حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به شبکه المیادین گفت: ارزیابی که ما داریم این هست که نتانیاهو به دنبال توسعه جنگ است و نتانیاهو به دنبال این است که آمریکا را بیش از گذشته درگیر جنگ در سایر مناطق و در سایر حوزهها کند و فراتر از حمایتی که به طور تمام قد امروز آمریکا و برخی متحدین آمریکا از رژیم اسرائیل به عمل میآورد، اما نکتهای که وجود دارد این است که هم آمریکا و هم کشورهای غربی به نظر میرسد با یک وضعیت خاصی مواجه شدهاند.
به گزارش جماران؛ وزیر امور خارجه با انتقاد از ریاکاری آمریکا در قبال جنگ غزه، تاکید کرد: همه اتفاق نظر دارند اگر الان آمریکا تصمیم بگیرد دست از حمایت تسلیحاتی خود و نظامی خود از تلآویو بردارد، نتانیاهو حتی برای یک ساعت قادر به ادامه جنگ نخواهد بود.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتوگو با شبکه المیادین، درباره مسائل مختلفی از جمله حضور در نشست شورای حقوقبشر، اوضاع در منطقه، نقش آمریکا در حمایت از اقدامات رژیم صهیونیستی در غزه و همچنین مذاکرات رفع تحریمها اظهارنظر کرد.
متن کامل صحبتهای وزیر امور خارجه به این شرح است:
قبل از هر چیز عرضه سلام و احترام دارم به بینندگان شبکه المیادین و به همه همکاران شما هم برای تلاشهایی که در حدود پنج ماه گذشته در انعکاس مشکلات مردم عزیز غزه و انعکاس نسلکشی رژیم صهیونیستی در غزه داشتن صمیمانه تشکر میکنم.
من همانطور که در سخنانم در نشست شورای حقوقبشرِ پنجاه و پنجمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل مطرح کردم، متاسفانه در ماجرای اخیر غزه و کرانه باختری کارنامه سازمان ملل متحد کارنامه قابل قبولی نیست؛ شورای امنیت به وظیفه خود عمل نکرد و با وتوهای قلدرمآبانه و یکجانبه آمریکا همراه شد. هر قطعنامهای که در مسیر توقف آتشبس ارائه شد به شورا، توسط آمریکا با یک رفتاری کاملاً نادرست و در تعارض با حقوق اولیه بشر وتو شد. در شورای حقوق بشر هم به طور طبیعی تا امروز ما شاهد هیچ تحرک قابل قبولی نیستیم.
من در ماه اول بحران و شروع نسل کشی در غزه در سفری که به ژنو داشتم با مقامات عالی سازمان ملل از جمله کمیساری عالی حقوق بشر دیدار داشتم. در آنجا به صراحت گفتم ما فراموش نمیکنیم که در ماههای پیش فوت غم انگیز یک دختر ایرانی در شورای حقوقبشر چه هیاهوهایی به پا شد.آیا نمیخواهید کمیته حقیقتیاب برای این موضوع تشکیل بدهید؟ برای موضوع جنایات جنگی و نسلکشی سیستماتیک حقوق بشر در غزه تا امروز شاهدیم که هیچ اقدام موثری در هیچ یک از ارگانهای نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد انجام نشده است.
آقای «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل چند اقدام و حرکت خوب انجام داد؛ حضور در مرز رفع و با صدای بلند درخواست کردن برای باز کردن مرز رفح و جلوگیری از کشتار بیشتر و فوت کودکان و زنان و مردم بدون غذا و دارو در غزه، اما آقای دبیرکل هم نتوانست با استفاده از ساز و کارهای موجود در سازمان ملل تا این لحظه نتوانسته کمکی به مردم غزه به معنای واقعی خود انجام بدهد. در شورای حقوق بشر اما کاملاً شاهد هستیم که همه چیز تحت کنترل سیاست بازان و مدعیان دروغین حقوق بشر قرار دارد.
