زبان بدن و نوع لباس پوشیدن تنها میتواند تا ۷۰ درصد از شخصیت افراد را آشکار کند و برای شناخت دقیق ویژگیهای فردی انجام مصاحبه بالینی ضروری است.
به گزارش جماران، واژه شخصیت در زبان روزمره معانی مختلفی دارد. به طور مثال وقتی گفته میشود فردی باشخصیت است اغلب درجه کارایی و جاذبه اجتماعیاش مد نظر قرار میگیرد. به طور معمول در پرورش شخصیت به شخص برخی مهارتهای اجتماعی آموزش داده میشود تا وی بتواند وضع ظاهری و شیوه سخن گفتنش را بهبود بخشیده و واکنش مطلوب را در دیگران برانگیزد.
گاهی کلمه شخصیت برای توصیف بارزترین ویژگی شخص به کار میرود. روان شناسان هنگام بحث در مورد شخصیت بیشتر از هر موضوعی به تفاوتهای فردی توجه دارند. منظور از تفاوتهای فردی ویژگیهایی است که فرد را از اشخاص دیگر متمایز میکند. روان شناسان در تعریف دقیق شخصیت اتفاق نظر ندارند.
مفهوم شخصیت
لاله شهیدی دکترای روانشناسی عمومی و مشاور نوجوان و خانواده اظهار کرد: لغت شخصیت در زبان لاتین Personality است که ریشه در کلمه لاتین Persona دارد، Persona به نقابی گفته میشود که بازیگران تئاتر در یونان قدیم به صورت خود میزدند که معنای آن به مرور گستردهتر شد و نقشی را که بازیگر ایفا میکرد، در بر میگرفت.
وی بیان کرد: مفهوم اصلی و اولیه شخصیت تصویری صوری و اجتماعی است که بر اساس نقشی که فرد در جامعه اجرا میکند، ترسیم میشود. در واقع فرد به اجتماع خود شخصیتی را ارائه میکند که جامعه بر اساس آن وی را ارزیابی میکند.
این دکترای روانشناسی عمومی افزود: شخصیت بر اساس صفات بارز، مسلط یا شاخص فرد هم تعریف میشود؛ بنابراین میتوان گفت: افراد دارای شخصیت برونگرا، درونگرا یا پرخاشگر و امثال آنها هستند.
شهیدی عنوان کرد: نگاهی اجمالی به تعاریف شخصیت نشان میدهد که تمامی معانی شخصیت را نمیتوان در یک دربرگیری خاص پیدا کرد بلکه تعریف شخصیت بستگی به نوع نظریه هر روانشناس دارد.
وی با بیان این که «کارل راجرز» شخصیت را یک خویشتن سازمان یافته معرفی میکند که محور تمام تجربههای وجودی است، تاکید کرد: «آلپورت» از شخصیت به عنوان یک مجموعه عوامل درونی که تمام فعالیتهای فردی را جهت میدهد، نام میبرد.
این مشاور نوجوان و خانواده تصریح کرد: «واتسون» شخصیت را مجموعهای سازمان یافته از عادات میپندارد و «اریکسون» میگوید که رشد انسان از یک سلسله مراحل و وقایع روانی- اجتماعی ساخته شده که شخصیت انسان تابع نتایج آنها است.
شهیدی گفت: «جورج کِلی» از روانشناسان معاصر شخصیت را روش هر فرد را در جستجو برای تفسیر معانی زندگی میداند و فروید عقیده دارد که شخصیت از نهاد، خود و فراخود ساخته شده است.
شکوفه اویارحسینی کارشناس ارشد مشاوره خانواده درباره تعریف شخصیت گفت: شخصیت الگوی باثبات و قابل پیش بینی رفتار، تفکر و هیجان فرد در زندگی روزمره است که در واقع ترکیبی از ژن و محیط اطراف محسوب میشود که تا ۱۸ سالگی قابل تثبیت است.
شهیدی بیان کرد: فهمیدن شخصیت افراد در یک نگاه زیاد جنبه علمی ندارد. زیرا برای اینکه بتوانیم به شخصیت بنیادی یک فرد پی ببریم باید تعامل بیشتری با وی داشته باشیم.
شخصیت شناسی از روی دست خط
این دکترای روانشناسی عمومی عنوان کرد: طبق تحقیقات National Pen Company افرادی که دست خط ریزی دارند اغلب دقیق، درسخوان و خجالتی هستند در حالیکه اشخاصی که درشت مینویسند بیشتر برونگرا واجتماعی هستند یا سعی در جلب توجه دیگران دارند.
شهیدی افزود: افرادی که موقع نوشتن فشار بیشتری بر قلم خود میآورند اشخاصی جدی بوده و آنهایی که به طور معمول تمایل به همدلی داشته و در مقایسه با دیگران حساستر هستند فشار کمتری هنگام نوشتن بر روی قلم خود وارد میکنند.
اویار حسینی عنوان کرد: افرادی که نام و فامیلی خود را در امضای خود مینویسند یا از خطوط منحنی استفاده میکنند دارای انعطافپذیری بیشتری در مقایسه با اشخاصی که خطوط شکسته را به کار میبرند، هستند.
شخصیت شناسی از روی رنگها
این مشاور نوجوان و خانواده تاکید کرد: افرادی که بیشتر لباسهایی به رنگ سیاه انتخاب میکنند اغلب حساس، هنرمند و انسانهایی دقیق به جزئیات هستند. طرفداران رنگ قرمز اشخاصی کمال گرا و سخت کوش به شمار میآیند. علاقمندان به رنگ سبز مهربان و وفادار هستند. اشخاصی که بیشتر رنگ سفید را بر میگزینند افرادی منطقی بوده و بیشتر کارهایشان را به صورت سازمان یافته و منظم انجام میدهند. طرفداران رنگ آبی نیز افرادی حساس، ثابت قدم و نسبت به دیگران با ملاحظه هستند.
