سفیر کشورمان گفت: هدف ایران نه برای تضعیف برجام بلکه برای قوت بخشیدن به اجرای برجام اتخاذ شده، انتخاب‌های متعددی بحث شده و دقیق تصمیم گرفته شد تا ما به‌رغم اینکه دو اقدام مشخص را به تعلیق درآوردیم 60 روز فرصت دادیم که اروپا بتواند تصمیمات خودش را برای اجرای تعهداتش اجرایی کند.
به گزارش جماران؛ حمید بعیدی نژاد با اشاره به اینکه ایران پس از خروج آمریکا از برجام با فداکاری و صبر، مسئولیت حفظ این توافق بین‌المللی را به دوش کشیده است، تصمیم جدید تهران برای کاهش تعهدات برجامی اش را اقدامی 'جدی' توصیف و تصریح کرد: زمان وعده‌های سیاسی اروپا به پایان رسیده و آنها برای حفظ برجام باید مایه بگذارند.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن این سخنان را روز سه‌شنبه در نشستی با خبرنگاران، نمایندگان شبکه‌های تلویزیونی و پژوهشگران اندیشکده های انگلیسی در سفارتخانه مطرح کرد.
وی با اشاره به خویشتن‌داری ایران پس از خروج غیرقانونی و بی مسئولانه آمریکا از برجام و نقض صریح قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد یادآور شد: اگر طرف‌های باقیمانده در برجام همچنان تصور می‌کنند که ایران بایستی صبوری کند دیگر امکان ندارد و همه بایستی تلاش کنند تا برجام حفظ شود.
بعیدی نژاد تصریح کرد که آمریکا علاوه بر خروج از برجام، سایر طرف‌های باقیمانده در این توافق را هم تهدید به تحریم می‌کند. وی تصمیم ایران برای کاهش برخی از تعهداتش در برجام را اقدامی مسئولانه توصیف کرد که حساب شده و مطابق با ملاحظات سیاسی و حقوقی گرفته شده است.
سفیر کشورمان توضیح داد: با توجه به حساسیت شرایط و به ویژه از زمانی که جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت دو اقدام اجرایی برجام را به تعلیق دربیاورد و 60 روز به کشورهای اروپایی فرصت دهد تا بتوانند برای اجرای تعهداتشان راه‌حل‌های روشنی را پیدا کنند سؤالاتی توسط خبرنگاران مطرح شد و در همین رابطه روز سه شنبه نشستی را با خبرنگاران و شبکه‌های متفاوت انگلیسی داشتیم که استقبال خوبی شده بود.
وی افزود: در این نشست توضیحات لازم را ارائه کردیم که تصمیم جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر یک عقلانیت، هوشمندی و با یک صبر یک‌ساله‌ای بوده که بعد از خروج آمریکا از برجام شرایطی به وجود آمد و ما در مورد اینکه برجام بتواند به بقای خودش ادامه دهد تردید داشتیم.
سفیر کشورمان گفت: هدف ایران نه برای تضعیف برجام بلکه برای قوت بخشیدن به اجرای برجام اتخاذ شده، انتخاب‌های متعددی بحث شده و دقیق تصمیم گرفته شد تا ما به‌رغم اینکه دو اقدام مشخص را به تعلیق درآوردیم 60 روز فرصت دادیم که اروپا بتواند تصمیمات خودش را برای اجرای تعهداتش اجرایی کند.
وی بابیان اینکه در نشست با خبرنگاران حس منطقی نسبت به موضع ایران وجود داشت، افزود: اولاً ما خیلی احساساتی، هیجانی و باعجله این تصمیم را نگرفتیم و به‌اندازه کافی به طرف های اروپایی فرصت دادیم بتوانند تعهداتشان را اجرا کنند. اما متأسفانه به دلیل فشارها و عدم ریسک پذیری لازم در کشورهای اروپایی که بخواهند هزینه‌ای در قبال اقدامات خودشان بدهند نتوانستند تصمیم‌گیری کنند. اما الآن باید بدانند که نباید به نیروهای مخالف برجام و آن‌هایی که قصد دارند این توافق را از بین ببرند، فرصت بدهند. باید در آخرین فرصت‌ها تلاش کنیم و اقدام ایران پیام بسیار مهمی در ذات خودش دارد و آن دعوت همه به اتخاذ تصمیمات آخرین لحظه‌ای است.
