هیچگونه انفجار و عمدی در حادثه پلاسکو نبود

به گزارش جماران ، محمد تقی احمدی روز چهارشنبه در دومین نشست خبری هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو که در دانشگاه تربیت مدرس تهران برگزار شد، افزود: امیدواریم در روزهای پایانی سال جاری اخبار امید بخشی را برای ملت ایران در قبال ماموریتی که به این هیات واگذار شده است ارائه دهیم و همچینن بتوانیم پاسخدهی مناسب به مردم و مسئولین در حد اطلاعاتی که تاکنون فراهم کرده ایم داده باشیم.
وی ادامه داد: در دومین نشست این هیات اصرار داریم که به نحوی در مراحل مختلف اطلاعات را برای جامعه و رسانه در حد امکان و از نظر شرایط قانونی اطلاع رسانی کنیم تا مسئولیت هیات در اذهان جامعه زمینه ساز توجه و شنیدن آن را فراهم کرده باشد. 
رئیس هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو اظهار کرد: در این دو نشست تاکنون یکی دو مورد اطلاعات مطبوعاتی داشتیم و در این خصوص هم از حضور رسانه ها تشکر می کنیم که منابع خبری خوبی را برای هیات فراهم کردند تا برای تکمیل اطلاعات مورد استفاده قرار گیرد.
احمدی اعلام کرد، این هیات با تشکیل 6 کمیته کارش را از 11 بهمن 95 آغاز کرد و امیدواریم ظرف 2 ماه زمانبندی که از طرف ریاست جمهوری برای این هیات تعیین شده است گزارش ها به موقع ارائه شود.
رئیس دانشگاه تربیت مدرس افزود:این هیات تاکنون 80 درصد در کارش پیشرفت داشته و همه کمیته های تخصصی شامل مهندسی سازه، آتش، حقوق، اجتماعی، مدیریت بحران، بیمه ، بررسی ریسک (خطر پذیری) و تلفیق کارشان را در حد گزارش تخصصی پایان داده اند.
وی خاطرنشان کرد: 95 درصد گزارش های تخصصی آماده شده اما باب این گزارش ها بسته نشده است.
احمدی اظهار کرد: در همین شرایط پویا، تلفیق گزارش ها انجام شده و تا حد 50 درصد نیز پیش رفته و در این خصوص جلسات متعدد و سنگینی برگزار شده است و با اتفاق اعضای هیات، تلفیق انجام شد.
احمدی توضیح داد: در این خصوص روش علمی رعایت شده و در مورد مفاهیم نیز اتفاق نظر شکل گرفته است.
رئیس هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو افزود: حدود 120 تا 130 نفر همکار داشتیم که زیر مجموعه کمیته ها بودند و خیلی کارها جنبه علمی، فنی،‌ مهندسی، سنجش افکار و مصاحبه گروه های اجتماعی داشتیم و برخی مسائل نیز حقوقی و تخصصی بودند. 

**با 27 سازمان و شخصیت حقوقی مکاتبه داشتیم 
وی گفت: این کار بسیار وسیع بود و در عین حال زمان نیز کوتاه بود. با 27 سازمان و شخصیت حقوقی،‌ وزارتخانه ها، ‌شخصیت های حقوقی مانند مالکان ساختمان و اصناف مکاتبه داشته ایم. 
احمدی ادامه داد: با بسیاری از مسئولان ارشد سازمان ها به صورت حضور در هیات در حضور اعضا مصاحبه شده است تا نظرات آنها مستقیم دریافت شود. 
وی اضافه کرد همچنین در ادامه کار، هیات همکاری ارزنده ای نیز با وزارت اطلاعات داشتیم که مسائل امنیتی که شاید بررسی امنیتی جانبی و خاصی داشتند به ما کمک کردند تا شایعات که خیلی مشهود نیست شفاف شود و همچنین با قوه قضاییه و دادستان تهران هم تعامل داشتیم و این تعامل ادامه دارد. 
وی ادامه داد: اطلاعات، حاصل شده و تاکنون جمع بندی و تلفیق آنها انجام شده و چنانچه نکات جدید هم کشف شود مورد استفاده قرار خواهد گرفت. 
رئیس دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه مسائلی که مطرح شده –که شاید برای افکار عمومی مفید باشد- گفت: اکنون یک گزارش توسط مهندسان و معماران حقیقت یاب حادثه 11 سپتامبر جمع آوری شده که هم برای ما ارسال شده و هم در سطح جامعه منتشر شده است. 
وی اضافه کرد: از نظر ما این گزارش بر پایه محکمی نیست و اطلاعات پایه ای آن بسیار متفاوت است با اطلاعات بازسازی شده این ساختمان که به یقین برسیم و نشان می دهد این اطلاعات با اطلاعات پایه ای تفاوت دارد. 
وی تاکید کرد: این هیات ویژه می گوید که این گزارش قابل استناد نیست و در زمینه علت یابی و نحوه گسترش آتش و تخریب و فرو ریزش ساختمان که با گروه های توانمندی که هیات به کار گرفته و میسر شده است و همچنین با مدل سازی کامل با استفاده از آوار و نقشه های محدودی که قبل از ریزش موجود بود و همچنین نقشه هایی که با همت جوانان توانمند ما تولید شد و با نمونه برداری از آوار و آزمایش نوع اسکلت ساختمان که به نقشه قابل اعتمادی رسیدیم و مدل های ما که مبنای ریاضی داشت بسیار متفاوت است. 

