سمندر لرستان، خالدار قیصری، خالدار امپراطور، حاجی باریکآو و... هر کس به زعم خود به آن عنوانی میدهد. نسلش در معرض تهدید انقراض است و باید مورد حمایت بیشتری قرار گیرد.
اما در این میان... هنوز جدال بر سر بود و نبود ماهی قرمز بر سر خوان هفت سین به پایان نرسیده بود که پای این خزنده دل فریب نیز به آن باز شد. برخورد نادرست با ماهی قرمز، سمندر لرستانی را نیز سفره نشین کرد، متاسفانه این امپراطور در حال انقراض هم اکنون سین هشتم سفره عید ایرانیان شده و با گونیهای در بسته سر از بازار درآورده است.
به گزارش جماران، منطقه لرستان، این زیبای خزنده حتی بدون هیچ گذرنامه و گرین کارتی به هر جای دنیا که بخواهد میرود و برای خود دنیا دیده شده است. حال باید دید در نوروز امسال این خالدار قیصری سر از کجاها در میآورد...
تمهیدات ویژه برای حفاظت از سمندر اندیشیده شده است
مهندس کامران فرمانپور، رئیس اداره حفاظت محیط زیست خرمآباد در این رابطه گفت: هر ساله با توجه به پایان سال و نزدیک شدن به ایام نوروز، سازمان محیط زیست و به تبع آن اداره کل استان برنامهریزیهایی جهت ارتقای حفاظت از سمندر لرستانی و زیستگاه‌های آن به کار میبندند.
وی اضافه کرد: در همین راستا کارگروه آمایش در استان تشکیل و در کمیسیون قاچاق کالا و ارز، بندی تصویب شده تا تمام دستگاه‌های اجرایی مربوطه اگر موردی از قاچاق سمندر و یا هر گونه جانوری دیگر مشاهده کردند به اداره محیط زیست اطلاع دهند تا با آنان برخورد شود.
فرمانپور از تشکیل دو پاسگاه محیط بانی سیار در شهرستان خرمآباد خبر داد و اظهار کرد: عمده زیستگاه سمندر لرستان در مسیر آزادراه پل زال و تحت مدیریت اداره محیط زیست خرمآباد است که با ایجاد این پاسگاهها سعی در افزایش سطح حفاظتی ویژه این گونه نادر را داریم.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست خرمآباد تصریح کرد: همچنین هشت محیطبان در این پاسگاهها مستقر شده تا با ایجاد گشت و کنترلهای مستمر حفاظت بیشتری از این گونه به عمل آید.
وی خاطرنشان کرد: همچنین در سطح شهر از دادستانی دستور گرفتهایم تا خودروهای مشکوک را بازرسی و آکواریومهای سطح شهر نیز مورد بررسی قرار گیرند که اگر اقدام به خرید و فروش سمندر یا سایر گونهها از جمله لاک پشت و مار کردند با آنان برخورد قانونی شود.
فرمانپور افزود: همچنین اطلاع رسانی و هماهنگیهای لازم به عمل آمده و با پلیس راه نیز مکاتباتی داشتهایم تا با خاطیان و متخلفان برخورد جدی شود.
کشف زیستگاه جدید سمندر در نزدیکی تالاب‌های پلدختر
امیر محمدی‌نژاد، رئیس اداره حفاظت محیط زیست پلدختر نیز در این رابطه اظهار کرد: سمندر لرستانی یکی از گونه‌های زیبای سمندر بوده که در منطقه زاگرس قرار دارد.
وی اضافه کرد: متأسفانه این گونه در حال انقراض بوده و از گونه‌های اندمیک محسوب می‌شود که نیاز به حمایت بیشتر برای حفظ آن دارد.
محمدی‌نژاد از کشف زیستگاه جدید سمندر در نزدیکی تالاب‌های پلدختر خبر داد و گفت: خوشبختانه در زیستگاه جدید به لحاظ جمعیتی این گونه وضعیتی خوبی را داراست و از زیستگاه‌های قبلی تعداد بیشتری سمندر دارد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست پلدختر ادامه داد: متأسفانه این گونه زیبا جای خود را در سفره هفت‌سین باز کرده و برای همین نیاز به حمایتی بیش از پیش دارد. امیدواریم مسئولین این موضوع را به صورت جدی مدنظر قرار دهند تا شاهد انقراض این گونه زیبا نباشیم.
