تحریم های تسلیحاتی ایران در ماه نوامبر سال جاری پایان می یابد. تامین نیازهای دفاعی حق قانونی ایران می باشد و بعد از پایان محدودیت ها ، اقدام لازم صورت خواهد گرفت. تا کنون ایران پیشنهاداتی برای تامین تجهیزات دفاعی و نظامی دریافت کرده ، اما محدودیت های موجود اجازه نداد معامله ای در این زمینه صورت بگیرد.
به گزارش جماران،کاظم جلالی در سالگرد عهد شکنی آمریکا و خروج این کشور از برجام در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری رسمی روسیه مواضع جمهوری اسلامی در خصوص موضوعات مختلف منطقه ای و بین المللی را تشریح کرد که متن کامل این مصاحبه به شرح زیر است :
ریانووستی : در این روزها دقیقا 2 سال از لحظه خروج ایالات متحده از توافق هسته ای می گذرد و در عین حال واشنگتن بار دیگر تلاش می کند خود را به عنوان عضو برجام معرفی کند. چه احتمالی وجود دارد که درخواست توسط آنها صورت گرفته و پذیرفته شود؟ آیا کشورهای عضو، اجازه بازگشت ایالات متحده به توافقنامه را خواهند داد و بخصوص روسیه با تهران این مسئله را مورد بحث قرار داده است؟
جلالی:اظهارات اخیر مقامات آمریکایی بیشتر در راستای تامین منافع خود بوده و آنها سعی دارند با استفاده از مکانیزم تعیین شده در برجام تحریم های تسلیحاتی ایران را تمدید کنند، اما آمریکایی ها فراموش کردند که از برجام خارج شده‌اند و نمی‌توانند به عنوان یک عضو از آن استفاده کنند. یادآوری می کنم تمامی مشکلات حاضر به دلیل نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی آمریکا به وجود آمده است. همانطور که رییس جمهور روحانی گفتند چنانچه آمریکا می خواهد حسن نیت خود را نشان دهد ابتدا باید تحریم ها را لغو کند.
لغو تحریم ها علیه ایران بخشی از تعهدات آمریکا بود. برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ زمانی می تواند در حل تنش موجود کارایی داشته باشد که تمامی اعضا پایبند باشند. آمریکا سعی دارد با نقض قوانین بین المللی تنها منافع خود را تامین کنند. قطعا جامعه بین المللی از رعایت قوانین بین المللی توسط تمامی اعضا استقبال می کند، اما نیت آمریکا در این زمینه صادق و با احترام متقابل نیست. آمریکایی ها بعد از دوسال خروج از برجام، هنوز به اشتباه خود پی نبرده اند و فقط به دنبال اهداف یک‌جانبه و خودسرانه خود هستند. با این رویکرد واشنگتن قطعا بازگشت غیر قابل قبول خواهد بود.
ریانووستی : رئیس جمهور روحانی پیشتر در نامه خود به رهبران کشورهای عضو برجام اخطار داده بود که ایران به تمدید تحریم تسلیحاتی پاسخ خواهد داد. صحبت در خصوص چه اقداماتی می باشد؟ آیا تهران به شکل قطعی از توافق خارج خواهد شد؟ آیا اقداماتی از جنس اقدامات نظامی صورت خواهد داد؟
جلالی : همانطور که رییس جمهور روحانی در نامه خود به سران کشورهای عضو برجام نوشتند عکس العمل ایران به طرح موضوع ایران در شورای امنیت و تمدید تحریم های تسلیحاتی شدید خواهد بود. برای پاسخگویی به این تحرکات گزینه های مختلفی وجود دارد. اما در مورد استفاده از اقدام نظامی باید بگویم که جمهوری اسلامی ایران همواره به دنبال راه حل های صلح آمیز و قانونی است. تاریخ نشان داده است ایران در طی یک قرن اخیر آغازگر هیچ جنگی نبوده و تنها از خود دفاع کرده است.
ریانووستی: پایان تاریخ اعتبار تحریم و یا دقیق تر دوره منع صادرات برای ایران در فصل پاییز به پایان خواهد رسید، آیا تهران در حال مذاکرات را با کشورهای مختلف در خصوص صادرات احتمالی به کشور در خصوص انواع درخواستی تسلیحات، می باشد؟ آیا چنین مذاکراتی با روسیه صورت می پذیرند؟ اگر پاسخ مثبت است، صحبت در خصوص چه نوع تسلیحاتی می باشد؟
جلالی :تحریم های تسلیحاتی ایران در ماه نوامبر سال جاری پایان می یابد. تامین نیازهای دفاعی حق قانونی ایران می باشد و بعد از پایان محدودیت ها ، اقدام لازم صورت خواهد گرفت. تا کنون ایران پیشنهاداتی برای تامین تجهیزات دفاعی و نظامی دریافت کرده ، اما محدودیت های موجود اجازه نداد معامله ای در این زمینه صورت بگیرد.
