بسیج ظرفیت‌های کشور برای فروش نفت در «بازار خاکستری»

به گزارش جماران؛ معاون وزیر نفت در امور بین الملل و بازرگانی وزیر نفت با تاکید بر این که امکان مقاومت مقابل تحریم های ناعادلانه، نامشروع و غیرقانونی آمریکا را داریم، گفت: همه ظرفیت کشور را برای فروش نفت در بازار خاکستری بسیج کردیم.

«امیر حسین زمانی نیا» روز یکشنبه در نشست «تحریم نفتی ایران از سوی آمریکا و تبعات بین المللی آن» که در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران برگزار شد، افزود: کشورهای اروپایی، هند و روسیه به دلیل قدرت آمریکا به حرف های دولتمردان آن گوش می دهند.

وی اظهار داشت: در اروپا همه از معاهده چندجانبه هسته ای حمایت می کنند و خواستار تداوم این معاهده و ماندن ایران در برجام و تقبیح خروج آمریکا از این توافق هستند اما در عرصه عمل کار زیادی نمی توانند انجام دهند. 

وی با طرح این پرسش که برجام چه آثاری داشت؟، گفت: پاسخ به این پرسش به زاویه نگاه ما بستگی دارد، اگر دلواپس باشیم می گویم این معاهده ثمری نداشت اما به عنوان معاون در امور بین الملل و بازرگانی وزارت نفت می گویم فایده زیادی داشت ولی در بخش نفت نتوانستیم از این مزایا استفاده کنیم.

معاون وزیر نفت در امور بین الملل و بازرگانی وزیر نفت یادآور شد: در هنگام جلسه معارفه خود گفتم به زودی برجام نهایی می شود، قراردادها را آماده کنید تا بلافاصله اجرایی شود تا ضرر و زیان ناشی از تحریم نفت جبران بشود، برجام اجرایی شد اما در صنعت نفت قراردادی امضا نشد.

زمانی نیا با بیان این که همه چیز در ایران سیاست زده است، اظهارداشت: مدل قراردادی آی پی سی را معرفی کردیم که به دلیل اختلافات بچه گانه داخلی این مدل به مدت یک سال زمین گیر شد تا سرانجام توانست اجتماع داخلی شکل دهد. 

وی تاکید کرد: نفتی ها عادت دارند با شرکت های بزرگ اروپایی کار کنند. 2 فاز عسلویه را فرانسوی ها و ایتالیایی ها به موقع و ارزان ساختند. وقتی حق انتخاب داشته باشیم به جای روس ها و چینی ها که فناوری و مدیریت پروژه اروپایی ها را ندارند، شرکت های اروپایی را انتخاب می کنیم. برجام این حق انتخاب را به ما داد. 

این مقام وزارت نفت تصریح کرد: برجام 17 ماه اجرایی بود اما به دلیل اختلافات جناحی یک سال به بطالت گذشت. 

زمانی نیا با تاکید براین که صنعت نفت ایران به سرمایه گذاری زیاد نیازمند است تا بتواند نرخ تولید خود را حفظ کند، افزود: اگر توانستیم دوام بیاوریم به دلیل مهندس های خوبی است که دانشگاه های ما پرورش داده است.

وی خاطرنشان کرد: با تولید نفت این قدرت را داریم که بازار را تکان دهیم، با اجرای برجام تولید نفت ایران به 3.9 میلیون بشکه در روز رسید این مقدار تولید قدرت آن چنانی نمی دهد و می توانند به راحتی شما را تحریم کنند. چرا روسیه را نمی توانند تحریم کنند؟ برای آن که که 75 درصد گاز و 65 درصد نفت اروپا را تامین می کند. خود اروپایی ها نمی گذارند روسیه تحریم شود. 

معاون وزیر نفت خاطرنشان کرد: هشت کشور از آمریکا برای خرید مقداری نفت از ایران معافیت گرفتند یونان، ایتالیا و تایوان نفت نخریدند و پنج کشور دیگر یعنی چین، هند، ترکیه، ژاپن و کره جنوبی نفت می خریدند علاوه بر این کشورها ما به دلایلی همه ظرفیت کشور را بسیج کردیم و در بازار خاکستری، نفت می فروشیم. 

زمانی نیا یادآور شد: اسم آن قاچاق نیست بلکه مقابله با تحریم هایی است که عادلانه، مشروع و قانونی نمی دانیم.

