کانال‌های ارتباطی همیشه وجود داشته، ولی آمریکا نشان داده که تمایلی به کاهش تنش ندارد. تجربه طولانی و تلخی که ایران در مورد مذاکره با آمریکا داشته نشان می‌دهد که به آن‌ها هیچ اطمینانی نیست. بارزترین این تجربه مربوط به برجام است که دولت اوباما همواره مستقیم و غیر مستقیم از آن حمایت می‌کرد، ولی در زمان رییس جمهور بعدی یعنی ترامپ به کلی منکر تفاهمات شد و این سابقه تلخ در روابط ایران و آمریکا وجود دارد.
به گزارش جماران؛ علی اکبر ولایتی مشاور مقام معظم رهبری در امور بین الملل طی مصاحبه‌ای با فایننشال تایمز به بررسی وقایع اخیر منطقه پرداخت.
متن کامل این مصاحبه که به شرح زیر است:
سوال: نظر شما در مورد اقدام اسرائیل در حمله به اماکن نظامی ایران چیست؟
در ابتدا لازم می‌دانم از همه نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران به ویژه ارتش و سپاه که این چنین شجاعانه در مقابل متجاوزین ایستادند تشکر کنم. آنچه که رژیم صهیونیستی انجام داد هیاهو برای هیچ بود. ایران کشوری است که بیشترین ماندگاری در تاریخ را دارد و مدافعین این کشور خود ملت عزیز ایران هستند. اثرات گستاخی را که صهیونیست‌ها کردند را اگر بخواهیم در بین مردم ببینیم کافیست به همه شهر‌ها و روستا‌ها سر بزنید و از مردم بپرسید. رژیم صهیونیستی با این کار، ابهت خود را زیر سوال برد و حتی مورد شماتت حامیان خود قرار گرفت. از منظر ناظران، این اقدام در مقابل ایران تنها کشوری در جهان که توانست گنبد آهنین رژیم صهیونیستی را در هم بشکند، حقیقتا کم مایه بود.
سوال: ایران چقدر نگران کشیده شدن به یک درگیری منطقه‌ای گسترده با اسرائیل است؟
رژیم صهیونیستی کوچکتر از آن است که با ایران که یک قدرت منطقه‌ای و بین المللی است درگیر شود، ولی به عنوان یک آتش بیار معرکه می‌تواند خاورمیانه را که حساس‌ترین منطقه جهان است به آتش بکشد و جرقه‌ای به انبار باروت منطقه بزند و ایران کشوری است که می‌تواند خود و دوستانش را از این آتش افروزی دور نگه دارد و تنها مجموعه‌ای که می‌تواند این اشرار صهیونیستی منطقه را سر جای خود بنشانند مجموعه مقاومت است. ما در تاریخ شروع کننده هیچ جنگی نبوده ایم و جنگ تحمیلی نمونه بارز و مصداق عینی این موضوع است، ولی با هر تجاوز به گونه‌ای قاطعانه برخورد می‌کنیم که متجاوز را پشیمان کند.
سوال: آیا آمریکا پیشنهادی برای کاهش تنش به ایران داده است؟
آمریکا در چند میدان ایفای نقش می‌کند یکی این که رژیم صهیونیستی را تا دندان مسلح می‌کند و در مجامع بین المللی از آن‌ها حمایت کرده و هیچ اقدام جدی در جهت جلوگیری از جنایات این رژیم کودک کش انجام نمی‌دهد. از سوی دیگر مامورین رسمی آن‌ها همان که مطلوب اسراییل باشد را بیان می‌کنند و بعد افراد کنار رفته و بازنشسته و دلال‌ها و لابی گران منطقه‌ای را فعال می‌کنند و مدعی هستند که می‌خواهند جلوی افزایش تنش را بگیرند. ما باوری به حسن نیت آمریکا نداریم، لذا حمایت مستقیم و بی، چون و چرا از اسراییل از سویی و دعوت به آرامش توسط دلالان آن‌ها از سوی دیگر دو روی یک سکه هستند.
