محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: ما آنچه که در چارچوب پادمان آژانس باشد انجام می دهیم، آژانس زمانی می تواند نظارت های در چارچوب برجام را انجام دهد که کسانی که برجام را نقض کردند به آن برگردند و مجدد آن را اجرا کنند. زمانبندی‌هایی که گفتگو شد به همین دلیل است چون ایران تجربه گذشته خود را تکرار نمی کند همان طور که ما تعهداتی داریم آنها هم تعهداتی دارند یک زمانبندی و یک راستی آزمایی دارد و آژانس هم در همین فرایند است و اگر آنها برگردند و به تعهداتشان عمل کنند، به طور طبیعی متقابلا اتفاقاتی که در ایران باید بیفتد، خواهد افتاد.
به گزارش جماران؛ رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در گفت وگویی تفصیلی به ابعاد مختلف برنامه صلح آمیز هسته ای ایران پرداخت.
گفت وگوی تفصیلی محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی با شبکه العالم به شرح ذیل است:
نحوه تعامل سازمان انرژی اتمی با آژانس با توجه به کارشکنی هایی که صورت می گیرد، چگونه است؟
موضوع حائز اهمیت در گفت‌وگو با آژانس، اتهامات و مدارک جعلی است که رژیم صهیونیستی به صورت مستمر آنها را تولید می کند و در اختیار آژانس قرار می دهد و با در اختیار داشتن اهرم‌های فشار و استفاده از ظرفیت قدرت‌ها، فشار را بر آژانس تشدید می کند که ایران را تحت فشار قرار دهند تا برای پیشرفت صنعت هسته ای ایران مزاحمت ایجاد کنند ، که در همان راستا درباره همین موضوعات نیز گفت و گوها انجام شد و مدارک مدنظر آژانس نیز ارسال شد و امید است همانطور که اعلام شده حداکثر تا خرداد ماه همه مبادلات صورت بگیرد و همه ابهامات حل و پروند موارد ادعایی بسته شود تا بیش از این به کشور ما صدمه نزنند و اجازه دهند ما مسیر طییعی پیشرفت خود را طی کنیم .
با توجه به نزدیک بودن روز ملی هسته‌ای، چه دستاوردهای قرار است امسال رونمایی شود؟
در بیست فروردین امسال ۹ دستاورد جدید خواهیم داشت که در حوزه‌های مختلف علمی رونمایی خواهد شد.
آیا آژانس بین المللی انرژی اتمی این اجازه را دارد که اسناد جاسوسی و غیر موجه درباره برنامه هسته‌ای ایران را مبنا قرار دهد و مطابق چنین اسنادی به ایران و یا سایر کشورها اتهام وارد کند؟
آژانس معمولا از هر منبعی که اطلاعاتی بدست آورد، می تواند پیگیری کند و محدودیتی در این باره ندارد اما آژانس در هیچ کشوری به اندازه ایران نظارت ندارد. آمریکا و هم‌پیمانان آن یک اراده جدی دارند و آن این است که به هر طریقی مانع پیشرفت ایران شوند. این مساله هدف اصلی استکبار و هم پیمانان آنان است و ما باید این مساله را مرتب تکرار و باور کنیم که آنان به هر طریقی نمی خواهند که ایران پیشرفت کند، بنابراین حاضرند هر نوع مساله آفرینی و بهانه و دلیلی را خلق و مزاحمت ایجاد کنند و اگر نمی‌توانند پیشرفت ایران را متوقف و نابود کنند، به قول خودشان سرعت پیشرفت ما را کُند کنند. این اصل حرف و هدف آنهاست و آژانس هم به طور طبیعی اطلاعاتی که آنها تولید می‌کنند باید به طور روتین آنها را بررسی کند، حالا ۲۰ سال است که همین اتهامات همواره رو به فزونی بوده است. مرتب مطلبی را ادعا کرده و آمده‌اند بازرسی کرده‌اند و بعد مشخص شده که صحت ندارد، بعد مساله را خاتمه دادند. یک زمانی هم تنفس دادند و بعد دوباره همان رویه خود را شروع کردند.
