این نخستین نشست شورای امنیت سازمان ملل پس از همه گیری کرونا است که نمایندگان کشورها به صورت حضوری و البته بصورت هیات های محدود حضور دارند. رز ماری دی کارلو معاون سیاسی دبیر کل سازمان ملل یازدهمین گزارش آنتونیو گوترش در مورد اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ را قرائت کرد.
به گزارش جماران؛ نشست شورای امنیت سازمان ملل امروز چهارشنبه برای بررسی یازدهمین گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد درباره روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ درخصوص برجام آغاز شد.
این نخستین نشست شورای امنیت سازمان ملل پس از همه گیری کرونا است که نمایندگان کشورها به صورت حضوری و البته بصورت هیات های محدود حضور دارند.
رز ماری دی کارلو معاون سیاسی دبیر کل سازمان ملل یازدهمین گزارش آنتونیو گوترش در مورد اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ را قرائت کرد.
"آنتونیو گوترش" دبیر کل سازمان ملل متحد در یازدهمین گزارش خود در مورد اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ که پیش از برگزاری این نشست و درآستانه دور هفتم مذاکرات وین منتشر شده است، بازگشت آمریکا به برجام را اقدامی مناسب دانست و از واشنگتن خواست تحریم ها علیه ایران را لغو و معافیت ها را تمدید کند.
او در این گزارش آورده است از تعاملات دیپلماتیک اخیر که از آوریل ۲۰۲۱ و در مورد کمیسیون مشترک در مورد این توافق برجسته انجام می شود، دلگرمم چرا که فرصتی را برای ایران و آمریکا فراهم میکند تا به اجرای کامل و موثر برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) بازگردند.
دبیر کل سازمان ملل تصریح کرده است از ایالات متحده درخواست میکنم تحریمهای مندرج در این طرح را لغو و معافیتها در رابطه با تجارت نفت با جمهوری اسلامی ایران و پروژههای منع گسترش سلاحهای هستهای در چارچوب برجام را تمدید کند.
مقام ارشد سازمان ملل تاکید کرده است این مراحل برای تسهیل اجرای کامل و صحیح برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) مورد نیاز است تا مردم ایران از منافع ملموس برجام اطمینان حاصل پیدا کنند.
گوترش به طرح "اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران" در واکنش به اقدام ایالات متحده آمریکا و کاهش تعهدات هسته ای اشاره کرده و با اشاره به نصب سانتریفیوژهای جدید برای غنی سازی اورانیوم، گزارش داده ایران سطح غنی سازی را به ۶۰ درصد رسانده است.
در این گزارش به فعالیت های بازدارندگی ایران و پرتاب ماهواره با همکاری روسیه نیز اشاره شده است.
دبیر کل سازمان ملل به موجب قطعنامه ۲۲۳۱، موظف است هر ۶ ماه گزارشی از روند اجرای این قطعنامه به شورای امنیت ارائه کند
قرار است در نشست امروز، اعضای شورای امنیت سازمان ملل ، تسهیلگر اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و نمایندگان ایران و آلمان سخنرانی کنند.
ایران و گروه ۱+۵ شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا همراه با آلمان در ۲۳ تیر ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) به توافقی جامع دست یافتند که براساس آن ایران برخی از فعالیتهای هستهایش را محدود کرد و در مقابل تحریمهای هستهای علیه تهران تعلیق شد و چند ماه بعد شورای امنیت با تصویب قطعنامه اجماعی ۲۲۳۱ (۲۰۱۵ ) برجام را تایید کرد.
پس از پایان ریاست جمهوری باراک اوباما، دونالد ترامپ رئیس جمهوری تندروی آمریکا در ۸ مه ۲۰۱۸ (۱۸ اردیبهشت۱۳۹۷) فرمانی را امضا کرد که براساس آن آمریکا از توافق بین المللی و چندجانبه برجام بطور یکجانبه خارج و تحریمهای هستهای ایران که بر اساس برجام تعلیق شده بود، طی یک دوره زمانی بازگشت و جمهوری اسلامی ایران نیز تعهدات برجامی خود را کاهش داد.
پس از روی کار آمدن جو بایدن، تلاش های برای بازگشت آمریکا به برجام آغاز شده است و اکنون مذاکرات برجام پس از ۶ دور گفتوگوهای فشرده و مستمر در وین، به مراحل پایانی نزدیک شده است.
