بررسی پروژه آبی گاپ در ترکیه در کمیسیون امنیت ملی/ گاپ تهدید بزرگ آبی خاورمیانه است

به گزارش جماران علیرضا رحیمی اظهار کرد: کمیته امنیت آب کمیسیون به ارزیابی و تحلیل پروژه آناتولی بزرگ به اصطلاح گاپ در ترکیه با حضور دستگاه هایی همچون وزارت نیرو، محیط زیست و سازمان های مرتبط با آب و سدسازی پرداخت.

وی توضیح داد: با توجه به وضعیت خشکسالی در سال‌های اخیر در ایران و پروژه های سدسازی و آبیاری تعریف شده در برنامه‌های پنجم و ششم باید منابع آبی کشور از مدیریت کارآمد برخوردار باشند تا طرح‌ها و پروژه‌ها در حوزه آب با اثربخشی بیشتر و سرعت عمل بهتری انجام شود. از این رو اولین قدم بررسی وضعیت آبهای مرزی کشور و کشورهای همجوار است که به دلیل اهمیت این موضوع کمیته امنیت آب کمیسیون به بررسی آن پرداخت تا تصویر روشنی از شرایط اقلیمی و آبی در مجموعه کشورهای همجوار داشته باشد.

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی  پروژه گاپ در ترکیه را پروژه بلندپروازانه دانست و گفت:‌این پروژه ناظر بر سدسازی در ترکیه است که کشورهای سوریه و عراق و بخشی از جنوب ایران به لحاظ محیط زیستی تحت شعاع قرار می‌دهد.

به گفته وی، در پروژه گاپ ۲۲ سد و ۱۵ نیروگاه پیش بینی شده که در جنوب شرق ترکیه ۸ سد بزرگ و متوسط از جمله آتاتورک در رودخانه فرات و ایلیس سو در دجله احداث شده است. در دو دهه گذشته ۲۳ میلیارد دلار مجموعه هزینه پروژه گاپ شده که هدف گذاری آن تامین ۲۵ درصد از منابع آب و ۲۰ درصد از مجموعه برق مورد نیاز ترکیه است.

رحیمی ادامه داد: طبق بررسی های کارشناسان محیط زیست وزارت نیرو در صورتی که پروژه گاپ با احداث ۲۲ سد بهره داری شود حدود ۶/۵ میلیون هکتار از اراضی سوریه  و عراق به بیابان تبدیل شده و بخش جنوبی کشورمان مشخصا هوالعظیم و به لحاظ زیست محیطی متاثر می  شود و ورود ریزگردهای از کشورهای منطقه ای که با بیابان زدایی مواجه شده‌اند تشدید خواهد شد.

 نماینده تهران با بیان اینکه با تکمیل پروژه گاپ سه اثر به لحاظ زیست محیطی در ایران مترتب خواهد شد افزود:‌ تهدیدات زیست محیطی در مناطق همجوار با عراق از جمله هورالعظیم و تنش‌های حقوقی همچون حق‌آبه با کشورهای همجوار و مناطق پایین دست اجرای پروژه گاپ و افزایش ریزگردها به دنبال پرشدن مناطقی از عراق و سوریه سه اثری است که با اجرای کامل پروژه گاپ به ایران وارد می‌شود.

وی همچنین با بیان اینکه حضور رژیم صهیونیستی در پروژه گاپ یکی از نکات مورد توجه است گفت:‌ اسرائیل در این پروژه ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کرده و بیش از ۸۵ درصد پیمانکاران پروژه گاپ به خصوص در سدسازی، آبیاری و زهکشی از شرکت های اسرائیلی است که این حضور معنادار است.

رحیمی در توضیح اقدامات وزارت نیرو در برابر اجرای پروژه گاپ گفت: مجموعه دستگاه های مرتبط در حوزه آب به خصوص وزارت نیرو باید با مدیریت منابع آب ، سدسازی و بهره برداری از آن‌ها برنامه ای جامع با سرعت بیشتر پیش ببرند. سازمان حفاظت ازمحیط زیست نیز برای مقابله با ریزگردها و گسترش بیابان در کشور برنامه هایی در دست اقدام را باسرعت بیشتری انجام دهد. همچنین با توجه به اینکه دیپلماسی اقتصادی در برنامه ششم به خصوص دیپلماسی آب و علاوه بر آن موضوع آب های مرزی با کشورهای همجوار در حوزه کاری وزارت خارجه لحاظ شده است لازم است که این وزارت خانه در موضوع گاپ بر اساس برنامه منسجم بین دستگاهی ، همکاری های دیپلماتیک با کشورهای دیگر داشته باشد.

وی در پایان و در جمع بندی با بیان اینکه این جلسات کمیته امنیت آب ادامه خواهد داشت گفت که پروژه گاپ تهدید بزرگ آبی برای خاورمیانه در دو حوزه ژئوپلوتیک و زیست محیطی خواهد بود و می توان آن را نشانه قوی ای از برتری جویی و سلطه طلبی منطقه ای همراه با آب تعبیر کرد.