ظرفیت فناوری هسته‌ای ایران از لحاظ تاسیسات و امکانات، حداکثر دو تا سه درصد ظرفیت جهانی است اما ۲۵ تا ۲۶ درصد نظارت های آژانس در ایران انجام می شود که از همین دو عدد می توان به استانداردهای دوگانه آژانس پی برد. برای برخی کشورها در این زمینه بهار اتمی است و هر کاری که می خواهند انجام می دهند، سلاح هسته‌ای دارند و کسی متعرض آنها نمی شود از سوی دیگر رژیم صهیونیستی نیز ده‌ها کلاهک و تسلیحات هسته ای دارد، همه نوع فعالیت های مخفیانه دارد و ان پی تی را نیز امضا نکرده است و این ها به هیچ وجه متعرض آن نمی شوند و کسی اصلا از آنها سوال نمی‌کند. ولی بیشترین بازرسی ها را از ایران انجام می دهند که این در راستای همان دلیل و انگیزه اصلی آنهاست که می خواهند مانع پیشرفت ایران شوند.
ما همواره صبورانه و در چارچوب ضوابط آژانس مرتب تذکر داده‌ایم که آژانس یک نهاد بین المللی وابسته به سازمان ملل است و طبق اساسنامه خود وظیفه دارد کمک، پشتیبانی، وساطت و تلاش بکند که توسعه فناوری هسته ای و بهره مندی از فناوری هسته ای را همه کشورها بتوانند در اختیار بگیرند ولی برای ایران نه تنها این امر انجام نشده بلکه برعکس این قضیه رخ داده و مزاحمت های متعددی ایجاد کردند و به آژانس در این زمینه فشار می آورند، ولی ما دیگر از این مرحله عبور کرده ایم. آنها حقیقت ایران هسته ای را پذیرفته اند. هسته ای هم به معنای عام کلمه است نه آن مواردی را که آنها به ایران اتهام می زنند. فناوری هسته ای معنای عام و دامنه کاربرد گسترده دارد از جمله بخش موثری از سلامت جامعه، بخش امنیت غذایی جامعه، حوزه های صنعتی از جمله فرایند اندازه‌گیری ها و نظامات کنترل صنایع حساس و مادر، برق هسته ای و... را شامل می شود. امروزه شاهدیم که رئیس‌جمهور فرانسه رنسانس هسته‌ای اعلام می کند و بعد همزمان زنگ می‌زند به رئیس‌جمهور کشورمان که چرا شما در زمینه فناوری هسته ای فعالیت می‌کنید! خب اگر فناوری هسته‌ای حلال است و منفعت دارد و یک پای توسعه پایدار است و شما برای این که آلاینده های صفر و انرژی پایدار داشته باشید به سمت فناوری و برق هسته ای حرکت کرده‌اید، پس چرا نباید ما از این فناوری استفاده کنیم؟! اینها همان استانداردهای دوگانه است که بکار گرفته می شود و ریشه‌اش همان ریشه دشمنی با انقلاب اسلامی است که نمی خواهند تحت اهتزاز پرچمی که از جنس پرچم آنها نیست به پیشرفت دست یابیم، آنها نمی خواهند دنیا متوجه شود که بدون سلطه استکبار و تصمیم‌های استکبار امکان پیشرفت وجود دارد. آنها می خواهند اینگونه القا کنند که پیشرفت فقط تحت سلطه آنها اتفاق خواهد افتاد و بدون آن راهی به سوی پیشرفت وجود ندارد، اما انقلاب اسلامی آمده است و شهید و هزینه داده که بگوید پیشرفت اتفاق خواهد افتاد و قدرت اصلی هم خدای متعال است و در این راه دستاوردهای خوبی داشته ایم اگرچه سختی های زیادی در این مسیر کشیدیم و هزینه های زیادی را هم متحمل شده ایم.
بعد از بازه زمانی خرداد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا این پرونده کاملا بسته می شود یا این پرونده باز خواهد ماند و آژانس هر زمان که بخواهد می تواند دوباره این موضوعات را مطرح کند؟
مذاکرات وین یک چارچوب مبنایی دارد و آن هم سند برجام است این سند دلیل ظهور برجام، دلیل مذاکره، دلیل توافق برجام (GCPOA) بود که به ایران اتهام می‌زدند که در حال ساخت بمب هسته‌ای است؛ ایران هم پذیرفته که فعالیت های خود را کاهش دهد، نظارت‌های آنها را افزایش داده است و آنها هم پذیرفتند که با این اقدامات و تمهیداتی که ایران در پیشبرد برنامه های هسته‌ای خود انجام می دهد، تحریم‌ها و مزاحمت‌های خود را از سر مردم ایران و کشور بردارند و رفع موانع کنند تا دوره اعتماد سازی اتفاق بیفتد. ولی آنها به تعهداتشان عمل نکردند و روش فشار حداکثری را برای از بین بردن انقلاب و جمهوری اسلامی انتخاب کردند در حالی که جمهوری اسلامی متوقف نشد بلکه پیشرفته‌تر و موفق‌تر شد و خودشان هم اعتراف می کنند که آن روش‌ها بی تاثیر بود و دوباره به برجام برگردیم؛ بسم الله برگردید به برجام؛ برجام هم یک سند واضح است و هر کدام در آن تکالیفی دارند و این بازگشت به تعهدات است.