بعیدی نژاد هشدار داد: ما به لحظه‌ای نزدیک می‌شویم که اگر تلاش نکنیم ممکن است این زمان قابل جبران نباشد. بنابراین امیدواریم پیام ایران خوب شنیده شود و ما تلاش کردیم در جلسه با خبرنگاران انگلیسی این موضوع را تبیین کنیم که باید پیام ایران را جدی تلقی کنند؛ ایران پس از 60 روز اگر اقدامات لازم اتخاذ نشده باشد فاز دوم اقدامات خودش را به جریان می‌گذارد.
وی در پاسخ به سؤال درباره واکنش چند روز گذشته اروپا به تصمیم ایران گفت: موضوع مهم این است که پس از خروج آمریکا از برجام در شرایط نوینی قرار گرفتیم همواره تلاش این بوده که طرف اروپایی قانع شود که باید اقدامات مهم و تعهداتش را انجام دهد. متأسفانه تا امروز نتوانستند تعهداتشان را عملی کنند و این امر باعث شده که ایران ناچار شود اقدام جدیدی را اتخاذ کند.
وی افزود: طبیعی است که این‌ها پیام ایران را دریافت کردند و به همین خاطر تماس‌هایشان با طرف آمریکایی را در یک فضای جدی‌تری که بتوانند تعهداتشان را عملی کنند افزایش داده‌اند. اما واقعیت این است که ما نمی‌توانیم روی قول حساب کنیم و فقط روی اقدامات عملی حساب می‌کنیم.
بعیدی نژاد ادامه داد: اگر طرف اروپایی ظرف این 60 روز به ما برگردد و باز از تعهدات و قول و وعده‌های آینده صحبت کند دقیقاً مشکلی هست که ما در کل این ماجرا می‌بینیم و قطعاً باعث می‌شود ایران اقدامات مرحله دوم خودش را به اجرا بگذارد. اما اگر با اقدامات عملی نشان دهند که به تعهدات خودشان پایبند هستند، این مساله به همه طرف‌ها کمک می‌کند که ما به شرایط عادی برگردیم.
وی تصریح کرد: اینک توپ در زمین اروپایی‌ها هست و باید بدانند که زمان قول و وعده‌ها به پایان رسیده است و باید به طور مشخص اقدامات عینی اتخاذ کنند.
سفیر کشورمان در پاسخ به این سؤال که چقدر به توانایی اروپا برای اجابت خواسته های ایران خوش‌بین هستید؟ گفت: اینکه فقط ایران بخواهد برای برجام همه فداکاری‌ها را متحمل شود و همه مسئولیت‌ها را بپذیرد ما را به نتیجه نمی‌رساند. اینکه طرف مقابل توانایی دارد یا ندارد قضاوتش بر عهده ما نیست. تعهداتی داده شده و باید تعهدات اجرا شود و ما سعی می‌کنیم واقع‌بینانه به مسائل نگاه کنیم. نه خوش‌بینانه و نه بدبینانه.
وی افزود: انتظار ما این است که آنها به‌عنوان عضو برجام به تعهداتشان عمل کنند و نشان دهند که حاضرند برای این تعهدات هزینه کنند. البته ما درک می‌کنیم که آنها به دلیل فشارهایی که از طرف آمریکا وجود دارد به راحتی نمی‌توانند برخی از تعهداتشان را اجرا کنند اما این نافی تعهدات و مسئولیت‌هایشان نیست و اینکه فقط به خاطر مشکلات نمی‌توانند تعهداتشان را انجام ندهند توجیهی نمی‌شود که برجام به صورت یک طرفه ادامه پیدا کند. بنابراین باید برای این مساله هزینه بپردازند و برایش مایه بگذارند. ما امیدواریم این پیام به‌اندازه کافی برای آنها روشن بوده باشد و تلاش‌های جدی صورت دهند.
