موسویان: ایران به تعهدات خود عمل می‌‌کند/ آمریکا بدترین واکنش‌ها را به ایران نشان می‌‌دهد

به گزارش جماران؛ «سید حسین موسویان» پژوهشگر دانشگاه پرینستون و عضو سابق گروه مذاکره کننده هسته ای در مقاله ای برای تارنمای 'میدل ایست آی' نوشت: در حالی‌ که ایران به تعهدات خود عمل می‌ کند ، آمریکا بدترین واکنش ها را به ایران نشان می‌ دهد .

موسویان ادامه داد :«توماس فریدمن» اخیرا در مقاله خود در نیویورک تایمز، با اشاره به شرط بندی روسای جمهوری پیشین آمریکا، «باراک اوباما» روی ایران و «دونالد ترامپ» روی عربستان، نوشت که هر دو رئیس جمهوری در سیاست خود دچار اشتباه شده اند چرا که هر دو کشور بدترین واکنش های ممکن را نشان دادند. 

وی افزود: فریدمن استدلال می کند توافق هسته ای ارزش شرط بندی را داشت، اما مانند بسیاری از منتقدان توافق، ادعا می کند که این توافق رفتار منطقه ای ایران را در چهار پایتخت عربی -- بغداد، دمشق، صنعا، و بیروت-- تغییر نداد. من معتقد هستم که او در مورد ایران اشتباه می کند.

پژوهشگر دانشگاه پرینستون تصریح کرد :در مسائل منطقه ای، شواهد سه دهه گذشته ثابت می کند که ایران هر بار به وعده های خود عمل کرده در حالی که ایالات متحده هیچ گاه به تعهدات خود عمل نکرده است. در اواخر دهه 80 میلادی، «جرج بوش» پدر از ایران خواست که به آزادی گروگان های آمریکایی و غربی در لبنان مساعدت کند و قول ' حسن نیت درمقابل حسن نیت ' را داد. ایران آزادی گروگان های آمریکایی و غربی را تسهیل کرد ولی ایالات متحده درپاسخ، فشار بر ایران را افزایش داد.

عضو سابق گره مذاکره کننده هسته ای خاطرنشان ساخت :در سال 2001 ایالات متحده از ایران خواست که در «جنگ علیه تروریسم» در افغانستان کمک کند. ایران به درخواست آمریکا پاسخ مثبت داد و سپاه پاسداران ایران کمک های تعیین کننده به ارتش ایالات متحده کرد. علاوه بر این، ایران با پشتیبانی از دولت «حامد کرزای» که تحت حمایت آمریکا بود، نقش سازنده ای در افغانستان ایفا کرد. اما در پاسخ به کمک های ایران، جورج بوش پسر ایران را در لیست 'محور شرارت' قرار داد. 

دیپلمات سابق ایرانی اشاره نمود که «رایان کراکر» سفیرسابق ایالات متحده درافغانستان و عراق گفت: 'بلافاصله پس از حملات 11 سپتامبر، در زمانی که مشغول به کار در وزارت امور خارجه بودم، با دیپلمات های ایرانی ملاقات کردم تا در مورد مراحل بعدی در افغانستان بحثی داشته باشیم .... ایرانی ها سازنده، عملگرا و متمرکز بودند، آنها حتی یک نقشه بسیار ارزشمندی را داشتند که طرز نبرد طالبان قبل از اقدام نظامی آمریکا را نشان میداد ... ولی بعد زمانی که جورج بوش سخنرانی معروف «محور شرارت» خود را در اوایل سال 2002 کرد، تمام این تلاش ها به پایان رسید. رهبران ایران به این نتیجه رسیدند که هر قدر هم با آمریکا همکاری کنند، ایالات متحده همچنان خصمانه با جمهوری اسلامی برخورد خواهد کرد.'

موسویان گفت: ایران همچنان تعهدات خود درمورد توافق هسته ای سال 2015(برجام) را نیز انجام داد. با وجودی که «یوکیا آمانو» رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد که ایران به تمام تعهدات برجامی خود عمل کرده است، ایالات متحده نه تنها این توافق را پاره کرد، بلکه از زمان خروجش از توافق تا به حال، با اجرای سیاست 'فشارحداکثری'، سعی کرده ایران را تسلیم خواسته های خود بکند.

وی نوشت :ترامپ در بیانیه اخیر خود، بجای اینکه به اصل موضوع یعنی عربستان سعودی و قبل «جمال خاشقجی» بپردازد، حملات خود را مستقیما متوجه ایران نمود و سعی کرد ایران را ریشه همه شرارت ها معرفی کند. آقای ترامپ باید بداند که 15 نفر از 19نفر عاملین حملات تروریستی برجهای نیویورک اتباع سعودی بودند و حتی یک ایرانی بین آنها وجود نداشت.

