به گزارش خبرآنلاین و به نقل از پایگاه خبری مدیریت شهری کرج، اختصاص تقریبی 3 درصد از بودجه جاری دستگاهها به پژوهش، بیان کننده یک واقعیت تلخ و نگران کننده است که در ایران به تحقیقات و طرح های تحقیقاتی اهمیت لازم داده نمی شود. جالب تر اینکه همین میزان بودجه در بخش تحقیقاتی مورد استفاده قرار نمی گیرد. اگر چه در بخش پژوهشی بودجه سال 97 تاکید شده است که اختصاص بودجه تحقیقات دستگاهها به سایر بخش ها غیر قانونی و ممنوع است.
واقعیت ماجرا، اختصاص بودجه جاری دستگاههای دولتی به حدی اندک است و نتایج تحقیقات علمی وکارشناسی به اندازه ای طولانی است که شاید به همین دلیل بودجه به سایر بخش ها می رود و دولت در بودجه جدید آن را منع کرده است، در حالی که بهتر بود به جای فرمان محدود سازی، سهم بودجه تحقیقاتی جاری دستگاههارا افزایش می دادند.
تردیدی نیست که تأکید بر پژوهش و تشویق پژوهش گران و دانشمندان به فعالیت های پژوهشی مورد نیاز کشور، یکی از مهم ترین راه های رسیدن به خودکفایی است. به عبارتی پژوهش صورت دیگری از تولید علم است که با دستیابی به دانایی می توان عیار توانایی یک کشور را افزایش و از این رهگذر به موفقیت وتوسعه رسید. در واقع، دانش، اساس توسعه یافتگی کشور هاست و در سرنوشت آدمیان دخالت دارد.
ما اکنون در دوره ای به سر می بریم که موتور محرک آن، دانش است که پیشرفته ترین صنایع مبتنی بر بالاترین تخصص ها از طریق علم به دست می آید. تولید علم، موجب افزایش دانایی و سپس زمینه ساز فن آوری و در نتیجه، تولید اشتغال و ثروت و در نهایت، سبب آسایش، توانایی و امنیت اجتماعی می شود.
آیا کسی را می شناسید که بتواند تاثیر پژوهش را در تصمیم سازی ها انکار کند؟ به عبارتی تصمیم بدون مبنای پژوهش وتحقیق، حرکت در تاریکی است که نتایج شفاف و علمی از این نوع حرکت به دست نخواهد آمد.
امروز صاحب نظران و اندیشمندان دنیا معتقدند جوامعی که پژوهش را جدی می گیرند و برای آن سرمایه گذاری مادی و فکری می کنند، روز به روز شاهد پیشرفت در عرصه های گوناگون علمی و فرهنگی هستند. امروزه داشتن استقلال مالی و بهره مندی از توسعه و پیشرفت اقتصادی، فقط به مدد یاری جستن از پیشرفت های علمی و پژوهشی، شدنی است. از این رو، کشورهای قدرتمند جهان، منابع انسانی و مالی فراوانی را در خدمت بخش پژوهش قرار می دهند.
به نظر می رود برای خروج فعالیت های پژوهشی کشور از وضعیت غمبار موجود، فعالیت تحقیقاتی باید به بخش خصوصی واگذار شود، تا هزینه مورد نیاز کارهای تحقیقاتی نه از ناحیه ساختار دولتی که از طریق ساز و کار تاثیرگذاری تحقیقات و فوایدی که در پی می آورد، تأمین شود. بدون شک هزینه بالای امور پژوهشی در کشور و دولتی شدن پژوهش، می تواند ضربه بزرگی به فعالیت های علمی و تحقیقاتی وارد سازد.
در حال حاضر، در بسیاری از کشورهای صنعتی دنیا، دانشگاه ها کارهای تحقیقاتی را دنبال می کنند. ایجاد فضای اعتماد و مشارکت میان اقتصاد و دانشگاه، کار مهمی در مسیر رونق امور پژوهشی و تحقیقاتی است. در این مسیر باید رابطه میان دانشگاه و بازار را در شقوق مختلف گسترش داده و به فعالیت های پژوهشی رونق ببخشیم.
سخن پایانی
اگر بگوییم که یکی از عوامل رکود در کشور و گرفتار شدن در آسیب های اجتماعی، بی اطلاعی از نیازها و تقاضاهای جامعه است، سخن به گزاف نگفته ایم، آن هم در جایی که می دانیم توسعه و پیشرفت و کاهش آسیب های اجتماعی در یک جامعه نشان از شناختی است که دست اندکاران و تصمیم سازان جامعه از زیر پوست جامعه دارند. آنها این دانستنیها را از طریق پژوهش های علمی و نه سفارشی به دست آورده اند. دانستن چنین واقعیتی ضرورت توجه ویژه به پژوهش وتلاش برای شناخت بیشتر از جامعه را صد چندان می کند.
به هر روی اگر بپذیریم که فعالیت های تحقیقاتی بر مبنای مطالعه دقیق نیاز های جامعه به بار می نشیند آن وقت درخواهیم یافت که باید بودجه پژوهشی کشور و تشکیل گروههای پژوهشی و تحقیقاتی را در صدر بودجه های جاری قرار دهیم و مهم تر از آن خود را ملزم و پایبند به نتایج آن بدانیم. به نتایج پژوهشی به عنوان چراغ راه بنگریم که مسیر ما را مشخص می کند، راه را به ما می نمایاند و افق روشن را برای ما به ارمغان می آورد.
ما در شهرداری کرج تلاش می کنیم بر همین سبک و سیاق حرکت کنیم و تصمیماتی بگیریم که زیربنای تحقیقاتی و پژوهشی داشته باشد.
دکتر اصغر نصیری
شهردار کرج
46