دور هشتم مذاکرات لغو تحریمها روز دوشنبه ششم دیماه آغاز و در روز پنجشنبه نهم دیماه به دلیل شروع تعطیلات سال نوی میلادی به مدت سه روز متوقف شد تا دوباره از روز دوشنبه سیزدهم دی، از سر گرفته شود. البته به گفته مذاکرهکنندگان، در این سه روز نیز رایزنیها و تبادل متنها به صورت غیر رسمی در جریان بود.
به گزارش جماران؛ هشتمین دور مذاکرات رفع تحریمها وین پس از سه روز وقفه، از امروز در حالی پیگیری میشود که گفتوگوها روی نحوه راستی آزمایی رفع تحریمها و تبیین معیارهای اندازهگیری اثربخشی اقدامات جبرانی ایالات متحده آمریکا در راستای احیای توافقات سال ۹۴ متمرکز خواهد بود.
مذاکرات نمایندگان گروه ۱+۴، اتحادیه اروپا و ایران تا ساعاتی دیگر در هتل کوبورگ از سرگرفته می شود. گفتوگوها به دلیل تعطیلات پایان سال نو میلادی از پنجشنبه هفته گذشته به صورت حضوری متوقف شد اما هیاتها به صورت غیررسمی در تماس بودند.
ایرنا نوشت که مذاکرات طی دو دور اخیر در فضای خوبی پیگیری شد، رویکرد تمام هیاتها جدی بود و همه با یکدیگر تعامل داشتند. این منبع مطلع افزود که مذاکره کنندگان گفتوگوهای سازندهای را در حوزه تحریم و مسائل هستهای داشتند و با جدیت در تلاش هستند تا اختلاف نظرها و به اصطلاح پرانتزها را کاهش دهند. مذاکرات هفته گذشته روی مساله رفع تحریمها در دو حوزه راستی آزمایی و تضمین متمرکز بود. وی با بیان اینکه گفتوگوها در مسیر درستی حرکت میکند تصریح کرد که سرعت گفتوگوها برای رسیدن به نتیجه باید افزایش یابد. وی در این رابطه افزود که انتظار قریب به اتفاق مذاکرهکنندگان این است که گفتوگوها ظرف چند هفته آینده به نتیجه برسد.
در ادامه این گزارش آمده است که جمهوری اسلامی ایران از ابتدای گفتوگوها تاکید داشت که اگر توافقات سال ۹۴ احیا شود باید تضمین داده شود که هیچ دولت آتی آمریکا از توافق خارج نمیشود و تحریم جدید اعمال نمیکند. وی درخواست ایران را دارای جنبه های سیاسی و حقوقی توصیف اما تصریح کرد که تمام طرفها سرانجام توافق کردند که این موارد باید به نحوی در متون گنجانده شود.
طبق این گزارش ایرنا، هیاتها اکنون سرگرم کار روی جزئیات و پاسخ به این سووال هستند که چه کسی، چهکاری را چگونه و چه زمانی انجام دهد. وی این سوالات را فنی و پیچیده توصیف اما تصریح کرد که فاصله زیادی تا رسیدن به توافق در این زمینه وجود ندارد.
ایرنا به نقل از یک مقام اروپایی نوشت که تمام طرفها روی راستی آزمایی رفع تحریمها و مسائل هستهای تاکید دارند. به گفته او آژانس بین المللی انرژی اتمی مسئول راستی آزمایی اجرای تعهدات هستهای ایران است اما راستی آزمایی رفع تحریمها دشوار است چون بعد از تصمیم آمریکا برای رفع تحریمها باید اقداماتی صورت گیرد که اثربخشی آن اندازه گیری شود. وی با اشاره به تاکید ایران در خصوص رفع موثر تحریمها اظهار داشت که این یک انتظار طبیعی و نکته مهم این است که همه طرفها روی مبانی توافق دارند.
از اظهارات این مقام اروپایی میتوان دریافت که قریب به اتفاق هیاتهای مذاکره کننده نسبت به نتیجهبخش بودن گفتوگوها تاکید دارند. این منبع اروپایی گفت که احتمال شکست در هر مذاکرهای وجود دارد. «مثل زمانی که شما میخواهید ملکی را خریداری کنید و معامله به هم میخورد. این مذاکرات البته پیچیدهتر از خرید ملک است و ممکن است یک روز به این نتیجه برسیم که امکان دست یابی به توافق امکان ندارد اما به نظر من محتمل ترین سناریو این است که ما به توافق میرسیم چون سخت میتوان تصور کرد که طرفهای مذاکره کننده بخواهند بدون توافق مذاکرات وین را ترک کنند.»
وی طرح جایگزین شکست مذاکرات را یک ایده خام ارزیابی کرد و گفت: «حتی نزدیکترین متحدان ایالات متحده و دولت سابق این کشور اکنون از تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام متاسف هستند. به همین خاطر محتملترین سناریو از نظر من این خواهد بود که ما به توافق خواهیم رسید.»
در روزهای اخیر گمانه زنیها درباره دست یابی به توافق نهایی تا فوریه ۲۰۲۲ بالا گرفته است. برخی طرفها از این تاریخ به عنوان ضرب الاجل مذاکرات و طرفهایی مانند روسیه به عنوان ارزیابی واقعی یاد میکنند. علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران میگوید: هرچقدر طرف مقابل ما آمادگی جدیتری برای لغو تحریمها داشته باشد و اراده جدی تری برای پذیرش سازوکارهای مد نظر جمهوری اسلامی ایران در لغو تحریمها داشته باشد به ویژه در دو موضوع راستی آزمایی و تضمین در مدت زمان کوتاهتری میتوانیم به توافق دست پیدا کنیم