سفیر کشورمان یادآور شد: به هرحال اروپا بلوک قدرتمندی است و این قابل پذیرش نیست که نتواند در برخی زمینه‌هایی که حوزه حاکمیت اقتصادی اروپا است قدمی برندارد. این به نظر ما برای این است که اروپا نمی‌خواهد هزینه دهد و اینک باید روشن شود که اگر می‌خواهد برجام پا برجا بماند باید هزینه دهد.
وی درباره احتمال خروج ایران از ان.پی.تی هم گفت: این مساله همواره جزو انتخاب‌هایی بوده که اگر ایران بخواهد وارد اقدامات عکس‌العملی شود می‌تواند اقدام کند. چون ایران هیچ‌وقت نتوانسته از مزایای عضویتش در ان.پی.تی بهره‌مند شود. باوجود اینکه برنامه ما همواره صلح‌آمیز و تحت نظارت آژانس بوده ، اما تبعیض‌های زیادی در مورد ایران اعمال شده است. بنابراین این مساله همیشه مدنظر بوده ولی طبیعتاً جزو اولویت‌های ما نیست و درواقع آخرین انتخاب است.
پس از خروج آمریکا از برجام در 18 اردیبهشت‌ماه سال 97 و بازگشت تحریم‌ها، ایران هفته گذشته به کشورهای باقیمانده در برجام 60 روز برای اجرای تعهدات خود به‌ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی فرصت داد و تأکید کرد: هر زمان که خواسته‌های ما تأمین شود؛ ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف شده را از سر خواهیم گرفت، اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.
** اگر اروپا در عرض 60 روز برای صادرات نفت ایران مشکل پیدا نکند وارد فاز بعدی خواهیم شد
بعیدی نژاد درباره فاز اقدام دوم ایران هم این‌گونه توضیح داد: رآکتور تحقیقاتی آب‌سنگین اراک یکی از موضوعاتی بود که در طول دو سال و نیم مذاکره از حساس‌ترین موضوعات مورد مذاکره بود. در رآکتور آب سنگین مقدار خاصی پلوتونیم به طور طبیعی تولید می‌شود. البته همه این‌ها تحت نظارت آژانس خواهد بود و ازنظر ما هیچ جای نگرانی وجود نداشت؛ اما چون طرف‌های غربی از این مقدار پلوتونیوم نگران بودند، اعتقاد داشتند که ایران بایستی به‌طورکلی رآکتور را عوض کند و یک رآکتور آب سبک مستقر کند که پلوتونیوم تولید نکند که البته ما با تبدیل راکتور به آب سبک موافق نبودیم. لذا نهایتاً به یک حد وسط رسیدیم که یک طراحی جدیدی در رآکتور با همکاری کشورهای غربی، چین و روسیه صورت گیرد، که این رآکتور ضمن اینکه مدرنیزه شده و فعالیت‌های جانبی‌اش افزایش پیدا می‌کند مقدار تولید پلوتونیوم آن تا حدی کاهش پیدا کند.
وی افزود: با توجه به اینکه ویژگی‌های دیگر رآکتور ارتقاء پیدا می‌کرد وکلا رآکتور ازنظر ایمنی و استانداردهای زیست محیطی در موضع بهتری قرار می‌گرفت، نهایتاً این فرمول حد واسطی مورد توافق قرار گرفت.
سفیر کشورمان در ادامه یادآور شد: ایران اعلام کرده است اگر در عرض 60 روز کشورهای اروپایی نتوانند برای مشکلی که برای صادرات نفت ایران و دسترسی به درآمدهای آن ایجاد شده راه حلی پیدا کنند، در فاز بعدی اقدامات جدیدی اتخاذ خواهد کرد که یکی از اقدامات این خواهد بود که ما برگردیم به طراحی قبلی اراک.
وی با بیان اینکه این رآکتور تحت نظارت آژانس قرار دارد گفت، این مساله از نظر ما نگرانی ایجاد نمی‌کند اما به دلیل اینکه ما روی آن طراحی قبلی مسلط هستیم، و طرف‌های برجام نتوانستند به تعهداتشان عمل کنند طبیعتاً ما هم نمی‌توانیم زمان بیشتری را به آنها بدهیم و ناچاریم که برگردیم به طراحی قبلی‌مان.