در دیوان بینالمللی دادگستری در لاهه همزمان ۲ موضوع علیه رژیم آپارتاید و جنایتکاران اشغالگر اسرائیل مطرح است، موضوع اول شکایتی است که آفریقای جنوبی انجام داده که در حال رسیدگی است و امیدوار هستیم که در روزهای آینده هیأت ژوری و قضات دیوان رای خودشان را صادر کنند و این رای مبنای قرار بگیرد برای نهادها و بخشهای ذیربط در سازمان ملل از جمله شورای امنیت و شورای حقوق بشر.
موضوع دیگری که در دیوان مطرح است، مجمع عمومی سازمان ملل بر اساس قطعنامهای که چند هفته پیش صادر شد، نظر مشورتی دیوان را در خصوص آثار و پیامدهای اشغال بلندمدت سرزمین فلسطین خواسته که رای دیوان در این رابطه هم باز میتواند یک مبنایی قرار بگیرد و کمک کند به وضعیت فلسطین در این رابطه.
ما این اقدام و حرکت آفریقای جنوبی را یک حرکت شجاعانه میدانیم و قویاً در سطح سیاسی و رسانهای و حقوقی از اقدام آفریقای جنوبی حمایت کرده اما ملاحظهای که ما داریم در دیوان این هست که به عنوان جمهوری اسلامی ایران به گونهای عمل کنیم که شبهه به رسمیت شناختن رژیم اسرائیل به وجود نیاید، چون ما اسرائیل را شناسایی نکردیم اسرائیل را یک رژیم اشغالگر میدانیم و معتقد هستیم وضعیت در سرزمینهای اشغالی وضعیت یک قدرت اشغالگر هست و اشغال وضعیت دائمی نیست. بالاخره اشغال برطرف خواهد شد همانطور که اشغال الجزایر دههها به طول انجامیده اما در نهایت با پایمردگی و ایستادگی رهبران و مردم الجزایر وضعیت اشغالی الجزایر دههها پیش خاتمه پیدا کرد.
نتانیاهو حیات خودش را و حیات افراطی کابینه خودش را در جنگ میبیند، همانطور که اساساً رژیم اسرائیل بقای خودش را در جنگ و تولید و باز تولید ناامنی در منطقه میبیند. اکنون در چه وضعیتی قرار داریم؛ اسرائیل نتوانست به هیچ یک از اهداف اعلام شده خود دست پیدا کند، حماس نابود نشد، حماس خلع سلاح نشد و اسرای اسرائیل از طریق جنگ و بمباران و نسل کشی شناسایی و آزاد نشدند و بسیاری از اهداف دیگری که اعلام کردند تا مرحله دستگیری آقای سنوار.
تا امروز هیچ کدام از اینها نتوانسته محقق بشود آنگونه که رژیم اسرائیل دنبال میکند، این در حالی است که آمریکا به طور کامل حمایت میکند اسرائیل را، اطلاعات و تصاویر ماهوارهای که ما دریافت میکنیم نشان میدهد که تمام پایگاه نظامی آمریکا در منطقه و ناوهای جنگی آمریکا در منطقه به طور شبانه روزی همچنان سلاح و مهمات و امکانات نظامی به تلآویو ارسال میکنند.
این موضوعی است که با بعضی از رهبران کشورهایی که آمریکا در آنجا پایگاه دارند، ما مطرح کردیم و گفتیم این یکی از نکاتی است که باید مورد توجه جدی شما قرار بگیرد. نباید سرزمین کشورهای منطقه تبدیل بشود به یک مکانی برای تسلیح هرچه بیشتر رژیم اسرائیل و کمک کند به کشتار هرچه بیشتر مردم فلسطین در این چارچوب. نتانیاهو الان چه چیزی را دنبال میکند؟ چرا به شرق لبنان حمله کرد؟ اولاً هیچ حمله اسرائیل بدون پاسخ نمانده و منطقه پاسخ لازم را به اسرائیل داده و حزبالله هم با اقتدار و هر حمله پاسخ داده است.
