نسخه منتشرنشده فرمان انتصاب فضل‌الله زاهدی به نخست‌وزیری + عکس

به گزارش جماران از پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، فرمان انتصاب سپهبد فضل‌الله زاهدی به نخست‌وزیری در ۲۲ مرداد ۱۳۳۲ صادر شد یا ۲۳ مرداد؟ پاسخ به این سؤال از این جهت اهمیت دارد که به یکی از مهمترین مناقشات درباره مخدوش بودن فرمان محمدرضاشاه پهلوی که بامداد ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ توسط سرهنگ نعمت‌الله نصیری، رئیس گارد شاهنشاهی تحویل داده شد، پایان می‌دهد.

آشفتگی در نسخه دست‌نویس فرمان، این ظن را تقویت می‌کند که این نامه ابتدا مهر شده و سپس حکم نوشته شده است چنانکه نویسنده در این سربرگ «سفید مهر» ابتدا سه سطر را نوشته و سطر چهارم را با فشردگی هرچه تمام‌تر در کنار امضای شاه به پایان رسانده تا متن از امضا تجاوز نکند در حالی که در دیگر احکام یا نامه‌ها امضا زیر متن است.

تاریخ فرمان هم مشکوک است؛ اول سال قید شده، پایین آن ماه که به اشتباه «مراداد» نوشته شده و سپس روز که پررنگ بودن عدد ۲۳ احتمال دستکاری در اعداد یا افزودن روز توسط فرد دیگری را مطرح می‌کند چون حتی طرز نوشتن دو عدد ۲ و ۳ در روز ۲۳ نیز شبیه این دو عدد در تاریخ ۱۳۳۲ نیست. یا شاید در ابتدا ۲۲ نوشته شده و سپس ۲۳ شده است و این تفاوت در نوشتن اعداد روز به همین دلیل است. 

 دست‌خط فرمان انتصاب فضل‌الله زاهدی به نخست‌وزیری

در نامه دیگری که باز به صورت دست‌خط موجود است و شاه یک سال پس از فرمان نخست‌وزیری زاهدی پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، برای تقدیر از او نوشته و در کتاب خاطرات اردشیر زاهدی درج شده، تاریخ نخست‌وزیری زاهدی «۲۳ مرداد» قید شده است. البته نحوه نوشتن ۲۳ در این نامه و به‌خصوص عدد ۳ نیز شبیه عدد ۱۳۳۲ در پای نامه نیست.

قدردانی شاه از زاهدی یک سال پس از نخست‌وزیری

مرکز اسناد انقلاب اسلامی در هفتادمین سالگرد کودتای آمریکایی - انگلیسی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، برای اولین بار نسخه ماشین‌نویسی‌شده فرمان انتصاب زاهدی به نخست‌وزیری را منتشر می‌کند که دفتر نخست‌وزیری اصالت آن را تائید کرده بود. تاریخ این حکم ۲۲ مرداد ۱۳۳۲ است، نه ۲۳ مرداد. 

 نسخه ماشین‌نویسی‌شده فرمان انتصاب فضل‌الله زاهدی به نخست‌وزیری

در واقع برخلاف ادعای ۷۰ ساله که تغییر نخست‌وزیر توسط شاه در دوران فترت مجلس را طبیعی و قانونی جلوه می‌دهد، در ۲۲ مرداد (حتی ۲۳ مرداد) هنوز مجلس هفدهم شورای ملی منحل نشده بود که شاه بتواند در غیاب آن نخست‌وزیر منصوب کند. یکی دیگر از اسناد موجود در آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اعلامیه انحلال دوره هفدهم مجلس شورای ملی است که روز ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ (سه روز بعد از حکم نخست‌وزیری زاهدی) نوشته و همان روز با امضای دکتر مصدق در مطبوعات منتشر شده است.

 اعلامیه انحلال دوره هفدهم مجلس شورای ملی