بعیدی نژاد ادامه داد: البته این انتخاب را ترجیح نمی‌دهیم ، بلکه ترجیح می‌دهیم با همان فعالیت‌هایی که پس از برجام صورت گرفته ادامه دهیم. اما اگر اروپایی‌ها نتوانند تعهداتشان را اجرا کنند این یکی از اقداماتی است که ایران قصد دارد اتخاذ کند .
سفیر کشورمان درباره سانحه‌ای که برای نفت‌کش‌ها در خلیج‌فارس اتفاق افتاد گفت: واقعاً این برای ما ابهام‌آلود است که بلافاصله بعد از اینکه ایران این اقدامات جدید را برای برجام اعلام کرد یک رشته اقدامات تحریک‌آمیزی توسط آمریکا آغاز شد و آن جناح جنگ‌طلبی که در واشنگتن هستند با حمایت برخی از عوامل منطقه‌ای تلاش کردند یک مانور قدرتی در منطقه نشان دهند.
وی افزود: ما از همان ابتدا وقتی با این مسائل مواجه شدیم بسیار نگران بودیم که اتفاقات عجیب‌وغریبی در منطقه بیفتد که عده‌ای به دنبال این باشند که توجیه حضور سیاسی آمریکا را تقویت کنند و احیاناً برخی مانورهای نمایش گونه‌ای در منطقه طراحی کنند با هدف این که بخواهند به ایران پیام دهند که از موضع فعلی خودش عقب‌نشینی کند.
بعیدی نژاد تصریح کرد: حادثه‌ای که برای آتش‌سوزی نفت‌کش‌ها به وجود آمده هم خیلی برای ما موجب نگرانی شده، چون عجیب بود که ابتدا مقامات اماراتی انکار می‌کردند و بعد از یک چند ساعتی دیدیم که یک هماهنگی خبری به وجود آمده و به تدریج آدرس‌های غلط می‌دهند و سعی می‌کنند جوری این موضوع را به پای ایران و یا نیروهای حامی ایران بنویسند.
وی این تحولات را صد درصد یک بازی سیاسی خطرناکی توصیف کرد و گفت: طبیعتاً ما به عنوان کشوری که بیشترین آب راه و منافع امنیتی را در خلیج‌فارس داریم ، اولین کشوری هستیم که امنیت این آب راه برای ما اهمیت استراتژیک دارد و بنابراین به شدت و جدیت این موضوع را دنبال می‌کنیم و امیدواریم که این مسائل هر چه زودتر مدیریت و جمع شود.
**جنگ اتفاق نخواهد افتاد
سفیر ایران در لندن گفت: اما یک چیز باید روشن باشد و امروز ما این را به خبرنگاران انگلیسی هم اعلام کردیم که تحلیل ایران این است که جنگ اتفاق نخواهد افتاد .
وی افزود: این‌ها یک سری مانورهای رسانه‌ای و تبلیغاتی است که می‌خواهند برای ایران و اروپایی‌ها ایجاد نگرانی کنند و در واقع فضاسازی سیاسی انجام دهند. اما ایران برای هر وضعیتی خودش را آماده کرده است. تحلیل ما این است که جنگ اتفاق نمی‌افتد و این تحلیل جدی ما به دلیل شرایط آمریکا و قوتی است که ایران در منطقه دارد.
بعیدی نژاد افزود: ما اینک در شرایط با ثباتی در منطقه هستیم، اما این باعث نمی‌شود که خودمان را آماده شرایط مختلف نکنیم. قطعاً نیروهای مسلح ما و تمام دولت مصمم هستند که خودشان را برای هر شرایطی آماده کنند. بنابراین امیدواریم که آنها نخواهند اراده ایران را به آزمایش بگذارند، چون ایران چندین بار اراده خودش را به جدیت نشان داده که اگر بخواهند با فضاسازی پیش بروند و بعد این فضاسازی‌ها را به مسائل واقعی درصحنه منتقل کنند، قطعاً ایران واکنش‌های شدیدی نشان خواهد داد و من فکر می‌کنم این‌ها نباید این توهم را داشته باشند که ایران از منافع خودش عقب‌نشینی می‌کند.