وی ادامه داد: بازاری را کشف کردیم و در فضای خاکستری نفت می فروشیم. به این دلیل می گویم که اگر سیاست نظام بر این باشد امکان مقاومت را داریم حتما مانند زمان برجام 2.5 میلیون بشکه نفت نخواهیم فروخت و باید در سطح نظام صرفه جویی های انجام شود و منابع جدیدی چون سهمیه بندی و افزایش قیمت و... به وجود آید که کارساز نیست. باید برای مدیریت مالی و اقتصادی تصمیمات جدی گرفته شود که دولت در جریان این تصمیم سازی هست.

دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه تاکید کرد: دیوان بین المللی دادگستری دستور موقتی صادر کرد در مورد این که آمریکایی ها اقدامی نکنند تا وضع غذا، دارو، امنیت هوایی ایران به خطر نیفتد، ولی کارساز نبود و آنها توجهی نکردند. 

زمانی نیا یادآور شد هنوز هم کانال مالی ایران و اروپا (اینستکس) به دلیل تحریم آمریکا اجرایی نشده است هدف اینستکس این است که از منابع مالی، اقلام انسان دوستانه و غذا و دارو برای ایران به فروش برسانند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا در آمریکا خرد حاکم است، گفت: من نمی دانم. هر کشوری به دنبال منافع ملی خود است. اما اقتدار و نفوذ این کشور در دنیا به دلیل بی خردی ها و زورگویی های ترامپ رو به افول است. همین موضوع مقدمات تغییر پارادایم در روابط دنیا به ویژه اروپا با آمریکا را فراهم کرده است.

مدیرکل پیشین امور سیاسی و بین الملل وزارت امور خارجه درباره قراردادهای آی پی سی تأکید کرد: اصول حاکم بر این قرارداد محرمانه نیست و به آنها دسترسی وجود دارد پس از امضای قرارداد محرمانه می شود. 

**ایران درصورت پرداخت هزینه می تواند از برجام خارج شود 

معاون وزیر نفت همچنین درباره امکان خروج ایران از برجام افزود: برجام قرارداد نبوده که نتوانیم از آن خارج شویم، تفاهم سیاسی بوده است که هر کسی می‌توانند از آن خارج شود و هزینه‌های آن را هم بپردازد.

زمانی نیا افزود: ایران می‌توانست قبل و بعد از خروج آمریکا از این تفاهم خارج شود و هزینه های آن را بپردازد.

عضو تیم مذاکره هسته ای درباره صحبت‌های وزیر امور خارجه در خروج از برجام هم خاطرنشان کرد: دکتر ظریف نگفته آمریکا نمی‌تواند خارج شود بلکه گفته است در صورت خروج هزینه بسیاری برای آمریکا به وجود می‌آید که همان‌طور که مشاهده کردیم آمریکا در حال دادن این هزینه ها است. اکنون همه در فکر استقلال از آمریکا هستند که پارادایم شیفت مورد نظر با خروج آمریکا از برجام شروع شده است. 

زمانی نیا همچنین عنوان کرد: طرف اصلی ما در برجام آمریکا بوده و حتی اروپایی‌ها هم در مذاکرات به این موضوع خرده می‌گرفتند که ایران مذاکرات خود را با آمریکا تمام کرده است و اکنون از ما می خواهید آن را تایید کنیم.

وی درباره موضوع تهاتر هم گفت: من 6 ماه است که رییس کمیته تهاتر هستم و در این موضوع در حال تلاش هستیم اما تا به حال یک مورد هم چنین اتفاقی روی نداده و ما در حال رایزنی و بررسی موضوع هستیم که در صورت امکان عملی شود.

معاون وزیر نفت درباره ورود پول‌های حاصل از فروش نفت پس از برجام گفت: شرکت شل سه میلیارد دلار به ایران بدهکار بود، روز بعد از اجرایی شدن برجام سه میلیارد دلار از سوی شرکت شل به حساب بانک مرکزی در اروپا واریز شد.

زمانی نیا افزود: پول نفت پس از برجام به حساب ایران واریز می‌شد، پس از خروج ترامپ از برجام این اتفاق به سختی صورت می گیرد، اکنون پول نفت ما آنجا می ماند.

وی تصریح کرد: بعد از انقلاب دوران‌های متعدد داشتیم، از اشغال سفارت تا جنگ تحمیلی و موضوع هسته‌ای، در هیچ کدام از این بحران به موقع عمل نکردیم و در دقیقه 90 با محدود شدن حق انتخاب آنها را حل کردیم.

معاون وزیر نفت درباره شفافیت در وزارت نفت هم اظهار داشت: من نمی‌توانم بگویم روزانه چند بشکه نفت می فروشیم. این به شما کمکی نمی‌کند اما به پمپو خط می دهد و کمک می کند. نمی توانم درباره بازار خاکستری توضیح دهم.