وی تصریح کرد: کشف این زیستگاه جدید سمندر لرستانی می‌تواند راه را برای ثبت تالاب‌های پلدختر هموارتر کند، چراکه یکی از موارد مهم برای ثبت وجود گونه خاص در منطقه است.
خرید و فروش سمندر ممنوع
همچنین دکتر زند، رئیس اداره محیط طبیعی محیط زیست لرستان در این خصوص اظهار کرد: بر اساس اصل پنجاهم قانون اساسی و مفاد کنوانسیون CITES هر گونه تخریب زیستگاه ممنوع است.
وی اضافه کرد: این تخریبها شامل عملیات خاکبرداری و خاکریزی یا ایجاد آلودگی و همچنین زنده گیری، حمل یا خرید و فروش سمندر کوهستانی لرستان است.
زند ادامه داد: سمندر لرستانی از جمله گونه‌های منحصر به فرد دنیا و آندمیک استان لرستان بوده که در لیست قرمز ICUN قرار گرفته و خرید و فروش آن ممنوع است.
رئیس اداره محیط طبیعی محیط زیست لرستان تصریح کرد: در صورت مشاهده حمل و یا خرید و فروش این گونه در معرض تهدید توسط شهروندان، گردشگران یا سودجویان برخورد قانونی و قضایی صورت می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: طبق آخرین مصوبه شورای عالی محیط زیست جریمه زنده گیری و حمل هر قطعه سمندر کوهستانی لرستان سه میلیون ریال و در صورت تشخیص مراجع قضایی فرد خاطی بازداشت و یا زندانی می‌شود.
تصویب ارتقای منطقه سمندر 2
مهندس مهرداد فتحی بیرانوند، مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان نیز در این رابطه اظهار کرد: سمندر لرستانی از گونه‌های نادر حیات وحش استان است که در لیست قرمز Iucn قرار داشته و در معرض تهدید است.
وی اضافه کرد: متأسفانه این گونه باارزش و اندمیک به سفره هفت سین نیز راه یافته بود و به قیمت بالا در بازارهای شب عید به فروش می‌رسید. خوشبختانه در دو سال اخیر با تشکیل کارگروه آمایش و پیگیری‌هایی که شد تاکنون شاهد فروش غیرقانونی این گونه نبوده‌ایم.
فتحی بیرانوند با بیان اینکه همه دستگاه‌های ذیربط باید پای کار بیایند و از این گونه حمایت کنند، افزود: امسال نیز برنامه‌های حمایتی خود را با همکاری سایر ارگان‌ها انجام می‌دهیم و بیش از پیش پیگیر حفاظت هستیم، همچنین قصد داریم چند روز آینده جلسات کارگروه آمایش محیط زیست را با این هدف در استان تشکیل دهیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان از احداث دو پاسگاه سیار در زیستگاه سمندر خبر داد و افزود: همچنین قصد داریم با برگزاری کارگاه‌های آموزشی ویژه جوامع بومی اهمیت موضوع را برای آنان تبیین کنیم تا در حفاظت از آن همکاری لازم را داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر کارهای علمی و مطالعاتی قابل اعتنایی در راستای حفاظت و شناسایی این گونه باارزش در استان در حال انجام است که نتیجه آنها برای حفاظت هر چه بیشتر آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فتحی بیرانوند ادامه داد: همچنین استعلامات لازم جهت ارتقای منطقه سمندر 2 به شورای عالی محیط زیست تحویل داده شد تا در ادامه اقدامات اساسی پیگیر این موضوع انجام شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان از تصویب طرح ارتقای منطقه سمندر 2 خبر داد و گفت: بر همین اساس حفاظت از منطقه با جدیت و شدت بیشتری انجام شده و تهدیدات پیش روی این گونه کمتر می‌شود.
وی با اشاره به جمعیت این گونه افزود: نمی‌توان به طور دقیق تعداد گونه موردنظر را در طبیعت اعلام کرد اما با حفاظت و حمایت‌هایی که شده در این چند سال اخیر شاهد قاچاق آن در استان نبوده‌ایم.
تخریب زیستگاه، آلودگی، زندهگیری و خروج از زیستگاه طبیعی و نگهداری در شرایط آکواریومی، سیلابها، تغییرات آب و هوایی و... از مهمترین عوامل آسیب رسانی به امپراطور لرستان است.
در همین راستا توانمند سازی ساکنان زیستگاهها، افزایش آگاهی آنان برای حفظ و حراست، از این گونه برجسته ضرورتی انکارناپذیر است.
