به گزارش جماران، نخستین دیدار رئیسان جمهوری روسیه و آمریکا در حالی برای تیرماه برنامه ریزی شده که روابط دو کشور در تیرگی کامل قرار دارد و حتی بر خلاف وعده های انتخاباتی دونالد ترامپ رئیس جمهوری این کشور در مواردی از دوران باراک اوباما نیز بدتر شده است.
براساس برنامه پیش بینی شده، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و ترامپ همتای آمریکایی در مدت برگزاری اجلاس دو روزه سران بیست کشور (جی20) در شهر هامبورگ آلمان که 16 تیر ماه آغاز می شود، با هم دیدار می کنند.
براساس اعلام کاخ کرملین، دیدار روسای جمهوری روسیه و آمریکا در هامبورگ غیر رسانه ای (بی کنفرانس مطبوعاتی) انجام خواهد گرفت.
پوتین و ترامپ تا کنون با یکدیگر دیدار نکرده اند. نخستین گفت وگوی تلفنی سران روسیه و آمریکا 28 ژانویه انجام گرفت و پس از آن نیز دوبار مذاکرات تلفنی داشتند.
** «سردترین» توصیف پوتین از روابط مسکو و واشنگتن:
در حالیکه رئیس جمهوری آمریکا تلاش می کند، خود در باره سیاست های این کشور علیه روسیه اظهارنظر صریح نکند تا دو باره مخالفان مسائل مطرح شده به عنوان ارتباط وی با مسکو پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و حتی پس از پیروزی را دوباره مطرح نکنند، پوتین سخنان روشنی در این باره دارد.
رئیس جمهوری روسیه 12 خرداد در باره تیرگی روابط روسیه با آمریکا گفت: همکاری های مسکو و واشنگتن در پائین ترین نقطه از زمان جنگ سرد قرار دارد و در چند سال گذشته پایه های همکاری ها که در دهه های گذشته شکل گرفته بود، تخریب شده است.
جنگ سرد اصطلاح مربوط به حاکمیت تنش های نظامی و سیاسی در روابط بلوک شرق به رهبری اتحاد جماهیر شوروی و اردوگاه غرب به پیشگامی آمریکا است که پس از جنگ دوم جهانی آغاز شد و تقریبا تا پیش از فروپاشی اردوگاه کمونیسم در سال 1991 ادامه یافت، هر چند دامنه ای آن از دهه 80 میلادی کاهش پیدا کرده بود.
رئیس جمهوری روسیه 14 خرداد نیز اظهارکرد: آمریکا به کشورهای مختلف درس دمکراسی می دهد، اما به چنین درسی نیاز نداریم و ساختار انتخاباتی این کشور ناقص است.
وی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی ان.بی.سی در پاسخ به اینکه بسیاری در آمریکا، روسیه را مملو از فساد مالی می دانند که ناراضیان به زندان می افتند، چه سخنانی می توانید بگویید؟ گفت: کشور ما در مسیر دمکراتیک پیشرفت می کند، این قطعی است و هیچکس نباید در این روند شکی داشته باشد.
پوتین در مصاحبه با میگن کلی مجری شبکه ان بی سی همچنین گفت: در روسیه مخالفان دولت اجتماعات برگزار می کنند و مردم حق بیان دیدگاههای خود را دارند، اگر برخی در بیان مواضع قوانین جاری را نقض می کنند، بدیهی است سازمان های امنیتی تلاش خواهند کرد، نظم پایدار بماند.
وی ادامه داد که «خداوند را شکر می کنیم، زیرا ماموران پلیس روسیه تاکنون از باتوم یا گاز اشک آور و سایر ابزار ویژه برای برقراری نظم استفاده نمی کنند، در حالیکه در برخی کشورها از جمله ایالات متحده شاهد کاربرد این وسایل هستیم.»
رئیس جمهوری روسیه گفت: اما آنچه مربوط به مخالفان دولت می شود، باید بگویم چند سال پیش در آمریکا جنبش اعتراضی وال استریت جریان داشت، ولی اکنون کجاست؟
وی افزود: سازمان های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا تمامی اعضا و هواداران جنبش را دستگیر و این حرکت را از بین بردند.
** روابط قفل شده سیاسی و اقتصادی مسکو-واشنگتن:
روابط دوجانبه در بدترین حالت ممکن قرار دارد و ترامپ نیز که در دوران رقابت های انتخاباتی با قاطعیت رویکردهای ضدروسی اوباما رئیس جمهوری وقت آمریکا را محکوم می کرد و وعده تغییر آن را می داد، نه تنها تاکنون کاری نکرده است، بلکه شرایط پیچیده تر نیز شده است.