ایران با حسن نیت به همه تعهداتش عمل کرد و این شما هستید که به امضای خود پایبند نبودید، شما به امضای خود عمل کنید و هر آنچه در برجام تصمیم گیری شد باید به مرحله اجرا برسد بنابراین تفاهم جدیدی در کار نیست، امروز هدف این مذاکرات بازگشت به تفاهم صورت گرفته در دوره قبل است بنابراین هر آنچه قبلا تعهد شده بود باید به آن پایبند باشند. آژانس هم بارها تاکید کرده است که ایران هیچ انحرافی در برنامه هسته‌ای خود ندارد و آژانس حداکثر نظارت تاریخی را انجام می دهد و در هیچ کشوری به اندازه ایران بازرس نداشته است بنابراین باید همه چیز به روال عادی برگردد و بیش از این برای ایران مزاحمت ایجاد نکنند این اصل مسلم گفتگوها و تفاهماتی است که باید محقق شود.
در سفر آقای گروسی تحلیل های زیادی وجود داشت، عده‌ای می‌گفتند این سفر برای خروج از بن‌بست فنی که در مذاکرات اتفاق افتاده صورت گرفته است؛ آیا درست است؟ و این به این معنی است که بعد از خرداد ماه با آژانس مشکل فنی نخواهیم داشت؟
ما آنچه که در چارچوب پادمان آژانس باشد انجام می دهیم، آژانس زمانی می تواند نظارت های در چارچوب برجام را انجام دهد که کسانی که برجام را نقض کردند به آن برگردند و مجدد آن را اجرا کنند. زمانبندی‌هایی که گفتگو شد به همین دلیل است چون ایران تجربه گذشته خود را تکرار نمی کند همان طور که ما تعهداتی داریم آنها هم تعهداتی دارند یک زمانبندی و یک راستی آزمایی دارد و آژانس هم در همین فرایند است و اگر آنها برگردند و به تعهداتشان عمل کنند، به طور طبیعی متقابلا اتفاقاتی که در ایران باید بیفتد، خواهد افتاد.
در خصوص قانون مجلس بفرمایید که اگر ما به توافق برسیم، سرنوشت این قانون چه خواهد بود؟
این هم موردی است که در مذاکره مورد توجه بوده است و گزارشی که وزارت امور خارجه از مذاکرات باید به مجلس ارائه کند و مجلس هم در خصوص نحوه اجرای قانون ترتیبات اجرایی که مورد نظر مجلس است را اعلام کند، ما در سازمان انرژی اتمی تمامی الزامات قانون اقدام راهبردی را انجام دادیم، همین قانون اقدام راهبردی موجب شد که آمریکا و غرب تقاضا بازگشت به برجام را مطرح کنند و همین امر نشان می دهد که این قانون موثر واقع شده است. الان موثر واقع شدن قانون اقدام راهبردی مستلزم گزارش وزارت امور خارجه است، این گزارش باید به صحن مجلس برود و مجلس نسبت به آن اظهار نظر کند.
تهران چندی پیش اعلام کرده بود که غنی سازی ۶۰ درصد را آغاز کرده است، امروز میزان غنی سازی در ایران چه میزان است؟
با توجه به نیازهای کشور ظرفیت‌های غنی سازی مشخص می‌شود و خط تولید ما با همان میزانی که آژانس هم از آن مطلع است و تحت نظرات و طبق موازین آنهاست در حال انجام است.
آنها حساسیت‌های زیادی را روی غنی سازی ۶۰ درصد دارند و نسبت به آن بلوا راه می اندازند، در صورتی که ما برای ۶۰ درصد، مصارف گوناگونی داریم. در برجام به صراحت آمده است که نباید ایران را تحریم می کردند، برهمین اساس و براساس آنچه در توافق مطرح می‌شود برای اینکه آنها تعهدات خود را انجام دهند و تحریم ها را آنطور که توافق شده است، لغو کنند؛ به همان ترتیب برداشته شدن موانع درصد غنی سازی خود را کاهش‌می دهیم.