ریانووستی: رئیس جمهور ترامپ در روزهای اخیر از وتوی خود علیه قطعنامه کنگره در خصوص منع استفاده از قدرت نظامی علیه ایران، استفاده کرد. آیا در تهران این حرکت را به عنوان قدم جدید در راستای تشدید تنش ها علیه جمهوری اسلامی ایران (پس از تنش جدید در خلیج فارس) ارزیابی می‌کنند؟ تا چه حد بعد از این تصمیم ترامپ احتمال تقابل نظامی در منطقه با ایالات متحده افزایش می یابد؟
جلالی: اقدام ترامپ در وتوی طرح سنا می تواند با دو هدف صورت گرفته باشد. اول اینکه این موضوع بخشی از اختلاف احزاب در آمریکا و تلاش برای پیروزی در انتخابات آتی باشد. دوم اینکه آمریکا واقعا قصد درگیری نظامی با ایران داشته باشد. ما امیدواریم اقدام ترامپ با نیت دوم صورت نگرفته باشد، زیرا پاسخ ایران به هر ماجراجویی نظامی آمریکا سخت خواهد بود.
ریانووستی: آیا می توانید تایید کنید که همانطور که برخی تولید کنندگان ایرانی اعلام کرده اند، ایران از روسیه درخواست دریافت دستگاه تنفس مصنوعی دریافت کرده است؟
جلالی: بدنبال شیوع کرونا در ایران وزارت بهداشت با ارسال فهرستی اقلام مورد نیاز را که دستگاه تنفس مصنوعی نیز در میان آن ها بود در اختیار مراجع ذیربط در فدراسیون روسیه قرار داد. متعاقبا ۵۰۰ کیت تشخیص اهدایی از سوی دولت فدراسیون روسیه به جمهوری اسلامی ایران ارسال گردید. موضوع کمک رسانی به ایران در جریان گفت‌وگوی تلفنی روسای جمهور دو کشور و نیز مذاکرات آقایان «لاریجانی» و «والودین» مطرح گردید.
ریانووستی: در ماه مارس تماس تلفنی رئیس مجلس شورای اسلامی لاریجانی با والودین همکار روس خود صورت پذیرفت که در جریان آن ایران از روسیه درخواست ارسال محصولات کشاورزی را مطرح کرد . آیا ارسال هرگونه محصولی بر مبنای این درخواست صورت پذیرفته است و اگر پاسخ مثبت است، صحبت در خصوص چه عناوینی می باشد؟ آیا معامله تهاتر(جنس در برابر جنس) بوده، یعنی آیا پرداخت بابت صادرات احتمالی ماسک های دفاعی و دستگاه های تنفس مصنوعی به روسیه بوده است؟
جلالی: در راستای تامین نیازمندی های متقابل، مبادله محصولات کشاورزی در جریان است. از طرف ایران انواع محصولات باغی، میوه و سبزیجات و... و از طرف روسیه انواع غلات، گندم، جو و ذرت و ... به صورت مستمر ارسال می گردد البته کرونا محدودیت هایی ایجاد کرده است ولی مبادلات متوقف نشده است. قراردادهایی نیز در جریان است توسط شرکت های طرفین از جمله خرید یک میلیون و ششصد هزار تن گندم از روسیه، بخش عمده این محموله ارسال شده است و برنامه ریزی شده است تا این قرارداد و تعهدات متقابل آن کاملا انجام شود. در خصوص انجام تهاتر نیز قراردادی گزارش نشده است ولی به صورت سنتی شرکت های طرفین مبادلات بازرگانی برای تامین اقلام مورد نیاز را به نحو مقتضی با یکدیگر هماهنگ می کنند.
ریانووستی: آیا مشخص می باشد که چه زمانی نشست سران کشورهای عضو فرمت آستانه می تواند تشکیل شود؟ آیا این نشست می تواند تا آخر ماه می برگزار شود؟ آیا این دیدار بصورت حضوری خواهد بود یا در قالب ویدئو کنفرانس برگزار خواهد شد؟
جلالی : اخیرا جلسه سه جانبه وزرای امور خارجه کشورهای ضامن روند آستانه شامل ایران روسیه و ترکیه در 22 آوریل 2020 به صورت تله کنفرانس برگزار شد. در این جلسه وزرای خارجه 3 کشور ضمن رایزنی و تبادل نظر در مورد آخرین تحولات سوریه و منطقه بر لزوم تداوم رایزنی ها و هماهنگی در عالی ترین سطح بین سه کشور ضامن روند آستانه به عنوان مهمترین و موثرترین روند حل و فصل بحران سوریه تاکید داشتند . آنها همچنین بر لزوم استمرار مشورت های سه جانبه در تمامی سطوح و از جمله برگزاری ششمین اجلاس سران روند آستانه در جمهوری اسلامی ایران پس از عادی شدن شرایط مربوط به ویروس کرونا تاکید کردند . بنابر این این اجلاس (سران) در آینده هر زمانی که شرایط فراهم شود چه بصورت ویدئو کنفرانس و چه به صورت حضوری در ایران برگزار خواهد شد. اما اکنون نمی توانیم تاریخ مشخصی را اعلام کنیم چرا که در حال رایزنی و هماهنگی می باشیم . به محض مشخص شدن تاریخ ،اعلام خواهیم کرد.
