12هزار دانشجوی ایرانی در آمریکا بعد از فرمان ترامپ مبنی بر ممنوعیت ورود ایرانیان به این کشور با شرایط خاص و پرتنشی روبه رو شده اند؛ آنها تا قطعی شدن و یا لغو کامل این حکم نمی توانند از آمریکا خارج شوند. برخی از آنها آمریکا را زندانی به وسعت یک کشور می دانند و در فکر مهاجرت به کشورهای دیگر هستند.
20 ژانویه 2017 دونالد ترامپ، دولت ایالات متحده امریکا را تحویل گرفت و یک هفته بعد فرمان "حفاظت از آمریکا در مقابل حملات تروریستی" را صادر کرد. این فرمان برای منع ورود مردم 7 کشور از جمله ایران برای 90 روز صادر شده بود که در نهایت توسط دادگاه فدرال آمریکا موقتا لغو شد.
ترامپ با رای الکتورال به رئیس جمهوری رسیده است و در میان نیمی از مردم آمریکا چهره خوبی ندارد، همچنین تصمیمات ضرب‌الاجلی او بعد از مستقر شدنش در کاخ سفید بر تخریب چهره اش دامن زده و واکنش های متعددی را در پی داشته است. یکی از مواردی که باعث موضع‌گیری بسیاری از دموکرات ها و مردم امریکا در مقابل ترامپ شده همین فرمان "حفاظت از امریکا در مقابل حملات تروریستی" است. فرمانی که تعداد زیادی از مهاجران و خانواده های آنها را هدف قرار داده است؛ مهاجرانی که بخش بزرگی از اقتصاد و نیروی انسانی امریکا را تامین می کنند.
بخشی از این مهاجران، دانشجویان ایرانی هستند که 60 درصد آنها در مقطع دکتری و رشته های پرهزینه تحصیل می کنند. در حال حاضر 12هزار دانشجوی ایرانی در امریکا مشغول تحصیل هستند که بیش از 80درصد آنها برای تحصیل شان هزینه پرداخت می کنند. طبق گفته موسسه تحقیقاتی واشنگتن هزینه زندگی و تحصیل این دانشجویان در یک دروه چهار ساله حدود 450 هزار دلار معادل یک میلیارد و 575 میلیون تومان است و این موضوع بخش کوچکی از درآمد آمریکا از دانشجویان خارجی است. بنابراین می توان گفت؛ این فرمان به جز آسیب‌های معنوی به چهره آزادی خواه آمریکا، می تواند پیامدهای اقتصادی هم داشته باشد.
قصد ماندن در آمریکا را ندارند
دو هفته اخیر، هفته‌های پرتنشی برای دانشجویان ایرانی در آمریکا و خانواده هایشان بوده است، آنها احساس زندانیانی را دارند که زندانشان به وسعت یک کشور است. برخی از آنها به آینده امریکا خوش بین نیستند و به تحصیل و زندگی در کشورهای دیگر فکر می‌کنند.
یک دانشجوی ایرانی دوره دکترای بازرگانی که در یکی از دانشگاه های کالیفرنیا درس می‌خواند درباره فرمان ترامپ و وضعیت دانشجویان ایرانی و واکنش دانشجویان امریکایی به خبرآنلاین گفت: زمانی که ترامپ فرمان حفاظت از امریکا را صادر کرد، دانشگاه با دو ایمیل مجزا از من خواست از این کشور خارج نشوم. تعدادی از هم کلاسی هایم درباره این موضوع واکنش نشان دادند و ابراز ناراحتی کردند. من به آینده این کشور خوشبین نیستم. تا قبل از این فرمان هم قصد داشتم بعد از یک سال کار کردن به ایران برگردم اما اگر این وضعیت ادامه داشته باشد، بعد از تمام شدن درسم مصمم‌تر به ایران برمی گردم.
دانشجوی دیگری که فوق لیسانس حقوق در کالیفرنیا می‌خواند نیز درباره این مسئله گفت: همان روز اول از طرف دانشگاه و دانشکده‌ام ایمیل دریافت کردم که از کشور خارج نشوم، رئیس دانشکده این موضوع را شخصا پیگیری کرد و گفت: «از دانشجویان ایرانی حمایت و به آنها کمک می کند.» حتی برای دانشجویان ایرانی میتینگی برگزار کردند تا آنها را برای زندگی در امریکا راهنمایی کنند.
او درباره واکنش مردم و دانشجویان آمریکایی به این موضوع گفت: امریکایی ها دو دسته اند، موافقان و مخالفان ترامپ; البته در ایالت کالیفرنیا ممکن است شرایط متفاوت باشد چون مهاجران زیادی دارد و تعداد کسانی که با فرمان ترامپ مخالف هستند زیادتر است. فعلا شرایط نامشخصی وجود دارد مخصوصا برای کسانی که می خواهند در این کشور بمانند. اکثر دانشجویان منتظر قطعی شدن این فرمان هستند. من هم تا قبل از این موضوع می خواستم در امریکا بمانم اما اگر شرایط به همین شکل پیش رود برای ادامه تحصیلم به کانادا مهاجرت می کنم.
