یک روزنامه خطاب به دولت: چه خوشتان بیاید چه نیاید پلتفرم‌های داخلی برای مردم جذاب نیست/ بی‌اهمیت تلقی کردن فضای کسب‌وکار موجود در اینستاگرام پاک کردن صورت‌مساله است

به گزارش جماران؛ روزنامه فرهیختگان نوشت:  برخی از مسئولان دولتی طی روزهای اخیر سعی کرده‌اند با کوچک‌نمایی اعداد و ارقام، اهمیت موضوع را زیر سوال ببرند اما موضوع کسب‌وکارهای فعال در شبکه‌های اجتماعی در بستر پلتفرم‌های خارجی تا اندازه‌ای مهم بوده و گردش مالی و مبادلات آنها تا اندازه‌ای قابل توجه است که موجب کاهش شدید کل مرسوله‌های پستی شرکت دولتی پست ایران شده که سال گذشته 60 درصد از جابه‌جایی کالا در حوزه تجارت الکترونیک را بر عهده داشته است.

از اظهارات برخی مسئولان این‌طور برداشت می‌شود که با چند دستورالعمل و برطرف کردن مشکلات فنی پلتفرم‌های داخلی می‌توان کسب‌وکارها را به این پلتفرم‌ها هدایت کرد، اما این درحالی است که تجربه نشان داده این‌گونه تصور و اظهارت بسیار ساده‌انگارانه و فاقد منطق است...در شرایط فعلی پلتفرم‌های داخلی چه خوش‌شان بیاید یا نیاید، آنچنان جذاب جمعیت نبوده‌اند... بی‌اهمیت تلقی شدن فضای کسب‌وکار موجود در فضای اینستاگرام و دیگر پلتفرم‌های خارجی نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه پاک کردن صورت‌مساله است. 

