده و با این استدال از روحانی میخواستند تا در کابینه دوازدهم از وزرای اصلاحطلب استفاده نکند. از نظر آنان کشور برای پیشرفت در امور مختلف تنها نیازمند چهرههای اصولگرا است.
در طیف همین افراد بودند کسانی که در دوران انتخابات و دولت پیشین از سرسختترین مخالفان روحانی به حساب میآمدند اما ناگهان با چرخش نظری، در لباس دلسوزان با معرفی چهرههای مورد نظر خود برای دولت دوازدهم وزیر انتخاب کردند.
این قشر از حاشیه سازان چینش کابینه دولت دوازدهم نیز با حضور در فضای مجازی سعی کردند تا جهت مسیر افکار عمومی را به سمت آرا و نظرات خود تغییر دهند. به نظر میرسد این دسته از منتقدان که به جای نقد از ابزار تخریب برای پیشبرد اهدافشان استفاده میکنند هنوز شکست در انتخابات را نپذیرفتند.
#کابینهای_برای_همه_مردم_ایران
میان این سهمخواهیهای "چپ و راست" نقطه اعتدالی وجود دارد که هم حق را بر مطالبهگری داده و هم اصل آزادی رئیس جمهور در نحوه چینش کابینه را ارج مینهد.
مطالبهگری یکی از ابزارهای پیشبرد خواست عمومی در سپهر سیاست است. عرصه بروز مطالبات، بستر جامعه و عرصه ظهور آن در فرصتهای تعاملی میان جامعه با حاکمیت است. انتخابات بارزترین نوع از تعامل میان مطالبات و برنامهها است. دوران انتخابات بهترین زمان برای گوش دادن به خواسته های عمومی و برنامه دادن برای تحقق آن است. درست بر همین منطق است که مردم فردی را از میان سایر نامزدها یا جناحی را از بین سایر گروههای سیاسی، برای پیشبرد اهداف کلان کشور و مدیریت امور برمیگزینند.
بر اساس علم جامعه شناسی، جامعه زنده جامعهای است که مردمش در امور مختلف مشارکت دارند و نسبت به تحولات آن واکنش نشان میدهند. به همین جهت است که دولتهایی که بر پایه دموکراسی استوار هستند همواره از نقد و نظرات عمومی و حتی نقد مخالفان خود استقبال میکنند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران نیز همواره بر مشارکت مردم در مقدرات اصلی کشور تاکید کرده و بستر این مشارکت را هم فراهم کرده است. احزاب، تشکلهای صنفی و سیاسی، اجتماعات دانشجویی، انتخاباتها، برنامه سازیهای صدا و سیما و سایر رسانهها برای تقویت این دستاورد مهم تشکیل شده و فعالیت میکنند.
مقام معظم رهبری بارها بر ضرورت تشکیل کرسیهای آزاد اندیشی برای رواج نقد ومشارکت مردمی و نخبگان با دولتها و سایر قوا تاکید کردند و رئیس دولت یازدهم از جمله کسانی بود که از تعامل و نقد سازنده تمام احزاب و گروههای سیاسی با یکدیگر و بویژه دولت سخن گفته است.
در تعریف سیاست مدرن آمده است که همراهان و هزینه پردازان که به صورت حامیان فرد یا جناحی در عرصه سیاست حضور پیدا کردهاند در هنگام ظفر نیز باید از مواهب، همان قدری برخوردار شود که در هنگام شکست مجبور به تحمل سختیها خواهد بود؛ اما از سمت دیگر در همین تعریف دیکته کردن مطالبات و استفاده از ابزار فشار مثل تهدید نیز خارج از عرف سیاست به حساب میآید؛ چراکه سیاست درسی از پیش تعیین شده نیست و معطوف به در نظر گرفتن شرایط فعلیاست.
بر طبق این تعاریف میتوان گفت که، مطالبهری در موضوع تعیین کابینه امری ناپسند نیست؛ آنجایی مطالبهگری مذموم است که بیان خواستهها به بدهی و مطالبهگران به طلبکاران سیاسی تبدیل شوند. از یکسو حق با کسانیاست که میگویند به رئیس جمهوری با برنامه و شعارهای مشخص رای دادند تا از حقوق آنان دفاع کرده و مطالباتشان را پاسخ بگوید و از سوی دیگر کسانی که میگویند باید دست رئیسجمهور را برای انتخاب اعضای کابینهاش باز گذاشت تا بر اساس برنامهها و وعدههایش کسانی را که فکر می کند بهتر پاسخگو خواستههایش خواهند بود را انتخاب کند.
اما به قطع در این میان منفعتطلبان یا به اصلاح عامه کیسه دوزان سیاست هیچ قدمی در راستای منفعت عمومی بر نمیدارند. میتوان در تقسیم بندی این منفعت طلبان را به دو گروه تقسیم کرد. کسانی که در زمان انتخابات حاشیه نشین ساحلی امن بودند، تلاشی برای پیروزی روحانی و تیمش نکردند و حتی با مخالفانش هم همنوا شدهاند در یک گروه و کسانی که خارج از منفعت ملی تنها بر اساس منافع شخصی و گروهی برای پیروزی روحانی تلاش کرده و حالا زمانی که احساس میکنند چنان که باید منفعتی برایشان در نظر گرفته نشده ساز تخریب دولت آتی را کوک کردهاند.
خارج از معادلات سیاسی موجود میان سیاستورزان؛ روحانی رئیس جمهور منتخب کشوری هشتاد میلیون نفری و حافظ منافع تمام اقوام،گروهها و اقشار است. روحانی کسی است که قسم خورده تا بر اساس حفظ آرمانهای انقلاب و پیشبرد برنامههای خرد و کلان کشور ، تصمیماتی اتخاذ کرده و برنامههایی را اجرایی کند تا امنیت مرزها را حفظ شود، قدرت کشور افزایش پیدا کند، اقتصاد و معشیت مردم را بهتر شده و به مطالبات مردم پاسخ گفته شود.
بر این اساس خواست عمومی بر آن است تا بدون در نظر گرفتن سهمخواهیهای غیر سازنده و جدالهای قدرت ، چینش کابینه دولت دوازدهم به گونهای باشد که بتواند پاسخگوی کرامت مردمی و عظت کشور باشد. فارغ از تقسیمبندیهای مرسوم به چپ و راست مطالبه عمومی کابینهای کارآمد و متشکل از وزرایی متخصص و کار بلد است. امروز پس از تنفیذ و تحلیف حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور نه تنها 24میلیونی که به او در انتخابات رای دادند بلکه تمام مردم ایران او را حمایت میکنند تا بتواند به عنوان رئیس جمهور در چهارچوب مسئولیتهایش در قوه مجریه کشور را در مسیر پیشرفت، صلح و آرامش اداره کند و قدم به قدم وعدههای داده شده را تحقق بخشد.