در آخرین نشست کمیسیون مشترک برجام در وین، هیات های شرکت کننده با ابراز خرسندی از پیشرفت های صورت گرفته برای احیای برجام، بار دیگر بر عزم و جدیت خود برای پیگیری روند گفتوگوها با هدف یافتن راه حلهایی برای چند موضوعی که هنوز حل و فصل نشده اند تاکید کردند.
در پایان این نشست، هیاتها برای کسب دستورالعملهای سیاسی در خصوص مسائل باقیمانده راهی پایتختها شدند تا پس از مشورت های سیاسی، دور هفتم مذاکرات را از سر گیرند.
محتوای یازدهمین گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره قطعنامه ۲۲۳۱ چیست؟
دبیر کل سازمان ملل متحد در یازدهمین گزارش خود در مورد اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ که پیش از برگزاری این نشست و درآستانه دور هفتم مذاکرات برجامی وین منتشر شد، از واشنگتن خواست تحریم ها علیه ایران را لغو و معافیت ها را تمدید کند.
نشست شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی یازدهمین گزارش آنتونیو گوترش درباره قطعنامه ۲۲۳۱ درخصوص برجام از ساعتی پیش(عصر چهارشنبه به وقت تهران) آغاز شده است.
بخش هایی از یازدهمین گزارش گوترش درباره روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ به شرح زیر است:
دبیر کل سازمان ملل در مقدمه یازدهمین گزارش خود با اشاره به تحولات شش ماه اخیر در مورد اجرای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت نوشت: بازگشت آمریکا به برجام پس از آنکه در مه ۲۰۱۸ از آن خارج شد، تحول مطلوبی خواهد بود. در همین زمینه توجه شما را به نامه ۱۸ فوریه به رئیس شورای امنیت از طرف کاردار نمایندگی ایالاتمتحده در سازمان ملل جلب میکنم که در آن ایالاتمتحده تائید کرد که نظر آن در مورد تدابیر مندرج در پاراگرافهای ۷، ۸ و ۱۶ الی ۲۰ قطعنامه ۲۲۳۱ نافذ بوده و مفاد قطعنامههای ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) که به وسیله قطعنامه ۲۲۳۱ ملغی شده بودند، ملغی باقی ماندند.
آنتونیو گوترش در ادامه اعلام کرد که نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به نامه مذکور ایالاتمتحده نامهای را به دبیر کل و رئیس شورای امنیت و همچنین نامه دیگری را به تاریخ ۳ ژوئن ۲۰۲۱ به دبیر کل سازمان ملل ارسال کرد.
دبیر کل سازمان ملل در ادامه مقدمه گزارش خود با اظهار دلگرمی از تعاملات دیپلماتیک اخیر که از آوریل ۲۰۲۱ تاکنون در جریان و در کنار جلسات کمیسیون مشترک رخ داده، نوشت: این فرصتی برای جمهوری اسلامی ایران و ایالاتمتحده است تا اجرای کامل و مؤثر برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ را از سر گیرند. من از ایالاتمتحده درخواست میکنم تا تحریمهایش را که در برجام فهرست شده برداشته و یا تعلیق کند؛ تعلیقهای مربوط به تجارت نفتی جمهوری اسلامی ایران را تمدید کرده و تعلیقهای مربوط به پروژههای عدم اشاعه هستهای در چهارچوب برجام را به صورت کامل تمدید نماید. این موارد، گامهای لازم برای تسهیل اجرای کامل و شایسته برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و همچنین قادر ساختن مردم ایران برای برخورداری از مزایای ملموس برجام است.
گوترش در ادامه مقدمه گزارش خود با اشاره به گامهای «نگران کننده» جمهوری اسلامی ایران در کاهش تعهدات هستهای برجامی آن که پس از خروج آمریکا از برجام و دیگر تحولات مرتبط با برنامه هستهایاش انجام داده، نوشت: در ماههای اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی ثبت کرده که جمهوری اسلامی ایران سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته برای غنی سازی لحاظ نشده در برجام نصب کرده که شامل انواع IR-۲m و IR-۴ میشود. (جمهوری اسلامی ایران) اورانیوم را تا ۶۰ درصد غنی سازی کرده و فعالیتهای تحقیق و توسعه برای تولید فلز اورانیوم را برای سوخت نیروگاه هستهای تهران آغاز کرده است. آژانس همچنین گزارش داد که گرچه نمیتواند مجموع ذخایر اورانیوم غنی شده در جمهوری اسلامی ایران را راستی آزمایی کند، تخمین میزند که تا مه ۲۰۲۱ این ذخایر ۳ هزار و ۲۴۱ کیلوگرم (بیش از سقف ۲۰۲ کیلو و ۸۰۰ گرم) بود. جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که تمامی تمهیداتی که از ۱ ژوئیه ۲۰۱۹ اتخاذ کرده برگشتپذیر است. من از جمهوری اسلامی ایران درخواست میکنم تا اجرای کامل برجام را از سر گیرد و میخواهم تا دیگر نگرانیهای مطرح شده از سوی دیگر مشارکتکنندگان برجام و دیگر کشورهای عضو مرتبط با قطعنامه ۲۲۳۱ را لحاظ کرده و به دقت مد نظر قرار دهد.
