جرائم زیادی باچاقو انجام می شود؛ چرا دستور جمع آوریاش را نمیدهید؟
در روزهای اخیر معاون قضایی دادستان کل که دبیر کارگروه مصادیق مجرمانه شبکههای مجازی است، حملات دنبالهداری را علیه تلگرام آغاز کرده است.
همچنین رییس پلیس فتای کشور هم اظهار داشته است که: «هماهنگیهای عملیات تروریستی داعش در تهران تماما در تلگرام رخ داد. بستر عملیاتهای تروریستی دردرجه اول توییتر و در درجه دوم تلگرام است.»
به نظر میرسد که طرح درست مساله به دقت تصمیمگیری ما کمک میکند. در اینجا سعی میشود که استدلال مخالفان ماجرا شکافته شود.
۱ـ گفته شده که بسیاری از اقدامات ضدامنیتی از طریق تلگرام هماهنگ و سازماندهی شده است از جمله عملیات علیه مجلس از این طریق بوده. فرض کنیم که این گزاره درست است، چه نتیجهای باید گرفت؟ آیا باید تلگرام را فیلتر کرد؟ خوب این کار چه کمکی میکند؟ مگر قرار گذاشتن در شبکه تلگرام فیلتر شده با استفاده از یک فیلترشکن کار سختی است؟ از آب خوردن سادهتر است. به علاوه فرض کنیم فیلترشکن نداشته باشند!!، این کار را از طریق واتسآپ یا هر شبکه دیگری انجام میدهند. مگر کسی جلوی آنان را میگیرد؟ اگر از طریق ایمیل انجام دهند، چگونه میتوانیم مانع آنان شویم؟ به علاوه مگر نه اینکه به گفته رییس پلیس فتا این کار از طریق توییتر هم انجام میشود، توییتر که در ایران فیلتر است، پس فیلتر کردن مانعی در اجرای این کار نیست.
۲- فرض کنیم که از تلگرام استفادههای مجرمانه میشود که بهطور قطع هم میشود. آیا این امر دلیل مناسبی برای فیلتر کردن آن میشود. بسیاری از قتلها با چاقو رخ میدهد، آیا تولید و عرضه چاقو را برای اجتناب از قتل محدود میکنند؟ ممنوع کردن داشتن چاقو، بیش از آنکه مانع قتل شود، مانع از کاربردهای مفید چاقو خواهد شد. استفادهکنندگان مجرمانه از تلگرام با فیلتر، کارشان از رونق نمیافتد، بلکه این مردم عادی هستند که برای انجام امور جاری و مفید خود دچار مشکل میشوند. چون مجرمان به سادگی از فیلترشکن استفاده میکنند ولی مردم عادی خیر.
۳- استفاده مجرمانه از تلگرام بخش بسیار کوچکی از کاربردهای آن را تشکیل میدهند. کافی است یک مطالعه صورت گیرد و صفحه تلگرام مردم بررسی شود تا معلوم شود بخش اعظم استفاده مردم از تلگرام به امور روزمره و جاری و فعالیتهای عادی و حتی کسب و کار آنان مربوط میشود. به علاوه هر امکان جدیدی که پیش میآید، امکانی را برای ارتکاب جرم فراهم میکند. الان بسیاری از جرایم با استفاده از خودرو، اسلحه، تلفن همراه و... انجام میشود ولی همین فناوریها امکان پیدا کردن مجرمان را نیز افزایش داده است. پیگیری خطوط اینترنت، دوربینهای خیابانی و... همه اینها شرایط را برای دستگیری مجرمان فراهم کرده است. در مورد شبکههای مجازی و اجتماعی نیز باید قدرت رهگیری مجرمان را افزایش داد و نه اعمال محدودیتهای غیرمفید را. مگر در عدم استفاده از ماهواره موفقیتی حاصل شده است که الان میخواهند با تلگرام مبارزه کنند؟ به علاوه چرا با تلگرام مبارزه میشود؟ آیا بهتر نیست که کل اینترنت بسته شود تا امکان هیچ خلافی از این طریق به وجود نیاید؟!
۴- درخصوص ایجاد شبکههای اجتماعی داخلی آقای وزیر ارتباطات پاسخ داده است که: «اینکه مردم به شبکههای اجتماعی داخلی اعتماد کنند بستگی به عملکرد ما مسوولان دارد؛ ایشان مطمئن باشند اینگونه اظهارنظرها نهتنها اعتماد عمومی به شبکههای اجتماعی داخلی را افزایش نمیدهد؛ بلکه منجر به عدم استقبال مردم نیز خواهد شد.» تا هنگامی که نگاه دستاندرکاران کشور کنترلی و حذفی است، بهطور طبیعی هیچکس حاضر نمیشود تلگرام را ترک و شبکه اجتماعی را بپذیرد که تحت کنترل شدید است. اتفاقا باید ناراحت باشیم که نتوانستهایم اعتماد را به اینترنت ملی و شبکههای ایرانی جلب کنیم و بیشتر مردم شبکههای غیرایرانی را ترجیح میدهند و همانطور که آقای وزیر به درستی گفتهاند علت این بیاعتمادی همین نوع اظهارنظرات است.
هرچه بیشتر خود را درگیر فیلتر کردن اینترنت کنید ذهن خود را متوجه مبارزه با پدیدهای میکنید که به ناچار و از روی ضرورت در حال گسترش است و هیچکس نمیتواند مانع آن شود، فرصت استفاده درست از آن را از دست میدهیم و در نهایت به صورت بدی در برابر این فضای نظارتناپذیر، وادادگی را پیشه خواهیم کرد. اگر در گذشته یک مورد (فقط یک مورد کافی است) از موفقیت این سیاستهای مبتنی بر فیلترینگ، نفی و ممنوعیت سراغ دارید، آن را بیان کنید و سپس این راه را ادامه دهید ولی اگر هیچ موردی وجود ندارد، پس لطفا برای بار چندم انگشت خود را در این سوراخ نکنید.