به گزارش جماران؛ شبکه خبری اسکای نیوز بامداد دوشنبه در خبری فوری از قطع روابط عربستان سعودی، بحرین، امارات و مصر با قطر به دلیل آنچه آنان 'حفظ امنیت ملی خود در برابر خطر تروریسم و افراطی گری' دانستند، خبر داد. در این میان، پرداختن به ابعاد گوناگون این اختلاف و تاثیر آن بر تحولات منطقه ای، ضروری به نظر می رسد.
بر اساس گزارش های منتشره، عربستان سعودی، امارات و بحرین اعضای شورای همکاری خلیج فارس اعلام کردند که مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود را با قطر عضو دیگر این نهاد کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، بسته اند.
در حالی که روابط عربستان، امارات با قطر در روزهای اخیر به دلیل انتشار اخباری منتسب به «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر این کشور دچار تنش و اختلافات شدید شده بود.
با توجه به تحولات سیاسی منطقه خاورمیانه و نیز تشدید اختلافات میان کشورهای عضو شورای همکاری، بررسی واقع بینانه و دقیق این رخداد سیاسی و دیپلماتیک، امری ضروری به نظر می رسد و نگاهی دقیق به نکات ذیل، قابل مطالعه است:
کشور قطر به دلیل برخورداری از نقشی ویژه در تحولات منطقه ای و دارا بودن جایگاهی راهبردی در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و به عنوان کشوری دارای ظرفیت های سیاسی و اقتصادی فراوان، همواره در تحولات منطقه ای به عنوان یک کنشگر سیاسی تاثیرگذار مطرح بوده است.
این کشور با دارا بودن جمعیتی حدود 2 میلیون و 600 هزار نفری به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در شاخص های توسعه انسانی در میان کشورهای عربی مطرح بوده است و روابط با این کشورعربی، همواره از موارد مورد تاکید دیگر کشورهای عضو شورای همکاری بوده است.
از سوی دیگر، با برگزاری نشست ریاض با شرکت ترامپ و سران شماری از کشورهای عربی و اسلامی که در واقع هیچ توان سیاسی برای مبارزه با تروریسم از خود ارائه نکرد، سران آل سعود برآن شدند تا فضای ایران هراسی را دوباره احیا و اتحادی سیاسی و دیپلماتیک علیه ایران ایجاد کنند و خشم مقامات سعودی از اظهارات امیر قطر، در همین راستا، قابل ارزیابی و تحلیل است.
آنچه که امروز توجه به آن ضروری است این حقیقت است که خشونت و افراطی گری و تروریسم در منطقه ریشه در نگاه غلط حاکمانی دارد که با وابستگی به قدرت های بیرونی و بر خلاف خواست ملت های منطقه، ناامنی، بی ثباتی و جنگ را در خاورمیانه به دنبال آورده اند و افزایش اختلافات و شکاف سیاسی در کشورهای عضو شورای همکاری هم در همین راستا قابل ارزیابی است.
در این میان، موضوع قابل توجه ای که در این جا مطرح می شود، این است که با وجود آنکه هنوز از اختلافات میان سران عربستان سعودی، امارات و بحرین با قطر جزئیات زیادی منتشر نشده، اما به نظر می رسد همین واقعیت کوتاه نشان از بروز نوعی آگاهی و تجدید نظر در تصمیم گیری های منطقه ای از سوی قطر، به عنوان کشوری مهم و تاثیر گذار در حوزه خلیج فارس است.
در حالی که عربستان سعودی با چالش های اقتصادی و سیاسی زیادی مواجه شده است، افزایش اختلافات داخلی در سطوح تصمیم گیری شورای همکاری خلیج فارس، گویای این واقعیت است که سران سعودی درک درستی و عقلانی از تحولات منطقه ای نداشته اند.
به هر روی، به نظر می رسد که وجود اختلافات در سطوح تصمیم گیری کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و زاویه گرفتن با تصمیمات نسنجیده حاکمان سعودی، به روشنی نشان از شناخت غلط، نسنجیده و ناکارآمد تصمیم گیران رژیم آل سعود در عرصه نظامی و سیاسی منطقه راهبردی و پیچیده خاورمیانه است.
