«جلوههای قرآنی در نگاه امام خمینی(س)»، «شناخت قرآن» و «آداب باطنی تلاوت قرآن کریم» برخی از آثاری است که با محور قرآن و امام خمینی تالیف شدهاند.
عنوان کتاب: جلوههای قرآنی در نگاه امام خمینی(س)
نویسنده: محمد امین صادقی ارزگانی
ناشر: چاپ و نشر عروج
چاپ دوم:1392
قیمت:12000تومان
«جلوههای قرآنی در نگاه امام خمینی(س)» عنوان کتابی است که از سوی محمد امین صادقی ارزگانی تالیف شده است. نویسنده، این اثر را در چهار فصل تنظیم کرده است. در فصل اول، مباحث کلی وحی شناسی، نحوه نزول وحی، رابطه وحی و عقل، تفاوت وحی با تجربه عرفانی و تجربه دینی و مانند آن بحث شده است و دیدگاه امام خمینی(ره) در موارد یاد شده، طرح و تبیین گردیده است.
نویسنده درباره ویژگی وحی و تفاوت آن با تجربه عرفانی از منظر امام خمینی(ره) مینویسد: «امام خمینی(ره)و سایر بزرگان صاحب نظر با الهام از این گونه آیات قرآن کریم تاکید نمودهاند که وحی حقیقتی متعالی است که از مقام علمی حق تعالی به عنوان کلام الهی تنزل کرده تا این که در آخرین مرتبه به صورت الفاظ و کلمات برای پیامبر و به واسطه او برای مردم تجلی نموده است. پس مهمترین امتیاز وحی به کشف و شهود(تجربه دینی) این است که وحی کلام الهی است، در حالی که کشف و شهود عارفانه و الهام و مانند آن چنین نیست. گرچه وحی و کشف و الهام به یک لحاظ شبیه همند و از سنخ معرفت حضوری هستند، ولی میان آنها تفاوت بنیادین وجود دارد که از رهگذر آن، حقیقت وحی از تجربه عارفانه کاملا متمایز میشود».
در فصل دوم، جلوهای از عظمت و اعجاز قرآن بیان شده و مسائلی چون مظاهر و خاستگاه عظمت قرآن، جلوههایی از اعجاز قرآن، تحریف ناپذیری قرآن، سر جاودانگی و جهانی بودن قرآن، وجود عقلی و فراعقلی قرآن و مانند آن مطرح شده و با تکیه به سخنان امام خمینی تحلیل گریده است.
یکی از زیباترین جلوههای اعجاز قرآن که در کلمات امام خمینی(ره) مورد توجه خاصی قرار گرفته و ایشان از آن به « بزرگترین و بالاترین معجزه قرآن» یاد کرده است، جنبه عرفانی و معنوی قرآن است. حضرت امام در این باره فرمودند «این کتاب عزیز در محیطی و عصری نازل شد که تاریکترین محیط و عقبافتادهترین مردم در آن زندگی میکردند و به دست کسی و قلب الهی نازل شد که زندگی خود را در آن محیط ادامه میداد و در آن حقایق و معارفی است که در جهان آن روز _ چه رسد به محیط نزول آن_ سابقه نداشت.
تحول معنوی و تحول عرفانی که به واسطه قرآن پیدا شده است، فوق همه مسائل است. و بشر، هرکس از یک بعد به قرآن نگاه کرده است . بعضی بعد ظاهرش را، بعد مسائل اجتماعی را، بعد مسائل سیاسی را، بعد مسائل فلسفی، بعد مسائل عرفانی، لکن آن بعد حقیقی که بین عاشق و معشوق است، آن سری که بین خدا و پیغمبر اکرم است، آن یک مطلبی نیست که ماها بتوانیم بفهمیم».
در فصل سوم، درباره تلاوت، تدبر وفهم قرآن بحث شده و مباحثی نظیر آداب مختلف تلاوت، آثار و برکات تلاوت، اثر تلاوت در جوانی، سودمندی تلاوت حتی بدون درک مفاهیم آن، فهم پذیری قرآن، شرایط و مراتب و موانع فهم قرآن و تاویل و تفسیر به رای بحث شده است که آیا دانش هرمنوتیک در فهم معارف قرآن کریم مفید و کارآمد است یا نه؟ و دیدگاه حضرت امام در این مباحث طرح و تبیین گردیده است.
در نهایت نویسنده در فصل چهارم، قلمرو قرآن در ساحات مختلف زندگی آدمیان، را بررسی میکند، مباحث مهم کلیدی و مورد نیاز جهان معاصر نظیر ضرورت بازگشت به قرآن، قرآن و انسجام اسلامی، قرآن و خانواده و جوانان، اهتمام قرآن به زن و قرآن و شبهات نوظهور مورد بحث قرار گرفته است و دیدگاه امام خمینی در این مسائل به تفصیل طرح و تبیین شده است.
« نویسنده در بحث قرآن و انسجام اسلامی مینویسد: مطالعه آثار گرانبهای امام خمینی(ره) (بیانیهها، پیامها و سخنرانیها) به روشنی به دست میآید که نه تنها امام بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بلکه از همان آغاز زعامت و مرجعیت و شروع مبارزات آن مصلح پرهیزگار، مساله وحدت و انسجام امت اسلامی به عنوان یکی از دغدغهای اصلی ایشان در سر لوحه کارهایش قرار داشته است و جالبتر این که حضرت امام در شرایطی این مه را درک نموده بود که بسیاری از خردمندان و صاحب نظران و دانشمندان جهان اسلام نسبت به آن بیتوجه بوده و غفلت داشتهاند».