شکست پلتفرم ایرانی  با کپی کاری

گام اول برای طراحی و راه‌اندازی یک پلتفرم، قبل از بالا آمدنش، داشتن یک برنامه دقیق است. یعنی اگر هدف این باشد که پلتفرمی را پایه‌گذاری کنیم، بدون اینکه برایش برنامه داشته باشیم و در فضای مجازی که پر از ایده‌های خلاقانه است، آن را بالا بیاوریم این اتفاق محکوم به شکست است و به هیچ‌وجه اتفاقی نمی‌افتد. با نگاهی به تلوبیون‌پلاس، دقیقا همین بدون برنامه بودن کاملا مشخص می‌شود. اینکه تمام برنامه‌های تلویزیون با تفکیک در این پلتفرم قرار گرفته است. برنامه‌هایی که طبیعتا هزاران بار از شبکه‌های مختلف پخش شده یا حتی در فضای مجازی مثل اینستاگرام بخش‌هایی از آن همیشه وجود دارد و اینکه مخاطب بخواهد برای دیدن این برنامه‌ها وارد این پلتفرم شود، دور از انتظار است. گام دوم داشتن ایده‌های خلاقانه است. در این دنیای گسترده مجازی کسانی می‌توانند فعالیت کنند و کارشان را گسترش دهند که در محتوا خلاقیت داشته باشند. منظور از تولید محتوای خلاق محتوایی است که علاوه‌بر اینکه برای مخاطبی که آن را می‌بیند مفید واقع می‌شود و سوالاتش را جواب می‌دهد، برایش جذابیت هم داشته باشد و از دیدن آن محتوا لذت ببرد. یک راه دیگر برای تولید محتوای خلاقانه ارتباط برقرار کردن با مخاطب است، یعنی برای داشتن یک محتوا از خود مخاطب سوال شود که به چه چیزهایی نیاز دارد. اگر این اتفاق بیفتد مخاطب مطمئنا با وجود ارزشی که برای او در تولید این محتوا گذاشته می‌شود، از آن برنامه استقبال خواهد کرد. به غیر از همه اینها که گفتیم داشتن یک نرم‌افزار درست و کاربردی یکی از موارد مهم در یک پلتفرم است که هم در گوشی‌های هوشمند و هم در تلویزیون‌های خانگی بتوان به‌راحتی در دسترس قرار بگیرد و همه کاربران بتوانند از آن استفاده کنند. اما این پلتفرم حتی در نرم‌افزار هم ضعیف است، یعنی این موارد اولیه هم در آن لحاظ نشده است. موضوعی که خودش می‌تواند برای مخاطب بسیار مهم و حیاتی باشد چون وقتی می‌خواهد از یک نرم‌افزار برای دیدن فیلم استفاده کند، داشتن یک نرم‌افزار مناسب را حق خود می‌داند و وقتی این اتفاق نمی‌افتد، تصمیمش تغییر می‌کند و از موارد دیگر استفاده می‌کند. در این بخش به تلویزیون‌های اینترنتی و VOD‌ها پرداختیم که با اعلام ساترا 189 پلتفرم تقاضای مجوز کرده‌اند و مجوزشان را دریافت کرده‌اند. تلویزیون اینترنتی سیستمی است که امکان دریافت شبکه‌ها را در بستر اینترنت فراهم می‌کند و برخلاف سیستم‌های قدیمی که ارسال سیگنال رادیویی و ماهواره‌ای به تلویزیون انجام می‌شود و دریافت کانال‌ها از طریق کابل آنتن صورت می‌گیرد، محتوای برنامه‌ها به صورت اینترنتی دریافت می‌شود. تلویزیون‌های اینترنتی به نام IPTV یا پروتکل تلویزیون اینترنتی (Internet Protocol Television)  به صورت دیجیتال محتوا را دریافت و پخش کرده و همچنین در سیستم‌های تلویزیون اینترنتی آرشیوی از برنامه‌ها وجود دارد. در کنار این شبکه‌های VOD که امروزه یکی از محبوب‌ترین سایت‌های اینترنتی پخش فیلم محسوب می‌شوند، با توسعه زیرساخت‌های اینترنت و بالارفتن سرعت دسترسی به اینترنت، جای خود را در دل مخاطبان ایرانی باز کرده‌اند و با گذشت چند سال از تاسیس آن حال به آن حاشیه امنیتی رسیده‌اند که توان سرمایه‌گذاری در تولید را نیز به دست آورده‌اند. در این بخش از بین 189 پلتفرم مجوز گرفته به معرفی چند برنامه معروف که این روزها زیاد استفاده می‌شود پرداختیم. 

189 تعداد مجوز VODو تلویزیون اینترنتی

آنتن 

تلویزیون اینترنتی آنتن، برنامه‌ای برای مشاهده‌ گزارش‌ها و مسابقات ورزشی متفاوت است و می‌توان روی وبسایت، نسخه‌ی اندروید یا IOS از آن استفاده کرد. برنامه‌ها از مدتی قبل روی آرشیو آنتن وجود دارد و می‌توان برنامه مورد نظر را در آرشیو آنتن جست‌وجو و تماشا کرد. این تلویزبیون اینترنتی امکان پخش چند برنامه به‌صورت همزمان را دارد. 

آیو 

«آیو» یک تلویزیون اینترنتی است که محصول یک شرکت دانش‌بنیان و نخستین تلویزیون اینترنتی ایران در بخش خصوصی است که در سال 1394 با مجوز رسمی آغاز به کار کرد. آیو یک حرکت‌ها و تلاش‌هایی کرد تا کار را پیش ببرد منتها باز هم آن نتیجه دلخواه را نتوانست به‌دست بیاورد و درنهایت نتوانست کاری از پیش ببرد. 