کانادا جایگزین امریکا برای دانشجویان ایرانی
یک دانشجوی ایرانی دوره دکترای محیط زیست در کالیفرنیا درباره فرمان ترامپ گفت: من هم مانند دوستان دیگرم از دانشگاه ایمیل داشتم تا از کشور خارج نشوم، خوشبختانه استادان و دانشجویان برخورد حمایتی و خوبی با دانشجویان ایرانی داشتند و از این تصمیم ناراحت بودند. اکثر مردم در کالیفرنیا از این موضوع ناراحت هستند و ارتباطشان با ایرانی ها خوب است و می خواهند از مهاجران حمایت کنند. دانشجویان امریکایی هم حمایت شان را از دانشجویان ایرانی اعلام کردند.
او درباره مهاجرت به کشورهای دیگر خارجی گفت: من می خواهم تا تمام شدن درسم در امریکا بمانم اما با توجه به شرایط بوجود آمده مجبورم بعد از تمام شدن درسم برای کار به کشور دیگری مهاجرت کنم چون این قانون از ما خواسته در امریکا زندگی نکنیم بنابراین ماندن در این کشور فایده ای ندارد مخصوصا با فضای پرتنشی که در دو هفته اخیر تجربه کرده ام، قطعا به کشور دیگری مهاجرت می کنم.
دانشجوی دیگری که در دوره دکتری در کالیفرنیا تحصیل می کند نیز درباره این موضوع گفت: از زمانی که وارد امریکا شدم در جلسات زیادی برای مبارزه با نژادپرستی شرکت کردم. مدام در دانشگاه و فضاهای اجتماعی برای مبارزه با این موضوع میتینگ برگزار می کنند و از مردم می‌خواهند برخوردهای نژادپرستانه را گزارش دهند درحالی رئیس‌جمهوری امریکا با مهاجران برخورد نژادپرستانه داشته است. من هم بعد از فرمان ترامپ از دانشگاه ایمیل گرفتم تا از کشور خارج نشوم و برعکس دوستانم به دانشگاه جواب دادم که ماه‌هاست برای مبارزه با نژادپرستی تبلیغ می کنید و حالا ما قربانی این موضوع هستیم. من از دانشگاه سوال کردم چطور از دانشجویان ایرانی در مقابل این موضوع حمایت می‌کنند؟ البته جواب‌های خوبی از دانشگاه و دانشجویان گرفتم. دانشگاه علیه فرمان ترامپ راه پیمایی برگزار کرد همچنین برای حمایت از دانشجویان ایرانی جلساتی گذاشتند. مسئله این است که دانشگاه های امریکا پول زیادی از دانشجویان خارجی می‌گیرند بنابراین برایشان مهم است که این دانشجویان را از دست ندهند.
او درباره ادامه تحصیلش در امریکا گفت: شرایط پیچیده شده است و باید صبر کرد و بعد تصمیم گرفت. من هم باید تا تمام شدن درسم صبر کنم احتمالا مجبور می‌شوم برای گذراندن دوره فوق لیسانس به کانادا، استرالیا یا آلمان مسافرت کنم. هرچند که از نظر زمانی عقب می افتم اما چاره‌ای ندارم و دوباره باید دوره فوق لیسانس را بگذرانم تا بتوانم به کشور دیگری مهاجرت کنم.
فرمان "حفاظت از امریکا در مقابل حملات تروریستی" در حال بررسی است. تایید و اجرای این فرمان نه تنها زندگی دانشجویان بلکه زندگی بسیاری از مهاجران آمریکایی را تحت تاثیر قرار می دهد و سرنوشت آنها را عوض می کند. اما پرسش‌های زیادی همچنان وجود دارد: بسته شدن درهای آمریکا بر دانشجویان ایرانی، جوانان ایرانی را از مهاجرت تحصیلی باز می دارد؟ این فرمان می تواند به نفع ایران باشد؟ و در نهایت احتمال تایید آن با توجه به واکنش های شدید اروپا و مردم امریکا چقدر خواهد بود؟
البته بسیاری از دانشگاه‌های داخلی اعلام آمادگی کرده‌اند دانشجویان ایرانی خارج از کشور را پذیرش کنند. اما دانشجویان ایرانی در آمریکا عمدتا در پی دانشی فراتر از چیزی که در دانشگاه‌های داخلی تدریس می شود و وجود دارد، رنج مهاجرت را به جان خریده‌اند.
