مرگ نابهنگام آیت‌الله رفسنجانی، این سیاستمدار با سابقه جمهوری اسلامی ایران، نه تنها سیاستمداران و مردم ایران را در بهت فرو برد بلکه در ورای مرزهای ایران، این خبر ناگوار از همان لحظات اولیه تائید آن، در سر تیتر تمامی اخبار منتشر شده توسط رسانه‌ها و فضازهای مجازی قرار گرفت.
در فرانسه نیز مانند دیگر کشورها، این خبر ناگوار و دردناک بازتاب گستره‌ای در رسانه‌های این کشور داشت، در این رابطه رایزنی فرهنگی ایران در فرانسه ، گزارشی از این بازتاب‌های رسانه‌ای را برای انتشار در اختیار ایسنا قرار داده است.
روزنامه «لوموند» با تیتر درشت به خبر درگذشت آیت الله رفسنجانی اشاره می‌کند و پس از توضیحات مختصری از ماوقع این حادثه در لید خبری خود، بلافاصله به اظهارات آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلابدر خصوص دوستی پابرجای میان ایشان و مرحوم رفسنجانی علی‌رغم اختلاف نظرها اشاره دارد.
این روزنامه فرانسوی در بخشی از گزارش خود اظهار می‌دارد که غالباٌ از آیت‌الله رفسنجانی به عنوان «ستون انقلاب اسلامی» یاد می‌شد.
به نوشته لوموند، فقدان رفسنجانی، ضربه‌ای سخت به اصلاح طلبان ایران وارد آورد. در ضمن،در بخش دیگری از روزنامه و با تیتر درشت، به برخورد منتقدانه مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی با رئیس جمهوری سابق ایران، محمود احمدی نژاد اشاره شده است.
یکی دیگر از رسانه‌های دست راستی فرانسوی، روزنامه فیگارو است که در لید خبری‌اش مرحوم آیت الله رفسنجانی را به عنوان«یکی از مردان کلیدی جمهوری اسلامی ایران» معرفی می‌کند.
به گفته گزارشگر این روزنامه، رئیس شورای تشخیص مصلحت نظام ایران که از همراهان آیت الله روح الله خمینی بود، یکی از سیاستمداران حساب گر و عملگرای جمهوری اسلامی به شمار می‌رفت که در ابتدا از جناح محافظه‌کاران بود ولی بتدریج تغییر سیاست داده و به جمع محافظه‌کاران اعتدالگرا و میانه رو پیوست.
روزنامه «فیگارو» در بخشی از این گزارش نگاهی اجمالی نیز به دوران ریاست جمهوری آیت الله رفسنجانی و رقابت‌های انتخاباتی او با محمود احمدی نژاد در سال ۱۳۸۴ دارد. به گفته این روزنامه؛ شکست انتخاباتی آقای رفسنجانی و پیروزی آقای احمدی نژاد، سرآغاز تغییر رویکرد سیاسی آقای هاشمی بود، بگونه‌ای که در دوره بعدی انتخابات ریاست جمهوری در سال ۸۸، او به جمع هواداران حرکت‌های اصلاح طلبانه نزدیکتر شد. به ادعای این روزنامه دست راستی، سرکار آمدن رئیس دولت تدبیر و امید، فرصت مناسبی بود تا آیت الله رفسنجانی که برای مدتی از صحنه سیاست دورافتاده بود، بازگشت بی‌هیاهویی به دنیای سیاست داشته باشد.
روزنامه بعدی روزنامه «لوپاریزین» از روزنامه‌های کثیر الانتشار فرانسوی است که با اعلام درگذشت دور از انتظار یار قدیمی امام خمینی (ره)، به سخنان اخیر رهبر انقلاب و رئیس جمهوری ایران در خصوص فقدان این چهره برجسته انقلاب اسلامی اشاره می‌کند و به نقل از رهبری او را «یار دیرینه» آیت الله خامنه‌ای و به نقل از آقای روحانی «نماد شکیبایی و استقامت» معرفی می‌کند.
از دیگر روزنامه های پر مخاطب فرانسوی، می‌توان به روزنامه‌های « اوئست فرانس»، «پّری مّچ»، «لوپوئن»، «نوول ابسرواتور»، «کوریه انترناسیونال» و .... اشاره کرد.