در همین چارچوب، گروهی از قانونگذاران به پیشگامی جان مک کین رئیس کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا فعالیت های خود را علیه روسیه از آغاز کار ترامپ افزایش داده اند و دیروز (یکشنبه) نیز طرح سلب هرگونه اختیار از رئیس جمهوری آمریکا برای جلوگیری از لغو یا کاهش تحریم های سه ساله و گسترده ضدروسی با هدف تبدیل به قانون ارائه شد.
این اقدام امروز در رسانه های روسی با تیترهای مختلفی از جمله سنای آمریکا ترامپ را از کاهش تحریم های ضدروسی منع می کند و سناتورها پیشنهاد تشدید تحریم ها علیه روسیه را مطرح کردند، در روزنامه های ماسکوفسکی کامسامولتس و کامرسانت بازتاب یافته، زیرا تحریم ها اصلی ترین گره در روابط دو کشور است.
این تحریم ها از سال 2014 در چارچوب مواضع غرب و اتحادیه اروپا به پیشگامی آمریکا در باره وقایع اوکراین علیه روسیه وضع شده و با تصمیم های جدیدتر دامنه آنها افزایش می یابد.
افزون بر این، دولت اوباما در آخرین روزهای ریاست جمهوری خود در سال 2016 با دستوری ناگهانی 35 دیپلمات روسیه را اخراج و دو ملک دیپلماتیک این کشور را نیز توقیف کرد که دولت ترامپ هم تاکنون حاضر نشده براساس قوانین و مقررات بین المللی آنها را بازگرداند و حتی پیش شرط دریافت یک قطعه زمین در سن پترزبورگ برای ساخت کنسولگری آمریکا را مطرح کرده که توسط مسکو رده شده است.
** تقابل نظامی:
از دیگر سو، با وجود فروپاشی شوروی در سال 1991، نابودی پیمان ورشو و گرایش بیشتر کشورهای کمونیستی سابق شرق اروپا به سمت غرب، پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نه تنها منحل یا تضعیف نشده، بلکه اعضای جدیدی جذب کرده و قدرت بیشتری یافته است.
در چهار سال گذشته نیز ناتو در چارچوب طرح موضوع تهدیدهای مسکو علیه غرب، حضور گسترده ای نزدیک خاک روسیه و حتی هم مرز این کشور پیدا کرده و در حال افزایش آن است.
اکنون نیروهای این پیمان و آمریکا به صورت همیشگی یا زمانبندی شده در شرق اروپا از جمله لهستان و رومانی و همچنین لیتوانی، لتونی، استونی، گرجستان و مولداوی پنج جمهوری سابق شوروی حضور دارند که بارها سبب اعلام هشدارهای مسکو شده است، ولی این روند همچنان گسترش می یابد.
همچنین شرایط جدید نشان می دهد که رویکردهای نظامی ضدروسی دوره اوباما در گروه کاری کنونی کاخ سفید نیز ادامه می یابد و حتی کامل تر اجرا می شود.
فروردین ماه سال جاری برای نخستین بار در تاریخ حیات شوروی تا فروپاشی سال 1991 و سپس روسیه نو تاکنون، تانک های آمریکایی در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ در 700 کیلومتری مسکو در کشور استونی هم مرز لتونی مستقر شدند.
براساس اطلاعات انتشار یافته این اقدام در برگیرنده اعزام گردان هنگ 69 ارتش آمریکا شامل 50 واحد زرهی از جمله چهار تانک. ام. 1 آبرامس و 15 فروند بی ام پی برادلی است.
همچنین دیروز اعلام شد که ناتو در چارچوب افزایش حضور نظامی در شرق اروپا، تانک های خود را وارد ریگا پایتخت لتونی کشور بالتیکی هم مرز روسیه کرد.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، تانکهای لئوپارد، خودروهای زرهی پیاده نظام پیزارو و تدارکات و پشتیبانی ارتش اسپانیا برای پیوستن به نیروهای ناتو که قرار است در پایگاه پیش بینی شده مستقر شوند، روز یکشنبه به بندر ریگا پایتخت لتونی رسیدند.
ادامه سیاست حضور نظامی هر چه بیشتر غرب از جمله آمریکا نزدیک مرزهای روسیه در دولت ترامپ در حقیقت پیروی از رویکردهای ضدروسی دولت سابق آمریکا است که لهستان و رومانی در شرق اروپا را به عنوان پایگاه استقرار سامانه موشکی انتخاب کرد.
عملیات راه اندازی بخشی از سامانه موشکی در پایگاه دوسلو در رومانی بر جای مانده از دوران شوروی سابق با هزینه 800 میلیون دلاری از اکتبر 2013(مهر 92) آغاز شده که قرار است رهگیرهای موشکی SM-2 در آن مستقر شوند.
