تبعات آلودگی هوا بر سلامتی افراد، مقابله با آن را به یک اولویت و در عین حال به کلافی سر در گم بدل کرده است؛ رایگان کردن حمل و نقل عمومی در زمان افزایش آلاینده ها از راهکارهایی است که در خارج از ایران به مرحله عمل درآمده است.
آلودگی هوا موضوعی آشنا برای تمام ساکنان پایتخت و سایر کلانشهرهای کشور است که همواره با آن دست به گریبان هستند، به ویژه در فصول سرد سال که به علت بروز پدیده وارونگی دما، این شرایط حادتر می شود.
عوامل مختلفی برای آلودگی هوا ذکر شده که بنا به اعلام کارشناسان، سهم منابع متحرک مانند خودروها در این زمینه حدود 80 درصد است و بر این اساس، استفاده از حمل و نقل عمومی برای کاهش آلاینده ها یک توصیه موکد است.
آلودگی هوا به ایران محدود نیست و چندی پیش پایتخت فرانسه نیز گرفتار موج تازه آلودگی هوا بود که برای مقابله با آن، راهکارهایی مانند رایگان شدن حمل و نقل عمومی را اجرا کرد، راهکاری که کارشناسان درباره تاثیر اجرای آن در تهران تردید دارند.
**رایگان شدن حمل و نقل عمومی
به گزارش جماران ،مسعود زندی معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست ، شرایط تهران را متفاوت از سایر پایتخت ها دانست و اظهار کرد: واقعیت این است که اساسا بهای استفاده از حمل و نقل عمومی در کشور ما چندان بالا نیست که رایگان شدن آن، تاثیر قابل توجهی را در پی داشته باشد.
وی افزود: همچنین ظرفیت ناوگان حمل و نقل عمومی ما بسیار محدود است، همین حالا هم سیستم حمل و نقل داخل شهر تهران اعم از اتوبوس ها و مترو به علت بار جمعیتی زیاد از حداکثر ظرفیت استفاده می کنند.
زندی با بیان اینکه مشکل اساسی به کمبود سیستم حمل و نقل عمومی در تهران برمی گردد، گفت: در وضعیت کنونی هم شهروندان از تمام ظرفیت ناوگان استفاده می کنند، بنابراین به نظر می رسد رایگان شدن یا نشدن تاثیری نمی تواند داشته باشد و اصولا دیگر ظرفیتی برای افزایش جمعیت مسافر وجود ندارد.
معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: در شهرهای اروپایی در این زمینه مشکل خاصی ندارند و سیستم حمل و نقل عمومی در آن شهرها منظم و ایمن است اما در تهران، رفت و آمد اتوبوس ها نظم خاصی ندارد، هر چند این موضوع در مورد بی آر تی ها کمرنگ تر است.
وی با این که به هر حال رایگان شدن حمل و نقل عمومی هنگام آلودگی هوا را می توان به عنوان یک راهکار به کمیته اضطرار آلودگی هوا پیشنهاد داد تا مورد بررسی قرار گیرد، افزود: دستورالعمل شرایط اضطرار توسط شورای عالی حمل و نقل و ترافیک مصوب شده است و هنگام حاکم شدن شرایط آلودگی بر شهر تهران، جلسه کمیته اضطرار با حضور اعضا اعم از شهرداری، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیروی انتظامی، سازمان هواشناسی و نمایندگان دیگر سازمان های مرتبط تشکیل می شود.
وی ادامه داد: موضوع رایگان کردن حمل و نقل عمومی تاکنون در این دستورالعمل نبوده و تاکنون در جلسات به این موضوع اشاره نشده است، در واقع تاکنون به عنوان یک راه حل مطرح نشده و تحت کارشناسی هم قرار نگرفته است.
معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: اما می توان آن را به عنوان یک پیشنهاد جدید در جلسات بعدی کمیته مطرح کرد تا نظر شهرداری و اعضا نیز گرفته شود.
کارشناسان کم رغبتی برخی افراد به استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی را ناشی از نامنظم بودن ساعت ورود آنها به هر ایستگاه و پربودن ظرفیت ناوگان می دانند.
از سوی دیگر، فرسوده بودن ناوگان حمل و نقل عمومی نیز از منابع آلودگی هوا تلقی می شود.
به گفته پیمان سنندجی مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران، حدود 9 هزار دستگاه اتوبوس اعم از خطوط بی آر تی و خصوصی در تهران تردد می کند که برای خدمات رسانی بهتر و آسان تر به سه هزار دستگاه اتوبوس دیگر نیاز است.
عمر متوسط استاندارد هر اتوبوس هشت سال است در حالی که اتوبوس های تهران به علت کمبود منابع مالی به طور متوسط 12 سال عمر می کنند.
بیش از 50 درصد اتوبوس های تهران بالای 8 سال عمر دارند و به 6 هزار اتوبوس جدید نیاز است تا به عمر کمتر از 8 سال برسد، همچنین 3 هزار و 500 اتوبوس فرسوده است.
بر اساس اعلام مدیران شهری، 80 هزار تاکسی در سطح شهر تهران تردد می کند که روزانه 4.5 میلیون سفر نفر دارد، 35 درصد این تاکسی ها فرسوده یا بسیار فرسوده است؛ قرار است امسال 10 هزار و 500 تاکسی نوسازی شود و تا پایان سالجاری نیز تمام تاکسی های پیکان از سطح شهر جمع آوری شوند.
با توجه به این که تاکسی های فرسوده و بسیار فرسوده تهران روزانه 240 تن آلاینده را وارد هوای پایتخت می کنند، و هر تاکسی 10 برابر بیشتر از یک دستگاه خودروی شخصی در سطح شهر تردد دارد، بنابراین نوسازی آن حائز اهمیت است.
منبع:ایرنا