تیوا 

تیوا یک شبکه تلویزیونی مبتنی‌بر اینترنت یا IPTV است با پرداخت هزینه اشتراک، در هر زمان و هر مکان می‌توان از آن استفاده کرد. تیوا متعلق به شرکت تراشه سبز تهران بوده. زمانی که هزینه میلیاردی برای ساخت این تلویزیون اینترنتی داده شد، می‌گفتند که زیرساخت سرویس IPTV تیوا مبتنی‌بر فناوری پیشرفته و بروز تلویزیون اینترنتی و تعاملی دنیا بوده اما درنهایت چیزی که به مخاطب رسید، خلاف واقع بود.

تلوبیون 

تلوبیون نخستین سرویس ایرانی پخش زنده و آرشیو برنامه‌های صـداوسـیمای جمهوری اسلامی ایران است که به گفته خودشتن با توجه به استـقبال روزافزون مخـاطبان، امروز به یکی از بزرگ‌ترین رسانه‌های دیجیتالی فارسی زبان تبدیل شده است. پخش زنده بیش از ۸۰ شبکه تلویزیونی و رادیویی به همراه آرشیو برنامه‌های بیش از ۳۰ شبکه، آرشیو تمام برنامه‌های جذاب تلویزیونی، امکان ذخیره‌سازی همه برنامه‌ها با سه کیفیت و حجم متفاوت از جمله امکانات این تلویزیون اینترنتی است که زیر نظر صداوسیما فعالیت می‌کند. 

لنز

اوایل سال 1395 بود که ایرانسل از کسب مجوز راه‌اندازی یک تلویزیون تعاملی خبر داد؛ اپلیکیشنی به اسم «لنز» برای تماشای فیلم‌های سینمایی و برنامه‌های زنده تلویزیون، که قابلیت‌هایی مثل توقف و عقب کشیدن برنامه‌های زنده، ضبط برنامه‌ها و دسترسی به آرشیو صدا و سیما از جمله امکانات مهم آن عنوان شده بود. مثل اکثر تلویزیون‌های تعاملی، لنز برای استفاده تا مدت زمانی رایگان بود و از آن به بعد باید حق اشتراک بپردازید. البته گاهی اوقات برای رویدادی مثل دربی ایرانسل تماشای تصاویر را رایگان می‌کند و هزینه‌ای بابت مصرف دیتا از شما نمی‌گیرد که باید آن را یکی از مزایای بزرگ استفاده از لنز قلمداد کنیم. لنز از جمله تلویزیون‌های اینترنتی است که با سرمایه‌گذاری زیاد، توانست در کارش موفق باشد.

آپارات 

آپارات در بهمن ۱۳۸۹ درحالی که دسترسی به بسیاری از سرویس‌های اشتراک‌گذاری ویدئویی بین‌المللی از جمله یوتیوپ در ایران مسدود بود، به کاربران ایرانی معرفی شد. محمدجواد شکوری‌مقدم، مدیر سرویس آپارات دلیل ارائه این سرویس به کاربران ایرانی را، حجم بالای درخواست‌های کاربران برای ارائه سرویس اشتراک‌گذاری ویدئو عنوان کرد. پس از گذشت یک سال از بنیان‌گذاری سرویس در بهمن ۱۳۹۰، نسخه اندروید آن نیز منتشر شد. پس از آن در دی ماه ۱۳۹۱، تعداد بازدید روزانه ویدئوهای آپارات از مرز یک میلیون گذشت. در فروردین ۱۳۹۳ نسخه دوم آپارات، روی سیستم‌عامل اندروید در اختیار کاربران قرار گرفت. در اردیبهشت ۱۳۹۳ نیز با ایجاد حساب کاربری ریاست‌جمهوری ایران در آپارات، اولین کانال رسمی در این سرویس معرفی شد. بعد در آبان ۱۳۹۳، تعداد بازدید روزانه ویدئوهای آپارات از مرز چهار میلیون بازدید در روز عبور کرده و رکوردی جدید برای این سرویس ثبت نمود. پس از آن و در آذرماه ۹۳، سرویس آپارات کودک برای استفاده کودکان راه‌اندازی شد. اما آپارات از سال 1398 افتی در تعداد بازدیدکنندکان خود ثبت می‌کند.