همزمان مسکو در حال تجربه شرایط جدیدی است، بگونه ای که افزون بر سامانه موشکی آمریکا در شرق اروپا، نظامیان این کشور و نیروهای عملیاتی پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) دیوار به دیوار روسیه شده اند.
افزون بر لهستان و رومانی، استونی و لتونی هم مرز روسیه و همچنین لیتوانی سه جمهوری سابق شوروی در سواحل بالتیک میزبان نیروهای آمریکایی و ناتو هستند که از پیشرفته ترین جنگ افزارها برخوردارند.
از سوی دیگر، گرجستان و مولداوی دو جمهوری دیگر سابق شوروی نیز در مجموعه رویکردهای گسترش نفوذ و همکاری نظامی با غرب قرار دارند.
روسیه هم بارها اعلام کرده که از تمامی توان دفاعی و برنامه ریزی های راهبردی خود برای مقابله با تهدیدهای فزاینده فشار نظامی غرب استفاده خواهد کرد.
انتظار می رفت با پایان دوره حکومت اوباما که با سیاست های ضدروسی سبب شد، تقریبا بدترین تقابل سیاسی و نظامی بین روسیه با غرب به ویژه آمریکا شکل گیرد و روی کار آمدن ترامپ، روند کنونی کاهش یابد یا حداقل متوقف شود، ولی شرایط کنونی چنین افقی را نشان نمی دهد.
** تازه ترین مواضع پوتین در برابر سلطه جویی بین المللی آمریکا:
رئیس جمهوری روسیه شنبه هفته گذشته گفت: واشنگتن در امور سیاسی داخلی بسیاری از کشورها در مناطق مختلف جهان دخالت می کند، اما از مسکو که به ادعای واشنگتن گویا در انتخابات آمریکا دخالت کرده، ناراضی است.
وی افزود: در هر نقطه ای از جهان، کشورها از مقام های آمریکایی گلایه دارند که هدف دخالت در امور سیاسی داخلی قرار گرفته اند.
پوتین در مصاحبه با میگن کلی مجری شبکه ان بی سی همچنین گفت: واشنگتن که از مسکو ناراحت است، همیشه در امور داخلی روسیه دخالت کرده است. این یک توجیه نیست، بلکه بازگویی واقعیت است.
رئیس جمهوری روسیه همچنین پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را که از چهار سال پیش همسو با دیدگاههای واشنگتن رویکردهای نظامی ضدروسی خود را گسترش داده است، ابزار سیاسی و آلت دست آمریکا خواند.
پوتین در فیلمی به کارگردانی الیور استون کارگردان آمریکایی گفت که ناتو امروز آلت دست آمریکا شده و در این پیمان متحدان وجود ندارند، بلکه همه اقمار و کشورهای وابسته به واشنگتن هستند.
پوتین تصریح کرد: مسکو مجبور است در این شرایط تدابیری برای مقابله اتخاذ کند، به عبارت دیگر تمام مراکزی که ممکن است روسیه را تهدید کنند با موشک های روسی هدف گیری می شود.
** دستان خالی ترامپ در دیدار با پوتین:
اکنون تیرگی حاکم بر روابط و ادامه همپیمانی واشنگتن و اتحادیه اروپا برای تداوم فشارها بر روسیه بر خلاف بارها تاکید مسکو که حاضر به دادن هیچ امتیازی جز مذاکره و حل مشکلات بدون پیش شرط و در شرایط برابر نیست، نشان می دهد، تاکنون افقی برای امید بخش بودن مذاکرات پیش روی ترامپ و پوتین در آلمان وجود ندارد.
از سوی دیگر، تمامی برنامه های جدید گسترش نظامیگری آمریکا و ناتو به سوی مرزهای روسیه در شرق اروپا توسط دولت ترامپ در حال اجرا است و این موضوع بیش از همه سبب نگرانی این کشور شده است، زیرا غرب و در راس آن واشنگتن حاضر به مذاکره تخصصی نظامی با مسکو برای اعتماد بخشی دوجانبه نشده اند.
تداوم این رویارویی نظامی از یک سو و همچنین برنامه گروه قانونگذاران ضدروسی در آمریکا با هدف سلب اختیارات رئیس جمهوری این کشور برای لغو یا کاهش تحریم ها علیه روسیه، نشان می دهد، دستان ترامپ در دیدار با پوتین خالی خواهد بود و حتی می تواند خود را تبرئه کند که مقصر این وضعیت نیست و تصمیم ها در کنگره گرفته می شود و سپس باید منتظر واکنش و تصمیم کرملین ماند.