دبیر کل سازمان ملل در ادامه با تأکید بر اینکه برقراری کامل برجام بهترین راه برای تضمین صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران است از کشورهای عضو خواست تا با توجه به چالشهای بهداشتی و اقتصادی ناشی از همهگیری بیماری کووید – ۱۹ با اقدام مؤثر از جمله استفاده از ابزار اینستکس، شرایط لازم برای فعالان اقتصادی خود را در جهت تجارت با ایران فراهم سازند.
گوترش در بخش یافتههای اصلی و توصیههای گزارش خود نوشت که در دوره ۶ ماهه اخیر گزارشی در مورد تأمین، خرید، انتقال یا صادرات اقلام مربوطه هستهای به ایران که بر خلاف قطعنامه ۲۲۳۱ بوده باشد، دریافت نکرده است.
وی ضمن آنکه کانال تدارکات را سازوکاری حیاتی برای اعتمادسازی و شفافیت خواند، افزود که از ۷ دسامبر ۲۰۲۰ یک طرح پیشنهادی جدید از طریق کانال تدارکات به شورای امنیت ارائه و تائید شده است. گوترش از تمامی امضاکنندگان برجام، کشورهای عضو و بخش خصوصی خواست تا از این کانال بهرهبرداری و حمایت کنند.
به گفته گوترش، در ششماهه اخیر تعدادی از کشورهای عضو به اطلاع وی و رئیس شورای امنیت رساندهاند که جمهوری اسلامی ایران چندین موشک بالستیک پرتاب و یک ماهوارهبر را آزمایش کرده است. وی افزود: با این حال من اطلاعات رسمی در مورد جابجاییهایی بر خلاف پاراگراف ۴ ضمیمه B قطعنامه ۲۲۳۱ از جمله جابجاییهای مرتبط با موشکهای بالستیک ایران دریافت نکردهام. دبیرخانه نیز هیچ اطلاعات رسمی در مورد اقدام ناسازگار با مفاد داراییهای بلوکه شده مندرج در بخشهای c و d پاراگراف ۶ ضمیمه B قطعنامه ۲۲۳۱ دریافت نکرده است.
آنتونیو گوترش در بخش اجرای مفاد هستهای نوشت: از ۷ دسامبر ۲۰۲۰ یک طرح پیشنهادی برای مشارکت یا اجازه فعالیت ذکر شده در پاراگراف ۲ ضمیمه B قطعنامه ۲۲۳۱ به شورای امنیت از طریق کانال تدارکات ارسال و تائید شده است. علاوه بر این شورای امنیت هشت اطلاعیه مطابق با پاراگراف ۲ ضمیمه B برای موارد خاصی از فعالیتهای هستهای سازگار با برجام دریافت کرد که نیازی به تائید نداشته ولی اطلاع شورا و یا شورا به همراه کمیسیون مشترک از آنان لازم بود.
دبیر کل سازمان ملل در ادامه گزارش خود بار دیگر از بازگشت آمریکا به برجام استقبال کرد و آن را تسهیل کننده فعالیتهایی همچون کمک به توسعه نیروگاه هستهای بوشهر، انتقال اورانیوم غنی سازی شده به خارج از ایران در ازای دریافت اورانیوم طبیعی، تغییر زیرساختهای سایت فوردو و فعالیتهای مرتبط با نوسازی رآکتور اراک دانست.
