برنامه موشکی ایران یکی از بهانه های اعلام شده رییس جمهوری آمریکا برای خروج این کشور از برجام بود. اندکی پس از خروج ایالات متحده، «مایک پمپئو» وزیر خارجه این کشور نیز از ایران خواسته بود که به برنامه موشکی اش پایان دهد. در مقابل ایران بارها این درخواست ها را رد کرده و تاکید دارد که توانایی دفاعی اش قابل مذاکره نیستند.
به گزارش جماران؛ سیدحسین موسویان پژوهشگر دانشگاه پرینستون و عضو سابق گروه مذاکره کننده هسته ای ایران در مقاله ای برای پایگاه خبری-تحلیلی المانیتور با اشاره به پرتنش بودن منطقه خاورمیانه تاکید کرد: انتظار اینکه ایران موشک های دفاعی خود را نابود کند نابخردانه است.
موسویان ادامه داد :شورای امنیت سازمان ملل در 12 دسامبر (21 آذر) در مورد اجرای برجام تشکیل جلسه داد. در این جلسه وزیر امور خارجه آمریکا مدعی شد که سرعت توسعه فعالیت های موشکی ایران بعد از برجام کاهش پیدا نکرده است و ایالات متحده می کوشد تا محدودیت های وضع شده در قطعنامه 1929 شورای امنیت را برگرداند.
وی افزود: کشورهای اروپایی با فاصله گرفتن از موضع ایالات متحده اعلام داشتند که آزمایش های موشکی ایران با قطعنامه 2231 که برجام را تایید کرد ناسازگار است. چین و روسیه به صراحت اعلام داشتند که این آزمایش ها نقض این قطعنامه محسوب نمی شوند. مقامات ایرانی، از جمله «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه با رد هرگونه نقض این قطعنامه، تاکید دارند که قطعنامه 2231 فعالیت های موشکی ایران را ممنوع نمی کند.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون تصریح کرد: برنامه موشکی ایران یکی از بهانه های اعلام شده رییس جمهوری آمریکا برای خروج این کشور از برجام بود. اندکی پس از خروج ایالات متحده، «مایک پمپئو» وزیر خارجه این کشور نیز از ایران خواسته بود که به برنامه موشکی اش پایان دهد. در مقابل ایران بارها این درخواست ها را رد کرده و تاکید دارد که توانایی دفاعی اش قابل مذاکره نیستند. علاوه بر این سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هشدار داده است که درصورت تهدید، تهران برد موشک هایش را به بیش از 2000 کیلومتر افزایش خواهد داد.
موسویان در این راستا به شش عامل که سیاست های دفاعی موشکی ایران را شکل می دهند اشاره کرد و نوشت: یکی از مهمترین عاملی که نقش مهمی در راهبرد دفاعی ایران ایفا می کند، خاطرات دهشتناک تجاوز عراق به ایران و کشته شدن صدها هزار ایرانی در جنگی است که طی آن عراق از حمایت مالی عربستان و کویت برخوردار بود و توسط قدرت های اصلی جهان از جمله آمریکا، فرانسه و شوروی سابق پشتیبانی می شد. این جنگ در خاطره سیاسی ایران تاثیری فراموش نشدنی بجای گذاشت و تردیدی بجای نگذاشت که ایران باید به هر قیمتی برای بقایش بجنگد.
دوم اینکه استفاده سیستماتیک عراق از موشک های اسکاد برای حمله به شهرهای بی دفاع ایران، تهران را وادار به سرمایه گذاری در برنامه موشک های دفاعی کرد. در طول 8 سال جنگ تحمیلی، ارتش عراق 533 بار با موشک به شهرهای ایران حمله کرد که در نتیجه 2300 نفر کشته و بیش از 11 هزار و 600 نفر ایرانی مجروح شدند. در پایان جنگ و در سال 1988 میلادی، شهر تهران 118 بار مورد حمله قرار گرفت که در نتیجه آن، 1600 نفر کشته و مجروح شدند. برخورداری ایران از توان موشکی موجب شده که در هر جنگ احتمالی آینده، ایران بتواند از زرادخانه خود به عنوان یک قدرت بازدارنده در مقابل دشمن استفاده کند.
سوم اینکه تجربه استفاده گسترده صدام حسین رییس جمهوری مخلوع عراق از سلاح های شیمیایی و بی تفاوتی جامعه بین الملل نسبت به چنین تجاوزاتی ایران را متقاعد کرده که نمی تواند به سازمان های بین المللی برای بازداشتن و مجازات چنین تجاوزات آشکاری اطمینان کند. یک سند از طبقه بندی خارج شده سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نشان می دهد که عراق از سال 1983 میلادی شروع به استفاده از سلاح های شیمیایی کرده و در سال بعد استفاده از آنها را گسترش داده بود. گزارش 11 هزار صفحه ای عراق به شورای امنیت سازمان ملل نشان می دهد که 150 شرکت مختلف از آمریکا، فرانسه و آلمان به برنامه تسلیحات کشتارجمعی عراق کمک کرده اند.