گفتنی است این اثر تحقیقی همان گونه که از نامش پیداست، بازتاب یافتهها، برداشتها و گفتههای قرآنی امام خمینی(ره) است. از این رو خوانندگان این اثر از روح بلند آن عارف قرآنشناس و حکیم نکتهآموز در شناخت بهتر قرآن کریم به عنوان وحینامه الهی استمداد بگیرند.
عنوان کتاب: شناخت قرآن(پژوهشی در پرتو مکتب عرفانی)
مولف: جوادعلی کسار
مترجم: محمدعلی سلطانی
ناشر: موسسه عروج
چاپ سوم: 1393
قیمت: 31000تومان
«شناخت قرآن» عنوان کتابی که جوادعلی کسار در 4 فصل تدوین کرده است.در بخش نخست، علوم قرآن و اصول تفسیر مورد بررسی قرار میگیرد، این بخش ده فصل را در بر دارد. سه فصل محکم و متشابه و تاویل، مفهوم وحی و چگونگی نزول قرآن و بحث اعجاز قرآنی را به خاطر ضیق وقت کنار گذاشتیم. این فصل، بخش اصلی کتاب را تشکیل میدهد.
نویسنده درباره دستیابی به اهداف قرآن از دید امام خمینی(ره) مینویسد«قرآن دربردارنده هدفهای شایسته است. افرادی آنها را کشف کنند، یا هدفهای کشف شده را برای دیگران بیان کنند و به ارائه توضیح در مورد جزئیات و بیان معانی و مدلولهای آن میپردازند و این کار را تفسیر انجام میدهد».
امام (ره) علاقه خویش را به تفسیر عرفانی پنهان نمیدارد. گرچه به آن جمود ندارد و آن را با رویکردهای دیگر تفسیری در تعارض نمیبیند امام میفرماید« خدا شاهد است که مقصود من از این کلام ترویج بازار فلسفه رسمیه یا عرفان رسمی نیست؛ بلکه مقصود آن است که برادران ایمانی من، خصوصا اهل علم، قدری به معارف اهل بیت(ع) و قرآن توجه کنند، و آن را نسیان نکنند، که عمده بعثت رسل و انزال کتب برای مقصد شریف معرفه الله بوده، که تمام سعادات دنیاویه و اخراویه در سایه آن حاصل آید».
بخش دوم، طرح آشتی بین عارف، فیلسوف و فقیه مورد کنکاش قرار میگیرد.جوادعلی کسار در این بخش مینویسد«امام در بحث فقهی، در زمینه درس و فتوا، بنا بر روش فقهی جاری به کار میپردازد و همچون فقیهان دیگر است. در ارتباط با درس فلسفه، بحث فلسفی را با همه رویکردهایش از نظر مشاییان، پیروان حکمت اشراق و حکمت متعالیه، با قطع نظر از مبانی خاص خود در این زمینه پی میگیرد.
امام در ارتباط با عرفان، با روشی متداول در بین بزرگان این مکتب، به بحث عرفانی میپردازد. به این ترتیب، در شخصیت امام، بعد فیلسوف، عارف و فقیه کنار هم قرار میگیرد.شخصیت علمی و فکری امام، خود مصداق زنده برای طرح آشتی میان عارف، فیلسوف و فقیه است».
در نهایت نویسنده بخش چهارم کتاب را به «خاطرات روزانه قرآنی» اختصاص دادهاست. و این خاطرات دربردارنده خاطراتی از زندگی امام و پیوندش با کتاب خداست.
عنوان کتاب: آداب باطنی تلاوت قرآن کریم(با تاکید بر آداب الصلوه امام خمینی)
نویسنده: فریده علینژاد
ناشر: چاپ و نشر عروج
چاپ دوم: 1393
قیمت: 7000 تومان
«آداب باطنی تلاوت قرآن کریم» عنوان کتابی که از سوی فریده علینژاد در 2بخش کلی مدخل بندی شده است. در بخش اول، آداب ظاهری قرائت قرآن کریم چون طهارت داشتن، استعاذه و ترتیل بررسی میشود.
در بخش دوم، تعظیم، منزلت مطالب و مقاصد، راه استفاده از قرآن، رفع موانع و حجب،تفکر، تطبیق آیات بر احوال قاری، حضور قلب و طهارت باطنی بررسی میشود.
نویسنده در بحث راه استفاده از قرآن مینویسد «بر تالی قرآن لازم است که قرآن خوانده شود. ولی نباید به صرف تلاوت آن اکتفا کرد؛ بلکه باید از این کتاب زندگی درس و چگونه زیستن را بیاموزیم و این مهم میسر نمیگردد، مگر آن که انسان موانع و حجابهای فهم و استفاده از قرآن را شناخته شود و آنها را از وجود خود زایل کند و آن گاه که از این حجب خود را پاک و بری ساخت، میتواند به مقصود و هدف قرآن نائل گردد».