گوترش در بخش مربوط به اجرای مفاد مربوط به موشکهای بالستیک نوشت: در نامه مورخ ۱۸ فوریه ۲۰۲۱، نمایندگان دائم فرانسه، آلمان و بریتانیای کبیر چندین پرتاب موشک بالستیک به وسیله جمهوری اسلامی ایران در ۱۶ و ۱۷ ژانویه ۲۰۲۱ و آزمایش ماهوارهبر ذوالجناح در ۱ فوریه ۲۰۲۱ را به اطلاع من رساندند. به گفته این کشورها، موشکهای پرتاب شده ذیل سامانههای دارای طبقهبندی شماره یک در نظام کنترل فنآوری موشکی قرار گرفته و بنابراین به گونهای طراحی شدهاند تا قادر به حمل سلاحهای هستهای باشند. آنها تأکید کردند که استفاده از موتورهای سوخت جامد در ماهوارهبر ذوالجناح نگران کننده است چرا که این موتورها میتوانند مبنایی برای ساخت موشکهای بالستیک میان برد تا دوربرد باشند. آنها نتیجهگیری کردند که پرتابهای موشکی و آزمایش ماهوارهبر ذوالجناح ناسازگار با پاراگراف ۳ ضمیمه B قطعنامه ۲۲۳۱ است.
گوترش در ادامه این گزارش با ذکر تکذیبیه نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل در رد ادعاهای کشورهای آلمان، انگلیس و فرانسه، به نقل از نماینده ایران نوشت که برنامههای موشکی و فضایی ایران از جمله پرتاب موشکهای بالستیک یا ماهوارهبر خارج از حیطه یا کفایت قطعنامه ۲۲۳۱ و ضمایم آن است و هیچ گونه ارجاعی به نظام کنترل فنآوری موشکی یا ماهوارهبر در پاراگراف ۳ ضمیمه B نشده است.
در ادامه این گزارش آمده که نمایندگی اسرائیل در سازمان ملل در نامهای به تاریخ ۷ آوریل ۲۰۲۱ خطاب به دبیر کل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت، پرتاب موشکهای بالستیک میان برد در رزمایش پیامبر اعظم ۱۵ در نیمه ژانویه ۲۰۲۱ را مشمول طبقهبندی ۱ نظام کنترل فنآوری موشکی و ناقض پاراگراف ۳ ضمیمه B قطعنامه ۲۲۳۱ دانست. این نمایندگی همچنین آزمایش ماهوارهبر ذوالجناح را نشاندهنده ارتباط نزدیک میان برنامههای نظامی و هستهای ایران خواند. به نوشته گوترش، نمایندگی ایران در نامه مورخ ۱۴ آوریل ۲۰۲۱ همانند پاسخ به تروئیکای اروپایی، ادعاهای اسرائیل را تکذیب کرد.
نمایندگی اسرائیل در نامه دیگری به تاریخ ۱۲ ژانویه ۲۰۲۱ خطاب به دبیر کل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت مدعی شد که ایران به بزرگترین اشاعه دهنده موشکهای بالستیک و دیگر فنآوریهای موشکی به لبنان، یمن، سوریه، عراق و غزه تبدیل شده است. نمایندگی ایران در نامهای به تاریخ ۲۲ ژانویه ۲۰۲۱ ادعاهای اسرائیل را بهشدت تکذیب کرد.
گوترش در ادامه این گزارش و در بخش اجرای مفاد داراییهای مسدود شده نوشت: در خلال بازه زمانی (ششماهه) این گزارش، دبیرخانه اطلاعات رسمی در مورد اقدامهای ناسازگار با مفاد داراییهای مسدود شده قطعنامه ۲۲۳۱ دریافت نکرد.
در نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ مطرح شد:
معاون دبیر کل سازمان ملل: مذاکرات وین فرصتی برای بازگشت به برجام است
معاون سیاسی دبیر کل سازمان ملل متحد در نشست روز چهارشنبه شورای امنیت سازمان ملل گفت: مذاکرات وین فرصتی برای بازگشت متقابل آمریکا و ایران به برجام است.
رز ماری دیکارلو معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی یازدهمین گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ افزود:
ادامه مذاکرات وین فرصتی برای آمریکا و ایران فراهم کرد تا به پایبندی موثر برنامه جامع اقدام مشترک و قطعنامه ۲۲۳۱ بازگردند.
معاون دبیر کل سازمان ملل تصریح کرد: این یک پیشرفت حیاتی و مورد استقبال بوده و ضروری است همه کشورهای عضو از هر اقدامی که باعث اثر منفی بر تلاشهای دیپلماتیک جاری است، خودداری کنند.