آیا پس از توافق اورانیوم ۶۰ درصد غنی سازی شده به خارج از کشور منتقل خواهد شد؟ اگر قرار بر انتقال است به کدام کشور منتقل خواهد شد؟
براساس آنچه که در گذشته تجربه شده است ما آن را معامله می کنیم، براساس توافق در ازای ارزش آن ما اورانیوم طبیعی دریافت می کنیم، در این خصوص مذاکراتی صورت گرفته و در حال رایزنی هستیم. هم در دوره قبل و هم در این دوره کشور روسیه منتخب بوده است؛ مذاکرات فنی آن صورت گرفته، مسائل مالی و ارزش گذاری آن در حال رایزنی است.
اشاره کردید به روسیه، گفته می شود که روسیه ۹۰ درصد روی سیستم هسته‌ای ایران سرمایه‌گذاری کرده است، به همین دلیل از آمریکا درخواست تضمین کتبی کرده است که از تحریم های این کشور، ایران استثنا قائل شود، آیا این موضوع صحت دارد و در صورت صحت آیا در گفتگوهای صورت گرفته این مشکل حل شده است؟!
صنعت هسته ای ایران، کاملا ایرانی است، هیچ کشور خارجی در آن سهم ندارد، کشور روسیه نیروگاه شماره یک بوشهر را طبق قراردادی احداث کرده است، نیروگاه های شماره دو و سه را طبق قرارداد در دست اجرا دارد که البته به دلیل مسائل مالی، در دو سال گذشته پیشرفت حداقلی داشته است.
دو سال و نیم مرحله دوم به تاخیر افتاده است، آیا زمان مشخصی را می توانیم برای رونمایی از فاز دوم اعلام کنید؟
سازوکار دیگری را برای نیروگاه شماره دو و سه تعریف کردیم، نه تنها برای آن بلکه برای ۱۰ هزار مگاوات برق که در سایت‌های گوناگون هدف گذاری شده است. با توجه به قدرت و ظرفیت صنعتی که جمهوری اسلامی ایران دارد با استفاده حداکثری از ظرفیت داخل و مشارکت هر کشوری که با ما سهل و روان همکاری کند، این برنامه را پیش خواهیم برد.
در مذاکرات چه تصمیماتی درخصوص سانتریفیوژها گرفته شده است؟
در سند برجام ایران یک محدودیت تعدادی و مقداری دارد که عینا همان اجرا خواهد شد، تصمیم جدیدی اعمال نخواهد شد، در صورت نهایی شدن توافق به همان میزانی که در گذشته تعیین شدن بود، ادامه خواهیم داد.
زنجیرهای جدیدی که افتتاح شد چه می شوند؟
این ها همه در راستای قانون اقدام راهبردی بوده است و جمیع مطالبی که در سند برجام لحاظ شده بود ادامه پیدا خواهد کرد اما مهم مذاکرات جدید وین است که در صورت به نتیجه رسیدن و نهایی شدن، به طور طبیعی ایران خود را با آن انطباق می دهد.
آینده مذاکرات را چگونه می‌بینید و اینکه آیا منتظر یک جواب و نتیجه نزدیک هستیم یا خیر؟
غرب برای نابودی صنعت هسته ای ایران اراده مصمم دارند و برای این منظور از هر فرصت و شیوه ای استفاده می کنند، در این دوره مذاکرات تصمیم داشتند از نو مانع تراشی کنند و از هیچ گونه تخریبی فروگذار نکردند که مشخص است این آرزوی تحقق نیافتنی است و ما آنچه را که باید انجام دهیم در راستای اقتدار و عزت ملت ایران و در چارچوب سیاست ها و راهبردهای ملی کشور است و مطابق همان پیش می رویم و آنچه را که در سند برجام تفاهم شده بود، یک میزان روشنی از لحاظ تعداد ماشین و میزان مواد و دامنه وسیع موجود فعالیت‌ها در حوزه فناوری را باید دنبال کنیم، در این مذاکرات هم همه گفتگو ها بر همین اساس دنبال شده و جمع بندی آن هم در همین راستاست که بتوانیم اعتماد سازی کنیم تا بگذارند ملت ایران مسیر طبیعی پیشرفت خود را طی کند.
