چند نکته درباره اظهارات دیروز پزشکیان درباره میرحسین موسوی

به گزارش جماران؛ رحمن قهرمان پور، تحلیلگر مسائل سیاسی نوشت:

درباره اظهارات دیروز رئیس جمهور درباره مهندس موسوی حتی برخی دوستان علوم اجتماعی خوانده هم برداشت غیر علمی داشتند و لذا توجه به چند نکته مهم است

1- معنا در تعامل میان متن و پس زمینه  یا کانتکست شکل می گیرد. کانتکست حرف های آقای پزشکیان طوری نبود که بخواهد به مهندس موسوی بی احترامی کند. (به مثال معروف در زبانشناسی درباره معنای کلمه گوسفند در تابلوی کنار جاده و در محاوره دو نفره مراجعه کنید تا اهمیت کانتکست معلوم شود)

2- توجه به تفاوت میان گفتار parol و زبان longue در اینجا مهم است. زبان اعم از گفتار است. در زبان او درباره آقای کروبی و مهندس موسوی نشانه ای غیر کلامی (مثل نیشخند، تکان دادن سر و نظیر اینها) که دال بر بی احترامی باشد، وجود نداشت. البته در همین چارچوب از مهندس موسوی انتقاد کرد و گفت نباید با نظام درافتاد که این بحث دیگری است.

3-  آقای پزشکیان بیشتر محاوره ای حرف می زند تا رسمی. زبان محاوره ای استعداد بدفهمی مخصوصا در میان نخبگان دارد اما برای عامه مردم فهم آن راحت تر است.  گاهی تعجب می کنم  او چطور مفاهیم پیچیده سیاست خارجی را به زبان محاوره ای ساده بیان می کند. امروزه و بر خلاف گذشته که سیاستمداران باید به زبان فاخر مکتوب و رسمی حرف می زدند، سیاستمداران به زبان محاوره ای تمایل بیشتری دارند. چون ارتباط با عامه مردم را ساده تر می کند. اما در عین حال لغزش زبانی در آن بیشتر از زبان رسمی است.

4- آقای پزشکیان الگوی محاوره ای حرف زدن را در زبان ترکی هم تکرار می کند. (حدس می زنم در زبان کردی هم  از همین الگو تبعیت می کند). در ترکی محاوره ای در آذربایجان کلمه "این" در اشاره به موجود زنده و اشیا بکار می رود و این یک امر عادی است. چون برای اشاره تمسخر آمیز به یک نفر عبارت دیگری (هوی) استفاده می شود. (در فارسی چنین نیست، مثلا این بابا را نگاه کن!).

5- اینکه زبان سیاستمدار باید رسمی/غیر رسمی، محاوره ای/ مکتوب باشد محل بحث دامنه داری است ولی در دنیای امروز تمایل سیاستمداران به استفاده از زبان محاوره ای در حال افزایش است. یکی از نقاط قوت پزشکیان در مناظره های تلویزیونی همین زبان محاوره ای او بود و لذا بعید است این نقطه قوت خود را کنار بگذارد هر چند استعداد سو تفاهم هم دارد.

6- لغزش های زبانی افراد و مخصوصا سیاستمداران چند زبانه پدیده ای رایج است. سیاستمداران چند زبانه بعضا مدت های مدیدی حرف می زنند و لذا توان پردازش ذهنی آنها به مرور زمان کمتر می شود. مترجم های آنلاین را بعد از 20 یا 30 دقیقه عوض می کنند. چون با گذشت زمان دقت آنها کمتر می شود.