موسویان تاکید کرد :بهرحال در تمام این مورد تاریخی که دربالا ذکر شد، ایران قواعد بازی را کاملا رعایت کرد وایالات متحده قواعد بازی را زیرپا گذاشت.

پژوهشگر مذکور اشاره نمود :همچنین لازم به یادآوریست که تمام فعالیت های منطقه ای ایران قبل از توافق هسته ای تثبیت شده و نه بعد از آن. در سال 2003 و پس از حمله آمریکا به عراق، زمانی که مقامات آمریکایی به طور واضح خواستار حمله به ایران بودند، ایران در عراق حضور یافت. ضمنا حضورایران درسوریه هم درخلاء صورت نگرفت.

مذاکره کننده سابق هسته ای تصریح کرد: در رابطه با عربستان، فریدمن ادعا می کند که ترامپ از طریق فروش 110 میلیارد دلار اسلحه به عربستان سعودی، روی شاهزاده «محمد بن سلمان» حساب باز کرده تا منافع ایالات متحده در منطقه را پیش ببرد. در حالیکه بن سلمان با استفاده از حمایت همه جانبه آمریکا و از طریق مداخله در یمن، محاصره قطر، گروگان گیری نخست وزیر لبنان، مبارزه با فعالان رانندگی زنان در عربستان و اجازه یا حتی دستور قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار سعودی، اعمال قدرتش را از دایره توانایی هایش فراتر برد.

به عقیده موسویان ، فریدمن در مورد عربستان سعودی نیز اشتباه می کند زیرا جنگ های یمن، سوریه، و لیبی هر سه با همکاری مشترک عربستان وایالات متحده صورت گرفته است . ضمن اینکه ایالات متحده وعربستان سعودی به طور مشترک از حمله صدام به ایران و استفاده او از سلاح شیمیایی علیه شهرها و نیروهای نظامی ایران پشتیبانی کردند. 

وی افزود :علاوه بر این ایالات متحده، با آگاهی کامل، حمایت عربستان از گروه های افراطی منطقه را نادیده گرفت. در سال 2016 اوباما به مجله آتلانتیک گفت که عربستان سعودی درسطح گسترده از مدارس وهابی پشتیبانی مالی نموده و نسخه بنیادگرایانه اسلام را آموزش داده است. جنگ عربستان سعودی در یمن، که با حمایت آمریکا انجام می شود منجر به ایجاد یکی از بدترین فجایع انسانی شده است، ضمن اینکه به تقویت و گسترش گروه های افراطی در منطقه و فراتر از آن دامن زده است. حتی پس از قتل فجیع جمال خاشقچی، ایالات متحده تحریم های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد اما برای مجازات کردن عربستان سعودی عملا هیچ کاری انجام نداد.

موسویان نوشت :با این حال، بدون شک استراتژی اوباما با ترامپ تفاوت های بسیاری دارد. اوباما چند سال پیش اظهار داشت که 'رقابت بین سعودی ها و ایرانی ها، که موجب جنگ های نیابتی و هرج و مرج در سوریه و عراق و یمن شده است، به ما این درس را می دهد که هم به دوستانمان در منطقه و هم به ایرانی ها یادآوری کنیم که باید راه موثری برای مشارکت در منطقه و ایجاد نوعی صلح سرد پیدا کنند.' ولی اکنون درزمان ترامپ، حتی با وجود قتل خاشقچی، عربستان سعودی در کانون سیاست استراتژیک و سیاسی واشنگتن درمنطقه خاور میانه قرار دارد.

وی خاطرنشان ساخت :برای چندین دهه است که خاور میانه تحت سلطهٔ آمریکا بوده است. جنگ ها در منطقه از جمله درعراق،افغانستان، یمن و لیبی، سرچشمه های اصلی بی ثباتی، جنگ داخلی، درگیری فرقه‌ ای و رشد تروریسم تحت رهبری داعش و القاعده هستند. «خوان کول» استاد دانشگاه میشیگان گفت: 'بر عکس آمریکا یا اسراییل، ایران در تاریخ معاصر آغازگرهیچ جنگ تهاجمی نبوده است و رهبرانش به دکترین 'عدم آغاز حمله اول' اعتقاد دارند'. 

به گفته این پژوهشگر ، در حالی که غرب و منطقه نگران نقش ایران در منطقه هستند، ایران هم نگرانی‌های جدی و مشروع دارد. مسیر اعتماد سازی این است که همهٔ طرف‌های توافق هسته ای ایران از جمله آمریکا به تعهدات خود احترام گذاشته تا همکاری در مدیریت صلح و ثبات در خاورمیانه امکان پذیر شود.