روزنامه لوپوئن در این باره می‌نویسند: « چهره تاریخی سیاست ایران و کسی که همواره در مرکز عرصه سیاسی ایران نقش آفرین بود و همواره نزدیکی با غرب را می‌ستود، یکشنبه شب در گذشت».
این روزنامه پر شمارگان فرانسوی در ادامه به ارائه توضیحی اجمالی از زندگی سیاسی این چهره شاخص عرصه سیاست ایران می‌پردازد.
اما، روزنامه « اوئست فرانس» در تیتر خبری خود به فوت چهر ه میانه رویی همچون آیت الله رفسنجانی اشاره دارد و او را از حامیان جریان اصلاح طلبی ایران می‌شناسد.
از دیگر روزنامه‌های مطرح فرانسوی، لیبراسیون است که در خصوص حادثه ناگوار درگذشت آقای هاشمی رفسنجانی می‌نویسد؛ مرگ رییس جمهور سابق ایران «فقدانی مهم برای میانه روها و اصلاح طبان در ایران است و هم اکنون رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران باید بدنبال جانشینی برای رئیس فقید شورای تشخیص مصلحت نظام ایران باشد».
خبرگزاری رسمی فرانسه (AFP) نیز از همان لحظات اولیه تائید خبر فوت آیت الله رفسنجانی، به مخابره گسترده این خبر پرداختند.
از دیگر رسانه‌های گروهی که در فرانسه نسبت به این خبر واکنش نشان دادند، شبکه یک تلویزیون فرانسه، شبکه خبری فرانس ۲۴ و شبکه یورو نیوز است که بلافاصله به بازتاب این خبر روی آنتن‌های خود پرداختند.
این شبکه‌های خبری ضمن توضیح اجمالی در خصوص چگونگی رخداد این حادثه غم انگیز و تاسف بار، به جزئیاتی در خصوص برنامه مراسم تشیع و تدفین این چهره مبارز و وفادار به نظام تا آخرین لحظه از زندگی خود پرداختند.
در همین رابطه شبکه «یورو نیوز» علاوه بر اعلام خبر فوت این سیاستمدار برجسته و برخاسته از جامعه روحانیت ایران، پیروزی رئیس جمهوری کنونی ایران را مرهون حمایت‌های ویژه او دانست.
حضور گسترده مردم ایران در مراسم تشیع جنازه آیت الله هاشمی در رسانه های فرانسوی
همزمان با حضور گسترده مردم تهران در مراسم تشیع پیکر آیت الله هاشمی، همراه با دیگر رسانه‌های گروهی سرتاسر جهان، رسانه‌های فرانسوی نیز گزارش‌های متنوعی از مراسم تشیع رئیس فقید شورای تشخیص مصلحت نظام ارائه دادند.
آنچه بیش از همه در این جراید جلب توجه می‌کرد، آمار مختلفی بود که از طریق این رسانه‌ها در خصوص تعداد مردم حاضر دراین مراسم ارائه شده بود.
از جمله اولین رسانه‌های خبری فرانسوی که از اولین ساعت روز ۲۱ دیماه ۱۳۹۵ به مخابره خبر مراسم تشیع جنازه هاشمی رفسنجانی و توصیف مراسم پرازدحام تدفین در این روز پرداخت، شبکه خبری فرانس ۲۴ بود.
خبرنگار این شبکه خبری بیست و چهار ساعته که در ابتدای صبح، مقابل درب اصلی دانشگاه تهران مستقر شده بود، در این خصوص اظهار کرد : « هزاران نفر در ابتدای صبح مقابل دانشگاه تهران حاضر شده‌اند و تمایل دارند به دانشگاه وارد شوند».
در ضمن، گزارشگر فرانس ۲۴ به لحظه ورود اتوبوس حامل خانواده هاشمی به محل برگزاری مراسم تشیع جنازه اشاره می‌کند که همزمان، فائزه هاشمی از داخل اتوبوس از ابراز همدردی مردم قدردانی می‌کند.