فیلیمو 

فیلیمو یک (VOD) اشتراکی محتوا است که در بهمن ۱۳۹۳ آغاز به کار کرد. این سامانه یکی از محصولات شرکت صباایده است. فیلیمو دارای بیش از ۴۰۰ هزار مشترک ماهانه با سهم بازار بیش از ۵۰ درصدی در میان رقبا است. در ماه ۴۵۰ میلیون دقیقه محتوای ویدئویی توسط کاربران فیلیمو مشاهده می‌شود. 

بر اساس گزارش فیلیمو، این سرویس در سال ۱۳۹۶ با رشد ۴۴۵ درصدی نسبت به سال گذشته در زمان تماشای محتوای ویدئویی آنلاین به رکورد یک میلیارد و ۱۴۵ میلیون دقیقه‌ای در سال دست پیدا کرد. همچنین فیلیمو در سال ۱۳۹۶ رشد ۵۸۱ درصدی را در تعداد کاربران تجربه کرد. در اسفند ۱۳۹۶، فیلیمو از نسخه اختصاصی اندروید تی وی خود رونمایی کرد. در مرداد ۱۳۹۷، سرویس پشتیبانی تلفنی فیلیمو ۲۴ ساعته شد. در مرداد ۱۳۹۹ سخت‌افزاری با نام فیلیموباکس معرفی شد که به کاربران اجازه می‌دهد تا محتوای فیلیمو را در تلویزیون‌های خود با کیفیت 4K مشاهده کرد.  در فروردین سال(۱۴۰۱) ۲۰۲۲ افزایش ناگهانی هزینه اشتراک این پخش‌کننده سبب بروز اعتراضاتی شد، افزایش هزینه اشتراک به حدی بود که بهای آن از بلیت سینما در ایران نیز بالاتر رفت. درحال حاضر نیز هزینه‌های اشتراک فیلیمو به صورت زیر است:

اشتراک یک‌ماهه: ۱۲۵ هزار تومان، اشتراک سه‌ماهه: ۳۷۵ هزار تومان و اشتراک شش‌ماهه: ۵۲۵ هزار تومان.

نماوا 

نماوا در آغاز با نام مووی‌لند که جزئی از سرزمین شاتل (شاتل‌لند) بود فعالیت خود را آغاز کرد. در فروردین ۱۳۹۵ وب‌سایت فیلم شاتل‌لند که با نام مووی‌لند فعالیت می‌کرد به نماوا تغییر نام داد. نخستین سریال اختصاصی نماوا سریال سال‌های دور از خانه است که در ۳۱ فروردین سال ۱۳۹۸ توسط نماوا عرضه شد. این وبگاه برای تماشای آنلاین فیلم و مدیا است که با برخی از شرکت‌های اینترنتی ایران قراردادی برای تماشای رایگان فیلم بسته‌ است.

فیلم‌نت 

تماشای فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی، بخشی از سرگرمی‌های روزمره بسیاری از مردم دنیا را تشکیل می‌دهد. این موضوع سبب شده تا صنعت سینما در کشورهای مختلف، همواره به فعالیت بپردازد و با تولید عناوین متنوع، سلیقه همه اقشار جامعه را تامین کند. هرچند این روزها روش‌های زیادی برای دسترسی به فیلم و سریال‌های موردعلاقه وجود دارد اما برخی از افراد که از وقت کافی بی‌بهره هستند، باید به دنبال راه‌های سریع‌تر باشند. کسانی که فیلم‌نت را طراحی کرده‌اند، این مدل را در ذهن‌شان داشتند اما درنهایت، برنامه‌ای را می‌بینیم که گاهی در پخش فیلم دچار مشکل می‌شود و برخلاف برنامه‌های دیگر، نتوانسته است با اینترنت امروز ایران خودش را هماهنگ کند و درنهایت مخاطب خودش را در این VOD پیدا نمی‌کند.