سوال: آیا ایران مایل به از سرگیری مذاکرات با آمریکا در موردکاهش تنش‌های منطقه‌ای و بحران هسته‌ای است؟
کانال‌های ارتباطی همیشه وجود داشته، ولی آمریکا نشان داده که تمایلی به کاهش تنش ندارد. تجربه طولانی و تلخی که ایران در مورد مذاکره با آمریکا داشته نشان می‌دهد که به آن‌ها هیچ اطمینانی نیست. بارزترین این تجربه مربوط به برجام است که دولت اوباما همواره مستقیم و غیر مستقیم از آن حمایت می‌کرد، ولی در زمان رییس جمهور بعدی یعنی ترامپ به کلی منکر تفاهمات شد و این سابقه تلخ در روابط ایران و آمریکا وجود دارد. یک زمانی مرحوم دکتر مصدق در جهت جلب حمایت آمریکا به واشنگتن سفر کرد و با هنری ترومن رییس جمهور وقت آمریکا و دی آچسن وزیر خارجه دیدار کرد و از آن‌ها قول گرفت که در ملی شدن صنعت نفت از ایران حمایت کنند.
بعد از روی کار آمدن آیزنهاور از حزب جمهوری خواه قول و قرار‌های انجام شده بین دولت ملی ایران و آمریکا را زیر پا گذاشت و با انگلیس دست به یکی کردند و طرح آژاکس را برای براندازی دکتر مصدق طراحی کردند و در راس این مجموعه آمریکایی-انگلیسی کرمیت روزولت (نوه روزولت) بود و محمد رضا پهلوی را به سلطنت برگرداند و تمام تلاش‌های ایران در جهت ملی شدن صنعت نفت را بر باد داد. چند ماه بعد از سقوط مصدق کنسرسیومی را تشکیل دادند که 40 درصد منافع نفت ایران متعلق به آمریکا و 40 درصد به نفع انگلیس و 20 درصد هم بین فرانسه و هلند و ایتالیا تقسیم میشد.
از طرف آمریکا در کنسرسیوم شخصی به نام هوارد پیج نماینده شرکت نفتی استاندارد اویل نیوجرسی بود و از طرف ایران دکتر علی امینی که دست پرورده آمریکا بود نماینده شد و تا انقلاب اسلامی به همین ترتیب نفت ایران غارت میشد؛ لذا هیچ گاه علی رغم فرصت‌های مختلف در مقاطع گوناگون، حسن عمل و وفای به تعهدات نداشته اند.
سوال: نتایج انتخابات آمریکا چه تاثیری بر سیاست منطقه‌ای و هسته‌ای ایران و چشم انداز از سر گیری مذاکرات هسته‌ای خواهد داشت؟
در این مورد باید بگویم که «آنچه که آقای بایدن به آرامی می‌گوید آقای ترامپ فریاد می‌زند». ما هر دو تجربه را در مورد ارتباط با آمریکا داریم و به هیچ وجه سابقه خوبی از مذاکره با آمریکایی‌ها نداریم. ایران امروز به هیچ وجه قابل مقایسه با ایران زمان پهلوی نیست.
ایران امروز بدون تردید قدرت اول منطقه است و قابل مقایسه با هیچ کشور دیگری در منطقه نیست و به لحاظ حیثیت بین المللی یکی از چند کشور تاثیر گذار در کل جهان است. سیاست خارجی ایران سیاستی مستقل و با نگاه به شرق است، ولی این به آن معنا نیست که به لحاظ سیاسی یک شرقی باشد. ولی حتما ما به دنبال تعریف مجدد موازنه با کشور‌های دیگر غربی یا شرقی یا جهان سومی هستیم. ما دست هر کشوری را اعم از اروپایی یا آسیایی و یا آفریقایی که برای دوستی به سمت ما دراز شود می‌فشاریم. امروز ایران توانسته برای اولین بار در تاریخ معاصر و متاخر پنج طرف لبنان، سوریه، یمن، فلسطین و عراق را به یکدیگر نزدیک کند و از بعضی دیگر از کشور‌های آمریکای لاتین نظیر ونزوئلا و آفریقایی مانند افریقا جنوبی و آسیایی حمایت معنوی کند.
اینکه ایران بلافاصله بعد از درخواست، عضو پیمان شانگ‌های و بریکس شده نشان دهنده این است که قطب جدیدی بین روسیه و چین تشکیل شده و هر دو با قوت معتقد به دوستی و همکاری با ایران هستند. هر کشور غربی هم اگر بخواهد با ایران تعامل درست و بدون مداخله در امور داخلی و با حقوق برابر داشته باشد در‌های جمهوری اسلامی ایران به روی آن‌ها باز است؛ و سابقه ما از ابتدای انقلاب به ویژه دوران وزارت خارجه بنده این موضوع کاملا مشهود بود و روابط بسیار خوبی با کشور‌های مهم اروپایی از طرفی و کشور‌های شرقی از طرف دیگر، برقرار کرده بودیم.