**فروریزش ساختمان پلاسکو در سه مرحله انجام شد 
احمدی در خصوص فروریزش ساختمان پلاسکو گفت: این فروریزش در سه مرحله انجام شد که مرحله اول آن شامل طبقات 10 و 11 و بصورت محدود در شمال ساختمان بود. 
وی ادامه داد: مرحله دوم یک ساعت و اندی بعد حدود ساعت 11 ، فروریزش انجام شد که شامل نیمه شمال ساختمان از بالاترین طبقات تا نزدیک ترین طبقات به همکف و به صورت ناگهانی به وقوع پیوست. 
احمدی ادامه داد: مرحله سوم 20 دقیقه بعد بود که تمام ساختمان ریزش کرد . 
احمدی اضافه کرد: با توجه به مدل های ساخته شده و محاسبات که به تائید نسبی رسیده که این کار ، کاری ارزنده در سطح ملی و جهانی است می توان گفت که شروع آتش در اثر سهل انگاری در واحد 10 تا 12 در فروشگاه نسترن آغاز شد که با تاخیر به آتش نشانی اطلاع داده شد. 
وی ادامه داد: به همین دلیل فرصت از دست رفت و به دلیل وجود البسه و کالای زیاد و همچنین سقف کاذب ، آتش گسترش سریع داشت. 

**پاسخ به شبهه انفجار 
وی درباره شبهه انفجار ساختمان نیز گفت: در بعضی از عکس‌ها و فیلم‌ها نیز گفته می‌شود که صداها و حباب‌هایی وجود داشته است. از حدود نیم ساعت قبل از ریزش ساختمان صداهایی شبیه انفجار به صورت یکی پس از دیگری شنیده شده و بسیاری از آتش‌نشانان هم این گمان را داشتند که شاید به خاطر کپسول‌های گاز و یا انفجار بود. 
احمدی اظهار کرد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد که این صداها در فروریزش دوم و سوم که همراه باپرتاب اشیاء بوده به احتمال قریب به یقین به دلیل سقوط ناگهانی سقف‌ها و رها شدن بخش‌هایی از آنها به روی یکدیگر بوده و چون ساختمان از نظر بار قائم در شرایط عادی نبوده و اضافه بار داشته، با وقوع آتش و نرم شدن فولاد و کاهش تحمل اسکلت فولادی این سقف‌ها به صورت قطعات بزرگ سقوط می‌کردند و صدای برخورد شدید و فشار سنگین ناشی از تراکم هوای بین طبقات به صورت موج انفجار قطعات را از پنجره به بیرون پرتاب می‌کرد. 
وی ادامه داد: این موضوع امر جدیدی نیست و در بسیاری از فروریزش‌ها دیده شده است، حتی حباب آتشی که از پنجره به بیرون آمد هم قابل توجه است، ضمن اینکه آثار انفجاری هم در این ساختمان یافت نشد. 

**پلاسکو تا سال 90 بیمه بود 
رئیس هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو با بیان اینکه به ابتکار هیات مدیره پلاسکو این ساختمان تا سال 90 به طور کامل در برابر حریق بیمه بود، گفت: اما از آن سال به بعد شرکت بیمه به دلیل شواهدی که دیده منصرف شده است و مساله دیگر مسئولیت سازمان‌هایی مانند شهرداری تهران،آتش‌نشانی،مدیریت بحران و دیگر سازمان ها است که در اجرای مسئولیت‌های خود ابهاماتی داشتند و با توجه به آیین نامه‌ها ابهاماتی بود که چقدر می‌توانند در این زمینه موثر باشند و این نظام ناقص مسئوولیت پذیری را نشان می‌دهد و اکثر قریب به اتفاق سازمان‌ها احساس دیگری داشتند که سازمان دیگری مسئولیت دارد و امیدواریم نظام مسئولیت در آینده شفاف‌تر بیان شود و سازمان ها نیز پاسخگو باشند. 