اروپا برای حفظ برجام مصمم است
"اولوف اسکوک" نماینده اتحادیه اروپا در سازمان ملل متحد نیز در سخنانی در این نشست گفت: برجام همچنان در مرحله حساسی قرار دارد.
وی بر ضرورت بازگشت به برجام و اجرای کامل آن تاکید کرد و افزود: فضای پیرامونی برنامه جامع اقدام مشترک ارتقا یافته است و همزمان نگرانیهای زیادی با وجود خوش بینی درباره مذاکرات هسته ای وین هم وجود دارد.
نماینده اتحادیه اروپا اظهار داشت: برجام که ۶ سال از آن میگذرد، حاصل تلاش دیپلماتیک و چندجانبه جامعه بینالمللی به ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
وی خاطر نشان کرد: برجام در پی خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و بازگرداندن تحریمها و همچنین اتخاذ گامهایی از سوی ایران که با برنامه ناسازگار بود، تحت فشار قابل ملاحظهای قرار گرفت.
اسکوک تصریح کرد اتحادیه اروپا کاملاً به برجام متعهد مانده و مصمم است به کار خود با جامعه بین المللی برای حفظ آن ادامه دهد.
نماینده اتحادیه اروپا گفت: ما از آمادگی ابراز شده آمریکا برای لغو تحریم های مرتبط با برجام استقبال می کنیم.
استقبال نماینده انگلیس از گفتگو میان ایران و عربستان
باربارا وود وارد نماینده و سفیر انگلیس در سازمان ملل نیز در این نشست اعلام کرد انگلیس از گفتگوی ایران و عربستان سعودی استقبال میکند.
چین: آمریکا بدون هیچ پیش شرطی نخستین گام برای بازگشت به برجام را بردارد
نماینده چین در سازمان ملل نیز در سخنانی اظهار داشت آمریکا در اقدامی یکجانبه از برجام خارج شده و برعهده واشنگتن است که بدون هیچ پیششرطی نخستین گام را برای بازگشت به این توافق بردارد.
وی با بیان اینکه ایران نیز بر همین اساس باید به پایبندی کامل به برجام برگردد، تصریح کرد ایران با توجه به خروج آمریکا از برجام خواستار دریافت ضمانت از آمریکا برای عدم تکرار این تجربه است که این درخواست قابل درک است.
تخت روانچی: نوبت آمریکا و اروپا برای گرفتن تصمیمات سخت است
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نشست شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ گفت: نوبت آمریکا و البته اتحادیه اروپایی و سه کشور اروپائی است که تصمیمات سختی برای بازگشت به پایبندی کامل به برجام اتخاذ کنند.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نشست روز چهارشنبه به وقت محلی در شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی یازدهمین گزارش دبیر کل افزود: بر خلاف برخی اعضای باقیمانده در برجام که در سالهای گذشته صرفاً به حمایت زبانی از برجام بسنده کردند، کشوری که هزینه هنگفتی برای این توافق پرداخت، ایران بود. بنابراین، الآن نوبت آمریکا و البته اتحادیه اروپایی و سه کشور اروپائی است که تصمیمات سختی برای بازگشت به پایبندی کامل به برجام اتخاذ کنند.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: ما چه در زمان مذاکرات برجام و چه در زمان انعقاد و اجرای آن، صداقت کامل خود را اثبات کردهایم. ما طی سالیان متمادی، عزم راسخ خود برای زنده نگه داشتن برجام را با صبر استراتژیک و خویشتنداری حداکثری خود نشان دادهایم. ما این اقدامات را در حالی انجام دادیم که نه در آن زمان و نه الآن، از منافع مورد انتظار از برجام بهرهای نبردهایم.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل تاکید کرد: کسانی که عهدشکنی کردند باید صداقت و اراده سیاسی واقعی خود را اثبات کنند. آنها باید تصمیمات سختی بگیرند. بنابراین، آنها در جایگاهی نیستند که از ایران به خاطر اتخاذ اقدامات جبرانی که در برجام کاملاً مجاز شمرده شده است، انتقاد کنند؛ بویژه در حالی که این اقدامات هیچ تناقضی با تعهدات ما ذیل پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای و موافقتنامه پادمان نداشته و دارای هیچ نگرانی اشاعهای، آنگونه که برخی کشورهای درصدد القای آن میباشند، نیستند چون برنامه هستهای ایران تحت قویترین سازوکارهای نظارت و راستی آزمائی آژانس قرار داد. جمهوری اسلامی ایران به همکاری با آژانس طبق تعهدات بینالمللی خود ادامه خواهد داد.
