«دانیل لاکاله» استاد دانشگاه و متخصص اقتصاد بینالملل می گوید: «بر این باورم فارغ از اینکه چه کسی در این جدال انتخاباتی پیروز میشود، تنشهای بین تهران و واشنگتن تغییرات اندکی خواهند کرد.»
به گزارش جماران؛ روزنامه شرق نوشت: از زمان معرفی «کامالا هریس» بهعنوان معاون اول «جو بایدن»، نامزد دموکراتهای آمریکا، در انتخابات ماه نوامبر نقشه انتخاباتی در این کشور دستخوش تغییرات شگرفی شده است، اما با تمامی این تغییرات و باتوجه به درپیشبودن مناظرههای انتخاباتی هنوز بسیاری از تحلیلگران بینالمللی بر این باورند که «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری کنونی آمریکا، بازنده این انتخابات است و این در حالی است که برخی دیگر هنوز با نگاه تردیدآمیز در حال رصد تحولات سیاسی در آمریکا هستند و نگراناند که وقوع اتفاقی ناگهانی مانند کشتهشدن «جورج فلوید» یا «جیکوب بلیک»، دو رنگینپوست کشتهشده بهدست پلیس آمریکا، تمامی معادلات را به نفع ترامپ برهم بزنند و او برای چهار سال دیگر رهبری کاخ سفید را در دست بگیرد. از همینرو با «دانیل لاکاله»، تحلیلگر اسپانیایی و دکترای اقتصاد که با رسانههایی مانند «سیانان»، «سیانبیسی»، «بلومبرگ» و «والاستریت ژورنال» بهطور مداوم همکاری میکند و یکی از معروفترین متخصصان روابط بینالملل و اقتصاد جهانی است، گفتوگو کردهایم. این استاد دانشگاه همچنین جزء 20 اقتصاددان برتر جهان است و تاکنون کتابهای پرفروشی مانند «فرار از تله بانک مرکزی» و «زندگی در بازارهای مالی» را روانه بازار کرده است. لاکاله در معتبرترین انجمنها در سراسر جهان ازجمله فدرال رزرو در هوستون، بنیاد «هری پایتس» در واشنگتن، مدرسه اقتصاد لندن و مجمع جهانی اقتصاد سخنرانیهایی کلیدی را ارائه کرده است.
فضای انتخاباتی در آمریکا در چند هفته گذشته، بهویژه پس از اعتراضات و شیوع کرونا، بهشدت تغییر کرده است. آیا میتوان با قاطعیت از پیروزی جو بایدن سخن گفت؟
نمیتوان با اطمینان به نتیجه نظرسنجیها استناد کرد. در ایالات متحده به نظرسنجیها باید محتاطانه نگریست. به یاد دارید که در انتخابات گذشته هیلاری کلینتون در همین نظرسنجیها محبوبتر از رقیبش دونالد ترامپ بود و درنهایت ترامپ به پیروزی رسید. البته نامزدی بایدن- هریس رأیدهندگان دموکراتی را با یکدیگر متحد میکند که در دوران هیلاری کلینتون بسیار دلسرد و ناامید بودند.
مرکز ملی ضدتروریسم و امنیت آمریکا اخیرا اعلام کرده است که روسیه و چین در تلاشاند نتایج انتخابات را تغییر دهند. این اقدامات تا چه میزان تأثیرگذار است.
فکر نمیکنم که چین یا روسیه تصمیمی برای انتخابات ایالات متحده گرفته باشند، اما میتوان فهمید که چین بایدن را به ترامپ ترجیح میدهد؛ کسی که در دوران ریاستجمهوری اوباما، مخالف تمایل او مبنیبر افزایش تعرفهها بر محصولات چینی بود.
پس اگر این ادعاها واقعیت داشته باشد، فضا برای ترامپ بسیار دشوار خواهد شد. چه تغییری میتواند او را در کاخ سفید نگه دارد؟
معتقدم تنشها با چین، نگرانی درباره امنیت در کنار هراس از افزایش مالیاتها که بایدن خواهان آن است، میتواند به ترامپ برای پیروزی کمک کند. بایدن تنها در صورت ارائه یک برنامه منسجم میتواند به کاخسفید راه یابد.
اما برخی بر این باورند که اشتباهات بایدن درنهایت به پیروزی ترامپ منجر میشود.
کاملا مشخص است که کمپین ترامپ بر گذشته و ضعف او برای رهبری منسجم متمرکز شده است اما آنچه نتایج انتخابات را تعیین میکند، امنیت و برنامه اقتصادی است.