ارزیابی که ما داریم این هست که نتانیاهو به دنبال توسعه جنگ است و نتانیاهو به دنبال این است که آمریکا را بیش از گذشته درگیر جنگ در سایر مناطق و در سایر حوزهها کند و فراتر از حمایتی که به طور تمام قد امروز آمریکا و برخی متحدین آمریکا از رژیم اسرائیل به عمل میآورد، اما نکتهای که وجود دارد این است که هم آمریکا و هم کشورهای غربی به نظر میرسد با یک وضعیت خاصی مواجه شدهاند.
درباره آخرین وضعیت و صفبندیها در قبال فلسطین چند نکته وجود دارد؛ نکته اول اینکه آمریکا در جنگ در کنار اسرائیل است و در نسلکشی کنار رژیم اسرائیل قرار دارد. به دلیل انتخابات پیشرو در آمریکا و نیاز آمریکا به حمایت لابی اسرائیل، آمریکاییها با شرایط خاصی مواجه هستند. ما هنوز اراده لازم در طرف آمریکایی برای توقف جنگ نمیبینیم. آمریکاییها پیامهایی میدهند، اظهاراتی دارند مبنی بر اینکه به دنبال توسعه دامن جنگ نیستند.
آنها خطر توسعه هرچه بیشتر دامنه جنگ را به خوبی درک میکنند. هرچند خود در دریای سرخ با حملات مشترک آمریکا و انگلیس بخشی از توسعه دامنه جنگ را رقم زدند و بخش دیگر را در کنار اسرائیل قرار گرفتند رقم زدند، آمریکاییها از کاهش شدت جنگ سخن میگویند نه از توقف جنگ. این به نظرم یک خطای آمریکایی است و در عین حال یک شیطنت و یک چراغ سبز نشان دادن بین نتانیاهو است.
امروز در اروپا همه از توقف جنگ سخن میگویند. انگلیس بازی دوگانه دارد. در این موضوع لذا انگلیس تلاش میکند در کنار آمریکا و با همراهی با آمریکا سیاستهای خودش را در منطقه دنبال کند. اما کشورهای اسلامی و کشورهای عربی در مجموع همه از توقف جنگ و توقف نسلکشی استقبال میکنند. فراموش نکنیم اقدامات اسرائیل همچنان ناظر بر کوچ اجباری ساکنان غزه به صحرای سینای مصر و کرانه باختری و بخشهایی از اردن است. این چیزی است. که نتانیاهو به طور قطعی دنبال میکند و ما این را با صدای بلند میگوییم، اگر نبود مقاومت فلسطین و اگر نبود ایستادگی مردم فلسطین، امروز منطقه پیرامون سرزمینهای اشغالی و پیرامون کرانه و غزه شکل دیگری داشت.
من حدود ۲ هفته پیش در منطقه بودم و تقریباً با همه رهبران مقاومت و همه رهبران فلسطینی دیدار کردم. اولاً مقاومت بر اساس گزارشی که ارائه میدادند، همچنان در بهترین وضعیت قرار دارند. از نظر روحیه بهرغم مشکلات و فشارها در عالیترین سطح بودند، چه مقاومت فلسطینی و چه مقاومت لبنانی و ثانیاً اظهار میداشتند که از امکانات و توان و نیروی انسانی لازم برای ادامه دادن در یک جنگ طولانیتر از آنچه که تا الان شاهد هستیم از آن آمادگی و توانمندی لازمی برخوردار هستند.
