بر اساس ساز و کارهای پیش‌بینی شده در توافق هسته‌ای، اقدام هر یک از طرفین به اتخاد اقداماتی که اجرای مسالمت‌آمیز آن را دچار مشکل کند، بر خلاف اهداف پیش بینی شده در توافق و دستیابی طرف توافق به مواهب و مزایای برجام است.
به گزارش جماران؛ علی خرم، دیپلمات پیشین و صاحبنظر مسائل بین‌الملل، در یادداشتی به طرح این مسئله پرداخته که واکنش جمهوری اسلامی ایران به تحریم‌های جدید مجلس نمایندگان امریکا باید چگونه باشد؛
تحریم‌های جدید مجلس نمایندگان امریکا در حالی علیه ایران به تصویب رسیده است که این بار موضوعاتی غیرهسته‌ای از جمله برنامه موشکی ایران، ادعای حمایت از تروریسم و مباحث مربوط به حقوق بشر بنای این تحریم‌ها قرار گرفته است. یعنی مسائلی که بارها طرف‌های توافق هسته‌ای تلاش کردند مذاکره درباره آنها را در قالب گفت‌وگوهای هسته‌ای بگنجانند اما با مخالفت ایران رو‌به‌رو شدند. این در حالی بود که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا از همان آغاز به دنبال راهی بود تا با ایجاد موانعی، اجرای برجام را به شکست بکشاند، اما وقتی درعمل در جریان تبعات خروج یکجانبه امریکا از برجام و پیامدهایی که این موضوع می‌توانست برای این کشور در عرصه بین الملل به وجود آورد قرار گرفت و سیاست جدیدی را مبنای عمل خود قرار داد. سیاستی که به واسطه آن امریکا به بهانه موضوعاتی غیرهسته‌ای که در چارچوب تفاهمات برجام قرار نمی‌گیرد، فضای فشار و تهدید علیه ایران را شکل دهد. تا به این ترتیب با عصبانی کردن تهران، شرایطی را مهیا کند تا به جای امریکا، این ایران باشد که برای خروج یکجانبه از برجام تصمیم‌گیری کند. یعنی اقدامی که زمین بازی را به نفع امریکا تغییر دهد. با وجود این ادعا که مقام‌های امریکایی معتقدند تحریم‌های غیرهسته‌ای جدید با تعهدات برجامی امریکا تناقضی نخواهد داشت، اما بر اساس ساز و کارهای پیش‌بینی شده در توافق هسته‌ای، اقدام هر یک از طرفین به اتخاد اقداماتی که اجرای مسالمت‌آمیز آن را دچار مشکل کند، بر خلاف اهداف پیش بینی شده در توافق و دستیابی طرف توافق به مواهب و مزایای برجام است. از این رو این حق برای طرف مقابل محفوظ می‌ماند تا ضمن پیگیری شکایت و بررسی اقدامات ناقض کشور خاطی از طریق مکانیسم تعریف شده در برجام، پاسخ متناسب و درخور آن هم برای خود محفوظ بدارد. موضعگیری بهنگام مسئولان بلندپایه ایران در واکنش به این تهدیدات در قالب همین رویکرد صورت گرفته است. یعنی اگر طرف مقابل در تلاش است تا موانعی را در بخشی از مسیر اجرای برجام و نه در کلیت آن به وجود آورد، مقام‌های ایرانی نیز اقدامی متناسب با آن بخش یعنی کاری غیر از برهم زدن کل برجام از خود نشان دهند. بنابراین مهم آن است که وقتی طرف مقابل به بهانه موضوعات غیرهسته‌ای، تحریم‌های جدیدی را تصویب می‌کند، ایران هم در واکنش اقدامات واکنشی خود را خارج از چارچوب برنامه هسته‌ای در دستور کار قرار دهد. یعنی تحریم‌های غیرهسته‌ای امریکا با اقدامات غیرهسته‌ای ایران مواجه شود. این کار باعث می‌شود تا امریکا از دستیابی به هدفش که همان وادار کردن ایران به تصمیمات عجولانه برای نقض برجام است، بازبماند.
این در حالی است که سایر کشورهای طرف توافق هسته‌ای با رویکرد ترامپ در متشنج کردن فضا علیه ایران موافقت و همراهی ندارند. بنابراین، ایران می‌تواند ضمن پایبندی تمام و کمال به تعهدات برجامی‌اش از این فرصت برای متحد کردن و نزدیک کردن سایرین به خود بهره ببرد و عملاً ترامپ را در پیگیری اهدافش یعنی ایجاد فشار مجدد و منزوی کردن ایران ناکام بگذارد.