زمانی نیا افزود: زمانی گفتم تحریم‌های آمریکا به دلیل کاستن از شفافیت ها در بازار جهانی نفت، فساد را منجر می شود و بازار جهانی نفت فاسد خواهد شد و اگر ما به اندازه کافی تخفیف دهیم می‌توانیم به خود ترامپ هم نفت بفروشیم.

وی یادآور شد: در شرایط کنونی که دلال های بسیاری برای خرید نفت ایران اعلام آمادگی کردند ریسک بالا می رود و ما باید سعی کنیم در این شرایط غیر شفاف میزان ریسک را کاهش دهیم و تعداد بابک زنجانی ها را کاهش دهیم.

زمانی نیا تصریح کرد: در زمان دولت قبل اعلام شد که چین و روسیه قطعنامه ها علیه ایران را وتو خواهند کرد اما در عمل دیدیم که این اتفاق نیفتاد بنابراین رابطه بین دو کشور روابط استراتژیک و دو طرفه است.

معاون وزیر نفت در امور بین الملل و بازرگانی یادآور شد: اروپایی‌ها هم پس از خروج آمریکا از برجام متوجه شدند که گروگان آمریکا از نظر مالی و اقتصادی و سیاسی هستند. برای استقلال تلاش می‌کنند اما این موضوع 50 و 60 سال طول خواهد کشید.

زمانی نیا درباره قراردادها با شرکت های کوچک هم گفت: ما پس از برجام ۱۵ تفاهم‌نامه با شرکت های کوچک و بزرگ روسیه داشتیم. مهمترین مشکل ما در صنعت نفت، افزایش برداشت است. با شرکت‌های اندونزی قرارداد بستیم که با خروج ترامپ همه لغو شد.

او درباره سازوکار قراردادهای نفتی خاطرنشان کرد: بسیاری از شرکت‌های کوچک تکنولوژی‌های روز را ندارند که در صنعت نفت مهم است. اکتشاف فاز ۱۱ پارس جنوبی تکنولوژی مورد نظر خود را می خواست که فقط شرکت‌های بزرگ داشتند، تجهیزات و فناوری‌های نوین می خواست که نه در ایران و نه در چین وجود نداشت.با این همه ما تلاش کردیم با همه شرکت‌ها از جمله شرکت‌های چینی قرارداد ببندیم. پس از برجام ۵۱ درصد قراردادها با شرکت توتال بود و 30 درصد هم با شرکت چینی. 

سفیر پیشین ایران در مالزی درباره زمزمه های بستن تنگه هرمز هم گفت: این موضوع را باید نظامیان توضیح دهند. در جنگ نخست آمریکا علیه عراق صدام نفت 35 دلاری را 8 دلار فروخت و دوام آورد. 

معاون وزیر نفت در امور بین الملل و بازرگانی درباره مدل های قراردادی صنعت نفت تصریح کرد: بسیاری از مسائل ما داخلی است. در مدل‌های قراردادی رقابت‌های داخلی تاثیرگذار است. در هیچ جای دنیا مدل قراردادی مسئله و چالش نیست. اما در ایران قانون اساسی تفسیر می‌شود و بر همین اساس مدل‌های قراردادی را مورد قضاوت قرار می‌دهند.

زمانی نیا افزود: در رقابت کنونی اگر دیر بجنبیم رقیبان بازار را می‌گیرند. قرارداد ipc نوعی از قراردادهای بای بک است که چندان هم مورد پسند سرمایه گذاران خارجی نیست و برای همین هم یک تا یک سال و نیم زمان گذاشته شد. 

عضو تیم مذاکره هسته ای تاکید کرد: چهل یا پنجاه سال دیگر نفت ارزش امروز را نخواهد داشت و اگر نفت مانده در چاه ها را سرمایه گذاری و استخراج نکنیم، نسل آینده بهره چندانی از آن ها نخواهند برد. بنابراین خود را سرگرم مسائل پیش پا افتاده نکنیم تا مسائل بزرگتر به حاشیه نرود و گم نشود.

نشست «تحریم نفتی ایران از سوی آمریکا و تبعات بین المللی آن» با حضور «امیر حسین زمانی نیا» معاون وزیر نفت در امور بین الملل و بازرگانی، «احمد ساعی»، «داوود هرمیداس باوند»، «مهدی ذاکریان»، «حمید احمدی» و «علیرضا موسوی زاده » از اساتید دانشگاه علوم و تحقیقات برگزار شد.