یکی از نکاتی که این شبکه خبری فرانسه تلاش در برجسته نمودن آن داشت، حضور نسل جوان ایرانی در میان حاضران در مراسم بود. به عبارت دیگر، فرانس ۲۴ در گزارش شفاهی و در ادامه گزارش مکتوبش که چند بار متن آن تغییر نمود، حضور جوانان را نشانه‌ای از همگرایی فکری میان آیت الله هاشمی و نسل جوانی دانست که به باور این رسانه از تفکرات اعتدالگرا استقبال می‌کنند.
در ادامه نیز این رسانه، گفتگوهایی را با جوانان پخش کرد که در آن، مصاحبه شوندگان اظهار می‌کند مرحوم هاشمی شخصیتی سیاسی و آرام بود که دیگر نمونه آن در ایران پیدا نخواهد شد. برخی دیگر نیز او را نزدیک و همراه با مردم می‌دانستند.
در گزارش مکتوب این رسانه دیداری، اما تفاوت‌های آماری وجود داشت. در این رابطه «فرانس ۲۴» در گزارش خود به تعداد صد هزار نفری شرکت کنندگان در مراسم اشاره می‌کند، که با آمار «هزاران نفر» فاصله زیادی دارد.
در ضمن این رسانه در تیتر اول خود ضمن اشاره به برگزاری مراسم تشیع پیکرآیت الله هاشمی رفسنجانی، رسماٌ، او را « میانه رو، و نه محافظه کار» معرفی نموده است.
از دیگر تیترهای جالب توجه این رسانه‌ها، استفاده از عبارت موج گسترده حاضران در مراسم تدفین امروز یا حضور صدها هزار نفری مردم در تهران برای وداع با " رئیس جمهور" سابق جمهوری اسلامی ایران بود. از فحوای کلام خبرنگاران و گزارشگران تجمع امروز مردم تهران به منظور سوگواری برای این مبارز ثابت قدم و وفادار به نظام جمهوری اسلامی ایران چنین برمی‌آمد که گویی هیچ یک از این رسانه‌ها باور نداشتند، این خیل عظیم جمعیت امروز برای تشیع پیکر رفسنجانی به خیابان‌ها بیاید، کما این که شبکه تلویزیونی و رادیویی یوروپ ان (Europe ۱)این مشارکت گسترده مردمی را شگفت آور توصیف کرده بود.
در حالیکه گزارشگران رادیوی فرانسوی فرانس انو، آمار شرکت کنندگان در مراسم روز ۲۱ دیماه را ده هزار نفر عنوان کردند، دیگر رسانه‌هایی همچون سایت روزنامه دست راستی فرانسه، فیگارو، شبکه یورو نیوز، و لوپوئن از تیتری نظیر «موج گسترده مردمی در مراسم تدفین رئیس جمهور سابق ایران» برای توصیف حضور پر رنگ مردم در راهپیمایی خداحافظی با مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی استفاده کرده بودند.
یکی دیگر از نکات برجسته شده در گزارش‌های ارسال شده از مراسم به خاکسپاری رئیس شواری تشخیص مصلحت، اشاره به حضور گسترده زنان در راهپیمایی سوگواری امروز بود. از جمله فیگارو اشاره می‌کند که بانوان زیادی در تهران پلاکاردها و تصاویری از این سیاستمدار جمهوری اسلامی ایران بدست داشتند.
از نکات دیگر قابل تامل برجسته شده در رسانه‌های فرانسوی از زمان مخابره خبر فوت مرحوم هاشمی تا گزارش‌های متعدد از کم و کیف مراسم تدفین او، استفاده از کلمه «ریاست جمهوری سابق» ایران بود و تقریباٌ تعداد بسیار اندکی از جراید فرانسوی حداقل در تیتر خبری خود به پست فعلی آیت الله مرحوم رفسنجانی به عنوان رئیس تشخیص مصلحت نظام اشاره نداشتند، تا بدین ترتیب اینگونه القا شود که دوران پرکار و پر نفوذ این چهره برجسته جمهوری اسلامی به همان دو دوره ریاست جمهوری او در ایران ختم شده و حتی برخی از این رسانه‌ها اشاره کرده‌اند که سال‌های اخیر در تصمیمگیری‌ها به حاشیه رفته بود.