ریانووستی: ایران اولین نتایج معامله اپک+ را به چه نحو ارزیابی می نماید؟ آیا لزومی برای اعمال اقدامات تکمیلی از جانب این پیمان را می بیند؟ آیا در حال حاضر مذاکراتی بین وزرای نفت ایران و انرژی روسیه در خصوص هماهنگی در بازار نفت پس از امضای معامله اپک پلاس در جریان می باشند؟ ایران پیشتر خواستار کاهش استخراج نفت شده بود، صحبت در خصوص چه حجمی می تواند باشد؟
جلالی: ایران به عنوان عضو هم اوپک و هم اوپک پلاس در حال حاضر معتقد به کاهش تولید و همکاری همه کشورهای تولیدکننده نفت بمنظور ایجاد تعادل و ثبات در قیمت نفت می باشد. در این خصوص جناب آقای زنگنه وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران با برخی از وزرای مربوطه کشورها از جمله با جناب آقای« نواک» وزیر انرژی روسیه گفتگو کرده اند. ایران معتقد است قیمتهای نفت باید متعادل و ثبات داشته باشد و این هم به نفع تولیدکنندگان و هم به نفع مصرف کنندگان هست.
ریانووستی: تابستان 2019 وزیر انرژی روسیه اعلام کرد که روسیه و ایران پروژه های جدیدی در بخش برق را بررسی می کنند و ایران علاقمند به بروزرسانی نیروگاه حرارتی و تکمیل نیروگاه گازی می باشد. آیا در حال حاضر بحث در خصوص پروژه های جدید در این حوزه ها در جریان می باشد یا اینکه پاندمی ویروس کرونا فعلا پیشرفت همکاری در بخش انرژی با روسیه را متوقف کرده است؟
جلالی: همکاریهای دو کشور در بخش قبل از قبل وجود داشته و اگرچه با نوسان و در برخی پروژه ها نیز با مشکلات اداری و بوروکراسی مواجه بوده و کمتر پیشرفت نموده است اما اراده رهبران و مقامات عالی دو کشور بر توسعه روابط اقتصادی و تکمیل پروژه های گذشته و اجرائی شدن پروژه های جدید است. شیوع ویروس کرونا نیز میتواند بر پیشرفت همکاریها تاثیربگذارد اما باعث تعطیلی فعالیت های دیپلماتیک نشده لذا با تلاش و ابتکار سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو، از طریق ویدیو کنفرانس و گفتگوی تلفنی، این ارتباطات همچکان با طرف روس برقرار میباشد. در همین راستا، تاکنون گفتگوهای متعدد و خوبی میان اینجانب با نقانات روس و نیز میان مقامات دو کشور برگزار شده است.
نووستی: دقیقا مشخص شده است که امکان تغییر تاریخ نشست کمیسیون مشترک همکاری های ایران و روسیه که برگزاری آن برای ماه ژوئن برنامه ریزی شده بود، وجود دارد. یا اینکه این تاریخ به قوت خود باقی خواهد ماند؟
جلالی: با توجه به شیوع کرونا ویروس در هر دو کشور و توقف بسیاری از دیدارها و رویدادهای اقتصادی همچون سفر هیاتها و نیز همایشها و نمایشگاههای اقتصادی، امکان تغییر زمان نششست کمیسیون مشترک وجود دارد اما طرف ایرانی هنوز پیشنهادی از طرف روس برای تغییر تاریخ اجلاس کمیسیون مشترک دریافت نکرده است. برای تداوم ارتباط و با توجه به تجربه خوبی که طی این دو ماه بدست اورده ایم، می‌توان پیشنهاد برگزاری نشست کمیسیون مشترک از طریق ویدئوکنفرانس را نیز بررسی کرد تا ارتباط میان بخشهای اقتصادی دو کشور همچنان پایدار باشد.
ریانووستی: بر مبنای پیش بینی شما آیا گفتگ‌ووی بین پارلمانی فدراسیون روسیه و ایران با آغاز به کار مجلس جدید در آخر ماه می، ادامه خواهد داشت؟ آیا می توان انتظار داشت که یکی از اولین سفرهای رئیس جدید مجلس ایران به روسیه باشد؟
جلالی: گفت‌وگوها و همکاریهای پارلمانی ایران و روسیه در فرما های دوجانبه، چندجانبه، منطقه ای و بین المللی در سطح مطلوبی است. در فرما دوجانبه دیدار روسای پارلمان های دو کشور در تاریخ ۲۷ ژانویه در تهران برگزار شد.
براساس برنامه هایی که از قبل توسط دومای روسیه در حال تنظیم بود قرار بود در تابستان امسال یک نشست بزرگ پارلمانی منطقه ای و بین المللی در مسکو برگزار گردد که ریاست مجلس شورای اسلامی ایران هم برای حضور و گفتگو در این نشست ها دعوت می شود. امیدواریم هرچه زودتر با رفع مشکل کروناویروس، همکاری ها براساس برنامه ریزی قبلی پیش برود.