ثانیاً روحیه مردم در غزه و در کرانه باختری قابل تحسین است. مردم در داخل غزه جابجا شدند اما از جمعیت بیش از یک و نیم میلیون نفری در شمال غزه، بر اساس اطلاعات دقیق ما بیش از ۶۰۰ هزار نفر هنوز در شمال غزه و در همان شرایط سخت و در آن ویرانیها ایستادند و خارج نشدند. در رفع هم شاهد خواهیم بود که چنین داستانی تکرار نخواهد شد که اسرائیل قادر باشد مردم را به سمت مصر هدایت کند و کوچ اجباری انجام شود، اما ما به صراحت گفتیم آمریکا نمیتواند ریاکاران برخورد کند.
آمریکا نمیتواند از طرفی صحبت از ضرورت کاهش دامنه بحران، تنش و جنگ سخن بگوید، صحبت کند و از طرف دیگر در کنار رژیم اسرائیل برای تشدید جنگ و یا تداوم جنگ اقداماتی را انجام دهد و لجستیک لازم و امکانات لازم را برایشان بگذارد. همه اتفاق نظر دارند در غرب و در کشورهای اسلامی، در منطقه و در میان رهبران فلسطینی و مقاومت که اگر الان آمریکا تصمیم بگیرد دست از حمایت تسلیحاتی خود و نظامی خود از رژیم اسرائیل بردارد، حتی برای یک ساعت نتانیاهو قادر به ادامه جنگ علیه غزه نخواهد بود. آنچه در پنج ماه گذشته رخ داد، صحنههای غرورآفرین مقاومت یکایک زنان و مردان فلسطینی در غزه و در کرانه بود.
من اخیراً در نشست داووس به آقای «دیوید کامرون» وزیر خارجه انگلیس گفتم که اقدام به آمریکا و انگلیس برای حمله نظامی به یمن یک خطای استراتژیک جدیدی است که مرتکب میشود. ببینید یمنیها نشان دادند در دفاع از تمامیت ارضی کشورشان با هیچ طرفی تعارف ندارند. یمنیها این پیام را به خوبی منتقل کردند که اگر کشتی حامل سلاح و کالا برای اسرائیل باشد و برای تقویت رژیم اسرائیل و کشتار بیشتر مردم غزه باشد، آن کشتی را متوقف خواهند کرد اما پیامشان آنقدر دقیق اجرا کردند که شما اگر الان به تصاویر ماهوارهای کشتیرانی در دریای سرخ نگاه کنید، صدها کشتی به طور شبانه روزی در این مسیر همچنان در حال حرکت هستند. بله ما میپذیریم نرخ بیمه افزایش پیدا کرده اما کشتیهایی که تجارت سالم دارند و ارسال سلاح به سمت اسرائیل ندارند با آرامش از دریای سرخ تردد میکنند.
دولت نجات ملی در یمن هم سعی کردند این پیام را به درستی منتقل کنند که برای آنها امنیت دریایی و امنیت کشتیرانی و امنیت دریای سرخ بسیار مهم است. ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران تجارت دریاییمان، بخشی از تجارت دریایی ما این مسیر انجام میشود، لذا همه از این امنیت میتوانند سود ببرند اما ریشه در دریای سرخ نیست، ریشه در غزه است.
اگرچه هم آنجا نسلکشی متوقف شود، طبعاً وضعیت در دریای سرخ به حالت طبیعی باز میگردد. ما از این اقدام شجاعانه یمن در حمایت از فلسطین واقعاً تحت تاثیر قرار گرفتیم. این تصمیمی که یمنیها گرفتند و همچنان در حمایت از غزه و مردم مظلوم فلسطین این مسیر را ادامه میدهند بدون اینکه امنیت کشتیرانی به مخاطره بیفتد. امنیت کشتیرانی برای همه به مخاطره نیفتاده است، امنیت کشتیرانی برای کشتیهای حامل سلاح و کالا به اسرائیل و خطر افتاده است.
