تعداد زبان های بومی مورد استفاده بومیان استرالیا طی 200 سال گذشته از 250 زبان به 120 زبان کاهش پیدا کرده است و کارشناسان پیش بینی می کنند زبان های بومی باقی مانده تا سال 2050 میلادی به طور کامل از بین بروند.
به گزارش جماران، نتایج سرشماری سال 2011 استرالیا نشان می دهد که 83 درصد از مردم بومی و جزیره نشینان تنگه 'تورس' در خانه های خود تنها به زبان انگلیسی صحبت می کنند و از هر 10 نفر تنها یک نفر به زبان بومی استرالیایی صحبت می کند.
تارنمای شبکه 'اس.بی.اس' استرالیا روز سه شنبه در گزارشی به مساله زبان بومیان این کشور پرداخت و به نقل از 'ملیندا هولدن' یک کارشناس مرکز آموزش زبان کوئینزلند مرکزی، اعلام کرد حفظ و احیاء زبان های بومی در اغلب مواقع همانند مسابقه با زمان است.
وی گفت: افراد سالمند که مقداری از زبان را می دانند و آن را به نسل بعدی انتقال می دهند، زمان یا منابع کافی ندارند تا آنها را ضبط و ذخیره کنند. به نظر می رسد باید کار را از ابتدا آغاز کنیم.
گستره فعالیت مرکز آموزش زبان کوئینزلند مرکزی منطقه ای است که بومیان منطقه به 50 زبان بومی استرالیا در آن صحبت می کنند، اما این مرکز با در اختیار داشتن منابعی محدود تنها می تواند تمرکز خود را معطوف به احیاء 11 زبان کند.
ماموریت این مرکز، ارتقاء این زبان ها به میزان استانداردی است که بتوان پس از آن این زبان ها را در مراکز مراقبت از کودکان، مراکز پیش دبستانی و مدارس دولتی آموزش داد.
'ملیندا هولدن' گفت: برای توصیف کشورتان، شما واقعا باید زبان خود را داشته باشید، زیرا بدون زبان نمی توانید فرهنگ خود، زبانتان یا کشورتان را توصیف کنید.
در همین حال، انستیتوی پژوهش های مربوط به مردمان بومی و جزیره نشینان تنگه تورس اعلام کرد پیش از ورود و استقرار اروپایی ها در استرالیا، بیش از 250 زبان بومی در این کشور وجود داشته است.
اما بنابراعلام این موسسه، اکثر زبان های باقیمانده اکنون در شرایط خطرناکی قرار دارند.
کارشناس مرکز آموزش زبان کوئینزلند مرکزی بر این باور است که 'استعمار' ریشه اصلی کاهش چشمگیر تعداد زبان های سنتی استرالیا است.
وی گفت: زمانی که تهاجم صورت گرفت، به اکثر مردمان ما اجازه داده نشد تا به زبان های خود صحبت کنند. آنها اگر به زبان خودشان صحبت می کردند به دردسر می افتادند. وقتی با افراد زیادی مانند افرادی در سن و سال مادر من در این خصوص صحبت می کنید متوجه می شوید که آنها اجازه نداشتند تا به زبان خود صحبت کنند. در نتیجه این زبان از بین رفت.
در همین حال، 'رزی سیتوروس' یک زبان شناس ساکن ایالت وسترن استرالیا نیز معتقد است جدا کردن مردمان بومی استرالیا و جزیره نشینان تنگه تورس از سرزمین های سنتی خود در خلال دوران موسوم به 'نسل های دزدیده شده' تاثیرات بسیار مخربی بر زبان های مردمان بومی داشته است.
وی گفت: این حرکت مردم و اختلاط گروه ها است که لزوما زبان ها را تغییر می دهد. در نتیجه زمانی که یک زبان را از جایی که اصالتا در آنجا به آن زبان صحبت می شود – از داخل یک جامعه کوچک - بر می دارید و کل آن زبان را با یک گروه بزرگ در می آمیزید، شاهد تغییر زبان خواهید بود و حتی در برخی موارد شامل از دست رفتن آن زبان هستید.
مرکز زبانی 'ایرا وانگا' وظیفه حفاظت و بازیابی هفت زبان در منطقه میانی تا غربی ایالت وسترن استرالیا را بر عهده دارد.
'رزی سیتوروس' کارشناس این مرکز گفت: در برخی موارد ممکن است فقط یک نفر در داخل جامعه ای باشد که به آن زبان خاص صحبت می کند.
پژوهشی که سال 2001 با عنوان 'وضعیت زبان های بومی در استرالیا' به قلم 'پاتریک مک کانول' و 'نیکلاس تایبرگر' منتشر شد، نشان داد تعداد زبان های بومی مورد تکلم آنهم به صورت روان و به طور منظم توسط همه گروه های سنی در استرالیا از سال 1800 تاکنون به میزان 90 درصد کاهش پیدا کرده است.
نویسندگان این مقاله پیش بینی کرده اند اگر این روند ادامه پیدا کند، استرالیا ممکن است تا اوائل سال 2050 با انقراض همه زبان های بومی خود روبرو شود.
این در حالی است که رزی سیتوروس می گوید با در نظر گرفتن این واقعیت که تنها به کمتر از 20 زبان سنتی در این کشور صحبت می شود، باید گفت این فرض کاملا ممکن است.
پروفسور 'جیلین ویگلزوورت' مدیر واحد پژوهش های مربوط به زبان های بومی در دانشگاه ملبورن نیز می گوید، بقاء زبان های بومی استرالیا امری است که در دستان نسل جوان قرار دارد.
گفته می شود نخستین مردمان استرالیا در واقع قدیمی ترین تمدن در حال حیات در جهان هستند. مردمانی که براساس یکی از جدید ترین مطالعات ژنتیکی که توسط یک تیم بین المللی از تعدادی از دانشگاهیان انجام شده، قدمت آنها به 50 هزار سال می رسد.
اسکان اروپایی ها در استرالیا در سال 1788 منجر به اعمال یک سری سیاست های تبعیض آمیز علیه مالکان سنتی استرالیا شد که در نهایت تاثیرات مخربی بر حقوق مدنی و حتی سنت ها، فرهنگ و زبان آنها گذاشت.
منبع:ایرنا