تخت روانچی گفت: گزارشهای آژانس، از جمله در شش ماه گذشته، تأیید میکند که در برنامه هستهای جاری ایران هیچ مسئله مرتبط با پادمان وجود نداشته و هیچ نشانهای از انحراف مواد هستهای به سمت اهداف غیرصلحآمیز دیده نمیشود.
سفیر ایران در سازمان ملل اضافه کرد : برخلاف آنچه گفته شده است، اورانیوم غنی شده تا سطح ۶۰ درصد و اورانیوم فلزی دارای کاربردهای مشروع غیرنظامی بوده و هیچ یک از آنها در چارچوب پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای ممنوع نیستند.قانون مصوب مجلس ما در حقیقت پاسخی حساب شده به اقدامات غیرقانونی آمریکا و بیش از سه سال ناتوانی اتحادیه اروپائی و سه کشور اروپائی در مقاومت در مقابل چنین اقداماتی بود.
وی تصریح کرد: هدف از این قانون، بازگرداندن توازن از دست رفته به برجام است و همانگونه که خود این قانون به روشنی بیان میکند، اگر برجام در عمل بطور کامل توسط دیگران اجرا و تمام تحریمها کاملاً برداشته شوند، اقدامات جبرانی ایران قابل برگشت است.
سفیر و نماینده دایم ایران در سازمان ملل گفت: در عین حال، با هدف ایجاد فرصت بیشتر برای دیپلماسی، در فوریه ۲۰۲۱ یک تفاهم فنی موقت بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی حاصل شد که در ماه می ۲۰۲۱ تمدید گردید. با این وجود، پس از چهار ماه مذاکره، عملاً هیچ تغییری حاصل نشده است و ملت ایران همچنان از تحریمهای غیرقانونی رنج میبرند.
وی اظهار داشت: طی چند ماه گذشته، برخی تلاشها نیز برای ایجاد ارتباط احتمالی بین بند ۳ ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱ و پرتاب برخی موشکهای بالستیک یا ماهواره بر توسط ایران بمنظور کسب نتیجه گیری دلبخواه، صورت گرفت. بند ۳ ضمیمه ب به دلایل آشکار، از جمله طراحی متفاوت، ماهیت فنی و مأموریت ماهوارهبرها، ارتباطی به آنها ندارد. بعلاوه، موشکهای بالستیک ایران برای حمل کلاهکهای متعارف طراحی شدهاند و «به گونهای طراحی نشدهاند که قابلیت حمل سلاح هستهای را داشته باشند» و بنابراین خارج از شمول قطعنامه ۲۲۳۱ میباشند.
تخت روانچی ادامه داد: طبق حقوق بینالملل، توسعه برنامه موشکی متعارف یک حق ذاتی است و قطعنامه ۲۲۳۱ نیز آن را ممنوع یا محدود نکرده است. جمهوری اسلامی ایران در مورد امنیت و توانمندی دفاعی متعارف خود مصالحه نخواهد کرد همچنانکه هیچ کشوری این کار را نمیکند.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران افزود: ما علیرغم همه توطئهها، خرابکاریها و اقدامات تروریستی، مصمم به احقاق حق مسلم خود در توسعه تحقیقات، تولید و استفاده از انرژی هستهای برای اهداف صلح آمیز هستیم. جدیدترین مورد اینگونه اقدامات غیرقانونی، ترور شهید فخریزاده، دانشمند هستهای برجسته ایران و همچنین اقدام تروریستی ۱۱ آوریل ۲۰۲۱ در تأسیسات غنیسازی نطنز بود که نشانه های آشکاری از دست داشتن رژیم اسرائیل در هر دو مورد وجود دارد و اخیراً رئیس سابق موساد هم به آن اعتراف کرد. این شورا بایستی رژیم اسرائیل را به خاطر اینگونه اقدامات ماجراجویانه پاسخگو سازد.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت: تصمیم ایران برای مذاکره و به فرجام رساندن برجام مبتنی بر سیاست اصولی ما در استفاده از گفتگو و دیپلماسی جهت پیشبرد اهداف سیاست خارجیمان بود. ما همیشه در اعمال این سیاست ثابت قدم بودهایم. اگر طرفهای دیگر بطور کامل و بدون هیچ پیش شرط یا تأخیر بیشتر، به سیاستهای قلدرمآبانه خود و نقض تعهدات و خلف وعدههایشان پایان دهند، ایران نیز در پیگیری این رویکرد در مورد برجام ثابت قدم و جدی خواهد بود.