**در نیمه اول 96 گزارش نهایی اعلام خواهد شد 
وی ابراز امیدواری کرد که در نیمه اول 96 گزارش را تقدیم رئیس جمهور کنند تا از سوی رییس جمهور به صورت مفصل مورد استفاده قرار بگیرد. 
احمدی در پاسخ به سئوالی درباره علت حادثه گفت: در مورد علت و اینکه چه کسی با چه مکانیزمی این حادثه را رقم زد ابزاری نداشتیم جز استفاده از صحبت‌های افرادی که آنجا بودند و اخیرا هم قوه قضاییه با استناد به اقرار دو کارگر آن را اعلام کرد که دو کارگر پس از اتصالی سیم برق غیر مجاز، ترسیده بودند و فکر می‌کردند می‌توانند با کمک دیگران آن را اطفاء کنند و به همین دلیل فرصت طلایی را از دست دادند. 
رئیس هیات ویژه گزارش ملی حادثه پلاسکو در پاسخ به سئوال دیگر درباره نحوه مدیریت بحران پس از حادثه و صدور دستور تخلیه آتش‌نشانان گفت: در حال حاضر خیلی نمی‌خواهیم درباره مدیریت بحران و نحوه مدیریت حادثه وارد شویم، اما در گزارش نهایی تمامی این موارد به صورت دقیق و اینفوگرام اعلام خواهد شد. 
وی ادامه داد: اکثر تلفات جانی این حادثه از میان آتش‌نشانان بود، آتش‌نشانان فداکار ما در شرایطی که پله اضطراری و راه فرار وجود نداشت از جان خود مایه گذاشته و کمبودها را با جان خود جبران کردند. شاید اگر این حادثه در کشور دیگری رخ داده بود در دقایق پایانی آتش‌نشانان خودشان را نجات می‌دادند اما آتش‌نشانان ما فداکاری کردند. 
وی تصریح کرد: اما در مجموع زمان تخلیه و کنترل جمعیت به صورت موفقیت آمیز نتیجه داد. 

**جزئیات دیدار هیات ویژه پلاسکو با قالیباف 
وی در پاسخ به سئوال دیگر درباره جزئیات دیدار هیات ویژه با شهردار تهران اظهارکرد: بخاطر گرفتاری‌هایی که شهردار تهران داشتند، این جلسه با تاخیر برگزار شد اما در فضایی صمیمانه برگزار شده و نزدیک به 3.5 ساعت به طول کشید و شهردار تهران و معاونانشان کمال توجه را به این موضوع داشته و در تعامل با هیات بودند و ما از پاسخ‌هایی که از ایشان دریافت کردیم به نتایج بهتری دست یافتیم که در گزارش نهایی اعلام خواهد شد. 
وی در پاسخ به سئوالی دیگر درباره اعلام دو کارگر به عنوان مقصر این حادثه گفت: آن دو نفر خطایی را مرتکب شدند و ممکن است افراد دیگری هم این خطا را مرتکب شده بودند در این ساختمان اما حالا اقدام این‌ها باعث این حادثه شد که باید پاسخگوی مسئولیت و خطای خود باشند ،اما اگر آن سازمان‌ها و نهادهای مسئولی که در این زمینه مسئولیت داشتند، به موقع و به درستی به مسئولیت خود عمل می‌کردند، قطعا یک آتش سوزی محدود می‌توانست کنترل شده و به یک فاجعه تبدیل نشود. 
احمدی با اشاره به بررسی هیات ویژه در مورد فرهنگ ایمنی، گفت: از حدود 4 هزار و 600 واحد( اداری ،تجاری و مسکونی ) سنجشی انجام شد که نشان داد 81 درصد هیچگونه آموزش ایمنی مشخصی ندیده‌اند. 
وی ادامه داد: حدود 74 درصد مردم به یاد ندارند که از رسانه‌ها اعم از صداوسیما و خبرگزاری‌ها و مطبوعات ،برنامه‌های آموزشی دیده باشند و همچنین حدود 63 درصد خانه‌ها و واحدهای مسکونی هیچگونه ابزار اطفای حریق را در دسترس ندارند. 
رئیس دانشگاه تربیت مدرس اضافه کرد: حدود 7.6 درصد خانه‌ها ابزار اعلام حریق دارند و تنها 29 درصد واحدهای مسکونی ما کپسول آتش‌نشانی داشته و تنها 5.4 درصد واحدهای ما در مجاورت شیلنگ و باکس آبرسانی آتش‌نشانی قرار دارند. 
رئیس دانشگاه تربیت مدرس گفت : سازمان‌های مردم نهاد فعال در حوزه ایمنی بسیار کم است و حتی رسانه‌ها و مطبوعات هم صفحه‌ یا بخشی که به صورت حرفه‌ای به ایمنی بپردازد ندارد و ژورنالیسم ایمنی و حوادث در مطبوعات ما غایب است. 
وی درباره شرایط ایمنی ساختمان پلاسکو نیز گفت: شرایط پلاسکو با توجه به شرایطی که مهندسان وقت برایش طراحی کرده‌ بودند می‌توانست ادامه داشته باشد اما نباید فعالیت و بار آن تغییر می‌کرد. 

** ضرورت حضور افسر ایمنی در ساختمان‌هایی مانند پلاسکو 
احمدی با تاکید بر اینکه مجموعه‌هایی مانند پلاسکو حداقل یک افسر ایمنی باید داشته باشند، گفت: این فرد با تیم ایمنی دستورالعمل‌های ایمنی ساختمان را ابلاغ خواهد کرد و در استخدام مدیریت همان مجموعه خواهد بود. 
وی درباره اعلام تعداد جانباختگان این حادثه نیز گفت: ما چندان وارد این موضوعات نشدیم اما احتمال کمی وجود دارد که یک یا دو نفر دیگر در این حادثه جان باخته باشند که بررسی‌ها از سوی نهادهای مربوطه در حال انجام است.