چهارم اینکه عدم توازن قوای نظامی متعارف در منطقه نقش مهمی در سیاست های موشکی ایران بازی می کنند. درحالی که ایران برای دهه ها تحت تحریم تسلیحاتی بوده، رقبای منطقه ای این کشور، به خصوص عربستان سعودی یک چک سفید برای خرید هرگونه سلاح پیشرفته ای در اختیار دارند. عربستان سعودی با بودجه نظامی 69.4 میلیارد دلاری در سال 2017 در رتبه اول واردکنندگان اسلحه در جهان قرار گرفت. این درحالی است که رژیم صهیونیستی با بودجه نظامی 19.6 میلیاردی خود، به پیشرفته ترین تجهیزات نظامی مجهز است. در مقایسه، بودجه نظامی ایران 14.5 میلیارد دلار است، که تنها کسری از بودجه نظامی همسایگانش را تشکیل می دهد.
لازم به ذکر است که اگرچه زرادخانه موشکی ایران متنوع ترین از نوع خود در خاورمیانه است ، ایران به صورت داوطلبانه برد موشک های خود را به 2000 کیلومتر محدود کرده است. این درحالی است که موشک های چینی عربستان سعودی که از نوع دی-اف 3 و دی- اف 21 هستند دارای برد 2800 کیلومتر می باشند. برخی گزارش ها حاکی از آن است که برد آنها به 4000 کیلومتر نیز می رسد.
پنجم اینکه ایران توسط نیروهای نظامی ایالات متحده و همچنین چند کشور دارای سلاح اتمی مانند رژیم صهیونیستی و پاکستان احاطه شده است. رژیم صهیونسیتی که روابط خصومت آمیزی با ایران دارد دارای 200 کلاهک هسته ای می باشد که می تواند توسط موشک های بالستیک جریکو 2 ( با برد 3500 کیلومتر)، جریکو 3 (6500 کیلومتر) و همچنین از طریق هوا و دریا پرتاب شوند.
ششم اینکه در طول 4 دهه گذشته ایالات متحده سعی کرده با استفاده از جنگ های اقتصادی، سایبری و سیاسی تهران را ضعیف و منزوی کند و برای تغییر رژیم در این کشور تلاش کرده است. به علاوه، دولت دونالد ترامپ مصمم به ایجاد یک اتحاد سیاسی با شش کشور عرب حوزه خلیج فارس به اضافه مصر و اردن برای مقابله با ایران تحت عنوان ناتو عربی است.
موسویان ادامه داد: با این وجود، نتایج بررسی اندیشکده «ان- تی- آی» به ریاست «ارنست مونیز» وزیر سابق انرژی آمریکا نشان می دهد که بین سال های 2005 تا 2012 که قدرت های جهانی جامع ترین تحریم ها را علیه ایران وضع کرده بودند، تهران موشک های بالستیک با سوخت مایع تولید کرد و حداقل 33 بار آزمایش موشکی انجام داد، که بیش از 2 برابر بیست سال پیش از آن است.
دیپلمات سابق ایرانی تصریح کرد: اما از سال 2012 که ایران و آمریکا مشغول مذاکرات در سطوح بالا بودند تا زمان امضای برجام در جولای سال 2015، ایران تنها یک آزمایش موشکی انجام داد. به علاوه، بعد از شروع اجرای برجام، ایران شیوه آزمایش های خود را تغییر داده و با کاهش تعداد آزمایش ها، بیشتر به موشک های کوتاه برد با سوخت جامد توجه نشان داده است. اما اخیرا روزنامه آلمانی 'زونتاگ' ادعا کرده است که سازمان های اطلاعاتی غربی باور دارند که تهران از زمان خروج ترامپ از برجام تعداد آزمایش های موشکی اش را 2 برابر کرده است.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون خاطرنشان ساخت: در چنین منطقه ی پرتنشی ، یک چارچوب مورد قبول برای کاهش نگرانی ها باید خواسته های امنیتی مشروع تمامی طرفین را در بربگیرد. چنان چارچوبی می تواند شامل یک قرارداد چندجانبه برای برقراری یک 'منطقه عاری از سلاح های کشتارجمعی در خاورمیانه'، به علاوه یک قرارداد منطقه ای 'ترتیبات سلاح های متعارف' باشد. در غیر این صورت، در شرایط فعلی که کشورهای منطقه به سرعت مشغول مسلح کردن خود هستند، انتظار اینکه ایران ستون فقرات دکترین دفاعی خود را از بین ببرد نابخردانه به نظر می رسد.