شخصیت شناسی از روی نحوه لباس پوشیدن
اویارحسینی اظهار کرد: به طور مثال فردی که در جامعه شلوار پاره میپوشد، میتواند نشان دهنده هنجار شکنی یا گرایش وی به خودنمایی باشد. همچنین امکان خودزنی چنین شخصی در موقعیتهای اضطرابی نیز وجود دارد.
شخصیت شناسی از روی نحوه غذا خوردن
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده افزود: اشخاصی که هنگام خوردن خورشتی مانند قورمه سبزی تمایل به خوردن گوشت دارند، نسبت به دیگران افرادی هیجان مدارترند. همچنین آنهایی که سبزی خورشت را برای خوردن انتخاب میکنند، انسانهایی آرامترند.
شخصیت شناسی از روی جویدن ناخنها
شهیدی تصریح کرد: حالات اضطرابی مثل ناخن جویدن یا رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن مسائل زیادی را درباره شخصیت شما بازگو میکند. واکنش شما نسبت به موقعیتها، با کشیدن موها، جویدن ناخنها یا خاراندن پوست میتواند نشان دهنده بی صبری، ناامیدی، خستگی یا نارضایتی باشد.
وی اظهار کرد: در تحقیقی ثابت شده است که افرادی که ناخن خود را میجوند دارای شخصیت کمال گرا، عصبی و هیجان زده هستند.
شخصیت شناسی از روی کفش
این دکترای روانشناسی عمومی بیان کرد: بنا به گفته اِمری گلیس از دانشگاه کانزاس تنها با ارزیابی رنگ، سبک، قیمت و شرایط کفش فرد قادر است تا ۹۰ درصد به جنبههای شخصیتی صاحب آن پی ببرد، کفشها میتوانند نشان دهنده وابستگی سیاسی، جنسیت (منظور روحیه افراد است مانند زنی که روحیه مردانه دارد) یا حتی سن فرد باشد.
شخصیت شناسی از روی رنگ چشم
شهیدی افزود: چشمهای فرد میتواند گویای ویژگیهای درونی فرد باشد. چشمها نشان دهنده افکار و احساسات فرد هستند. طبق تحقیقات صورت گرفته افراد با چشمان آبی در مقایسه با اشخاصی که چشمان تیرهتر دارند کمتر به دل مردم مینشینند.
وی گفت: افرادی که در هنگام رویارویی با شما کمتر تماس چشمی برقرار میکنند کمبود اعتماد بنفس داشته و اراده آنها نسبت به دیگران ضعیف است.
شخصیت شناسی از روی وقت شناسی
این مشاور نوجوان و خانواده بیان کرد: اینکه چقدر دیر یا زود به قرار ملاقات یا جلسه کاری میرویم برداشت منفی یا مثبت از شخصیت فرد در ذهن دیگران باقی میگذارد. دیر آماده شدن برای یک قرار مهم از شما یک برداشت منفی به جا میگذارد در حالیکه زود حاضر شدن سر قرار ملاقات، شما را فردی با ملاحظه نسبت به وقت دیگران و از نظر ذهنی شخصی منظم و خود انگیخته معرفی میکند.
شخصیت شناسی از روی نحوهی دست دادن
شهیدی عنوان کرد: آن دسته از افرادی که قوی و محکم دست میدهند، دارای اعتماد به نفس و شخصیتی قوی و مطمئن هستند. از سوی دیگر این گونه اشخاص برونگرا هستند و به راحتی احساساتشان را نشان میدهند. همچنین آنها تمایلی به آرام بودن نیز ندارند.
وی درباره افرادی که در هنگام دست دادن ضعیف دست میدهند و سریع دست خود را میکشند، افزود: این گروه از اشخاص اعتماد به نفس ضعیفی داشته و در تمام امور زندگی تمایل دارند که راهی آسان را پیدا کنند.
شهیدی یادآور شد: دست دادن به تنهایی میتواند نشان دهد که شخص، فردی سرد و کناره گیر است یا این که قصد دارد با شما دوستی صمیمانه برقرار کند.
شخصیت شناسی از روی چهره
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده بیان کرد: ظاهر چهره افراد نیز میتواند معرفی کننده شخصیت آنها باشد. اشخاصی که خودخوری میکنند اغلب لاغر بوده و افرادی که خوش مشرب و اجتماعی هستند به طور معمول چاق هستند.
شخصیت شناسی از روی مدل آرایش
اویار حسینی تاکید کرد: برخی از افراد روی لب یا دندان خود نگین میگذارند که با این کار سعی در جلب توجه دیگران دارند. این گونه اشخاص اغلب دارای شخصیت نمایشی هستند.
وی تصریح کرد: اشخاصی که دارای شخصیت خودشیفته هستند به طور معمول آرایش ملایم تری نسبت به سایرین دارند.
اویارحسینی یادآور شد: زبان بدن، نوع لباس پوشیدن و سایر موارد ذکر شده تنها تا ۷۰ درصد میتواند گویای شخصیت فرد باشد؛ بنابراین برای شناخت کامل شخصیت و ویژگیهای فردی انجام مصاحبه بالینی و گرفتن شرح حال از شخص، ضروری است.