تخت روانچی تاکید کرد: برجام توافقی است که برای تأمین منافع همه طرفها منعقد شده است. در حالی که ما در مذاکرات فعلی صادق و جدی هستیم، هدف نهایی ما تنها اطمینان از اجرای برجام توسط همه است، نه کمتر، نه بیشتر.
وی افزود: با توجه به نقض جدی برجام توسط طرفهای دیگر طی چند سال، ارائه تضمین کافی که تمام تحریمها به صورت قابل راستی آزمائی برداشته می شوند؛ و آمریکا بار دیگر از برجام خارج نخواهد شد یا از سازوکار موجود در آن برای ایجاد بحران دیگری برای محروم کردن ایران از منافع برجام سوء استفاده نخواهد کرد، کاملاً ضروری است.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت: این تضمینها برای ایجاد اعتماد به پایبندی کامل و مستمر آمریکا و اتحادیه اروپائی و سه کشور اروپائی به تعهداتشان و در نتیجه ایجاد فضای آرام و باثبات مورد نیاز برای «تقویت و تسهیل همکاریهای عادی اقتصادی و تجاری با ایران» که در قطعنامه ۲۲۳۱ تصریح شده، حیاتی است.
وی اظهار داشت: این موضوع برای شرکای تجاری ایران برای انعقاد موافقتنامه تجاری با ایران با آرامش خاطر، از اهمیت ویژهای برخوردار است. همچنین این برای ایران نیز برای بهرهمندی کامل از منافع برجام حیاتی است.
تخت روانچی با بیان انیکه نظرات ما در مورد گزارش دبیرکل در نامه من که پیشاپیش به شورا ارسال شده، منعکس شده است، گفت: پیام امروز این شورا کاملاً روشن است: برجام باید اجرا شود و جایگزین بهتری نیز وجود ندارد.
وی افزود: البته برخلاف چنین اظهارات دلگرم کنندهای، ما اخیراً (از جمله در این جلسه)، اظهارات دلسرد کنندهای نیز از چند عضو شورا شنیدیم که بجای اینکه خواستار رفتار مسئولانه توسط مقصر باشند، انگشت خود را به سمت قربانی نشانه رفتند.آنها عمداً این واقعیت را نادیده گرفتند که گامهای ایران در کاهش اجرای برخی تعهداتش دارای ماهیتی جبرانی است.
سفیر ایران در سازمان ملل اضافه کرد: آنها از ایران خواستند که بطور کامل به اجرای تعهدات خود تحت برجام برگردد، انگار این ایران بود که از برجام خارج شد؛ انگار این ایران بود که تحریمهای غیر انسانی بی شماری را با هدف علناً اعلام شده گرسنگی دادن به کل یک ملت اعمال کرد؛ انگار این ایران بود که همه دولتها را تهدید کرد یا قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کنند یا مجازات می شوند؛ انگار این ایران بود که سیاست فشار حداکثری را اعمال کرد؛ و انگار این ایران بود که از هیچ کوششی برای از بین بردن همیشگی برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ دریغ نکرد.
تخت روانچی تاکید کرد: سابقه ما و آمریکا در ارتباط با برجام روشن است. چالشهای اجرای برجام را نمیتوان در خلأ ارزیابی کرد.این چالشها زمانی بوجود آمد که ترامپ، حتی قبل از به قدرت رسیدن، شروع به بدگوئی از برجام کرد؛ به آزار و اذیت شرکای تجاری ایران پرداخت؛ و بعداً، در سال ۲۰۱۸، بصورت یکجانبه و غیرقانونی از برجام خارج شد؛ و با اعمال مجدد تحریمها، جنگ اقتصادی همه جانبهای را با هدف عمدی «گرسنگی دادن» به مردم ایران به راه انداخت. استفاده از غذا و دارو به عنوان سلاح جنگی حتی در زمان جنگ نیز ممنوع است و این در واقع از مصادیق جنایت علیه بشریت بشمار میرود.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی گفت: با وجود این، ما به جای اینکه فوراً به اقدامات جبرانی مجاز در برجام دست بزنیم، به مدت یک سال صبر استراتژیک پیشه کردیم که البته هیچ نتیجهای نداشت. خویشتنداری حداکثری ما با سیاست به اصطلاح «فشار حداکثری» آمریکا و سیاست مماشات اروپا پاسخ داده شد.