پس میتوان امید داشت با ارائه برنامه منسجم در مناظرهها، بایدن موفق به جذب آرای آمریکاییهای مردد شود؟
پاسخ به این پرسش دشوار است. بهطورسنتی مناظرهها تأثیر اندکی بر افرادی میگذارد که کاندیدای خود را انتخاب کردهاند و سوم ماه نوامبر به پای صندوقهای رأی میروند اما این انتخابات به دلیل اینکه در میانه بحرانی برگزار میشود که ماهیت متفاوت دارد، قابل پیشبینی نیست. مناظرهها حداقل پنج درصد آرا را جابهجا خواهد کرد.
با این تفاسیر نمیتوان چندان به تغییر سیاستخارجی ایالات متحده امید بست.
بله، بعید میدانم بایدن دیدگاه متفاوتی درباره زوایای کلیدی توافقهایی داشته باشد که ترامپ از آنان خارج شده است. مهم نیست که چه کسی در این انتخابات پیروز شود؛ مهم این است که ازطریق تلاشهای دیپلماتیک راهحل مناسبی برای توافقها یافت شود.
پس خلاف نظر کارشناسان آمریکایی، بر این باورید کامالا هریس نمیتواند مسیر پیش روی بایدن را تغییر دهد؟
هریس رهبری مقتدر و صدای معتدل کمپین بایدن است. تاکنون به نظر میرسد که هریس کمپین بایدن را تقویت کرده اما حضور او نتوانسته رأیدهندگان خاموش و جمهوریخواهانی را که تصمیم به حضور در انتخابات ندارند، متقاعد کند که بر روی بایدن شرط ببندند.
آیا هریس میتواند سیاست خارجی بایدن را تغییر دهد؟
فکر میکنم که انتخاب هریس به دلیل نقش و جایگاه او در مسائل داخلی صورت گرفته است. اگر بایدن پیروز شود، درباره سیاستخارجی کسانی تصمیم میگیرند که در کابینه او سمتهای دیگری را عهدهدار هستند.
برخی بر این باورند که با ریاستجمهوری بایدن، بار دیگر ایالاتمتحده به نقش تاریخی خود در جهان بازمیگردد. آیا بایدن میتواند نظم ازدسترفته جهانی را بازگرداند؟
پرسش خوبی است. بهنظر میرسد که بایدن در نظر دارد سیاست دوران اوباما را احیا کند اما هنوز مشخص نیست که او درباره مسائلی مانند چین و ونزوئلا چه رویکردی را در پیش خواهد گرفت.
درمورد خاورمیانه چطور؟ جغرافیایی سیاسی این منطقه در دوران ریاست ترامپ دستخوش تغییرات بیشماری شده است و در غیاب واشنگتن، مسکو بهنوعی رهبری را در دست خود گرفته است. آیا بایدن میتواند به یکهتازی روسیه در این منطقه پایان دهد؟
این هم پرسش جالب دیگری است. ایالات متحده باید در این منطقه جایگاه محکمی داشته باشد، البته با تلاش دیپلماتیک و الگوبرداری از گذشته. در حقیقت مهم نیست که چه کسی برنده نبرد سوم ماه نوامبر باشد.
یکی از اصلیترین چالشها در عرصه سیاست خارجی واشنگتن، تعامل با ایران است. اگر بایدن به کاخ سفید راه یابد، میتوان امیدی به کاهش تنشها داشت؟
بر این باورم فارغ از اینکه چه کسی در این جدال انتخاباتی پیروز میشود، تنشهای بین تهران و واشنگتن تغییرات اندکی خواهند کرد. درصورتیکه ترامپ کاخ سفید را ترک کند و بایدن نماینده دموکراتها روی کار بیاید، تفاوتی در سیاست آمریکا نسبت به ایران بهصورت چشمگیر ایجاد نمیشود. اگر بایدن هم پیروز شود، راه دشواری برای بازگشت به توافق هستهای پیشرو دارد؛ دپیلماسی فشرده و مذاکرات بسیار.
این اتفاق ایران را به سمت چین متمایلتر میکند. آیا نفوذ پکن در خاورمیانه میتواند رئیسجمهوری بعدی آمریکا را متقاعد به همکاری با تهران کند؟
ما چیز زیادی از توافق بین تهران و پکن نمیدانیم اما مشخص است که این توافق فرصتی مناسب برای هر دو طرف است تا موقعیت اقتصادی خود را بهبود بخشند. این فرصت آشکاری برای ایران تحت فشار تحریمهاست اما چالش مهم برای ایران باید این باشد که بیش از حد به چین وابسته نشود.