ما هیچ گروه نیابتی در منطقه نداریم. حزبالله و مقاومت لبنان در راستای امنیت لبنان و مصالح خود تصمیم میگیرد و عمل میکند. صنعا در همین چارچوب تصمیم گرفته و عمل کرده است. در عراق و در سوریه گروههایی برای مبارزه با داعش ایجاد شدند. آن گروهها همچنان نقشآفرینی میکنند برای امنیت کشورشان و در راستای مصالح و ملاحظات خودشان عمل میکنند اما ما معتقد هستیم که آمریکاییها به جای اتهام و به جای سناریوسازیهای کذب باید در راه حل سیاسی متمرکز شوند. پنج ماه جنگ علیه غزه ثابت کرد که جنگ راهحل نیست، راهحل را باید در مسیر سیاسی دنبال کرد. راهحل را باید واقع بینانه و با نگاه فلسطینیها مورد توجه قرار داد.
من به آقای دیوید کامرون گفتم که بعد از ۸۰ سال یک بار باید اجازه داد مردم فلسطین خود نسبت به سرنوشت خودشان و آینده خودشان تصمیم بگیرند. اینکه ما به عنوان دولتها و سازمانهای بینالمللی برای کمک به برون رفته از بحران غزه دور هم جمع بشویم اقدام خوبی است. راهکارهایی ارائه بدهیم خوب است، اما خوب تر و مناسبتر این هست که راهکارها فلسطینی- فلسطینی باشد و راهکارها در چهارچوب وحدت گروههای فلسطینی با همه سلایق مورد توجه قرار بگیرد.
من با همه رهبران فلسطینی که دیدار داشتم، از جمله رهبران مقاومت دریافتم که هفتههاست نشستهای متعددی بین رهبران و فضایل فلسطینی جریان دارد و آنها در موضوعات مختلف ایدههایی را دارند و ما معتقدیم باید میدان داده شود به رهبران فلسطینی تا از مسیر دموکراتیک، از مسیر مستقل و با توجه به مصالح و منافعشان ایدهها و طرحهایی را روی میز قرار دهند و دولتها طرحهای خالص فلسطینی را برای کمک به مردم فلسطین و غزه و کرانه باختری مورد توجه قرار دهند.
دولتهای آمریکا برای ما خیلی تفاوتی ندارد. در بیش از ۴۵ سال گذشته روسای جمهور دموکرات آمدند و روسای جمهوریخواه آمدند. برای معاملات، رفتار دولتمردان آمریکایی مدنظر است. اگر رفتار دولتمردان آمریکایی بر مبنای احترام متقابل با جمهوری اسلامی ایران باشد، خطاها و دشمنیها را کنار بگذارند ما نیز با زبان احترام متقابل آمریکا را مورد ارزیابی قرار خواهیم. داد اگر آنها بخواهند دشمنی خود را ادامه بدهند، از هر حزبی که باشند پاسخ ما روشن است.
ما در دولت جناب آقای دکتر رئیسی گفتوگوهای جدی را با طرفهای مذاکرهکننده هستهای انجام دادیم. متاسفانه در یک مقطع به دلیل شرایطی که در اوکراین پیش آمد، نتیجه گفتوگوهای ما تحت تاثیر فضای جنگ اوکراین قرار گرفت.
همچنان پیامهایی بین تهران و واشنگتن تبادل میشود در موضوعات مختلف. طرف آمریکایی تلاش میکند که در برخی از این پیامها به علاقمندی برای بازگشت همه طرفها به تعهدات برجام اشارهای داشته باشد. ما به صراحت اعلام کردهایم که از هر ابتکاری که منجر به بازگشت همه طرفها به تعهداتشان ذیل توافق هستهای و در راستای لغو تحریمهای یک جانبه آمریکا علیه ایران باشد، استقبال میکنیم اما دولت من از ابتدا اعلام کرد ما برجام و توافق هستهای را مسیر عبور همه مسائل کشور نمیدانیم اما ایران همواره ثابت کرده است که در مسیر تعهدات بینالمللی متعهدترین طرف است.