وی خاطر نشان کرد: درست یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام، ما برخی گامهای جبرانی مجاز در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام را اتخاذ کردیم که طبق آنها، در صورت «وضع یا اعمال مجدد تحریمها» ایران از «حق توقف کلی یا جزئی اجرای تعهداتش» برخوردار است. در عین حال، پاسخ ایران به شکلی منطقی و تدریجی اعمال گردید تا فرصت بیشتری برای غلبه عقلانیت فراهم شود.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت: در حالیکه گامهای ایران برگشت پذیرند ولی رنج مردم ما نیست. مسلماً ما نمیتوانیم از صدها میلیارد دلار خسارت وارده به اقتصاد ایران چشم پوشی کنیم و نخواهیم کرد. اما متاسفانه، جانهای ارزشمندی که به خاطر تحریمها از دست رفتند، باز نمیگردند. درد، اندوه و مشکلات عاطفی در کل زندگی یک کودک که پدر یا مادرش را به خاطر فقدان دارویی خاص که تحریمها مانع وارداتش شده، از دست داده است، چگونه جبران میشود؟ یا رنجهای مادام العمر مادران و پدرانی که فرزندانشان را به خاطر نبود داروهای بیماریهای نادر از دست دادهاند، چگونه قابل تسکین و جبران است؟
تخت روانچی تاکید کرد: اینها واقعیاتی است که باید وضعیت فعلی اجرای برجام را در چارچوب آنها ارزیابی کرد.
وی یادآوری کرد: برجام یک خیابان یک طرفه نیست. برجام بر دو رکن بنا شده است: تعهدات هسته ای ایران و تعهدات متقابل برای رفع همه تحریمهای سازمان ملل، اتحادیه اروپائی و آمریکا و نیز ارتقای روابط تجاری و اقتصادی عادی با ایران. همه این تعهدات به صورت خیلی دقیق و با جزئیات در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ درج و تشریح شده است.
وی افزود: از نشست قبلی شورا در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ تاکنون، جز آنکه آمریکا شفاهاً عزم خود برای بازگشت به برجام را اعلام داشته، چیزی تغییر نکرده و تا این لحظه عملاً سیاست فشار حداکثری و تحریمهای بیرحمانه علیه مردم ما ادامه یافته است و آمریکا نیز کماکان در حال نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ میباشد. حتی بر خلاف قرار تأمین مورخ ۳ اکتبر ۲۰۱۸ دیوان بین المللی دادگستری که به اتفاق آراء صادر شد و آمریکا را موظف ساخت تا موانع تجارت بشردوستانه با ایران را رفع کند، تمام اقلام بشردوستانه از جمله داروهای ضروری و تجهیزات پزشکی مشمول تحریم بودند.
سفیر ایران در سازمان ملل اضافه کرد: مجوز عمومی مورخ ۱۷ ژوئن ۲۰۲۱ وزارت خزانهداری آمریکا در خصوص برخی معاملات با ایران در ارتباط با کرونا، بطور واضح و قاطع ادعاهای قبلی آمریکا مبنی بر معاف بودن این اقلام از تحریمها را رد میکند.
تخت روانچی در پایان، در واکنش به اظهارات برخی نمایندگان کشورها در این نشست گفت: ما در یک منطقه بی ثبات زندگی می کنیم. چالشها بسیار زیاد است و در عین حال فرصتها برای روابط بهتر بین کشورهای منطقه نیز فرواناند. با این وجود، برخیها نمی خواهند روابط حسنه، آشتی و حسن همجواری در منطقه برقرار شود. آمریکا با سیاستهای مداخله جویانه خود در خاورمیانه، از جمله صادرات لجام گسیخته تسلیحات پیشرفته به منطقه و حمایت کورکورانه از رژیم اسرائیل، این منطقه حساس را به هرج و مرج و آشفتگی کشانده است.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل اظهار داشت: آمریکا نمیتواند با ایراد اتهامات بیپایه به ایران به خاطر نقض قطعنامههای 1701 و 2216، که من آنها را قاطعانه رد میکنم، اذهان را از ماجراجویی نظامی و نقش بی ثبات کننده خود در منطقه ما منحرف کند.
من همچنین اظهارات سفیر انگلیس درباره حقوق بشر را رد میکنم چون خارج از موضوع این جلسه و صلاحیت شورای امنیت است.