اینکه وظیفه پلیس اجرای قانون است و پلیس موظف است با جرائم مشهود مقابله نماید کلمه حقی است اما امید است استدلال کنندگان که با تکیه بر مبانی قانونی و حقوقی مطالب خود را ساماندهی می نمایند تمام ضوابط و الزامات حقوقی را بپذیرند و نظام و ساختار حقوقی را بصورت یک منظومه منسجم محترم بشمارند که این شرط ابتدایی یک بحث حقوقی علمی و روشمند می باشد .
به گزارش جماران؛ محمد رضا رزاقی _ وکیل دادگستری در یادداشتی نوشت:
اخیرا و متعاقب فوت خانم مهسا امینی برخی از طرفداران "گشت ارشاد " با صرفنظر از مقوله "امر به معروف و نهی از منکر " و "ارشاد اسلامی " اینطور استدلال می کنند که وظیفه ذاتی نیروی انتظامی اجرای قانون است و بس! لذا آنچه نیروی انتظامی انجام داده در این راستا قابل ارزیابی می باشد و چون تبصره ماده 638 قانون تعزیرات اسلامی عنوان داشته که زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظارعمومی ظاهر شوند به حبس یا جزای نقدی محکوم می شوند در نتیجه تحت عنوان جرم مشهود پلیس چاره ای جز دخالت ندارد و مادام که این قانون حاکم است نیروی انتظامی هم ناگزیر از اجرا می باشد و منتقدین باید به تغییر یا اصلاح قانون بی اندیشند و در خواست از پلیس برای توقف اجرای قانونی فاقد منطق حکمرانی است . در این نوشتار به اختصار و اجمال این ایده مورد واکاوی قرار خواهد گرفت .
1 – "گشت ارشاد " اسم رمز و برندی است که به گشتهای ویژه پلیس در برخورد یا به عبارتی اعمال قانون پلیس در مقوله حجاب اطلاق می گردد که در هردوره با نامی و عنوانی ظهور و بروز داشته است لذا انکار وجود گشت ارشاد به مثابه پاک کردن صورت مساله تلقی می گردد و خوشبختانه صداو سیما نیز در برنامه گفتگوی ویژه خبری مورخ 28 /6 /1401 میزگردی با عنوان موافقان و مخالفان "گشت ارشاد " برگزار نمود که شایسته تقدیر است .
2 – اینکه وظیفه پلیس اجرای قانون است و پلیس موظف است با جرائم مشهود مقابله نماید کلمه حقی است اما امید است استدلال کنندگان که با تکیه بر مبانی قانونی و حقوقی مطالب خود را ساماندهی می نمایند تمام ضوابط و الزامات حقوقی را بپذیرند و نظام و ساختار حقوقی را بصورت یک منظومه منسجم محترم بشمارند که این شرط ابتدایی یک بحث حقوقی علمی و روشمند می باشد .
3 – تبصره ماده 638 قانون مجازات اسلامی زنانی را که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند مستوجب مجازات دانسته است . اولا " : در این ماده قانونی تعریفی از حجاب شرعی نشده است و حدود و ثغور آن مشخص نیست و پلیس هم صلاحیتی در تعریف آن ندارد و تا ما تعریفی از حجاب شرعی نداریم طبیعتا عدم رعایت حجاب شرعی هم مبهم خواهد بود و لذا برخورد و دستگیری و مجازات افرادی تحت عنوان " بدحجابی " خلاف ماده 2 قانون مجازات اسلامی و اصل قانونی بودن "جرم و مجازات " می باشد . چرا که وقتی ما تعریفی از حجاب شرعی نداریم هرگونه برخورد با بدحجابان سلیقه ای بوده و منطبق با موازین نمی باشد و مشمول قاعده قبح عقاب بلا بیان می باشد .
4 – با آنچه در بند سوم آمد و اینکه طبیعتا حتی المقدور باید قانون نیز اجرا گردد و با توجه به اصول تفسیر به نفع متهم و تفسیر مضیق قوانین جزایی چاره ای نداریم که بپذیریم مقصود مقنن کشف حجاب بطور کامل است و سایر صور بطور کلی از شمول تبصره ماده 638 قانون مجازات اسلامی خارج است و لذا کسانی که دغدغه قانونی دارند باید آسوده باشند که حداقل از حیث منطق حقوقی پلیس جز در کشف حجاب کامل وظیفه ای در برخورد یا دستگیری ندارد و بلعکس به نظر می رسد هرگونه برخورد انتظامی یا قضایی " در مقوله به اصطلاح " بدحجابی" مطابق موازین حقوقی نیست .
5 – صرفنظر از از استدلالهای حقوقی نکته ای قابل تامل وجود دارد و آن اینکه عده ای با صدای رسا از وظیفه ذاتی پلیس سخن می گویند و اینکه پلیس ناگزیر از اجرای قانون است بسیار خوب ! سوالی در این بین ذهن را پریشان می سازد و آن اینکه مگر ما قانون منع استفاده از ماهواره نداریم و مگر داشتن ماهواره جرم نیست پس چرا پلیس با افرادی که حداقل در مرئی و منظر عمومی از تجهیزات ماهواره ای استفاده می کنند که شهر راهم پر کرده است به عنوان جرم مشهود برخورد نمی نماید؟ جواب مشخص است چون در دوره ای در دوران ریاست جمهوری آقای دکتر احمدی نژاد این راه آزموده شد و حتی از دیوار هم بالا رفتند اما چون تبعات سنگین اجتماعی به همراه داشت با درایت قابل تحسین مسئولین از آن صرفنظر شد حالا این چه منطقی است که ما نیروی انتظامی که حافظ جان ، مال و ناموس ماست در مقابل مردم قرار دهیم آن هم با استنادات حقوقی که چندان هم معتبر نمی باشد .
6 – طرفداران گشت ارشاد از قانونگرایی و اجرای قوانین سخن می گویند و ما هم نیتهای آنان را خیر تلقی می کنیم اما برادران و خواهران به میثاق ملی ما که دستاورد خون شهداست بنگرید فصل سوم قانون اساسی در باب حقوق ملت را دغدغه هر روزه خود قرار دهید هیچ تناسبی در رویکردها وجود ندارد و این محل شگفتی است .
7 -عده ای که از قانونگرایی سخن می گویند بفرمایند اصل " اخذ تعهد " یا" برگزاری کلاسهای آموزشی و توجیهی" چه ارتباطی با وظایف پلیس دارد و در کجای قانون پیش بینی شده است با این اقدامات ما فقط پلیس را خسته و فرتوت می کنیم تضعیف پلیس به نفع هیچ کس نیست . نیروی انتظامی و دستگاه قضایی تنها امید و پناهگاه ملت است نباید این سرمایه را نابود کرد . مهسا امینی و بقیه عموما حداقل 12 سال تحت تعلیم و تربیت رسمی ما بودند به زعم ما ارشاد نشدند چگونه با یک کلاس 2 ساعته ارشادشان کنیم .
به نظر می رسد مساله حجاب در کشور باید خارج از چارچوبهای قانونی و قضایی دنبال گردد تا انشاءالله بیشترین خیر از آن حاصل شود .